Lesbók Morgunblaðsins - 12.07.1970, Blaðsíða 8

Louise Sutherland
Á REIÐHJÓLI
UM ÍSLAND
HÖFUNDUK frásagnarinnar, Louise Sutherland, er ný-
sjálenzk kona, sem ekki lætur sér allt fyrir brjósti brenna
og telur reiðhjól nægilega gott farartæki til að koniast
leiðar sinnar, jafnvel kringum hnöttinn. I vor þegar veg-
irnir voru í sem verstu ástandi, lagði luin leið sína aust-
ur til Gullfoss og Geysis og segir hún frá þeirri ferð hér.
En um þessar mundir mun Louise Sutherland stíga á reið-
lijólið sitt einhvers staðar norðanlands. Hún hefur farið í
hnattferð á hjólinu og skrifað bók um þá ferð, sem heitir
„I follow tlie wind“. Örstuttur kafli er birtur úr þeirri
bók, þar sem segir frá ferðalagi á þjóðvegum Indlands.
Ég rann upp á Nýja Sjálandi
og þar gekk ég í skóla. Nú er
langt um liðið og af því, sem
mér var þá kennt um Island
man ég nú þetta eitt: Island er
lítil eyja hinum megin á hnett-
inum. Það ætti fremur að heita
Grænland (og Grænland fs-
land) vegna Golfstraiumsins,
sem leggur leið sína þangað
frá ströndum Norður-Ameríku.
A íslandi eru eldfjöll og hvera
svæði. Mér var einnig sagt, að
einhvern tíma skyldi ég taka
miig upp og ferðast þangað.
Nú er komið fram í júnímán-
uð árið 1970. Ég steind hér og
rýni á Geysi og minni bræður
hans gegnum skýfallið. Á morg
un stendur til að veður verði
betra og þá get ég loks hafizt
handa um að kanna allt svæðið
rækilega. Mér er tjáð, að ís-
lenzku veðri sé í engu treyst-
andi, nema því, að það muni
bráðlega breytast.
Nú er nýr dagur runninn. Og
satt var orðið: veðrið hefur
breytzt. Að minnsta kosti svo-
lítið. Skýfallið hefur sett ofan
og minnir nú ekkert á það nema
einstaka skúrir úr skýi einu,
sem enn heldur sig hér uppi
yfir; þetta er reyndar hið
merkilegasta ský, það teygir
sig regnbogi úr því yfir í hæð-
irnar fyrir handan.
Hveralandið. Suðupyttir, gos
pyttir og gufumekkir. Ég er
að bera þetta saman í hugan-
um við Waka (nafnið er kom-
ið úr Maórímáli og ekki viðlit
að bera það allt fram) og Rot-
orua, hverasvæði Nýja Sjá-
lands. Mér virðist helzti mun-
urinn sá, að mestallur jarðhiti
á Nýja Sjálandi er bundinn
einium stað (amniars staðar eru
aðeins fáeinir óverulegir gufu-
pyttir), en hér á íslandi stígur
gufa úr jörðu um landið þvert
og endilangt. Hins vegar er
auðþeikktur brenmisteinseiimur-
inn hinn sami.
Ég hafði reiðhjóil í för með
mér til íslands. Það er bezta
leiðin, þótt seinleg sé, til þess
að kynnast landi vel. Ég hugð-
ist hefja íslandskönnun mína
með því að hjóla sem leið lá,
upp að Gullfosisi og Geysi.
í Reykja.vík var mér sagt, að
ísland væri raefnt land elds og
ísa. En þegar hér er komið
sögu, er ég komin að þeirri nið-
urstöðu, að hið torfæra land
elds og ísa, sé öllu meira rétt-
nefni. Víst er um það, að veg-
irnir eru ógreiðir yfirferðar og
veðrið lætur ekki að sér hæða.
En góðvild og greiðasemi fólks
ins bætir það upp.
Ég náttaði fyrst við Heillsu-
hælið í Hveragerði. Mér var
leyft að tjalda þar á lóðinni
og einnig leyfð afnot af öll-
um þægindum. Ég fékk mér
sundsprett í lauginni og fór í
heita sturtu. Svo var mér boð-
ið að borða með fólkinu. Nokkr
ir sjúklinganna voru mælandi
á enska tungu og ég eyddi
kvöldinu við hinar ánægjuleg-
ustu samræður við þá. Nóttin
var köld og hráslagaleg, en
það mun ekki óvenjulegt um
þetta leyti árs. Ég hafði líka
tjaldað á skjólsælum stað.
Daginn eftir hófust raunir
mínar!
