Lesbók Morgunblaðsins - 15.01.1967, Blaðsíða 15

er að fá að lifa óáreittir. Þjóðfélög
þessi eru að vísu bæði fá, smá, van-
þróuð og illa staðsiett, en staðsetningin
hjálpar þeim einnig til að verjast árás-
um nágrannaþjóða sinna.
Meðal þessara gæflyndu þjóðflokka
eru Arapesjarnir í Nýju Gíneu, einnig
Lepkasanir í Sikkím í Himalajafjöllum.
Merkastir eru þó dvergarnir í Ituri-
hitabeltisskógunum í Kongó, en um þá
hefur Colin TurnbuU ritað. Þjóðir þess-
ar og nokkrar fleiri búa á hrjóstrug-
um eyðimörkum og í frumskógum og
fjöllum fjögurra heimsálfa og eiga ým-
islegt sameiginlegt fyrir utan það að
hafa ekki löngun til að drottna yfir né
drepa aðra, jafnvel þótt þær hafi yfir að
ráða vopnum, sem til slíks þarf. Flestir
þeirra, að dvergunum og Lepkasunum
meðtöldum, lifa á veiðiskap.
Það virðist vera sérkenni hjá þess-
um friðsömu þjóðum, að þær hafa all-
ar ánægju af frumstæðustu hvötum
mannsins, svo sem eins og að éta og
drekka, hlæja og hafa kynmök, og þær
gera mjög lítinn greinarmun á konum
og körlum; þar setja sér ekkert fyrir-
myndartákn um hraustan og vígalegan
karlmann.
Karlar og konur hafa misjöfn frum-
kynferðiseinkenni og mismunandi hæfi-
leika og tilhneigingar þar að lútandi.
Engin dæmi eru þess, að böx-n hafi ekki
fullkomlega eðlilegar kynhvatir. Hug-
mynd bárnsins xxm fullorðna manneskju
er fóigin í hreinni og beinni framkomu
og frjálslegri gleði, ekki háspekilegum
likingum né hörðum raunum. Þau
háfa hvorki hetjur né dýrlinga til að
jafna sig við eða hugleysingja né svik-
ara að fyrirlíta; trúarlíf þeirra skortir
aðeins guði og djöfla í mannsmynd.
Að svo miklu leyti sem hægt er
að rekja sögu þessara þjóða, hafa þær
ailtaf kosið að hörfa til enn óaðgengi-
legri landshluta, fremur en halda kyrru
fyrir að berjast við innrásannennina.
Það er engin ástæða til að ætla, að
líkamlegir og andlegir hæfileikar þeirra
séu minni en hæfileikar árásargjarn-
ari nágrannaþjóða þeirra, en kostir
þeirra eru að sjálfsögðu meiri. Friður
og samlyndi er meira virði fjrrir þá en
hreysti og karlmennska. Og meðan
þjóðflokkurinn fær að halda sér ó-
breyttum, eru ekki líkur til að verð-
mæti hans glatist. Ef hann hins vegar
leysist upp, er hætt við að þessar fornu
siðavenjur gleymdust. Fyrir utan það
að halda þjóðflokknum saman hefur
þjóðum þessxxm ekki tekizt að hafa
betur í baráttunni við árásargjarnar
nágrannaþjóðir. Samt er ekki öll von
úti um, að þær geti sett mannkyninu
fordæmi um það, hvernig draga beri úr
drápsfýsninni. Öfugt við þetta hafa há-
lendisbúar Nýju-Gíneu háar hugmynd-
ir um, hvernig karlmanni beri að vera,
og slíkt gera allar þjóðir, sem lofa
karlmannlega hreysti og drepa óvini
sína og aðra sér minnimáttar. íbúar
hálendis Nýju-Gíneu iðka hispurslaust
kynlíf, en mörg önnur hernaðarleg
þjóðfélög líta á allt nautnalíf sem óvið-
eigandi. Ef guðir okkar og hetjur eru
morðingjar og karlmennska er dæmi-
gerð löngun til að útiláta hegningu, þá
er eins líklegt að drápsfýsnin skjóti
alltaf upp kollinum aftur.
A lþjóðleg ungmennasamtök hafa
síðasta mannsaldur gert sér ljósa nauð-
syn þess að setja upp fyrirmynd um
það, hvexmig karl og kóna eígi að vera.
Síða hárið, spjátrungsklæðnaðurinn og
hinn litli mismunur kynjanna að ytra
útliti, sem fer mjög í taugarnar á eldri
kynslóðinni, eru allt greinileg merki
þess, að hugmyndin xxm karlmanninn
sem hreystimenni er á undanhaldi, en
sú hugmynd er aldagömul og er enn
ríkjandi hjá vanaþrælum og ný-fasist-
um (hvítum ofstækissinnxxm, keisara-
veldissinnum og fleirxxm).
Jafnvel heimskuleg slagorð, eins og
„stundið ástir, ekki stríð“, eins og þetta
tvennt væri alveg ósamrýmanlegt, og
notkxm deyfilyfja þjóna sama tilgangi.
Mannkynið er betur sett, þegar menn
sækjast eftir ánægju en þegar þeir
sækja x völd og metorð.
Ef meðlimir alþjóðaungmennasam-
taka (the beats, the swingers, the pxrov-
os, stiljagi, svo eitthvað sé nefnt)
halda sama verðmætagildi og sömu
kynferðishugmyndxxm næstu 20 ár, þeg-
ar þeir eru sjálfir orðnir miðaldra og
foreldrar, þá er mögulegt, að þeir hafi
komið á áþeifanlegri breytingu á mats-
gilái hluta innan sinna þjóðfélaga, sem
getur breytt drápsfýsnínni í hvöt, sem
eingöngu tilheyrir vissu tímabili í for-
tíðinni.
Tilraxmir til að finna upp fullkomn-
ari þjóðfélagseiningu en þjóðríkið hafa
ekki tekizt. Það er mögulegt, að al-
þjóðlegum ungmennasamtökum, ,sem
áherzlu leggja á allt sem er skemmti-
legt og ánægjulegt, en leggja hins veg-
ar litla sem enga áherzlu á karlmennsku
brag og hreystimerki, geti tekizt að
framkvæma áætlanir hugsjónastefn-
anna. Því maðurinn býr ekki yfir neinni
drápslpngun; hann er einungis hömlu-
lxtill.
15. janúar 1966.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 15