Lesbók Morgunblaðsins - 09.09.1973, Page 5

erlendar bækur
# * •
Elizabeth Jane Howard.
Skáldsagan „odd girl out“
eftir brezku skáldkonuna Eliza-
beth Jane Howard vakti mikla
athygli, þegar hún kom út á s.l.
ári. Margir gagnrýnendur tóku
svo djúpt í árinni að segja, að
þetta væri fyrsta snyrtilega og
vel skrifaða „klám“bókin, sem
þeir hefðu lesið árum saman.
Elizabeth Jane Howard hefur
sent frá sér fimm aðrar bækur,
en engin þeirra hefur vakið
viðlíka athygli og þessi siðasta.
Geta má þess, að Elizabeth er
gift hinum þekkta rithöfundi
Kinsley Amis.
Efni bókarinnar er tekið sér-
stæðum tökum. Ung dekur-
stúlka, Ara, er send á heimili
fósturbróður síns, Edmound og
Anne konu hans, til dvalar þar
um tima. Stúlkan hefur flækzt
til og frá undanfarin ár og
móðir hennar hefur lítið sinnt
henni, enda upptekin við að gif-
tast nýjum og nýjum mönnum.
Arabella kemur til þeirra hjón-
anna sama dag og hún hefur
látið gera á sér fóstureyðingu
en hún hafði staðið í sambandi
við giftan mann, sem hafði um
hríð farið frá konu sinni, e'n
snýr síðan til hennar aftur.
Þau Edmond og Anne hafa
búið í barnlausu, farsælu og
dálítið leiðinlegu hjónabandi í
tíu ár og þessi heimsókn Ara-
bellu raskar heimilisbragnum
meira en þeim gezt að í fyrstu.
Arabella er mjög áhugasöm um
að gera þeim allt til geðs og
sýna í hverjum hlut þakklæti
sitt fyrir að fá að dvelja hjá
þeim, m.a. með því að ausa í
þau gjöfum og reyna af
vanmætti að aðstoða við heim-
ilisstörfin.
Smám saman tekur Edrnond
að fella ástarhug til Arabellu
og þau eiga saman eina stund.
Hann vill iialda leiknum áfram,
en um þær sömu mundir er
hann sendur til Grikklands, á
vegum fyrirtækis síns. Hann
hefur uppi ráðagerðir um, að
reyna einhvern veginn að fá
Arabellu til að koma með sér,
en Anne er þá lasin og Arabella
er ófáanleg að skilja hana eina
eftir. Þær verða síðan eftir
tvær í húsinu. Samkomulag
þeirra er með eindæmum hlýtt,
svo hlýlegt, að þær taka að lifa
saman og virðast báðar hafa af
því hina mestu ánægju. Um það
leyti sem Edmond kemur heim
— og hefur haldið rösklega
framhjá bæði eiginkonunni og
viðhaldinu — hefur Arabella
gert sér ljóst, að hún gengur
með barn Edmonds. Hún segir
allt af létta og þegar upp kemur
að hún hefur haft mök við bæði
hjónin verður andstyggð þeirra
takmarkalaus. Þó fannst þeim
báðum samskiptin sjálfsögð og
eðlileg, meðan þau stóðu í þeim
hvort fyrir sig.
Til annarra ráða er ekki að
grípa en Arabella fari tafar-
laust af heimilinu. Lesandinn
veit ekki, hvað um hana verður.
Edmond og Anne standa eftir á
rústum hjónabands sins og svo
virðist sem þau geti ekki sætzt,
fyrr en Anne hefur heyrt um
framhjáhöld hans í Grikklandi.
Þar með endar bókin en ein-
hverra hluta vegna heldur hún
áfram að leita á hugi lesandans;
manni er ekki sama um hvað
verður um þetta fólk.
Og enda þótt gerðir söguper-
'sónanna virðist ekki alltaf ýkja
geðugar, þegar þeim er lýst og
þær eru endursagðar, verður
ekki annað sagt, en höfundur
fari ákaflega nærfærnum
augum um efnivið sinn, og al-
drei hvarflaði það að mér við
lestur hennar, að hún væri
klámfengin, yfir henni er þvert
á móti ákaflega viðfelldinn
einfaldleiki 'og heiðríkja, sem
gripur lesandann verulega föst-
um tökum.
