Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1977, Blaðsíða 12

Salerno að tclja peningana.
eftir Galante og föruneyti hans og hafa þeir sumir farið
víðar á undanförnum mánuðum en á allri ævi sinni áður.
Hefur Galante verið svo mjög í sviðsljósinu, að blaða-
menn töldu hann, ekki alls fyrir löngu, hafa farið með
sigur af hólmi og væri hann orðinn capo di tutti capi.
Það reyndist nú ekki rétt vera. En þessi skyssa blaða-
manna var afsakanleg. Dellacroce virtist horfinn með
öllu. Og hann hefur farið huldu höfði upp frá því. Aftur á
móti hefur hann leikið það að láta staðgengla sína birtast
hér og hvar um landið og villa um fyrir mönnum. Eitt
sinn lét hann staðgengil, nauðalfkan sér, leggjast inn á
sjúkrahús i New York. Barst þá út sú fregn, að Dellacroce
væri veikur og „kominn úr umferð". öðru inni sást
Dellacroce á sveitasetri sínu í Key Largo og töldu menn
þá, að hann væri setztur í helgan stein. En „eftirlauna-
maðurinn" i Key Largo reyndist tvifari. Sjálfur sat
Dellacroce í leynum i Brooklyn og stýrði þaðan herjum
sínum.
millofs.
Myrt á báða bóga
Leikur þeirra Galante og Dellacroce berst um víðan
völl, allar götur frá Manhattan og norður í Kanada. Þó
nokkrir eru fallnir i stríði þessu. Fyrstir urðu tveir
útsendarar Galantes, er hann hafði laumað i lið Dela-
croces. Dellacroce lét koma þeim fyrir kattarnef. Hafa lik
þeirra ekki fundizt. Þvi næst sendi Dellacroce menn inn í
Harlem, hverfi blökkumanna, og skutu þeir nokkra
heróínsala þar. Lét Dellacroce það svo berast, að Galante
hefði staðið fyrir morðunum, vildi með þvi efna til
ósættis milli Galantes og Leroy Barnes, eiturlyfjasala,
sem voldugur er á þessum slóðum. Barnes var reyndar
handtekinn ekki alls fyrir löngu en látinn laus gegn
tryggingu.
Dellacroce hefur og efnt til mikillar áróðursherferðar
gegn Galante. Hann segir Galante vera of mikið í sviðs-
ljósunum og enn fremur beri allt of mikið á eiturlyfja-
sölu hans. Þetta komi Mafiunni illa og hamli viðskiptum
hennar. Hann kveður Galante líka ofstopamann, sem
ekki geti ráðið málum til lykta hljóðalaust, og megi vera
ljóst af þessu, að hann sé mjög óheppilegur yfirforingi.
Galante deyr þó varla ráðalaus við þessu. Hann stendur
alltraustum fótum og á víða ítök. „Hann á sér fylgismenn
um þver og endilöng Bandaríkin, en Dellacroce á hvergi
fylgi nema í Litlu Italiu" (hverfi ítala í New York), sagði
lögreglumaður nokkur, sem fróður er um Mafiuna.
Nú er hugsanlegt, að hvorugur sigri, Galante eða
Dellacroce, en báðir hljóti sajneiginlega byltu — verði
jafnvel báðir drepnir. Þá bíður a.m.k. einn reiðubúinn að
gera tilkall til valdanna. Það er Antony nokkur Corallo,
hálfsjötugur fjölskyldufaðir, sem einkum er frægur af
þvi, hve vel honum hefur tekizt að smjúga net laganna.
Honum hefur sem sé lánazt að vikja sér undan hartnær
öllum sökum, sem á hann hafa verið bornar og hafa þó
flestar verið sannar. Þó hefur tekizt að fanga hann
tvisvar eða þrisvar og síðasta sinnið missti hann tökin á
„fjölskyldu" sinni, og við tók Andimo nokkur Pappadio.
Corallo náði stjórnartaumum aftur í sinar hendur i
september síðast liðnum. Hann lét myrða Pappadio —
með hjálp Galantes.
