Lesbók Morgunblaðsins - 10.02.1974, Side 4

• ■
ÞARFASTI
ÞJÓNNINN
Teikningar: Halldór Pétursson. Textar: ÁS
Brasaðar steikur og tómatsósa eyðilögðu magana í
íslenzkum járningamönnum, enda er þessi aðferð ekki notuð
lengur. Maðurinn lengst til vinstri heldur hófjárninu í hæfi-
legri fjarlægð, svo hesturinn nái ekki í það. Ein mistök hafa
orðið: fjölin á að vísu að liggja á maganum á manninum, en
hesturinn á að stíga ofan á hana. Það gerði þessa aðferð svo
fyrirhafnarsama, að hestarnir voru stríðaldir, þangað til þeir
hefðu geta sigrað nashyrning í reiptogi. Þeir drukku jafnvel
nýmjólkina frá börnunum. En mestu varðaði auðvitað að eiga
góða hesta. Sá járningamaðurinn, sem hefur hringað sig um
háls dýrsins er einbeittastur á svip þeirra félaga, og ekki að
ástæðulausu. Ef farið var yfir mörkin í eldi hestanna sluppu
þeir stundum úr höndum járningamannanna. Eru þess dæmi,
að hvorugur sást síðan. Sjaldan launar kálfur ofeldi.
Einstigi eru stigir, þar sem aðeins er pláss fyrir einn. Hér
sést eitt þeirra. Þau voru sköpuð til að gera íslenzka hesta og
lamadýr fótviss, enda eru þau það. Hundurinn á myndinni
heldur, að eigandi sinn sé svona ótrauður. Það er hann ekki.
Liðsmenn ótrauðra foringja freistast oft til að hlýða rödd
skynseminnar. Hún segir þeim að snúa við. Það ætlar
hundurinn lika að gera. Ég berst á fáki fráum, sagði kerlingin,
en meiningin í því er svipuð og að berast fyrir straumi, þ.e.
reiðmaðurinn á ekki annarrra kosta völ. Ekki bætir úr skák, að
hesturinn er af Svaðastaðaskyni, enda er þetta svaðilför og
útlitið svaðalegt. Á gullöld islenzkra einstiga var fótvissa
þessara hesta orðin slík, að þeir opnuðu oft ekki augun
timunum saman. Oft gerðu eigendur þeirra það ekki heldur.
Þegar reiðmennirnir mætast handan við hornið munum við
sjá fagurtdæmi um hina landlægu, íslenzku ofurást á hestum,
og trú á gáfum þeirra. í stað þess að hrinda öðrum hestinum
fram af munu reiðmennirnir krossa sig og stökkva sjálfirfram
af. Hafið engar áhyggjur af hestunum. Þeir munu leysa
vandann einhvern veginn.
Öllu feraftur. Einu sinni voru til svofeitir menn á íslandi
að leggja mátti á borð fyrir tólf á bakinu á þeim. Hér sést einn
þeirra, vinstra megin á myndinni. Hann riður tvíhesta, sem
kallað var, í bókstaflegum skilningi. íslenzkir hestar voru
löngum þekktir að því að vera allt og fara allt hvort sem þeir
gátu það eða ekki. En þeir voru auðvitað misjafnir. Á
hestinum lengst til hægri er sami leti- og deyfðarsvipurinn og
horkranganum, eiganda hans. Hann tyllir afturfæti og hefur
visast staðið þarna í allan dag. En hestar tvíhesta mannsins
fnæsa af óþola og stendur úr þeim strokan. Þeir eru ólmir af
fjöri. Þeir geta naumast beðið þess, að húsbóndi þeirra fari að
ríða þríhesta.