Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1976, Side 2

Saga eftir
Kristmann Guðmundsson
um litum. Höf voru engin á hnettin-
um, en nokkrar stórar tjarnir í rækt-
aða beltinu og langir skurðir á milli
þeirra. Þótti geimförunum nú greini-
legt að þarna byggju skyni gæddar
lífverur, enda þótt enginn sæist á
ferli, hvernig sem að var gáð.
Á tólfta degi var takmarkinu náð og
geimfarið komið á braut í kringum
Marz. Voru nú gerðar margar visinda-
legar athuganir og stóð flest það
heima, er áður var vitað. Brúnleitu
auðnirnar voru gróðurvana eyðimerk-
ur, með fornum og veðruðum eldfjöll-
um, en sjá mátti þar á víð og dreif og
mjög gamlar og eyddar rústir borga
og annarra mannvirkja. Frá báðum
pólum lágu nokkur þráðbein, gulgrá
strik, eilítið upphækkuð, yfir eyði-
merkurnarað gróðurbeltinu, og gisk-
uðu vísindamennirnir á að það væru
vatnsleiðslur. í ytri lögum lofthafsins
var mjög lítið súrefni, en niðri við
yfirborð hnattarins var álíka mikið af
því og i andrúmslofti jarðar. Sléttur
miklar voru víða á auðnunum, en um
þærstráð misjafnlega stórum klett-
um, litt veðruðum og voru sumir á
stærð við lítil fjöll.
Sólin var talsvert minni að sjá
þarna en á jörðinni. Þó virtist allheitt
um miðbik jarðstjörnunnar, en mjög
kalt á pólunum og langar leiðir út frá
ÁRIÐ 1 983 byggðu Rússar og
Ameríkumenn í sameiningu fyrsta
geimskipið, erfara skyldi i heimsókn
til jarðstjörnunnar Marz. Þeim hafði
komið saman um að smíða skipið i
hlutlausu landi og varð ísland fyrir
valinu
Fór smíðin fram með nokkurri
leynd, austurá Breiðamerkursandi,
en þar var reist þorp fyrir alla þá, er
að þessu stóðu: verkamenn og verk-
fræðinga, vísindamenn, málmsmiði
og þjónustufólk. En allt það, er til
þurfti, af efni og vélum, var aðflutt
tilbúið til notkunar, frá Rússlandi og
Ameriku. í þorpi þessu bjuggu einnig
geimfararnir, en þeir voru alls átta:
þrír Ameríkumenn, þrir Rússar, einn
Englendingur og einn Islendingur,
Sigurður að nafni Hann hafði mikið
orð á sér sem efnafræðingur og vél-
fræðingur og var einn af þeim þrem-
ur, er fundið höfðu upp hið nýja
eldsneyti fyrir geimskipahreyfla, sem
nefndist FIS, en hinir tveir voru þá
látnir. Þótti hann þvi sjálfsagður i
þess fyrstu ferð til framandi jarð-
stjörnu.
Sigurður var ekkjumaður um
fimmtugt. Hann átti tvö börn, pilt og
stúlku, sem voru tviburar; hétu þau
Árni og Gerða og voru þrettán ára
gömul. Hafði faðir þeirrp þau jafnan
hjá sér, hvar sem hann fór um heim-
inn, og svo var enn.
Geimfarið var mjög stórt og svo vel
útbúíð, að öruggt var talið að engar
hættur, sem menn kunnu skil á.gætu
grandað því. Vélar þess voru sjálfvirk-
ar og sjálfstjórnaðar að mestu leyti.
stjörnu, erekki væru barna meðfæri.
Engin vissa var fyrir þvi, hvað við
tæki á Marz. Raunar höfðu allmörg
lítil og ómönnuð geimför verið send
þangað og vísindatæki þeirra veitt
Jarðarbúum margskonar fróðleik um
hnöttinn Menn vissu nú að þar var
þunnt lag af allgóðu andrúmslofti
niðri við yfirborðið, og að einhverjar
skyni gæddar lífverur voru þar, jafn-
vel líkar mönnum, en ekki höfðu
náðst skírar myndir af þeim. Aftur á
móti hafði heyrst ómur af samtali
þeirra, svo að greinilegt var að þær
höfðu tungumál En margir vísinda-
menn töldu að þetta væru aðeins
úrkynjaðar leyfar deyjandi mann-
kyns, því að víðáttumiklar eyðumerk-
ur huldu mestan hluta hnattarins, og
sáust þar rústir fornra borga. En allt í
kringum miðbaug jarðstjörnunnar var
allbreitt gróðurbelti, og hafði nokkur
hreyfing manna eða dýra sést þar.
