Lesbók Morgunblaðsins - 10.10.1965, Blaðsíða 13

dk <m mm ukiuwnAR
TA1KM: HAHUf>fc<R<iSSO[T
ER MR ERl/ ÚTLÍNDIR OK EIQI £ICU þAR 'OÐVU
CflWafRI H/ELTi:
HVERSV SKIP-
AÐISK, JflÐR FW
ÆTTIRNAR VRÐ\
EÐA Al/KADISK
MAnnfolkit ?
Þ'A MÆLTI HÁRR’. 'AR >ÆR,£R kaua-par
E-RV 'ÍUVÁQAR, P'A ER Þ/ER VÁRV SVÁ
AANdT (CöMAíAI? TR'A VPPSPRZtTM , Af
EITRKVIKA OCVIDASTRAMDR') sO, ER ÞAÍ?
FVCCJf>l, WARNAOI SVA, SINÞR PAT,
IR RENNR OR EL0INUM, PA VARE> ÞAT'lSt.
S« ER SURTR NEFNDR, £R ÞAR SITR A LANDSENDA TiL
ÍANDVARNAR. H/?WN HEFIR LDCjANDA SVERD, OK'l EWDA
VERALDAR MDN HANN FARA OK HERJA OK Sí<T/?A ÓLL
COÐlN OK BRENNA ALLAN HElM M£f> ELDI.
ÍVÁ SEAIR'l VÖLVSPÁ:
Sl/RTR FERR SVNWAN
MEO SVIQA LÆVI,
SKINN AFSVERÐI
SðL VALTíVA.
(JRJÖTBJÖRLj GNAÍA,
EN (jlFR RATA,
VtOÞA HALIR HELVEG,
EN himinw klofnar
OK ÞEGftR SATSS GAF STAEMR OKRANW £/<?/, />/l HtLDÍ VFIR ÞANNtq, EN UR (RAKí)Mf,
£R AF STÖÐ EITRINU (KULDANUM), FRAUS ATHRÍ/11, OK JOK MRlsHT HVERT VfíR ANNAT
ALLT 'l qiNNUNQAqAP. Þ'A MÆLTI JftFNRÁRR: QNNUNQAqAP, ÞAT ER VISSI TIL NORÐRGTT-
AR FVLLDISK MEO ÞUNQA OK H'ÖFUQLEIK 'lSS OK WR'lMS, OK /NN í FR?I ÚR OK (JUST.R,
EN INN 5yORI HLVTR QlNNUNQfíCíAPS l'ETT/SK AlÓT/ /JNEISTVM OK S'/VM (qi-'OOUM)v
ÞEIM.ER HUÖU ÓR nvSPíLlSHEML-------------------—------------------------------
var kölluð niffur, niður í Grófina, nið-
ur að nausti, niður í fjöru. Mun það
hafa verið mjög algengt hér á landi að
kalla niffur stefnuna frá bæ að nausti,
og mun sú málvenja frá Noregi komin.
Stefnan niður verður hér nokkurs
konar skil eða hlið milli austurs og
vesturs. Nafnið Austurvöllur bendir
sjálft til þess, að hann hafi verið austan
við bæinn, en vesturáttin náði alveg
fram á Grjótabrekkuna. En suður
bvrjar um það bil er Aðalstræti endar
nú og Túngata byrjar. Þar koma sam-
an þessar þrjár höfuðáttir, austur,
suður og vestur. Allar hafa þær náð
heim að fyrsta bænum og hann verður
því sem miðdepill þeirra, en sá mið-
depill er einmitt þar sem nú stendur
húsið Uppsalir, og einmitt á þeim stað,
er flestum hefir komið saman um að
bær Ingólfs hafi staðið.
Til frekari skýringar á því sem sagt
er hér að framan um suðuráttina, má
geta þess, að úr Aðalstræti var kallað
að ganga suffur aff tjöm, og seinna reis
á því svæði hinn svonefndi Suffurbær.
Einnig var kallað að ganga suffur að
Brunnhúsum, en þangað lá upphaflega
stígur frá Víkurbænum. Taldi Eiríkur
Briem prófessor líklegt, að fyrstn vatns
ból Reykvíkinga (eða Vík’.manna)
hefði verið Brunnhúsalind og stígur
þangað legið frá bakdyrum (eldhús-
dyrum) og þess vegna hefði hann ekki
staðizt á við sjávargötuna (nú Aðal-
stræti) sem legið hefði frá karldyrum.
