Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1959, Blaðsíða 42
629
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
<Ujöm $myi:
áem ma e
Ui Leita neitt
Minnist ég lengi, að þekkt hef ég þroskaða menn,
þrekmikla drengi, er áttu sér verðmæti tvenn, —
einlæga hógværð, er aldreigi spurði um Iaun,
áhuga nógan, er glaður tróð íorað og hraun.
Minnist ég þess, er ég fegurst og dýrlegast fann,
flutti mér blessun og hjarta mitt töfraði og vann;
það var mér löngum sem þögn yfir daganna gný, —
það var mér söngur án orða. Ég fæddist á ný, —
Vizkan hin sanna og innblásin lifandi list,
lífsferill manna, er tilbiðja Búddha og Krist,
raunsönnu gæðin, er blessa allt þjakað og þreytt, -
þetta er kvæðið, sem má ekki heita neitt.
býður aí sér góðan þokka. Þegar ég
kem að tjaldi hans, réttir hann mér
höndina og segir: „Indlánum þykir
vænt um að þú taldir þig ekki of
mikinn mann til þess að taka þátt
í hátíðahöldum vorum“. Svo fer hann
að segja mér frá dönsunum og út-
skýra þá. Þeir eru gamlir, ákaflega
gamlir. Þessa dansa iðkuðu forfeður
hans meðan þeir voru enn á faralds-
fæti um skógana.
Ég segi honum að ég sé að leggja
6 stað í langferð og þess geti orðið
langt að bíða að við hittumst aftur.
Ég minni hann á, að hann hefði einu
sinni sagt mér að hann kynni margar
sögur og bænir, en hefði þá sagt að
engum mætti segja þær nema Indíán-
um. Og ég spurði hvort hann vildi
nú ekki segja mér eitthvað, þar sem
við værum að skilja.
Hann horfði um stund I gaupnir sér.
Svo hóf hann upp höfuðið og tók að
segja söguna af Nayenaezghani
drekabananum. Þessi Nayenaezghani
og móðir hans eru helztu guðir Indí-
ána og þeim eru dansamir helgaðir.
Sagan var löng og hún hófst
þannig:
„Hann, sem gaf okkur lífið, skap-
aði allt og gaf það sólinni. Kona nokk
ur stóð nakin á kletti. Sólin skein á
hana, og af anda sólarinnar varð hún
barnshafandi. Það var drengur, sonur
sólarinnar. Svo leið að því að hún
skyldi léttari verða. Hún stóð á fjalli
og austan við hana var svart vatn,
sunnan við hana blátt vatn, vestan
við hana gult vatn og norðan við hana
hvítt vatn. Hún stóð mitt á meðal
þessara vatna. Hún rétti upp báðar
hendur með lófana upp. Svo tók hún
handfylli sína af gulu blómdufti og
stráði því fjórum sinnum yfir höfuð
sér. Þar næst gerði hún stryk úr gulu
blómdufti niður ennið á sér. Annað
stryk gerði hún á hægri síðu og hið
þriðja á vinstri síðu, og þverstrik
yfir bakið. Hún sagði: „Þetta gullna
blómduft skal gagntaka mig“. Svo
lyfti hún handleggjunum með lófun-
um upp og féll á kné. Og þannig fædd-
ist Nayenaezghani, sonur sólarinnar.
Móðir hans var alein, en þegar
drengurinn var fæddur bjó hún til
burðarkörfu handa honum. Karfan
var fléttuð úr eldingum, skýlið yfir
höfði hans var gert úr regnboganum,
og hún bjó til ábreiðu úr svarta vatn-
inu til þess að breiða yfir hann og
svæfil undir höfuð hans. Úr eldingar-
blossum gerði hún lykkjur allt í kring
á körfunni, og svo þræddi hún eld-
ingar í gegn um lykkjurnar, til þess
að engin hætta væri á því að hann
dytti út úr körfunni“.
Síðan skýrði sagan frá því, að
drengurinn ólst upp með öðrum börn-
um, en hann var þeim ólíkur að því
leyti, að hann var með sundfit milli
tánna og fingranna. Einhverju sinni
settist fluga í eyra hans og hvíslaði
að honum, að hann skyldi spyrja
móður sína um faðerni sitt. Hann ger-
ir það, og móðir hans segir að sólin
sé faðir hans.
Drengurinn leggur þá á stað að
hitta föður sinn. Hann lendir I mikl-
um mannraunum, verður að brjótast
gegnum kaktusskóg og hann lendir í
ógurlegum haglbyljum. En dýr merk-
urinnar hjálpa honum og yfir verstu
torfærurnar fer hann ríðandi á sjálf-
lýsandi ormi. Að lokum kemur hann
til hallar sólarinnar, þar sem sólguð-
inn, kona hans og tólf synir þeirra
eiga heima. Þegar konan sér piltinn
verður hún reið og segir að þennan
dreng muni sólin hafa átt með annari
konu. Sólguðinn segist ekkert vita
um það, en bezt sé að fá úr því skorið.
í sólhöllinni eru fjórir eldgígar,
einn svartur, annar blár, þriðji gulur
og sá fjórði hvítur. Drengnum er nú
kastað í gigana hvern af öðrum, en
jafnan kemur lítið skorkvikindi og
hvíslar að honum því heilræði, er
dugir til þess að hann kemst óskadd-
aður upp úr öllum eldgígunum. Þá
kannast sólguðinn við að þetta muni
sonur sinn. Og svo er drengnum sagt
að fara í gufubað, ásamt öllum hálf-
bræðrum sínum. 1 baðstofunni er
vatni skvett á glóandi steina og gufu-
hitinn verður óskaplegur. Þá bráðnar
sundfitin af fótum og höndum drengs-
ins, svo að hann verður eins og aðrir
drengir. Þeir syngja stöðugt og á
meðan gerast mörg dularfull fyrir-
brigði. Þegar út kemur er þar enga
forsælu að finna, en þá skýtur upp
tré með risavöxnum blöðum, og í
sama bili blæs vindur, svo að hitinn
er ekki óþolandi lengur.
0
Að þessum þrautum loknum kallar
sólguðinn drenginn son sinn og gefur
honum nafnið Nayenaezghani, sem
þýðir drekabani. Svo gefur sólguðinn
honum gulan hest og vopn, sem bíta
á drekann. Og þeir á Stóra Birninum
gefa honum sverð, nestisskrínu og
vantsílát sem aldrei tæmist. Svo
hverfur hann til jarðarinnar aftur og
vinnur þar þrekvirki sin.--------
Þegar Tenijieth hefir lokið sögw
v