Lesbók Morgunblaðsins - 25.08.1968, Síða 9

Furöulcg og skopleg auglýsingaherferð átti sér stað
í ísafold árið 1889, þegar tveir kaupmenn í Reykja-
vík reyndu sem ákafast að mæla með dönskum
bjór, sem þeir höfðu umboð fyrir.
Ólafur H. Torfason tók saman.
vjelum sem til eru á íslandi, og selur
það fyrir
1 kr. 50 a. 10 hálf-flöskur.
„MARSTRANDS ÖLGERðARHÚS
höfðu látiff á sýninguna fjölda af malt-
drykkjum, ekki minna en 18 ýmislegar
tegundir, þar á meðal 5 tegundir af
hvítöli.
MARSTRANDS LAGERÖL var ef-
laust hið BEZTA danska öl, næst öii frá
gl.Carlsberg. Það var svo líkt hinu
sanna og ómeingaða bayerska öli, sem
unnt er, var mjög svo undirstöðugott og
tært og froðan á því var varanlegri og
samfelldari en á nokkru öðru öli.“
(Úr „Svenska Bryggereföreningens
Nya Mannedsbiad“, August 1888, bls.
249).
Og þar með vissu menn það. E,n á bak-
síðunni var svo sem eitthvað líka. Allt
er komið í bál og brand:
HERRA W.O.BREIÐFJÖRÐ OG MEDA-
LÍU-ÖLIð.
Herra Valgarður Ólafsson, sem kall-
ar sig Breiðfjörð, til maklegrar að-
greiningar frá öðrum mönnum, er alltaf
að hringla framan í almenning medaliu,
sem ölið hans frá „Ralibeks Ailé“hafi
fengið á sýningunni 1888. Þessi meda-
líunefna var sú Iægsta af ÖðRUM
FLOKKI, og sú lægsta sem nokkurt öi
fjekk, en 6 danskar öltegundir fengu
hærri medalíur, svo ekki þarf nú að
ganga af göflunum af skrumi út úr
ekki meira.
Það er faorið að harðna í rimmunni,
fslendingurinn kominn upp í þeim — og
auðvitað bera þeir svei'tamennsku hvor
á annan. H!eilgi er fyrri til, því svona
heldur hann áfram:
Hver lifandi maður, sem minnsta
skynbragð ber á öl, játar líka með á-
nægju, að MARSTRANDSÖL beri langt
af „Rahbeks-Allé“-öli eins og við er aff
búast, því þeir sem kunnugir eru í
Höfn, vita, að það öl á ekki upp á há-
borðið hjá Hafnarbúum: það eru víst
helzt fáfróðir útlendingar, sem kaupa
þetta „Ralibeks Allé“-öl til útsölu, eins
og dæmin sanna, og bjóða það svo með
„fabríku-prís“!
Herra Breiðfjörð segist vera sá eini,
sem kunni að AFTAPPA eptir „kúnst-
arinnar reglum", hann ætti líka að aug-
lýsa að hann væri sá eini, sem kynni
að SELJA eptir „kúnstarinnar reglum“.
Og Helgi slær botninn í á meistara-
legan hátt:
Það er ekki til neins fyrir herra
Breiðfjörð að verða reiður, þó hann
hafi verra öl en sumir aðrir. Hann ætti
heldur að láta sjer þetta að kenningu
verða og reyna til að kaupa sjer „MAR-
STRANDS-ÖL": þá gengi ölið hans út,
þó engum „kúnstarinnar reglum“ væri
beitt.
Maður er ekki orðinn fullnuma kaup-
maður, þó manni hafi tekizt að tvö-
falda fyrsta stafinu í nafninu sínu.
HELGI JÓNSSON.
Aðalstræti 3.
Ósvífnin nær hámarki.
W.O. Breiðfjörð hefur tekið áttina.
Naest birtir hainn niðursallandi háð-
grein um herra Helga. DeiLan er að
nálgast hámark sitt. I staðinn fyrir ein-
tómar hártoganir varðandi medalíur
vaða uppi sneiðar og hnífilyrði. Báðir
aðilar eru orðnir mælskir og hafa úti
öll spjót. Nú ríður á að kveða hinin í
kútinn. Eða hvort má ekki sjá glottið á
W.O.Breiðfjörð þegar hann hripar nið-
ur þennan einstæða pistil sinn um herra
Helga Jónsson:
HERRA HELGI JÓNSSON OG GRÆN
JAXLA-ÖLIÐ.
