Lesbók Morgunblaðsins - 01.09.1974, Blaðsíða 14

ÚR SÖGU
SKÁKLISTARINN AR
_________________________________________j
Eftir Jón Þ. Þór
ÓLYMPÍUMÓT i skák var
haldið i þriðja skipti i Ham-
borg árið 1930 og voru
íslendingar þá á meðal
þátttakenda í fyrsta skipti.
íslenzka skáksveitin, sem
var skipuð þeim Eggert
Gilfer, Ásmundi Ásgeirs-
syni, Einari Þorvaldssyni
og Jóni Guðmundssyni,
stóð sig eftir atvikum vel
og lenti i 15. sæti af 18,
hlaut 22 v. Röð efstu sveit-
anna var þessi: 1. Pólland
48’/2 v, 2. Ungverjaland 47
v., 3. Þýzkaland 44VÍ v., 4.
Austurriki 43V2 v., 5.
Tékkóslóvakía 42 V2 v.
Þetta var fyrsta ólympíu-
skákmótið, þar sem eng-
inn dró í efa þátttökurétt
atvinnumanna og þar af
leiðandi fyrsta mótið þar
sem flestir sterkustu skák-
menn heims voru á meðal
þátttakenda. Á meðal
frægra stórmeistara, sem
þátt tóku í mótinu, má
nefna Aljekin, Rubinstein,
Tartakower, Marshall,
Kashdan, Maroczy,
Sámisch og Sultan Kahn.
Aljekín tefldi fyrir Frakk-
land og vann allar sinar
skákir, átta að tölu. Á 1.
borði fyrir Pólland tefldi
Rubinstein og hlaut 15 v.
úr 1 7 skákum.
Þegar litið er til þess,
hvílíkir stórlaxar skipuðu
margar sveitirnar verður
frammistaða Íslending-
anna að teljast mjög góð.
íslendingar höfðu aldrei
tekið þátt í slíkri keppni
áður og voru flestir lítt
reyndir í keppni á erlend-
um vettvangi. Hæsta vinn-
ingshlutfall íslendinganna
hlaut Einar Þorvaldsson,
71/z af 17, en frammistaða
Eggerts Gilfers, sem tefldi
14 sinnum á 1. borði,
verður þó að teljast bezt,
en hann hlaut 6V2 vinning
af 17. Til skýringar skal
þess getið, að á þessum
tíma voru ekki fastar regl-
ur um borðaröð keppenda
eins og nú tiðkast. Við
skulum nú líta á eina skák,
sem Eggert Gilfer tefldi á
þesssu móti, en andstæð-
ingur hans var vel þekktur
skákmaður i Þýzkafandi,
þótt hann næði aldrei að
skipa sér á bekk með hin-
um allra fremstu.
Hvítt: Ahues (Þýzkaland)
Svart: Eggert Gilfer
Spænskur leikur
1. e4—e5, 2. Rf3 — Rc6,
3. Bb5 — a6, 4. Ba4 —
Rf6, 5. 0-0 — Rxe4, 6. d4
— b5, 7. Bb3 — d5, 8.
dxe5 — Be6, 9. c3 —
Be7, 10. Be3 — 0-0, 11.
Dd3 — Ra5, 12. Rd4 —
Rc5, 13. De2 — Rxb3,
14. axb3 — c5, 15. Rxe6
— fxe6, 16. Dd1 — c4,
17. Rd2 — cxb3, 18. Rf3
— Rc4, 19. Bcl — Dc7,
20. Rd4 — Dxe5, 21.
Hfe1 — Df6, 22. Rxe6 —
Dxf2 + , 23. Kh1 — Hf7,
24. Bf4 — d4, 25. He2 —
Rxb2, 26. Dd2 — dxc3,
27. Dd5 — Dxe2, 28.
Dxa8+ — Bf8, 29. Rxf8
— Hxf8, 30. Dd5 — Kh8,
31. Dc5 — Hd8, 32. h3
— Ra4, 33. Dc7 — He8,
34. Df7 — De6 og hvítur
gafst upp.
