Lesbók Morgunblaðsins - 13.02.1966, Page 12

garríla þingliúsi, sem nú var sveipað
svörtum og hivítum sorgarslæðum, flutti
hann einmitt hina fræ-gu ræSu sína, þar
sem Ihann talaði um „fjölskyldu, sem
er sjélfri sér sundurfþykk“ og lýsti yfir:
„Ég tel, að þetta ríki eigi sér ekki fram-
tíð, ef það er ánauðugt að hálifu og
frjállst að bálfu“. ,
Á eftir fylgdu hinar sö^ullegu kapp-
ræður, þar sem öildungadeildartmaður-
inn, Steplhen A. Douglas, mælti með
því, að þraeilaihaild yTði fært út ti'l ann-
arra landssvæða. Lincodn andmælti hon-
um harðlega. „Ei/gi fremur en vera
þræll vildi ég vera þrælahaldari",
sagði hann. „Þannig er mín hugmynd
um lýðræði“. ,
Þótt hann biði lægri hlut í þingkosn-
ingunum, höifðu umræðurnar vakið slí'ka
eftirtekt, að hann kom æ meira tiil álita
sem framþijóðandi í forsetakosningun-
um. f nóvemlber 1830 kaus þjóðin Abra-
ham Lincoln, og rúmum tveimur mán-
uðum síðar kvaddi hann fólkið, sem
safnazt haifði saman á járnbrautarstöð-
inni til að árna honum gengis. ,
Og nú var aftur saman kominn mik-
ill, sorg'mæddur mannfjöildi á götum
bæjarins og járnfbrautarstöðinni til að
bjóða hann velkominn 'heim. Hann var
jarðsettur á ási norðan við bæinn.
Löng heimferð mikilmennis var á
enda.
ÍSLENZK HEIMILI
Framhald af bls. 9..
ekki af fjölskyildunni, segir Sverrir. S'vo
tók ég myndir af byggingarframkvæmd-
inum, þegar við reistum húsið. Eg get
skoðað alllar þær breytingar, sem urðu
á húsinu frá einu stiginu til annars. T.d.
týndist vantsleiðslan, sem liggur hér út
í garðinn undir mold og hefði þurft að
graifa tiil þess að leita að henni, ef ég
hefði ekki getað farið í myndasafnið og
fundið vatnslögnina af mynd. Svo að
maður tali nú elkki um, hve skemmtilegt
það er að lifa upp iliðna atburði frá.
ferðalö'gum og þess hóttar.
Þegar við förum upp aftur, stölldrum
við um stund við í ríki hústmóðurinnar,
eldhúsinu. Fremst við dyrnar er borð-
krókur, þar sem fjö'lskyldan snæðir dag-
lega. Á veggjunum fyrir ofan eldhús-
'borðin eru sænskar flísar mjóar og
langar, raðað, þannig að það er eins og
um mjúrsteinsihleðsiu sé að ræða. Gefur
þetta öldlhúsinu einkar skemmtilegan
svip. Heimiistæki eu fró Westinglhouse.
Frú Ásltaug sýnir okkur í síkápa sína,
en þar eru krukkur gerðar úr inn-
brenndum leir af Hedi Guðmundsson.
Er þar ein krukka undir kaffi, önnur
undir te, þriðja undir grjón o.s.frv. Er
þessu einkar skemmtiilega komið fyrir.
Það er faðir frúarinnar sem gert hefur
innréttinguna, sem mjög er til fyrir-
mynar
r að er margt að sjá og margt að
skoða í fögru heimili þeirra hjóna. Við
höfum nú dvalið þar um stund og nokk-
urs orðið vísari. Húsbóndinn hefur við
orð, að mú ætili hann að fara í „old
boys“ leikfimi og spyr, hvort við kom-
um ekki með. Við erurn ekki eins áhuga-
samir og hústoóndinn, en verðum þó sam-
ferða honum áleiðis út. Fyrir framan
húsið stendur hinn kröiftugi farkostur
Sverris, sem borið hefur hann um land-
ið þvert og endilangt. Um leið og við
kveðjum hann og konuna hans kalilar
hann:
— Á þessum kemst ég alllt sem ég
aebla mér .
— mf.