Herra Helgi Jónsson gjörist nú barna
Iega angurvær, að finna hvergi meda
líuna fyrir Marstrands-ölið. Gleymi
hann samt ekki, hvað R. sagði um vín-
berin sætu. Að lierra Helgi Jónsson
þekkir ekki liið góða, nærandi og styrkj-
andi lager-öl frá bryggeríinu í Rali-
beks Allé frá Khöfn er ljós vottur um,
hvaða staði hann hafi komið á, ltvað
einfeldnis- og útlendingsiega hann bar
sig að, þá er hann gjörðist útsölumað-
ur Marstrands lager-öls. Neyðist ég til
að minna hann á það, þá er liann kom
sæt-glaður í öli frá Rahbeks Allé, fór síð
og falaði af því að verða útsölumaður
þess, en fjekk óðara nei, (það veitir
ekki svona ófagþekktum manni útsölu á
sínum medalíusæmda lager-öli), flæktist
síðan milli þessara 12 bryggería, sem
hann þá lærði að telja, og loks niður til
Marstrands, sem lofaði honum þessum
afarháu prs. og gaf honum myndabrjef,
sem lá á gólfinu, sem herra Helgi nú
hengir upp í búðarglugga sinn, og seg-
ir mönnum, að það sje medalía fyrir
Marstrands lager-öl frá sýningunni í
Khöfn 1888.
Að lierra Helgi Jónsson nú sár-iðr
ast cftir, að hafa Marstrands-ölið til út-
sölu, má sjá á því, að liann grátbeiddi
mig um, að taka það af sjer til útsölu,
en jeg neitaði: því að slíkt ölvil jeg
ekki hafa í minni verzlun. Sagði liann
þá svo sem við sjálfan sig: „Mjer gremst
að liafa þetta öl, sem enginn vill kaupa:
það er búið að gjöra mig veikan af
ergelsi, en Breiðfjörð skuli hafa þetta
hreina, kröptuga medalíu-sæmda lager-
öl frá bryggeríinu í Rahbeks AUé sem
hann aftappar svo prýðisvel, og sem ber
hið alþekkta einkenni medalíuna frá sýn
ingunni í Khöfn, prentað á etikettuna:
„aftappað af W.O.Breiðfjörð, Reykja-
vík,“ og í hring brennt beggja megin í
hvern tappa í flöskunum: W.O.BREIð-
FJÖRð REYKJAVÍK, en jeg hlýt að
verða heilsulaus af smiðjuferðum og
gremju út úr þessu Marstrandsöli, sem
þeir mjer til kvalar kalla grænjaxla-
ölið.“
Það er engin furða, þótt Helgi Jóns-
son brúki þessar harmatölur, en nú skal
jeg gefa honum 3 heilræði. Hið fyrsta
er, Að drekka daglega hið lieilnæma
lager-öl frá bryggeríinu í Rahbeks Allé,
sem aftappað er af W.O.Breiðf jörð,
Reykjavík, 2. Að tyggja vel mánaðar-
lappann, og hafa hann í tappa í græn-
jaxlaölið, og sökkva því síðan niður í
sævardjúp, — þá sefast grænjaxlaöls-
hörmungin —, 3. Að láta ekki miður
vandaða smiðjukarla sína teyma sig út
af aðalveginum inn á honum óviðkom-
andi privat-brautir, og leyfa þeim ekki
að spila svo með sig þar, að jeg þekki
hann ekki frá óuppdregnum götudrengj-
W.O.BREIðFJöRð.
Þessi magnaða sending virðist hafa
gengið ærið nærri Helga. í næsita tölu-
blaði af ísafold er engin grein til varn-
ar. Aftur á móti má finna í einum dálk-
inum dökka hönd sem bendir á þessi
feitletruðu orð:
FRÁ HELGA KAUPMANNI JÓNS-
SYNI KEMUR NÆST.
Striðið hefur nú geisað nokkra stund,
og það er farið að kosta peninga. Báð-
ir kaupmennirnir auglýsa aðrar vörur
sínar við og við, „kammgarn, viður-
kenndar sor'tir af ljáum, svuntutau“ og
svo framvegis. Helgi birtir endurtekn-
ar áskoranir á skuldunauta „fyrrver-
andi verzlunar M. Johannesens" að
greiða skuldir strax, ella verði lögum
beitt. Breiðfjörð hnýtir aftan í tilkynn-
ingu:
Svo bara ef menn þyrstir, get jeg
þess, að jeg lief nú 8000 hálf-flöskur á
lager af þessu alþekkta styrkjandi og
nærandi medalíu-sæmda Lagar-öli frá
bruggeríinu í ahbeks Allé.
