Lesbók Morgunblaðsins - 12.05.1963, Blaðsíða 7

dagsverð á hverjum de'gi allan næsta
mánuð kl. 12 á hádegi, og hló hann
hátt að gestrisni minnL
Múhameðstrúin boðar fylgj
endum sínum, að í mán-
uðinum Ramadan fyrsta skuli
þeir fasta frá sólarupprás til sól-
arlags.
Kóraninn segir, að í þessum
mánuði hafi Múhameð fengið
fyrstu vitrun sína.
Eins og aðrir mánuðir í tímatali
Múhameðstrúarmanna hefst Ramad-
an með nýju tungli, en föstuna hefja
þeir ekki nema því aðeins, að það
sé staðfest af að minnsta kost einu
ábyrgu vitni, að það hafi séð hið
nýja tungl.
Það er talið, að 300—400 milljónir
manna séu fylgjendur Múhameðs í
heiminum í dag, þar af eru rúmar
7 milljónir í Saudi-Arabíu.
f dag er 24. febrúar. Ramadan er
liðinn, í hönd fara þrír hátíðisdagar.
Menn skiptast á gjöfum. Þeir, sem
efni hafa á, klæðast nýjum fötum.
Allar verzlanir eru lokaðar, og nú
ætla ég að reyna að bregða upp
nokkrum myndum af föstunni, eins
og hún kom mér fyrir sjónir.
Þ að undarlega gerðist, að ég
varð til þess að flytja landsbúum
fregnina um, að nýja tunglið hefði
sézt, ég, íslendingurinn, sem ekkert
veit mér til eilífrar sáluhjálpar ann-
að en Jesúm Krist, tók við fréttinni,
sem olli því að rúmlega 7 milljónir
manna hófu föstu sína.
Föstudagskvöldið 25. janúar 1963,
eða fyrsta Ramadan árið 1382, sem
er hið opinbera ár Múhameðstníar-
manna, var ég á kvöldvakt í flug-
turninum. Það var engin flugferð og
ég notaði friðinn og kyrrðina til þess
að lesa í Biblíunni minni. Ég ies í
annarri Mósesbók um plágurnar, sem
Drottin lagði á Egypta, og svo stað-
næmist ég við þessi orð. „Ég er Drott
inn. Og blóðið skal vera yður tákn
á þeim húsum, þar sem þér eruð,
er ég sé blóðið mun ég ganga fram
hjá yður.“
Hvílíkt regindjúp er ekiki milli
kristinnar trúar og Islam, sem er
Múhameðstrúin.
O vart myrkrið þrýstir sér að
stórum rúðum flugturnsins. Langt
inni í eyðimörkinni brenna stórir
eidar og kasta rauðum bjarma á him
inninn. Ég huga að nýja tunglinu, sem
er tákn þess, að fastan hefjist, en það
lætur ekkert á sér bæra. Ég veit, að
mikillar eftirvæntingar gætir hjá Ar-
Hungurvaka Múhame&strúar-
manna, effir Jóhann Guð-
mundsson, flugumferðarsfjóra
öbunum, því að föstumánuðurinn hef
ur mikil áhrif á daglegt lif þeirra.
Þeir neyta hvorki matar né drykkjar,
reykingar eru bannaðar, meðan sól
er á lofti. Mönnum er umsvifalaust
varpað í svartholið, ef upp kemst,
að þeir blóti á laun. Útlendingar
mega ekki reykja á götum úti og
eins þykir ókurteisi að neyta matar
eða reykja í návist Araba.
Margir Arabar taka föstuna svo
hátíðlega, að þeir renna ekki niður
munnvatni sínu meðan sól er á lofti.
Allt í einu er kyrrðin rofin. Flug-
turninn í Doha, sem er hér nokkru
sunnar við persaflóann, kallar og bið-
ur mig að koma skilaboðum mjög
áríðandi til herra Abdullah Dar-
weesh í Damman. Til skýringar vil
ég skjóta því inn í, að Doha er
stærsta borgin í Patar og lýtur ekki
Saudi-Arabíu, heldur er hún undir
brezikri verndarstjórn.
ir ar sem ekkert er að gera við
flugumferð, læt ég til leiðast og lofa
að koma skilaboðunum, en þau eru,
að laugardagurinn verði fyrsti dag-
ur föstunnar í Doha. Ég hringi í hr.
Darweesh, sem er einn af ríkustu
mönnum Saudi-Arabíu og mjög valda
mikill. Síminn hringir góða stund og
svo er svarað: „Nam“ Ég spyr: „Er
þetta herra Abdullah Darweesh?“
„Nam“.
Ég spyr: „Talið þér ensku?“
„Nam.“
Svo mikið kann ég í arabisku, að
ég veit, að „Nam“ þýðir „Já.“
„Ég er með skilaboð til yðar.“
„Nam.“
Nú fór mig að gruna, að kannske
skildi hann mig ails ekki, en tjáði
honum skilaboðin. Þá kom löng runa
á arabísku, sem ég hafði engin tök á
að skilja með minn litla orðaforða.
Það vildi okkur báðum til happs, að
símavörðurinn kom inn á línuna
(hefur líklega verið að hlusta), og
þar sem hann talaði bæði ensku og
arabísku, bað ég hann að túlka skila-
boðin fyrir mig. Áframhaldið varð
eins og í sögunni um litlu gulu hæn-
una. Hr. Darweesh bað símavörðinn
að spyrja Doha frá hverjum skila-
boðin væru og hvort tunglið hefði
sézt þar. Símavörðurinn bað mig, ég
bað Doha og Doha hafði samband
við þann, sem skilaboðin komu frá.
kj kömmu síðar kallaði Doha og
sagði, að skilaboðin væru frá hr.