Eimreiðin „Nashville“, sem sést hér á mynðinni, var ein margra, sem drógu járnbrautarlíkvagn hins myrta forseta á
hinni löngu leið frá Washington til Illinois, þar sem Abraham Lincoln átti heima. Eimreiðin er vafin svörtum sorg-
arslæðum, og framan á henni (yfir hllífinni — „the cowcatcher") er blómsveigur með mynd forsetans.
HEIMFERÐ LINCOLNS
Framhald af bls. 1.
og loks til Illinois.
Hvarvetna var mikill mannfjöldi sam-
ahkominn. Fókið var sorgmætt og vi'ldi
fyrir alla muni fá að votta virðingu
sína manninum, sem það hafði kvatt
og beðið guðs blessunar tæpum fjórum
árum áður, er hann lagði leið sína til
Washington-borgar. Það var í einumþess
ara litlu bæja, að forsetaefnið bað um
að fá að sjá litlu stúlkuna, sem skrifaði
honum og lagði til, að hann léti sér
vaxa skegg. Grace litla Bedell hafði
gengið út úr mannlþröniginni upp á
brautarpalllinn. „Sjáðu, þetta vanga-
skegg lét ég mér vaxa þín vegna,
Grace", sagði hann og laut niður tii að
kyssa hana.
Ferð lestarinnar fró Odlumbus í
Ohio til Indianapolis í Indiana tók 11
klukkustundir og niú snigilaðist hún
áfram til að mannfjöldinn ætti kost á
að virða hana fyrir sér. En á mörgum
stöðum hafði móttökuundirbúningur
verið silíkur og fólkið svo álkaft að láta
í ljós sorg sína með því að dreifa blóm-
um fyrir lestina, að hún varð að stanza.
Linooln var nú kominn aftur til fylk-
isins, þar sem hann dva'ldist á unglings-
árum síum. „Þar óilst ég upp“, sagði
hann um Indiana. Þangað hafði Lineoln-
fjölskyldan flutzt frá Kentucky-fylki,
er drengurinn var sjö ára. Um leið og
hann var fær um að vinna, föiluðu ná-
grannarnir hann til að ryðja skóg og
Ikljúfa girðingarsfcólpa. Hann gekk í
skóla við og við og lærði lestur, skrift
og reikning. Hann las feiknin öfll,. hafði
skarpa hugsun og gott minni, og hann
hafði hæfileika til að segja gamansög-
ur, sem menn mundu lengi.
Þegar lestin lagði af stað frá Indiana-
poflis þennan drungalega votviðrisdag,
átti hún aðeins eftir að komast á áfanga-
staðinn, lllinois, heimafylkið. Þangað
hafði Lincoln-fjölslkyidan flutzt, þegar
Abraham var 21 árs. Stórkosfcleg minn-
Þessi Ijósmynd var tekin af húsi Lincolns í Springfield í Illinois nokkrum
dögum eftir morðið. Húsið er klætt sorgarbúningi. Mikill fjöldi syrgjenda
kom tii hússins, til þess að votta hinum iátna forseta hinztu virðingu. Frá
þessu húsi fór Abraham Lincoln fjórum árum áður til Washington-borgar,
er hann hafði verið kosinn forseti.
ingarathöfn fór fram í Ghicago um
manninn, sem átti marigs konar tengsl
þar. Sem lögifræðingur hafði hann flutt
mörg imál þar í borg, og einnig þar var
hann útnefndur forsetaefni af Repúblik-
anaflokknum í maí 1860.
c
O íðasti spölur leiðarinnar, fra
Ohicago til Springfield, var dapurlegast-
ur. Á brautarstöðvunum voru borðar
með áletrunum svo sem „Flytjið hann
varlega heiim", „Komdu heim“ og „Físl-
arvotturinn er kominn heiim“. Hér var
landið, sem Lincofln hafði þekkt og elsk-
að. Hér voru blómum prýddu akrarnir
og bugðóttu lælkimir, þar sem hann
hafði svo oft verið á ferð á hestinum
sínum, Boib gamfla.
Er honum hafði gengið illa við smá-
söfluverzlun í borginni New Salem, hélt
hann ti'l Springfieild, hinnar nýju höfuð-
borgar fylkisins, árið 1837 til að starfa
sem lögfræðingur og halda áfram efni-
leguim starfsferli sem þingmaður. í þessu
12 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
13. íebrúar 1966