Þá má nefna annan hugsanlegan frambjóðanda, þótt
ólíklegt sé. Það er Joseph Bonanno, fyrrum yfirmaður
Galantes. Ötrúlegt þykir þó, að Bonanno hugsi til yfirráða
i New York framar. Hann er í fyrsta lagi kominn yfir
sjötugt, en í öðru lagi var helzti samherji hans á vestur-
ströndinni, Frank Bompensiero, myrtur í febrúar er leið.
Þykir trúlegast, að Bonanno láti sér hægt úr þessu.
Hróðurinn vex við hvert lík
I Chicago eigast við gamlir Mafíuforingjar og yngri
menn. Mafían i Chicago telur u.þ.b. 250 „hermenn". Það
heitir svo, að Anthony Accardo stjórni lengstum á sveita-
setri sinu, rikmannlegum bústað í Palm Springs og lætur
annan um reksturinn. Sá heitir Joseph Aiuppa. En hann
þykir óstyrkur stjórnandi og á mjög í vök að verjast fyrir
yngri mönnum. Þeir hafa ekki enn sýnt Aiuppa og
Accardo banatilræði, en það kann að koma að því áður
langt liður. A rúmum þremur árum eru fleiri en 20
fallnir. Sumir voru útsendarar lögreglunnar, aðrir vitni,
en flestir voru þeir úr Mafiunni. Meðal þeirra voru Sam
Giancana, fyrrum yfirmaður Chicagomafíunnar, og
Richard Cain, fyrrum lögregluþjónn en siðast helzti
hjálparkokkur Giancana.
Vegur morðingjanna vex aftur á móti við hvert lik;
sigurstranglegastur er sá, sem er duglegastur við mann-
drápin. Einn sá efnilegasti i Chicago James Torello,
fyrrum skytta hjá Giancana. Hann var svo laginn við
skyttiriið, að Giancana hlóð á hann vegtyllum og dró það
ekki úr frama hans að Giancana lét af völdum. Ræður
Torello nú allri fjárhættuspilamyllu Chicagomafiunnar.
Torello er gæddur þroskaðri kimingáfu, eins og reynd-
ar margir Mafíumenn. Hlerari frá FBI var eitt sinn
áheyrandi að því, að Torelli ráðgerði að myrða verkalýðs-
leiðtoga i Chicago. Ætlaði Torello að fara með manninn á
sjó út i hraðbáti, skera hann á háls, brytja hann i smátt og
fleygja bitunum í hákarlana, rétt eins og brauðmolum er
fleygt í endur. Taldi Torelli, að þetta yrði hin bezta
dægrastytting. I annað sinn heyrðu FBI menn Torelli
lýsa þvi, er hann lét hengja William nokkurn Jackson,
okrara, sem vóg 175 kíló, upp á kjötkrók og pyntaði hann
síðan með rafmagni. „Hann hékk á króknum í þrjá daga
áður en hann drapst“, sagði Torelli. „Hann spriklaði og
engdist á króknum. Endrum og eins skvettum við á hann
vatni til að rafmagnið virkaði betur. Þá öskraði hann svo,
að um munaði!"
„Við eigum bæinn"
Þess var getið að framan, að menn úr Chicagomafíunni
væru komnir til Kaliforniu og væru að leggja undir sig
fylkið. Mafíumenn hafa lengi verið í Kaliforniu, en það
hafa verið einstakir bófar og „starfað sjálfstætt" að
miklu leyti. Stórar fjölskyldur hafa engar verið nema ein,
fjölskylda Jack Dragna í Los Angeles. Arið 1974 varð allt
í einu foringjalaust í þeirri fjölskyldu. Og þá var það, að
þeim Gambinomönnum i New York og Chicagomönnum
kom til hugar að leggja undir sig vesturströndina. Tóku
þeir svo höndum saman og lögðu á ráðin. Þrir fantar voru
sendir vestur til að stjórna landvinningunum. Það voru
Tony Spilotro frá Chicago, Mike Rizzitello frá Brooklyn
og James Fratianno frá San Francisco, allt alkunnir
óþokkar. Fratianno er t.a.m. talinn hafa drepið 16 manns,
að minnsta kosti. En hann var nú lika lengi böðull að
aðalstarfi. Rizzitello mun ekki miklu bliðlyndari. Og hann
er lftill diplómat. Þykir það dæmigert um vinnubrögð
hans er hann hringdi I klámmyndafyrirtæki í Los Ange-
les og sagði. „Við eigum bæinn. Þið getið fengið að
framleiða myndir hér fyrir reglulega þóknun. 20 þúsund
dollara strax og síðan fastar greiðslur. Ef þið borgið ekki
verðið þið flæmdir úr bænum“. Greiðslan barst undir
eins. Það fer ekki á milli mála, að aðferðir Rizzitellos
duga. Það er fyrir hans tilverknað, ekki sízt, að Mafian er
búin að sölsa undir sig ein u.þ.b. 80% af klámiðnaðinum i
Los Angeles — og hann er metinn til 100 milljóna dollara
á ári. Annars kann Rizzitello að verða tekinn úr umferð
bráðlega. Hann á yfir sér höfði dóm fyrir tryggingasvik.