Jón Jens Guðmundsson bóndi í Munaðarnesi við heyskap. Minkahundurinn fylgir
honum þar sem á fjöllum við veiðiskap.
Nyrzti bœr á Ströndum
ingu á stóru svæði, allt norður í
Skjaldabjarnarvík og suður i
Reykjarfjörð. Á vorin er farið og
leituð grenin, sem vitað er um.
Og verði jarðeigendur varir við
refi á nýjum slóðum, er leitað
þar.
Það er kalsamt verkefni að
liggja á grenjum norður á
Ströndum. Jón kveðst hafa
lengst legið við greni í 3 sólar-
hringa. Og að vetri hefur hann
lengst legið úti á víðavangi á
refaveiðum í 13 klukkutíma. —
Það er mikið sport, segir hann.
Þá er legið í klettadröngum í
tunglskyni. Þegar frost er og
kalt, þarf refurinn að hlaupa svo
langt rneð fjörunni eftir æti. Þá
býr maður sig vel og fer út, til að
liggja fyrir honum. Kalt? Jú, en
það venst. Maður skelfur fyrst,
svo kemst það upp i vana. Hve
kalt? Hér verður oft 8-11 stiga
frost.
Við minkaveiðarnar notar Jón
hund. — Eg hefi góðan minka-
hund og fer með hann á fjör-
urnar. Á vorin náum við ung-
unum í grenjunum. Minkurinn
er óhemjulega grimmur, drepur
mikið af fugli. Ég hefi fundið 40
unga við eitt hreiður. Hann bun-
kar þá upp. Minkurinn eyði-
leggur allt líf. Refurinn er ekki
eins slæmur, en hann fer í lömb-
in. Samt er hann grimmt kvik-
indi og þarf enginn að vorkenna
honum. Og slóttugur! Ég hefi oft
sigrað hann, en hann hefur lika
átt sina sigra á milli.
Fleiri veiðidýr hefur Jón feng-
izt við. Áður skaut hann dálítið
af sel á ís. Þá kom útselur inn á
ísnum, en lítið er orðið um hann
nú orðið. Hringanóri kemur inn
fjörðinn, en honum hefur
fækkað. En nú eru veiddir kópar
á vorin. — Skemmtilegt dýr, sel-
urinn, segir Jón. Og leiðinlegt að
þurfa að veiða hann svona. Það
má ekki skjóta á kópana, við
verðum að taka þá í net, drekkja
þeim. Selurinn er svo tryggur við
okkur. Við fáum árvisst 30 kópa
og auðvitað verður að gæta þess
að einhverjir verði eftir.
Á vetrum er Jón oft á ferðinni
inni á fjöllum í leit að rjúpu og
nýtur þess. í fyrra skaut hann 90
rjúpur. Þá gekk hann einu sinni i
8 tima samfleytt inn á fjöllum, 60
ára gamall, með 32 rjúpur á baki-
nu, og munaði ekki um það.
— Það er þjálfunin, segir hann
til skýringar. Ég var áður póstur,
fór allt frá Seljanesi að Dröngum
gangandi, á hálfs mánaðar frésti.
Var 7 tíma á leiðinni, gisti á
Dröngum og gekk svo næsta dag
til baka.
— Þetta er gott lif og frjálst,
segir Jón. En fyrir kvenfólkið,
•sem er inni í bæ og ekki
uppi um fjöll og firnindi, er
veturinn langur. Og okkur er
farið að leiðast biðin eftir sjón-
varpi. Það mundi stytta einveru-
na að vetrinum. Með því að fá
endurvarpstöð þarna uppi á
Eyrarfell eða Glissa, ættum við
og Djúpvíkingar að geta séð sjón-
varp, alveg eins og Víkarar gera
nú. Ég vildi miklu til kosta að
geta séð sjónvarp hér. Ég hefi
boðið að fara með geyma fyrir
ekkert ef þyrfti. Ekki veit ég hve
kvenfólkið endist lengi hér að
vetrinum, án þess að hafa nokkra
dægrastyttingu.
Við lítum á fjallahringinn. Sá
sem ekki lætur sig niuna um að
skreppa með geyma upp á þessa
fjallstinda i frostum á vetrum, er
vissulega mikil kempa. Og hæfir
betur að búa í hinu hrikalega
umhverfi á Ströndum, en i
hlýjunni i fjölmenninu.— e. pá.
#