Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1976, Qupperneq 13

ir né ókunnugir. Það er siminn.
Hann er minn bezti vinur.
Innan um vini mína er ég
óframfærni sakleysinginn. Þeir
vilja að ég sé það. Ef þeir sæju
illfyglið sem i mér býr, þá mundu
þeir snúa við mér bakinu. Stund-
um finnst mér það hafi orðið
raunin á um Arthur.
Þegar við vorum nýgift var ég
■litli sakleysinginn hans, sem
stakk mjög í stúf við Hollywood-
refina allt í kringum okkur. Ég
reyndi að spilla ekki þessari
mynd hans af mér. Hann kynnti
fyrir mér bókmenntir og kenndi
mér nýjan lifsstil alveg eins og
Lee Strasberg kenndi mér leik-
list. En þegar illfyglið I mér rak
upp kollinn, trúði Arthur ekki
sínum eigin augum. Ég olli hon-
um vonbrigðum. Ég hélt að hann
væri farinn að þekkja mig að
innsta grunni og að hann elskaði
mig eins og ég var í raun og
sannleika ... líka illfyglið. En það
var líklega til of mikils mælst.
Líklega getur enginn þolað mig
eins og ég er.
Ég veit að ég var Arthur oft
erfiður baggi. En hann yljaði mér
líka sannarlega undir uggum.
Slíkt er venjulega á báða bóga. En
í sambúð verður fólk alltaf að
þola einhverjar þrautir.
Ég held, að mér hæfði betur
eiginmaður sem tæki meira þátt í
samkvæmislifinu en Arthur
gerði. Það ætti betur við mig að
vissu leyti. En ég vil heldur ekki
giftast manni sem er of likur mér
að eðlisfari. Og hann yrði að elska
mig jafnvel eftir 20 ára hjóna-
band.
Þegar illa liggur á mér og ég er
þreytt þá hef ég enga ró í mínum
beinum. Ég leita þá uppi
skemmtilegt fólk, sem hlær og
gerir að gamni sínu. Ég þekki
margt slíkt fólk í Hollywood. En
von bráóar er allt gamanið búið
... eftir situr bara tómleikinn. Þá
finnst mér ég hafa svikið eitthvað
innra með mér.
Auðvitað er hægt að ganga út í
öfgar á hinn bóginn ... daðra
stöðugt við heilabúið i sjálfum
sér. Það hef ég líka reynt.
Sumir af vinum Arthurs tóku
mér strax vel. En aðrir litu bara á
mig sem ofvaxinn krakka eða
kynveru og þeir töluðu vió mig
eins og skólameistarar við illa gef-
inn nemanda.
Mér hefur alltaf reynzt erfitt að
rata meðalveginn. öfgarnar eru
alltaf á næsta leyti. Ég þrái frið
og ró og það öðlaðist ég um tíma
með Arthur. En svo gekk allt úr
skorðum.
Ég vildi óska að ég hefði feng-
ið meiri menntun. Stundum var
mér ekki nokkur leið að fylgjast
með samræðum Arthurs og vina
hans. Ég veit litið um stjórnmál.
Ég skipti fólki ekki í flokka eftir
því hvort það er gott fólk eða
vont. Stjórnmálamennirnir kom-
ast upp með að að láta myrða fólk
vegna þess að almenningur skilur
ekki stjórnmái frekar en ég. Jafn-
vel ennþá minna en ég.
Arthur gerði sér far um að út-
skýra fyrir mér ýmislegt um þjóð-
mál en ég var óþolinmóð að
hlusta. Mér fannst ég ætti að vita
þetta sjálf. Þetta er mín þjóð og
ég ætti að vita hvernig farið er
með hana.
Ég var gripin sektarkennd, þeg-
.ar Clark (Gable) dó. Mér fannst
ég hafa verið honum of erfið við
töku kvikmyndarinnar ,,The
>- .■
Misfits". Auðvitað var það tóm
vitleysa. Hann var hjartveikur.
