Lesbók Morgunblaðsins - 24.09.1961, Blaðsíða 5

I
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 409
Svertingi í rússneskum háskdla
EVEREST Mulekezi heitir hann og er frá Uganda í Austur-Afríku. •
Honum var boðið ókeypis háskólanám í Rússlandi, og hann fór
þangað. Hann komst fljótt að því hver tilgangurinn með „há-
skólanáminu" var. Þá komst hann úr landi og er nú í Banda-
ríkjunum. Hér segir hann sjálfur frá námstímanum í Rússlandi.
Þ A Ð var í sendiráði Rússa í
Kairó. Menntamálafulltrúinn út-
málaði fyrir okkur þau kostakjör,
sem okkur voru boðin við ríkis-
háskóla Moskvu, og á meðan
þeytti hann út úr sér strokum af
sígarettureyk. Hann sagði að náms
tíminn væri sex ár og við fengj-
um ókeypis flugfar til Rússlands.
Auk þess fengjum við 900 rúblur
á mánuði til þess að greiða með
fæði og húsnæðd, 3000 rúblur
fengjum við fyrir fötum, 1500
rúblur fengjum við fyrir tveggja
mánaða sumarfrí, og auk þess
fengjum við greiddan allan ferða-
kostnað heim til okkar annað
hvort ár.
nám meira og minna um veturinn.
Glatt var í „kotinu“, á stundum.
En svikalaust held ég að hafi
verið unnið þegar sezt var að því.
Gestakoma var mikil, einkum úr
sveitunum. Fólkið á Hlíðarhúsa-
stígnum var glatt og skemmtilegt.
Sögu- og rímnafrótt. Ég man eft-
ir einum gömlum manni, sem
stundum kom til að tala við föð-
ur minn. Hann hét Jóhannes Jó-
hannesson, fullur af fróðleik í
bundnu og óbundnu máli. Lítið
man ég nú af þeim fróðleik, nema
eina vísu, sem hann sagðist hafa
ort er hann frétti lát vinar síns.
yísan er svona:
„Sovét-stjórnin gefur ykkur
þetta, vegna þess að vér elskum
allar þær þjóðir, sem verða að
berjast við nýlendukúgun“, sagði
hann. „Vér krefjumst ekki annars
í staðinn, en að þér aflið yður
þeirrar menntunar sem til þess
þarf að þér getið orðið frjálsir“.
Þetta var 6. október 1959. Við
Anthony Nghoroano frændi minn
höfðum brotizt 4800 km. leið frá
Uganda til Kairó og nú bauðst
okkur ókeypis háskólanám handan
við járntjaldið.
Við ætluðum ekki að trúa okk-
ar eigin eyrum. Menntun eræðsta
keppikefli okkar Svertingja. Með
henni getum vér aflað okkur og
Þá er lífsins þrotin súld,
þú, sem gegnum kepptir,
sólarskinið komið, Kúld,
ég kem nú senn á eftir.
Það mun ekki hafa orðið langt
á milli þeirra, kunningjanna.
Og ég man eftir mörgum fleir-
um í Hlíðarhúsum, t. d. Ámunda
Ámundasyni, Jóni Þórðarsyni,
Torfa Þórðarsyni o. fl. o. fl. Allt
stórbændur og höfðingjar, áttu
sín hús og lóðir. Unnu myrkranna
á milli með fólki sínu. Lásu góðar
bækur á kvöldin, fóru eldsnemma
á fætur á morgnana.
Þá voru engin verkföll og ekki
heyrðist talað um stytting vinnu-
tímana. K. Ó.
þjóðum okkar virðingar. Mér
hafði einu sinni boðizt að stunda
nám við Washington háskóla, en
brezku yfirvöldin neituðu mér um
vegabréf vegna þess að eg hefði
ekki nóg fé fyrir mig að leggja.
Nú bauðst Sovét-stjórnin til þess
að láta mig fá ókeypis háskóla-
nám, og ekki nóg með það, held-
ur að greiða einnig allan kostnað
fyrir mig meðan á því stæði.
Móttökurnar
Þegar til Moskvu kom urðum
við dálítið undrandi út af því að
við vorum einangraðir frá öðrum
stúdentum. Okkur útlendingunum,
sem vorum þúsund að tölu, frá
Afríku, Asíu og Suður-Ameríku,
var fenginn samastaður í tveimur
fimm hæða húsum langt frá há-
skólanum. Þar voru verðir við
dyr. Herbergin voru 14x16 fet að
stærð og í hverju þeirra áttu að
vera fjórir stúdentar, tveir út-
lendingar og tveir rússneskir, sem
til þess voru kjörnir.
Fyrsta morguninn vorum við
snemma á fótum og ætluðum að
fá okkur bað. Þá fréttum við að
þarna væri ekki neitt heitt vatn
nema á miðvikudögum og þá að-
eins kl. 4—11. Við létum þetta
ekki á okkur fá, við vorum svo
hrifnir af því að vera komnir í
háskóla.
Fyrstu vikurnar höfðum við
engan frið fyrir áróðursmönnum.
Þeir vildu fá myndir af okkur og
þeir vildu láta okkur tala inn á
segulbönd fyrir útvarp heim til
okkar. „Þið skuluð segja frá því
hvað allt er hér ólíkt nýlendu-