SALTKJÖT
0G ÖRÆFA-
JÖKULL
Þegar ég sé allan þann
tjalda- og hjólhýsafjölda,
sem allajafna þekur tjald-
stæðið á Laugarvatni um
helgar hefur mér flogið í
hug, hvort sumt fólk fari í
útilegu til þess að sjá ofan
i koppa og kyrnur hjá öðru
fólki. Ekki er heldur fráleitt
að láta sér detta í hug, að
heimavinnandi húsmæður
úr svonefndum „svefn-
hverfum" hafi gaman af
tilbreytingu, fari í útilegu
til að sjá annað fólk. Nú
eru líka öll þessi kynstur af
flottu útilegudóti á boð-
stólum, útigrill, tjaldmubl-
ur o.fl. o.fl. svo að gaman
getur verið að bera sig
saman við tjald- eða hjól-
hýsanágrannann í flott-
heitum.
Ég hef gaman af að fara í
útilegu til þess að skoða
landið — og til þess að
sofa í tjaldi við fuglasöng
og lækjarnið — og ekki
sízt til þess að losna við að
standa við eldavélina og
matreiða helgarmatinn.
Þess vegna er nestið, sem
ég og fjölskylda mín höf-
um meðferðis, þannig, að
ekki er gert ráð fyrir neinni
eldamennsku í tjaldinu, í
hæsta lagi er hituð dósa-
súpa eða soðnar pylsur og
búið til duftkaffi. Ef við
verðum einhvern tima svo
voldug að eignast útigrill
skulu kallinn og krakkarnir
fá að matreiða á því.
Nú er ég alls ekki að
halda því fram, að minn
smekkur sé betri en
annarra. Ég er ein af þeim,
sem alltaf gleðjast yfir
margbreytileik manneskj-
unnar í atferli og smekk,
og álit, að ella væri mann-
lífið harla fábreytt og
leiðinlegt.
Fyrir skömmu varð ég og
fjölskylda min þeirrar
ánægju aðnjótandi að ferð-
ast eftir hluta nýja hring-
vegarins og fá að lita aug-
um, hvernig flóir út af
Vatnajökli i skriðjökuls-
bunum — misjafnlega
breiðum. Þetta varð
fjögurra nátta útilega i
tjaldi, þar sem við tjölduð-
um ýmist ein sér — svo
sem við rústir Kambstúns i
Suðursveit og fornrar
norðlenzkrar verstöðvar,
þar sem fórust á einni
vertið (fyrir röskum tvö
hundruð árum) 53 menn,
þrátt fyrir stuðlabergs-
verndarengilinn, sem
stendur vörð í fjallsbrún-
inni fyrir ofan — eða með
fjöldamörgum öðrum, svo
sem á harðbalanum á tjald-
stæðinu við Skaftafell, þar
sem aðstaðan er góð hvað
rennandi vatn snertir og
reglulega „smart" timbur-
kamrar, sem falla betur inn
i landslagið en
blikksívalningarnir, sem
maður hefur víða átt að
venjast til þessa.
Ýmiss urðum við vísari
um fjölbreytileika mann-
lífsins og eru mér þá helzt
minnisstæð Kanahjón,
sem bjuggu í risastóru,
nærri járnbentu tjaldi og
komu aldrei út úr því það
bjarta sumarkvöld og
morgun, sem við dvöld-
umst á þeim stað, en lýstu
harðlokað tjaldið upp með
stórri lukt og efast ég ekki
um, að þar inni hafi bæði
verið rennandi vatn úr
krana (auðvitað klór-
blandað) og e.k. salerni.
Ekki gleymi ég heldur
strax parinu í tjaldinu, þar
sem útvarpið var látið
ganga á fullu allan guðs-
langan daginn, svo að það
varð að brýna raustina til
að heyra hvort til annars
en um leið heyrðist hvert
orð í næstu tjöld. Eða fólk-
inu, sem hellti upp á
morgunkaffið á venjulega
pokakönnu og hóf síðan
strax að loknum morgun-
verði að sjóða kartöflur og
saltkjöt.
Ekki efa ég, að Öræfa-
jökull hafi tekið sig öllu
betur út, þegar horft var á
hann með saltkjötsbragð i
munni. Og kannski fer ég
með kaffikönnuna mina í
næstu útilegu, því að mér
finnst duftkaffið svo fjári
vont.
Alltaf er hægt að læra
eitthvað af öðrum.
Anna María Þórisdóttir.