Ekki var það mér að kenna. En
hann var svo indæll maður. Lát
hans var mér mikið áfall. Hann
var mér eins og faðir. Ég grét alla
nóttina. Ég treysti mér ekki i jarð-
arförina hans.
Mér þótti svo vænt um hann. Ég
vildi að við hefðum kynnst, þegar
við vorum ung og við hefðum þá
bæði verið á sama aldri. En auð-
vitað hefði það éndað með leiðind-
um. Érægu fólki gengur alltaf illa
að lynda hverju við annað. Líka
þótt það sé frægt á ólíkum svið-
um, eins og við Arthur.
Frægðin þykir öfundsverð.
Fólk getur jafnvel hatað mann
fyrir frægðina. Sumum er alveg
sama um manneskjuna ... þykir
bara varið I frægðina. Ég vildi
helzt flýja hana ... eins og ég geri
núna.
Oft var lífið mér þungbært þeg-
ar ég var barn. Þá flúði ég á náðir
leikja og dagdrauma.
Það er vandalaust fyrir leik-
konu. En stundum er erfitt að
snúa við. Maður situr fastur í
frægðinni eins og í gildru. Ætii ég
losni úr henni fyrr en öllu er
lokið?
Lágkúrulegt fólk fussar yfir
kynvillu Monty Clifts. Hváð veit
fólk um kynvillu? Fólk er bara
alltaf reiðubúið að brennimerkja
aóra til að upphefja sjálft sig.
Einu sinni gengu sögur um að ég
væri kynvillt. Þá hló ég.
Mér finnst kynmök eigi alltaf
rétt á sér ef ástina skortir ekki í
leikinn. En oft verða slikir hlutir
vélrænir hjá fólki. Þá er eins og
manneskjan skipti engu máli.
Stundum finnst mér fólk umgang-
ast mig eins og vél (hún brosti
vandræðalega og saup á glasinu.
En héit samt áfram eins og hún
væri að tala við sjálfa sig).
Stundum finnst mér ég vera
ofurseld kyntákninu ... rétt eins
og áfengissjúklingar eru ofurseld-
ir áfengi. Alltaf vakti ég þessar
sömu kenndir hjá karlmönnum og
sjaldnast áttu þær nokkuð skylt
við ást.
Fólk var allt of tilætlunarsamt
vió mig ... og er það enn.
Við sækjumst ekki eftir sam-
neyti við fólk sem er eins og speg-
ilmynd af okkur sjálfum. Við leit-
um frekar uppi fólk sem er öðrum
eiginleikum búið. Eiginmenn
mínir voru hver með sinu móti...
Arthur, Joe og Frank og, og .. . ég
gæti haldið áfram að telja. Samt
er ég einstæðingur, og það er
miður. Enginn vill vera aleinn.
Samt á einveran sina kosti. Hún
sparar manni margt klandrið.
Weatherby: Og getur lika kom-
ið manni í klandur.
Nú?
Weatherby: Þvi úr leiðindum
leitar fólk uppi félagsskap í ör-
væntingu og vandar þá ekki valið.
Já, ég þekki það. Ég verð að
gæta min.
Ég þekki engan rithöfund, sem
ég vildi gera að mínum dómara.
Rithöfundar stúdéra fólk en þeir
finna ekki til með fólki. Arthur
þykir ekki sérstakiega vænt um
fólk, og það er slæmt. Skoðanir á
fólki verða fyrst einhvers virði ef
mannkærleikurinn er fyrir hendi.
Annars eiga menn ekki að ger-
ast dómarar yfir öðrum. Okkur
verða öllum á mistök og við verð-
um að gjalda fyrir þau. Við erum
lika bara í meðallagi góðar mann-
eskjur, en eigum að reyna að
verða betri ... m.a. með því að
láta það vera að dæma aðra.
Ég hélt að Edith Sitwell væri
dæmigerður brezkur uppskafn-
ingur, en hún reyndist ekki vera
það. Hún var mikill persónuleiki
og lét hvergi sinn hlut fyrir karl-
mönnum.
