Lesbók Morgunblaðsins - 05.09.1976, Blaðsíða 7
að segja eitthvað við mig eða
vildi, að ég segði eitthvað við
hann. Hann bjó til blaðagrind
handa mér i smíðatímunum hjá
sér og eina vikuna neitaði hann
sér um hádegismatinn og keypti
handa mér þrjá pakka af sigarett-
um fyrir peningana, sem hann
sparaði sér þannig. Hann virtist
ekki skilja, að ég var áhyggjufull-
ur og vildi fá að vera í friði. Á
hverjum degi var það sama sagan,
hann þarna í herberginu minu,
aljtaf svona i framan eins og hann
væri að bíða. Ég þagði oftast eða
svaraði honum hranalega, þangað
til hann hrökklaðist út. Ég get
ekki gert mér grein fyrir þvi,
hvað gerðist þennan eða hinn dag-
inn. Ég var svo ruglrður, að vik-
urnar runnu saman i eitt og mér
leið djöfullega og var alvog sama
um allt. En það var svo sem
ekkert sagt eða gert. María héli
áfram að fara í ökuferðir með
fiflinu á gula bílnum og stundum
brosti hún til mín, stundum ekki.
Á hverjum eftirmiðdegi fór ég
stað úr stað i von um að hitta
hana.
Annaðhvort var hún næstum
þvi almennileg og ég fór að halda,
að allt myndi lagast um siðir og
henni myndi falla vel við mig eða
hún kom þannig fram við mig, ið
ef hún hefði ekki verið stelpa,
hefði mig langað til þess að taka
litla, hvíta hálsinn i greip mína og
kyrkja hana. Þeim mun meira,
sem mér fannst ég gera mig að
fífli, því meir eltist ég við hana.
Gaukur fór líka æ meir í
taugarnar á mér. Hann horfði oft
ásakandi á mig, en á hinn bóginn
var eins og hann vissi, að þetta
ástand gæti ekki varað að eilífu.
Hann óx hröðum skrefum og ein-
hverra hluta vegna byrjaði hann
að stama. Stundum fékk hann
martraðir eða kastaði upp
morgunverðinum. Mamma
útvegaði honum þorskalýsi.
Að lokum kom að uppgjörinu
milli mín og Maríu. Ég hitti hana,
þar sem hún var að fara inn í
ísbúð og bauð henni út með mér.
Þegar hún neitaði, sagði ég eitt
hvað andstyggilegt við hana. Þá
sagðist hún vera orðin hundleið á
að hafa mig vappandi í kringum
sig og að sér stæði nákvæmlega á
sama um mig. Allt þetta sagði hún
og ég gat ekki hikstað upp einu
orði. Á eftir gekk ég mjög hægt
heim.
í nokkra daga hélt ég kyrru
fyrir í herberginu mínu. Mig
langaði ekki út og vildi ekki tala
við neinn. Þegar Gaukur kom inn
I herbergið og leit einkennilega á
mig út undan sér, öskraði ég á
hann að hypja sig út. Ég reyndi að
hugsa ekki um Maríu og ég sat við
skrifborðið mitt og las tímarit eða
tálgaði tannburstagrind, sem ég
var að búa til. Mér fannst ég vera
á góðri leið með að flæma þessa
stelpu út úr höfðinu á mér.
En það getur enginn gert að
þvi, hvað gerist á nóttunni. Þess
vegna eru hlutirnir núna eins og
þeir eru. Nokkrum nóttum eftir
þetta með Maríu, dreymdi mig
hana. Það var eins og hitt skiptið,
þið munið, og ég kreisti handlegg-
inn á Gauki svo hann vaknaði.
„Pétur, hvað er að þér?“ sagði
hann. Allt í einu varð ég svo
reiður, að ég hélt að ég ætlaði að
Icafna. Reiður út í sjálfan mig og
drauminn og Mariu og Gauk og
alla, sem ég þekkti. Ég mundi
eftir öllum þeim skiptum, sem
María hafði litillækkað mig og allt
það ljóta, sem hafði gerzt. Andar-
tak fannst mér að engum myndi
nokkru sinni þykja vænt um mig,
annar en kjáni eins og Gaukur.