Tengslin milli hjólsins og
vagrasins slitnuðu. Selfoss var
um þriggja klukkustunda ferð
að baki. Ég hjólaði þangað í
þeirri von að rekast á viðgerð
arverkstæði, þar sem éig gæti
fengið einhverja lausn mála
minna. Verkstæðið fann ég, en
viðgerðarmaðurinn var ekki
mæltur á ensku. Hann hringdi
í kunningja sinn, sem kom von
bráðar og á endum tókst okkur
að draga upp allskýra mynd af
bilun þeirri, sem hér var um
að ræða. Við ókum til slysstað
ariras, sóttum vagninn og ókum
síðan aftur til verkstæðisins.
Viðgerðarmaðurinn kunni sann
arl'ega sitt fag. Áður en klukku
stund var liðin var vagninn
kominn í samt lag aftur og ég
af stað. Viðgerðin kostaði ekki
grænan eyri; viðgerðiarmaður-
inn kvaðist ekki hafa nema
ánægju af því að hjálpa stúlku
í vanda staddri.
Þegar leýð að kvöldi þykkn-
aði í lofti. Ég sá ekiki betur en
væri að draga til roks. Ég hjól-
aði því heim að bæ einum og
baðst leyfis að mega sofa þar í
hlöðunni. Það var auðsótt mál.
Hlaðan var mjög stór og nærri
hálffull af mjúku, þurru heyi.
Uti fyrir geisaði stormurinn og
regmo streymdi úr loftinu, en
ég var þurr og mér var hlýtt
og leið eins og bezt varð á kos-
ið.
Þegar ég lagði upp morgun
inn eftir var farið að hegla og
jörð orðin alhvít.
Rokið var enn í hámarki og
vegurinn slæmur. Skyndilega
áttaði ég mig á því, að hjólið
og viagninn höfðu slitið samvist
um á nýjan leik. (Brotið var
þó ekki á sama stað og daginn
áður). — Jæja — ,hugsa ég msð
sjálfri mér, — það á eklki fyrir
mér að liggja að sjá mikið af
íslandi, haldi þessu áifram. —
Ég steig af hjólinu og tek til
að drösla vagninum áleiðis. Ég
kom auga á sbóran bóndabæ
uppi með beygju, sem þarna
var á vegiraum. Úr beygjuraini
lá vegur til vinstri, en ég sá
ekkert skil'ti. Ég hélt því áfram
upp að bænum. Það kom á dag
inn, að þar var stærðar við-
gerðarverkstæði með öllum til-
heyrandi tækjum. Tveir menn
eyddu heilu síðdegi í viðureign
við vagninn minn. Ég þykist
viiss um, að þetta haf-i komið
sér mjög illa fyrir þá, en ekki
höfðu þeir samt orð á því. Loks
var viðgerðinni lokið og ég hélt
aftur af stað. Brátt kom ég
að stórri og fallegri kirkju. Ég
nam staðar og skoðaði hana, en
hélt svo áfram till Skálholts —
að viisu ekki af ásettu ráði, því
ég ímyndaði mér alltaf að ég
væri á réttri leið til Gullfoss
og Geysis.
Margar haglskúrir höfðu dun
ið yfir þá um daginn og mér
leizt lítt á að tjalda eins og á
stóð. Ég hélt því enn heim að
næsta bæ. Þar hitti ég fyrir
unga stúlku, sem reyndist
kunna svolítið fyrir sér í ensiku
og tók hún þvert fyrir það, að
ég svæfi úti í hlöðu, heldur
bauð mér í bæinn. Fjölskylda
þessi var dæmigerð búandfjöl-
skylda; átti nokkrar kýr og eitt
hundrað fjár. Sauðtourður stóð
yfir og allir voru önraum kafn-
ir. Saiuðburðurinn leiddi huga
miran heim. Ég hafði miikla
ánægju af dvölinni þarna.
Morguninn eftir var öl,l jörð
in (a.m.k. það, sem ég fiékk séð
af henni) komin undir þykka
snjóbreiðu og enn dreif úr
lofti. Við koirrauimst áð þeirri
niðurstöðu, að mér væri ráð-
legra að halda kyrru fyrir um
daginn. Ég tók þeitfa ráð og
drap tímann með prjónaskap
þann dag. Er leið á daginn fór-
um við svo í ökuferð og heim-
sóttuim gifta dóttur hjónanna.
Þegar þangað var komið var
Fraimlh. á bls. 14
A leiðinni að Gullfossi.
Svona eru vegimir víða,
mjög ógreiðfærir yfirferðar.
8 LESBÓK MOBGUNBLAÐSINS
12. júlí 1970