Þriðji landvinningamaðurinn, Spilotro er af sama
sauðahúsi. Hann kom eitt sinn fyrir rétt sakaður um það
að hafa myrt lögregluvitni með isöxi en var sýknaður.
Hann er og grunaður um það að hafa skotið og sprengt þó
nokkra andstæðinga sina. En ekki hefur heldur tekizt að
sanna það á hann fyrir rétti. Spilotro var sendur til Las
Vegas fyrir fimm árum og hefur orðið mjög vel ágengt.
Hefur hann yfirumsjón með okri, fjárhættuspili, eitur-
lyfjasölu og vændi rekstri Chicagomafíunnar í Las Vegas
og standa allar þessar atvinnugreinar í miklum blóma
undir stjórn hans.
Nýliðar byrja sem bílstjórar
Enda þótt lífið i Mafiunni sé jafnáhættusamt og raun
ber vitni verður aldrei skortur á mönnum; ævinlega eru
margir um hvert rúm, sem autt verður. Eins og fyrr var
sagt hættu Mafíuforingjar að taka menn í félagsskapinn
og stóð svo í nokkur ár. A þeim tíma þynntust raðirnar
talsvert, eins og skiljanlegt má vera. Þvi var það, árið
1975, að aftur var farið að taka inn nýliða. Hafa margir
tugir verið ráðnir upp frá þvi.
Það kann að vera einhverjum ráðgáta, að menn vilja
ólmir ganga í Mafiuna svo ótryggt, sem lífið er þar. En
ástæðurnar eru nærtækar. Það eru vonir um „peninga,
völd og virðingu" eins og liðhlaupi einn komst að orði.
Flestir, sem ráðast í Mafíuna eru uppaldir i fátækra-
hverfum. Þeir minnast þess úr uppvextinum, að allir,
sem einhvers máttu sín voru tengdir Mafiunni með
einhverjum hætti. Auk þess er litil eða engin samkeppni
í Mafíunni, færir lögfræðingar tiltækir ef manni hlekkist
á, og fjölskyldunni séð farboða, ef hann lendir i fangelsi.
Nýliðar byrja yfirleitt sem bilstjórar hærra settra bófa,
eða lifverðir. Arslaun eru svo sem 20 þúsund dollarar i
fyrstu. Þegar fram liða stundir getur nýliði efnt til
einhvers smáfyrirtækis með leyfi yfirboðara sins, hafið
veðmálastarfsemi, okur eða fjárkúgun — þ.e.a.s. „vernd"
gegn hóflegri þóknun. Sýni nýliði af sér rika ofbeldis-
hneigð, kaupsýsluvit og skipulagsgáfu á tfann vísan skjót-
an frama. Og þar með völd og virðingu, sem margir
Mafiumenn meta framar en allt annað og jafnvel meira
en fé.
Það er merkilegt, eins og Mafian ér skynsamlega rekin,
að Mafiuforingjar eru í sifelldum peningavandræðum!
Nógur er gróðinn. En það er erfiðara að koma fénu fyrir.
Mafían fær mikinn hluta gróða síns í litlum seðlum.
Sumir Mafiumenn greiða þjónustuliprum bankastarfs-
mönnum fyrir það að skipta smáum seðlum i stóra. I april
siðast liðnum voru 25 manns reknir úr banka í New York
fyrir þá sök. Bankinn varð svo að greiða kvartmilljón
dollara i sekt fyrir vikið.