„Af hverju erum við ekki vinir
eins og við vorum áður,“ sagði
hann. „Af hverju?“
„Æ þegiðu." Ég kastaði af mér
sænginni, fór fram úr og kveikti
ljósið.
Gaukur sat í rúminu og deptaði
augunum og hann var hræddur.
Það var einhver djöfull á sveimi
innan í mér og ég gat ekki stillt
mig. Orðin gusuðust út úr mér, án
þess að ég vissi, hvað myndi koma
næst. Aðeins eftir á gat ég munað
hvað ég hafði sagt og séð allt í
skýrara ljósi.
„Af hverju erum við ekki vinir?
Vegna þess að þú ert það heimsk
asta svin, sem ég hef nokkru sinni
þekkt. öllum er sama um þig. Þó
ég hafi stöku sinnum kenrit í
brjósti um þig og verið almenni-
legur, skaltu ekki halda, að mér
sé ekki sama um fifl eins og þig“.
Ef ég hefði hækkað röddina eða
lamið hann, hefði það ekki verið
svo slæmt. En ég talaði hægt eins
og ég væri knúsandi rólegur.
Munnur Gauks var hálfvegis
opinn og hann var á svipinn eins
og hann hefði rekið sig á vitlausa
beinið. Hann var náfölur og svita-
perlur komu fram á enni hans.
Hann þurrkaði þá með handar-
bakinu og smástund hélt hann
hendinni eins og hann væri að
aftra einhverjum að komast of
nærri sér.
„Skilurðu ekkert, ertu fæddur í
gær? Af hverju færðu þér ekki
kærustu og lætur mig í friði?
Hvers konar stelpu-strákur
ætlarðu að verða, þegar þú ert
orðinn stór?“
Ég vissi ekki hvað myndi koma
næst og réð ekki við mig. Gaukur
hreyfði sig ekki og hann var í
náttjakka af mér og hálsinn á
honum var mjór og litill.
Hárlokkurinn, sem hékk fram á
ennið, var rennvotur.
„Því ertu alltaf að elta mig,
skilurðu ekki hvenær þér er of-
aukió?“
Eftir á mundi ég eftir breyting-
unni, sem varð á andliti Gauks.
Smátt og smátt hvarf þessi tómi
svipur og hann lokaði munninum.
Augun voru saman kipruð og
hann kreppti hnefana. Ég hafði
aldrei séð þennan svip á honum
fyrr. Það var engu líkara'en hann
yrði eldri með hverri sekúndunni
sem leið. Augun urðu hvöss, sem
sjaldan ber við hjá börnum. Svita-
dropi rann niður á kinn og hann
virtist ekki taka eftir því. Hann
sat bara þarna og augun hvildu á
mér og hann sagði ekki orð og
andlit hans var eins og gríma.
„Nei, þú veizt ekki hvenær þér
er ofaukið. Þú ert asni.“
Það var eins og eitthvað hefði
brostið innan í mér. Ég slökkti
ljósið og settist á stól við glugg-
ann. Fæturnir skulfu og ég var
svo þreyttur, að ég hefði getað
öskrað. Hérbergið var kalt og
dimmt. Ég sat þarna lengi og
reykti velkta sígaréttu, sem ég
hafði geymt mér. Úti fyrir var
dimmur og hljóður garðurinn.
Eftir dálitla stund heyrði ég að
Gaukur lagðist út af.
Ég var ekki reiður lengur, að-
eins þreyttur. Mér fannst hræði-
legt, að ég skyldi hpfa talað svona
við strák ekki nema tólf ára gaml-
an. Ég botnaði ekkert í sjálfum
mér. Ég ætlaði að fara að rúminu
til hans og jafna þetta allt saman,
en ég bara sat þarna í kuldanum
lengi, lengi. Ég hugleiddi, hvern-
ig ég gæti kippt þessu í liðinn
næsta dag. Síðan skreið ég upp í
og gætti þess, að ekki brakaði í
f jöðrunum.
Næsta morgun þegar ég
vaknaði, var Gaukur farinn.