Og þar sem götur í Reykjavík hefðu
fyrst í stað verið lagðar eftir gömlum
stígum, þá stæðist ekki á Aðalstræti
og Suðurgata. Þetta getur vel verið
rétt, því að skakkinn samsvarar bæjar-
breidd.
Margt hefir verið ritað um hvar bær
Ingólfs Arnarsonar hafi staðið en ég
minnist þess ekki að nokkru sinni hafi
29. ágúst 1907.
Gamli, bezti! Ósigrandi, ódrepandi,
o. s. frv.
Kæra þökk að þú skyldir lifa af
Kóngsdraslið og alltaf vera bæði Valna-
stakkur og „fjögra-maki“!
Hér á Eyrinni tókst flest vel með
kóngsfagnaðinn — nema hvað skips-
veizlan um kvöldið var dálítið „skuff-
ende“ og nápínuleg: flestir eldri og
skárri borgarar og heiðurskallar bæjar-
ins ignoreraðir, H.H. hefir verið orðinn
dálítið distrait, eins og kóngur þreyttur.
Krossarnir etc. þykja líka eitthvað at-
hugaverðir. Nú, við því má ætíð búast —
meðan sú krossasótt kvelur bæði gef-
endur og þiggjendur — líkt og hesta-
greyin hrossasótt! Etatsráðið er í eðla
-yndislegu skapi og hélt okkur borð-
vinum sínum einn betri miðdag þrem
dögum eftir konungskomuna. En þeir
Friðbjörn, Jón, Stefán meistari, Schiöth
gamli, Steffensen etc. — hvað heldurðu
um þeirra gleði í þessum heimi? Af þess-
verið minnzt á, að hægt væri að finna
bæjarstæðið með því að athuga átta-
táknanir. Hér kemur því ný staðfesting
um var enginn í kóngsboðinu, ekki held-
ur konsúlarnir Ottó og Fr. Kristjánsson.
En „Gellir“ glimruðu þar, og Lauga þarf
aldrei að iðra, að hann hleypti munn-
leðrinu hægra megin! —
Nú, nú! Nú er ég kominn á kúpuna,
og mest fyrir flækinginn í Rvík út af
öfugri ráðmennsku J. Jak. með kantöt-
una. Ef aðrir heimta ómakslaun og veru-
og ferðakostnað borgaðan af landinu,
þyrfti ég að gera það líka, en til þess fæ
ég mig ekki. En móti, segjum 100 kr.
þóknun tæki ég, ef aff mér væri rétt. En
þetta segi ég eingöngu við þig, og mest
fyrir þá sök, að ég er í klípu — til næsta
árs. Hver déskotinn hélt í þinn etatsráðs-
titil? Nú þú færð hann þegar þú vilt og
nagar medalíurnar á meðan. Mér gefur
vor blessaði jöfur ekki lambasparð í sína
minningu, utan mynd sína, eins og vort
hásæla „Nitat“ gerði á sinni tið. Ég hélt
hann mundi gefa mér — ef ekki „skynjað
sverð og brynju" og „13 stórgjafar" (eins
og Hákon gamli og Skúli gáfu Snorra
á því, að bærinn hafi staðið syðst við
Aðalstræti að vestanverðu.
St.), — þá að hann stingi að mér hring,
er stæði „mörk vegna“, eða þá hátíða-
klæði sín (eða af mons. Haraldi!) „ný-
skorin af skarlati“ — eins og Gormson
gaf Gunnari. En allt þetta er — meliem
os sagt — blessaður barnaskapur. Mér
er meir en nóg, að ég veit, að það skásta
úr mínum kveðlingum verður þó lengst
uppi af öllu því sem ort og brúkað hefir
verið við þetta tækifæri. Eins er ánægja
að vita, að förin verður landi voru sómi
og langvinnt meðmæli meðal Dana.
Heilsaðu engum. En lifðu meðan ég
endist, eins og sannur maður, þ.e. til
sæmdar og frægðar, framfara og ágætis
lifendum og dauðum! Amen!
M. Joch.
[Undir árslokin tók kóngsnefndin rögg
á sig og sendi Matthíasi greiðslu fyrir
ferðakostnaði hans til Reykjavíkur, svo
og skáldalaun fyrir konungskvæðin.
Upphæðin alls nam 94 kr. og 50 aurum].
*
Ur bréfum Matthíasar Jocnums-
sonar til Tryggva Gunnarssonar
32. tbl. 1965
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 13