Lesbók Morgunblaðsins - 24.09.1961, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
419
Vísindin efla alla c/tíð
Auka þarf fræðslu um Jbot/ / menntaskólum
EINN af fremstu vísindamönn-
um Bandaríkjanna, Hans A.
Bethe, prófessor í eðlisfræði
við Cornell-háskóla segir að
nauðsynlegt sé að auka mjög
fræðslu um vísindi í mennta-
skólum, ekki sízt fyrir þá nem-
endur sem ekki leggja vísinda-
iðkanir fyrir sig á fullorðinsár-
um. Þeir verða að fá skilning á
því hvað vísindi eru. Og þessi
fræðsla á einnig að kveikja í
þeim, sem eru vísindamanna-
efni. Þeim á svo að sjá fyrir
meiri stærðfræðikennslu í
menntaskólunum. Þar eiga þeir
að læra algebru og trigono-
metry engu síður en margföld-
unartöfluna. Þeir þurfa að hafa
fengið fullkomna fræðslu í
stærðfræði og listfræði áður en
þeir koma í háskóla, svo að þeir
þurfi ekki að eyða dýrmætum
háskólatíma í slíkt nám.
Hinn uppvaxandi vísindamað-
ur þarf að fá góða fræðslu í
fögrum listum, engu síður en
þeir sem ekki leggja út á vis-
indabrautina, þurfa að fá undir-
stöðuþekkingu í vísindum.
Vér viljum að vísindamenn
vorir sé fjöllesnir og hámennt-
aðir menn, en ekki neinfr
gervimenn, segir hann.
Þeir sem leggja stund á fagr-
ar listir, verða einnig að fá vís-
indalega þekkingu, svo að þeir
sjái og skilji hvaða verkefni
liggja fyrir vísindamönnunum,
og njóti þess að sjá hvernig
þau eru leyst.
Alltaf er hætta á því, að of
mikil áherzla sé lögð á hina
tæknilegu hlið vísindanna. —
Tæknin er ekki vísindi, heldur
á hún að kenna hvemig á að
nota visindin. Vísindin eru æv-
intýri mannsandans, kjarni nú-
tíðarmenningar.

fleygt út flöskuskeyti, þar sem frá
þessu var skýrt, og nokkrum klukku-
stundum síðar var fallbyssubátur
kominn á vettvang og yfirbugaði
ræningjana.
Eitthvert óvenjulegasta flösku-
skeyti, sem sögur fara af, var frá
landkönnuðinum Livingstone. Hann
hafði fleygt því í sjó hjá Kongone
í Austur-Afriku 25. maí 1859. Það
fannst nokkrum vikum seinna. Þetta
skeyti var ritað á fjórar heilarkar-
síður og var þar sagt frá ferðalagi
hans upp eftir ánni Shire, að hann
hefði fundið vatnið Shirva og hefði
nú haft spumir af vatninu Nyasa.
Trúboðsfélög í ýmsum löndum hafa
þann sið að senda frá sér flösku-
skeyti, sem þau kalla „skeyti frá
guði“. Eitt brezkt félag hefir þannig
sent frá sér 60.000 flöskur á 12 árum,
og eru í þeim ritningarstaðir úr Nýa-
testamentinu, skráðir á 19 tungumál-
um. Það er sagt að þeir fái svo
mörg svör að sýnt sé að 10. hver
flaska finnist. Svör hafa borizt alla
leið frá Hong Kong og einnig frá
sakamannanýlendu í Vesturindíum.
Þar var það fangi, sem svaraði. Hann
hafði verið dæmdur til langrar vist-
ar þar fyrir innbrot, en kvaðst nú
hafa séð að sér.
Þá er það og ekki óvanalegt að
biðilsbréf sé sendi með flöskum. Fyr-
ir fáum árum fannst bjórflaska rek-
in á suðurströnd Englands og í henni
var skeyti. Þar stóð fyrst nafn og
heimilisfang sendanda, og síðan stóð
þetta: „Ef þið viljið eignast góðan
mann, þá skrifið mér. Eg er geðgóð-
Ur og ekki óálitlegur. Eg vil helzt
vera á sjónum — en það gæti lag-
ast.... “ Það var háseti á farþega-
skipi, sem sendi þetta skeyti. Honum
bárust svo mörg hjúskapartilboð, að
hann var marga mánuði að velja úr
þá beztu.
Sumir sjómenn hafa þann sið að
senda konum sínum flöskuskeyti. Er
þess getið um enskan skipstjóra, sem
hafði verið giftur í 25 ár, að hann
hafði aldrei lagt frá landi án þess að
senda konu sinni flöskuskeyti. Ekki
er þess getið hve mörg þeirra kom-
ust til skila, en eitt þeirra fekk
konan í pósti frá Jersey, þar sem
það hafði komið ó land.
Árið 1957 var bóndi nokkur á gangi
í fjöru skammt frá Bognor Regis í
Sussex. Þar rakst hann á flösku og
var eitthvað í henni. Hann varð að
brjóta flöskuna, til þess að ná því,
en það reyndust vera kvennærbuxur
úr nælon og þetta bréf með: „Ef
einhvem langar til gefa konu sinni
nærbuxur úr nælon, má hann eiga
þessar“. Og undir var ritað finnskur
sjómaður. Enginn veit hver hann
var, en bóndinn fór með buxurnar
heim til konu sinnar, og varð hún
heldur fegin.
Ný þjálfunaraðferb
JAPANIR hafa fundið upp nýa að-
ferð til þess að æfa hlaupamenr
sína. Þeir setja ofurlitla rennibraut á
íþróttavellina og eftir henni fer raf-
magnsvagn. Hlaupararnir keppa vií
vagninn. Vita þeir þá upp á hái
hvaða hraða þeir hafa náð, og geta
svo smám saman hert á sér. í vagn-
inum er hátalari svo að þjálfarinn
getur alltaf kallað til keppandans og
gefið honum leiðbeiningar.