Seinna þegar ég ætlaói að biðja
hann afsökunar, leit hann á mig á
þennan nýja, harða máta og ég
g„? ekki sagt neitt.
Allt þetta gerðist fyrir tveimur
eða þremur mánuðum. Síðan
hefur Gaukur vaxið örara en
nokkur, sem ég hef þekkt. Hann
er næstum þvi orðinn eins hár og
ég og hann er orðinn bemastór.
Hann neitar að vera i gömlum
fötum af mér og er búin að kaupa
fyrstu síðu buxurnar sínar og
æxlabönd til þess að halda þeim
uppi um sig. Þetta er aðein^ þær
breytingar, sem auðvelt er.að sjá
og koma orðum að.
Herbergió er alls ekki mitt
lengur. Hann er búinn að kynnast
hóp af strákum og þeir hafa
stofnað með sér klúbb. Þegar þeir
eru ekki að byggja kofa i ein-
hverju auðu porti eða i skylm-
ingaleik, eru þeir alltaf i herberg-
inu. Á dyrunum er eitthvert
bjánalegt krot í blokkstöfum.
„Vei, þeim utanaðkomandi, sem
stigur hér inn fyrir þröskuldinn,"
og undir þrjár hauskúpur og eitt-
hvert leynimerki. Þeir hafa sett
saman útvarpstæki og það glymur
i þvi allan guðslangan daginn.
Einu sinni þegar ég var að koma
inn, heyrði ég einn strákinn segja
lágt, hvað hann hafði séð gerast í
aftursætinu á bil bróður síns. Það
sem ég heyrði ekki gat ég getið
mértil um.
„Þetta er það sem hún og bróðir
minn gera, alveg satt. . . þarna í
bílnum.“ Andartak virtist Gaukur
hissa og andlit hans varð næstum
þvi eins og hér fyrr meir. En svo
varð hann harðneskjulegur og
þrár á ný.
„Áuðvitað, fiflið þitt, við vitum
allt um þetta.“ Þeir tóku ekki
eftir mér og Gaukir fór að segja
þeim frá því, að eftir tvö ár ætlaði
hann sér að fara til Alaska og
verða veiðimaður.
En lengst af vill Gaukur vera út
af fyrir sig. Verst er ef við erum
einir í herberginu. Þá flatmagar
hann i rúminu I þessum siðu,
grófgerðu buxum með axlabönd-
unum og starir á mig þessum
harða, hálf glottandi svip. Ég
fikta við eitthvað á borðinu hjá
mér, en get ekki einbeitt mér út
af þessum augum hans. Sann-
leikurinn er sá, að ég verð að hafa
mig allan við, vegna þess að ég
hef fallið á tveimur prófum í ár.
Ef ég fell i ensku, get ég ekki
útskrifazt næsta vor. Mig langar
ekki til þess að verða auðnuleys-
ingi og ég verð því að taka mig á.
Mér er orðió nákvæmlega sama
um Maríu og allar stelpur og það
amar ekkert að, nema þetta milli
mín og Gauks. Við tölumst ekki
við nema þegar við megum til. Ég
vil ekki einu sinni kalla hann
Gauk lengur og nema ég gleymi
mér kalla ég hann sínu rétta
nafni, Rikarð. Ef hann er í her-
berginu á kvöldin, get ég ekki
lesið. Þá fer ég út í isbúðina og
reyki eða bara hangi með strák-
unum, sem drolla þar á kvöldin.
En mikið langar mig til þess að
öðlast hugarró á ný. Ég sakna
þess hvernig við vorum hvor við
annan um tíma. Samband okkar
var í senn skrýtið og dapurlegt.
En allt virðist vera svo breytt og
ég finn enga leið til þess að koma
því í lag. Ég hef stundum verið að
hugsa um, að ef við gætum gert út
um þetta i slagsmálum, þá myndi
allt lagast. En ég get ekki slegizt
við hann, vegna þess að hann er
fjórum árum yngri en ég. Og svo
er það annað. Þessi glampi i aug-
um hans er þess háttar, að ég held
næstum því að ef Gaukur gæti, þá
myndi hann drepá mig.