Þegar útliti mínu fer að hraka,
þá fækkar aðdáendunum. En mér
er sama. Fegurð er fólgin í svo
mörgu öðru, og það er hægt að
vinna sig i álit á annan hátt. Ég
ætla að gera það með leiklistinni.
Og ég'geri það.
Þú segir ekki mikið. Þú bara
hlústar. Mér finnst gott að sitja
hérna með þér. Þú krefst einskis
af mér. Ég á þvi ekki að venjast.
Stundum finnst mér enginn
hlusta á mig nema fyrir kaup.
Helzt vildi ég alltaf vera um-
kringd vinum ... vinum sem
einskis krefjast.
Ég hringi stundum í vini mína
seint á kvöldin þegar ég þarf að
létta á mér og tala. Ég vek þá af
værum blundi en þeir taka því
vel. Þó fæ ég að heyra að þeir
þurfi að vakna snemma næsta
morgun. Ég áfellist þá ekki fyrir
það. Þegar ég get ekki sofið, þá
verð ég að fá að tala við einhvern.
Ég þyrfti sennilega að eignast
annan eiginmann. En ég ætla
ekki að rasa um ráð fram.
Stundum finnst mér ég hafa
haft betri tök á lífi mínu áður fyrr
en núna. Þó hefði ég átt að vitkast
með árunum. ... og verða færari
um að leysa vandamálin. En
vandamálin hrannast upp. Ég hef
líklega ekki þroskast eins og æski-
legast hefði verið.
Ég er hrædd við að verða til-
finningaköld eins og margt fólk
er hér í Hollywood. Þegar ég trúi
fólki fyrir einhverju af einlægni,
þá sýnir það engin viðbrögð. Segir
bara „jæja“.
Áður fyrr var ég oft hrædd við
að vera ein, en ég er það ekki
lengur. Ég er mikið ein ... og
reyni að sofa.
Eg er ekki eins þroskuð og ég
ætti að vera. Einhver hluti af mér
hefur engum framförum tekið og
sá hluti þvælist fyrir mér. Honum
er það að kenna að ég lendi alltaf
í vandræðum — vinir snúa við
mér baki. Ég er alltaf að brjóta
heilann um, hvernig á því stend-
ur.
Ég ætla að hætta að leika i
kvikmyndum, og fara heldur á
leiksviðið ... eða bara fara ... ég
ætla ekki að láta aðra veröa fyrri
til að visa mér á bug.
Ingibjörg Gísladóttir
LIÐIN VOR
Ég gleymi því aldrei
þegar ég gekk eftir götunni
og vorið kom hlaupandi á móti mér
og minningin um liðin vor
streymdi inn í huga minn.
Og ég hugsaði um hann
sem ég hitti um vorið
og gaf mér löngun til að lifa.
Við sátum uppi á toppi
hinna himinháu fjalla
og horfðum á sólina koma yfir jörðina
og þegar hún lét geisla sína falla
fannst mér hún ekki hafa komið með þá alla
því að hún var ekki eins skær
og alla hina dagana.
Ég sit í fjörunni
og horfi á sjóinn
skvetta öldum sinum
upp í fjöruna
og þær skilja eftir sig rákir í sandinum
rákir eins og örlögin skilja eftir i lífi minu.
Og örlögin eru óumflýjanleg
likt og sandurinn getur ekki flúið öldurnar.
Mig hef ur alltaf langað til þess
að sá sem elskar mig
gæfi mér tunglið
svo að það gæti lýst upp lif mitt
og gert mig hamingjusama.
Þóra Eyjalín
Regnbogablóm
Draumar þinir voru,
eins og
gagnsæ
blóm,
frostrósir,
sem þú kysstir
á brjóst mín —
gagnsæ og regnbogalit,
eins og
iskristallar.
Draumar — isblóm — fögur,
köld, draumar —
sem bráðnuðu
á líkama mínum
og urðu aldrei að veruleik,
kannske — af þvi
að mér lánaðist
aldrei að trua þér.