Milljón dollarar í skókassa
Mafiumenn mega ekki berast svo mikið á, að skatturinn
fari að hyggja að þeim. Enda búa flestir Mafiumenn
fremur hóflega. Sumir eiga þeir fúlgur i bönkum erlend-
is, hafa það til vara ef þeir skyldu einhvern tíma þurfa að
flýja land í skyndi. Aðrir geyma sjóði sína i bankahólfum,
uða öðrum fylgsnum. Anthony sá Salerno, okrari og
spilakóngur, sem dæmdur var fyrir viðskipti sín í maí er
leið, geymdi jafnan milljón dollara, að minnsta kosti, í
skókössum heima hjá sér...
Flestir hátt settir Mafiumenn hafa einhver ráð til þess
að „hreinsa" ólöglega fengið fé sitt, a.m.k. nóg til þess að
geta lifað ágætu lifi. Sumir fá það samvinnuliprum
bankastjórum, sem „lána“ það svo aftur. Aðrir eiga í
fyrirtækjum sem velta miklu — eða geta velt miklu.
Engu skiptir þótt viðskiptin gangi illa. Þáð verður samt
stórgróði i bókhaldinu. Mafiumaðurinn leggur í fyrirtæk-
ið ólöglega fengið fé eins og hann telur þorandi, kallar
það gróða — og getur þá eytt því til eigin þarfa án þess,
að nokkuð verði við það athugað. Aðrir Mafiumenn fá há
laun greidd fyrir störf sem þeir vinna ekki; er það þá
þeirra eigið fé, sem þeir láta borga sér. En peningarnir
eru orðnir löglegir og hægt að nota þá til hvers sem er um
leið og löglegt fyrirtæki er búið að borga þá út.
Herferðin fór út um þúfur
Alltaf er verið að dæma og fangelsa einhverja Mafiu-
menn, og stundum hátt setta. En að öllu töldu hefur
Mafian betri vinnufrið nú orðið en lengstum áður. Mjög
hefur dregið úr baráttunni gegn skipulagðri glæpastarf-
semi, ekki sízt vegna þess, að ýmis beztu ráðin hafa verið
tekin af löggæzlustofnunum, FBI, skattinum og eitur-
lyfjaeftirlitinu t.a.m. Lögreglan geldur þess enn, að hún
gekk stundum fullgróflega til verks á árum áður, og hafa
dómstólar nú skert talsvert frelsi hennar að vinnubrögð-
um. Um FBI er það að segja, að þar hefur verið hálfgerð
ringulreið frá því að Edgar Hoover lézt, árið 1972, og
hefur fimm sinnum skipt um yfirmann á þessum fimm
árum.
Fyrir nokkrum árum var efnt til víðtækrar herferðar
gegn Mafiunni og öðrum glæpasamtökum — en hún fór
út um þúfur mest vegna sundurþykkis og rigs hinna
ýmsu löggæzlu- og eftirlitsstofnana, FBI, skattyfirvalda
og eiturlyfjaeftirlitsins svo að nokkrar séu nefndar.
Lögreglumaður komst svo að orði, að það heyrði til
undantekninga, að þessar stofnanir ynnu saman.
Eflaust er margra breytinga þörf ef takast á að ráða
niðurlögum Mafiunnar, eða hemja hana að minnsta kosti.
Skulu hér að lokum talin fáein atriði:
I fyrsta lagi þurfa yfirvöld að leggja meira fé og meiri
mannafla í baráttuna. Bæði skortir lögreglumenn og
lögfræðinga. Til dæmis að nefna hafa bandarísk yfirvöld
ekki nema 400 lögfræðinga í gagnasöfnun og málarekstri
gegn Mafíunni — en Mafian hefur fleiri lögfræðinga á
sínum snærum!
I öðru lagi verða löggæzlustofnanir að fá frekari heim-
ildir til þess að hlera samtök kunnra glæpamanna. Nú er
þess krafizt, að lögreglan sanni, að sérstakur glæpur hafi
verið framinn. Ella fær hún ekki leyfi til hlerana. Fáist
svo ekki nægar sannanir með hlerununum verður, lögum
samkvæmt, að láta „fórnariömbin" vita af njósnunum.