Lesbók Morgunblaðsins - 07.07.1968, Page 1
Sagan Góði hirðirinn varð til haustið 1931 og var
prcntuð í dönsku jólablaði það ár. Fimm árum síðar
notaði ég hana sem uppistöðu í lengri sögu,
Aðventu, en er sú bók öðrum fimm árum síðar var þýdd
á enska tungu, skelltu Ameríkumenn á hana
frumheitinu — þar í landi heitir sagan The Good Shepherd
— án þess að hafa veður af fyrra nafninu, og án
samráðs við höfundinn. Styttri gerðinni hef ég ekki
haldið á Ioft, enda er liún að ýmsu leyti frábrugðin
Aðventu, eins og hún varð.
G. G.
F yrir kemur, að fjöll og
óbyggðir taki tryggð vi'ð
mermskan mann. Það er ekki
neitt algengt fyrirbæri, en þess
munu dæmi.
Skyldi Benedikt hafa grun-
að, að hann væri einn hinna út
völdu? Áreiðanlega ekki. Þá
■hefðu vættir landsins varla uin
að honum. Ónei: Benedikt var
ekki sá maður, að hann í einu
né neinu teldi sig öðrum fremri.
Það var nú eitthvað annað.
Viwnumaður á bóndabýli í af-
skekktri sveit um aldamótin
var veigalítil undirstaða stór-
bokkaskapar af neinu tagi.
Eða hvað? Óekkí: það var Bene
dikt fyllilega ljóst: og hann
hafði yfirvegað — það var orð
ið langt síðan: velt því fyrir
sér, hvort það myndu nokkur
tök á að hann bæði Sigríðar?
Eða þó ekki væri nema mæltist
til, að hún biði eftir sér. Á
því voru engin tök: hann var
henni ekki samboðinn. Og
hann vildi ekki gera sig — og
hana — að undri. Sigríði gat
hann aðeins unnað sem sá, er
hann var: Benedikt. Létihann
uppi tilfinningar sínar gagn-
vart henni, væri hann ekki
lengur B:nedikt — og hún
ekki lengur Sigríður.
Mr annig var því varið.
Blessuð fjöllin voru svo sem
búin að sannfæra hann um það
nógu oft. Að baki haustleitun-
um endalausu, eftirleitum yf-
ir fjöll og finnindi — einn síns
liðs, að því er bezt varð sér —
láu hugsanir af þessu tagi.
Hvað var annars langt síðan
hann lagði upp í þá fyrstu?
Tuttugu-og-sjö ár — tald-
ist honum til. Tvöfaldur aldur
^ams! Honum hafði fundist mál
til komið að átta sig á aðstæð-
um. Og það yrði bezt gert á
öræfaslóðum. Þeim, sem síðar
urðu einkaathvarf hans. Að
þsssu sinni lagði hann upp tvö
faldur í roðinu — fimmtíu-og-
fjögurra ára gamall í leit að
eftirlegukindum, s>=m gangna-
mönnum hafði sézt yfir eða
g°ngið þeim úr greipum.
Hann mundi haustið það.
Hann hafði verið viku að heim
an, fundið þrjátíu sauðkindur.
En það var ekki fjárfjöldinn,
er gert hafði honum vikuna þá
minnisstæða. Þetta með flökku
féð hafði verið hálfgerður fyr
irsláttur. Sanmleikurinn sá, að
honum var lífsnauðsyn að slíta
um stund bsinu sambandi við
menn og málefni, leggja á hill-
una hvunndagsleik hvers kon-
ar. Því varð ekki á frest skot-
ið, að gera sér ljóst hvað að-
hafast skyldi — eða aðhafast
ekki — um örlög sín og Sig-
ríðar: sín að minnsta kosti. Ör-
lög sín ber hver og einn í
barmi, ósnertanleg, órannsak-
anleg hverju framandi auga:
allar leiðir þangað ófærar nema
hugboðinu einu saman.
Svo var mál með vexti að ár-
in liðu em heimasætan á
Hrauni ógefin. Hverjum var
hún að bíða eftir? Grunurinn
einn nægði til að — nei rýra
hana væri of mikið sagt. En
hvað kom til að hún gifti sig
ekki? Naumast vantaði biðlana.
Benedikt var það óbærileg til-
hugsun, að hann kynni að eiga
þótt ekki nema óbsint sök á
'þvi, að Sigríður léti æskileg
gjaforð lönd og leið. Samtímis
fyrirvarð hann sig að láta sér
þetta annað eins í hug.
Sú hégómlega glópska ásótti
hanin eigi að síður. Þar kom að
hann fékk sig lausa-n nokkra
daga: langaði til að huga að
kindum. Svo stóð á, að hús-
bónda hans vantaði af fjalli
tvær ær, aðra tvílembda. Málið
var auðsótt. Með vikunesti,
sokka og skó til skiftanna, auk
þess ullarvoð vafinni um prím-
us og olíubrúsa lagði hanm upp
Fjöllin tóku honum tveim hönd
um, tóku honum með þeirri
tign og rósemi, sem þeim er
eiginleg. Helgi sú, er sveipaði
hvern tind, reifaði meira að
segja hvern melkoll og dal-
skvompu, og var hér þó enginn
fyrirmaður á ferð, dagurinn
hims vegar háheilagur: fyrsti
s’‘nnudagur í jólaföstu.
S malinn sjálfráði hraðaði
óvart göngunni, sem væri vini
að mæta, en afsakaði sig um
leit stundarhátt: Það er bara
hann Bensi. Andkanmalegt at-
hæfi í meira lagi! Daginm eftir,
er hann nálgaðist leitarsvæðið,
hafði hann þegar fundið fjórar
kindur. Setti hanm upp venju-
leg fundarlaun, var ferðin ekki
íarin fyrir gýg. Með álíka
heppni vikuna á enda yrði
hann ekki lengi að vinna sér
inm vísi að býli og bústofni.
Það þyrfti ekki að vera neitt
stórbýli: miðlungskot ætti að
nægja — að minnsta kosti í bili.
Mumdi viðlit að mælast til þess
við Sigríði, að hún færi sér að
emgu ótt? . . . .Léttirinn var
líkastur því, að myndast hefði
holrými innr-a með honum Bn
hvers vegna fann hann alit í
einu til óbragðs við tumguræt-
ur?. . .
Að kvöldi annar; dags hafði
kindumum fjölgað i fjórtán.
Fram úr helmimgi venjulegra
fundarlauna gæti hann ekki
fengið sig til að fara, varð
Benedikt ljóst. Á fjórða degi
bættust vonarg:msar húsbónd-
ans og mæður þeirra í hópinn.
Að ætla sér fundarlaun af
þeim kom ekki til greina. Þeg-
%
V