Hasja Darweesh, sem er sonur Ab-
dullah Darweesh. Tunglið hefði sézt
og það væri staðfest af dómaranum
þar. Ég sagði símaverðinum og hann
sagði hr. Darweesh. Og enn komu
skilaboð: Hve margir sáu tunglið?
Símavörðurinn spurði mig og ég
spurði Doha. Hr. Hasja sagði Doha,
að tveir hefðu séð tunglið, Doha
sagði mér, að tveir hefðu séð tungl-
ið, ég sagði símaverðinum, að tveir
hefðu séð tunglið og símavörðurinn
sagði hr. Darweesh, að tveir hefðu
séð tunglið.
Símavörðurinn spurði nú, að beiðni
hr. Darweesh, hvernig skilaboðin
hefðu farið á milli mín og Doha.
Var honum tjáð það, og bað hann
þá fyrir kært þakklæti til allra aðila.
Símavörðurinn sagði mér, að nú
myndi hr. Darweesh láta Emírinn
vita og myndi Ramadan hefjast í
Saudi-Arabíu á morgun.
Það stóð líka heima, því að þegar
arabíski flugumferðarstjórinn leyst-i
mig af á miðnætti, sagði hann, að
Ramadan byrjaði á morgun. Rétt í
því að hann fór að heiman, hefði
verið tilkynnt í útvarpinu, að tungl-
ið hefði sézt í Doha. Fastan er hafin.
Ég bauð þessum vini mínum í mið-
ir að er gaman að vera niðri í
bænum A1 Kobar rétt fyrir sólarlag.
Allar götur iða af umferð. Öllu ægir
saman: nýjustu gerðir af Kadilják-
um, asnar skokkandi með kerrur,
konur með stórar byrðar á höfði,
kindur og geitur eigra um í leit að
æti, götusalar hrópandi um ágæti
varnings síns, berfætt og óhrein
börn betla, móðir situr með barn sitt
á gangstéttinni og hefur það á brjósti.
Barnið tottar magurt brjóstið. Þ.að
er einkennilegt að sjá konuna klædda
svörtum kufli og með slæðu fyrir
andlitinu, en samt fyrirverður hún
sig ekki fyr-ir að láta sjást í brjóst
sín. Og svo fer að skrölta í járn-
rennihurðunum, sem kaupmennirnir
hafa fyrir dyrum og gluggum verzl-
ana sinna. Jafnvel þó að þjófar séu
handhöggnir ennþá hér í landi, er
þessi vari hafður á. Og svo allt í
einu er ég aleinn á götunni. Hvergi
sést lifandi sála. Það er eins og allt
líf hafi verið þurrkað út. Jafnvel
lögregluþjónarnir, sem eru á hverju
götuhorni, sjást ekki lengur. Og svo
dynur við fallbyssuskot og um leið
hefst bænaákall úr turnum allra
Moskanna. „La iliha illa Allah“. Það
er: „Enginn guð nema Allah“. Og
við það bætt: „Og Múhameð er spá-
maður hans“. í turnum flestra Mosk-
anna hefur verið komið fyrir gjall-
arhornum og hávaðinn er geysilegur.
Þessi söngur bænamannsins, sem er
með engum orðum lýsandi, drynur
yfir réttláta jafnt sem rangláta. Mat-
arlyktin ilmar um öll stræti, og nú
geta menn satt svengd sína og þorsta.
Áreiðanlega er matarlystin góð eftir
föstu dagsins.
Arabarnir sofa lítið þennan mán-
uð. Fastan á allan hug þeirra. Þeir
vakna á nóttinni til matar og svo
verða þeir að fara á fætur fyrir allar
aldir og ljúka borðhaldi, áður en
sólin kemur upp.
E:
I itt kvöldið förum við niður
að fallbyssustæðinu, sem er í útjaðri
A1 Kobar. Sólin er eins og eldhnött-
ur og neðri rönd hennar nemur við
sjóndeildarhring, þrír Arabar troða
striga niður í hlaup æði fornlegrar
fallbyssu, og síðan hella þeir púðri í
hlaupið og þétta það með tréskafti.
Arabi kemur út úr tjaldi, sem er
skammt undan. Hann er klæddur
snjóhvítum klæðum. Hann heldur á
löngu priki, vætir prikið í olíu og
um leið og sólin hverfur, kveikir
hann í enda priksins og gengur að
fallbyssunni. Eldurinn deyr, áður en
hann kemst að púðrinu. Þrisvar
endurtekur það sig, að honum tekst
ekki að kveikja í því, en í fjórða
skipti nær eldurinn púðrinu. Þrýst-
ingurinn er svo mikill, að ég lyftist
upp. Andartak ríkir grafarþögn og
svo byrjar söngur bænamannanna.
Við ökum heim mannlausar götur.
Enn einn dagur föstunnar er liðinn.
Og þannig líður Ramadan. Tunglið
minnkar og svo sést það ekki nokkur
kvöld. í dag, 26. febrúar, veit eng-
inn, hvort föstunni lýkur á morgun
eða á mánudag. Sjáist nýja tunglið í
nótt, lýkur föstunni á morgun, ef
ekki, þá næsta dag. Ef til vill fær
sá, sem er á verði í nótt, kall frá
flugturninum í Doha með skilaboð
til hr. Darweesh, að nýja tunglið
hafi sézt. Og þá hringir hann í hr.
Abdullah Darweesh og svo, og svo,
og svo....
,
17. tölúblað 1963
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7