Árna og Gerðu leið ágætlega í
farangursklefanum. Geimfariðfór
rólega af stað og jók hraðann svo
hægt að þau urðu ekki fyrir neinum
óþægindurn. Hið nýja hreyfiafl, FIS,
gerði þar gæfumuninn, og var það
FYRSTU
KYNNI
MARSBUUM
enda ferðin öll fyrirfram útreiknuð og
ákvörðuð af tölvum, og starf geimfar-
anna um borð lítið annað en að þrýsta
á nokkra takka. Þá var eldsneytið
meira en nóg, því að hið nýja hreyfi-
afl, FIS, var margfalt öflugra en nokk
uð sem áður þekktist. jafnvel fýtungs-
kraftur vetnissprengjunnar.
Þegar smiðinni og öllum undirbún-
ingi var lokið, kvöddu geimfararnir
fjölskyldur sinar og fóru um borð. Það
gerðist síðla dags, og var allmjög
tekið að rökkva. Fylgdu þorpsbúar
þeim til skips, glaðir og reifir með
háværum heillaóskum, og í öllu því
húrlúmhæi varð enginn þess var, að
tviburarnir, Árni og Gerða laum-
uðust inn í geimfarið og
földu sig í farangursgeymslunni.
Þeirra var ekki saknað fyrr en daginn
eftir, en þá var skipið komið þúsundir
mílna frá jörðu og engin leið að snúa
við.
Árni og Gerða voru hraust og heil-
brigð börn, í meðallagi hávaxin eftir
aldri, með Ijósgult hár og heiðblá
augu. Kát og fjörug voru þau jafnan
og höfðu alist upp við mikið frelsi, því
að móðir þeirra hafði látist er þau
vorú aðeíns sex ára gömul. Hafði
Sigurður faðir þeirra annast uppeldið,
ásamt ráðskonu, en hann var ávallt
önnum kafinn og annars hugar, svo
að afskifti hans af börnunum voru
mest í því falin að gefa þeim allt er
þau girntust, en sjaldan fengu þau
notið félagsskapar hans. Raunar
gerði það ekki svo mikið til, því að
þau voru mjög samrýmd og sjálfum
sér nóg, höfðu bæði geysilegt hug-
myndaflug og voru bráðskörp að
læra, en á vetrum höfðu þau jafnan
heimiliskennara, sem annaðist upp-
fræðslu þeirra.
Oft höfðu þau hlustað á samræður
föður síns og starfsfélaga hans um
framandi hnetti og heilabrot þeirra
um það, hvernig þar myndi vera
umhorfs. Upp á síðkastið hafði at-
hyglin einkum beinzt að Marz, eftir
að ákveðið hafði verið að fara þang-
að. Vakti það að vonum forvitni barn-
anna, svo að þau óskuðu einskis
fremur en að mega taka þátt í þessari
æfintýralegu för. Auðvitað kom það
ekki til mála, frá sjónarmiði fullorðna
fólksins, þvi að búast mátti við ýms-
um þeim hættum á framandi jarð-
stórum þægilegra í meðförum en
gömlu eldflaugarnar. Þegarskeyti
barst til geimfarsins.'að barnanna
væri saknað, grunaði Sigurð, föður
þeirra, að þau myndu hafa falið sig
um borð og fann hann þau vonum
bráðar. Þótti honum þetta leitt, en lét
ekki á þvi bera og taldi þýðingarlaust
aðsnupra krakkana, úr því sem kom-
ið var. Hinir geimfararnir höfðu gam-
an af tiltæki þeirra og fögnuðu þeim
vel. Sögðu þeirað nærvera barnanna
myndi verða þeim til heilla og happa í
ferðinni. Birgðir voru líka meira en
nægar af mat og drykk og súrefni.
þótt tveir bættust við, og því enginn
vandi á höndum með laumufarþeg-
ana.
Allt gekk vel og eftiráætlun. Þótt
hraði skipsins væri ógurlegur, urðu
menn þess ekki varir um borð, nema
litils háttar síðustu dagana, þegar
faríð var að hemla. Árni og Gerða
voru í sjöunda himni Þau virtu fyrir
sér himingeiminn í gegnum hina
þykku kristalplastglugga, en þar var
hvervetna að lita hið fegursta
stjörnuskraut í öllum regn-
bogans litum. Það var líka
ákaflega spennandi að sjá Mars
stækka dag frá degi. Þessi nágranna-
jörð okkar var i byrjun rauðleit, en
liturinn breyttist smám saman i brúnt
og dökkgrænt Pólarnir voru hvitir, en
út frá þeim breiddust ryðbrúnar og
gular flatneskjur með hringlaga fjöll-
um, og um miðju hnattarins var all-
breitt, dimmgrænt belti. Á tiunda
degi var þetta orðin gríðarstór kúla, er
nálega huldi allt annað útsýni, og
sáust nú greinilega þær miklu og
mörgu borgarrústir, sem mannlausu
geimflaugarnar höfðu þegar sent
myndir af til jarðar. Nú sást einnig að
í græna beltinu voru víðar lendur
ræktaðar, en engin venjuleg hús voru
þar sjáanleg, aðeins fáeinir mjög háir
turnar og allmörg lítil hvolfþök í ýms-