W. O. BREIÐFJÖRÐ.
Reykjavík var um þessar mundir 2500
manna bær, og fyrir þá peninga sem
Helgi hefur nú eitt í auglýsingar fyrir
Marstrands Lageröl, hefði hann getað
boðið öllum bæjarbúum ókeypis á „sjón
leik“ eða „Kveldskemmtun fyrir hina
háttvirtu þingmenn og fólkið" hjá ÞorÍ.
O. Johnson („Fyrirlestur um skáldið
Oehlenschlager af herra cand, theol.
Hafsteini Pjeturssyni: einnig Sóló-
söngvar af herra tannlækni Nickolin
með accompagnemet á Harmonium af
herra lækni B.G.Blöndal, og enn fremur
Sóló á Harmonium eptir hina heims-
frægu Componista L.v. Beethoven og N.
C. Mozart spilað af herra gjaldkera
Birni Kristjánssyni á nýtt Harmonium
frá Edinborg („ — precis kl. hálf níu“),
eða húnn hefði getað keypt sér 10
skippurid af Prima Newcastle ofnkot-
um, ætti hann engin sjálfur, og gefið
konunni sinni „hæstmóðins flöelis-
svuntu“ að auki.
Fyrir ókvæðisorð sín, skammir og
raupgreinar eingöngu hefur W.O.Breið-
fjörð greitt jafnvirði fjögurra árganga
af ísafold.
Samtals hafa kaupmennirnir nú
spanderað í jafnt auglýsingar og stríðs-
greinar fyrir öltegundirnar tvær á sjö-
unda tug króna. Það jafngildir 400
flöskum af hvort sem menn vilja heldur
Rahbeks Allé eða Marstrands. Styrj-
öldin er orðin dýr og henni er síður en
svo lokið. Og fleiri aðilar eiga eftir að
blanda sér í bjórstríðið.
En laugardaginn 22. júní 1889 birt-
ist þetta á baksíðu ísafoldar:
TTS Sigrún.
Það er ekki tii neins að þræta við
W.O.Breiðfjörð, sem fælist allar ástæð-
ur eins og skollinn krossmark, það er
ekki til neins að sýna lionum medaliur,
því ltann segir víst, að Nr. 1 væri Nr.
2 og öfugt. En lesendanna vegna vil
jeg taka upp þessi atriði, sem W.O.
Breiðfjörð liefir ekki hrakið og getur
ekki hrakiö:
1. að Rahbeks Allé-öl ekki sje sú
eina öltegund, sem fjekk medalíu á sýn-
ingunni í Khöfn 1888.
2. medalíu af 2. flokki fengu ekki
færri en sjö, og þá lestina rekur bjór-
gerðin í Rahbeks Allé, sem gat ekki
náð í liin sætu vínber 1. verðlaun.
Marstrands-öl getur hrósað sjer af 4
medalium og 6 diplómum frá heimssýn-
ingunum í Antwerpen, Edenborg og fl.
stöðum. Á hverjum fínum stað í Khöfn
er það haft á boðstólum, þar sem Rah-
beks Alié-öl ekki sjest eður þykir boð-
legt.
Marstrands-öl fjekk sömu viðurkenn-
ingu á Khafnarsýningunni sem öl frá
fabríkunni
ALLIANCE,
sem allir þekkja, utanlands og innan.
Hvernig dirfist W.O.Breiðf jörð að
kalla „Svenska Bryggareföreningens
nya Maanadsblad“, út gefið af stóru
fjelagi í Stokkhólmi, mánaðarlappa, og
drótta að því, að það láti kaupa sig til
að flytja lygalof? Vari hann sig á því.
Hvernig dirfist W.O.B. að segja, að
Khafnarbúar sjeu þeir einu, sem kunni
að dæma um öl? Ilann lieldur víst, eins
og „Jöklarar“ forðum, að öll veraldar-
innar skip sigli gegn um Eyrarsund. —
Lofum lionum að geyfla á grænjöxlum
sínum, ætli þeir sjeu ekki sprottnir á
Dritvík?
Hnífilyrðum þeim, sem W.O.Breiðf.
liefir þóknast að vekja mjer persónu-
lega í seinustu auglýsingu sinni, get
jeg ekki verið að svara hjer, en mun,
ef til vil, gjöra það á annan hátt, „ept-
ir kúnstarinnar reglum“. Að fara í
persónulegt saurkast í blöðunum við
mann eins og W.O.B. getur mjer aldrei
komið til hugar.
22.6’89.
Framh. á bls. 14
25. ágúst 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9