Lesbók Morgunblaðsins - 20.08.1978, Blaðsíða 12

BÍLAR
André Citroén var stórmerkur’
brautryðjandi í bílaiðnaði
framan af öldinni, en ferill hans
endaði á raunalegán hátt og
ómaklegan. Framleiðslunni var þó
haldið áfram í anda meistarans og
það verður aldrei af Citroén skafið,
að nýja gerðin, sem hleypt var af
stokkunum 1956, var djörf framúr-
stefnutilraun og kannski mesta
bylting, sem nokkur einstakur
framleiðandi hefur gert síöan
fjöldaframleiðsla hófst á þessu
samgöngutæki.
Citroén 2400 Pallas
Bezta trompiö, sem Citroén hefur ö hendi og
einn albezti feröabill, sem framleiddu r er
Fheiminum um þessar mundir
Allt um það hefur Citroén ekki
vegnað eins vel og skyldi og hefur
því verið kennt um, að verksmiðj-
urnar unguðu út ódýrum smábíl-
um, sem voru bæði frumstæðir og
ljótir. Það var vond auglýsing fyrir
betri bílana, segja markaðssál-
fræðingarnir. Citroén varð svo ekki
alls fyrir löngu einskonar niður-
setningur hjá Peugeot og þar líta
menn svo á, að flaggskipið skuli
vera undir nafni Peugeot en ekki
Citroén. Aungvu að síður er fylgt
fast á eftir með hinum vönduðustu
gerðum af Citroén og virðulegasti
bíllinn frá samsteypunni er raunar
hinn lengdi Citroén Prestige, sem
er einskonar þjóðhöfðingjaútgáfa.
Þegar Citroén stokkaði upp
spilin fyrir fáeinum árum og
endurnýjaði útlitið eftir 20 ár, voru
ekki allir á eitt sáttir um það, hvort
um framfarir væri að ræða. Mesta
breytingin var fólgin í því, að
horfið var frá lausu boddýhlutun-
um. Þeir höfðu sína kosti, en urðu
venjulega til þess að mikið var um
tíst og allskonar hljóð úr yfirbygg-
ingunni í akstri. Nú er boddýið
samansoðið líkt ,og gerist í öðrum
bíium, margfalt betri frágangur á
hurðum, karmar utanmeð glerinu,
sem ekki hafði verið og tístið
vonandi úr sögunni.
Hinni frábæru Citroén-fjöðrun
hefur að sjálfsögðu verið haldið,
enda hefur betra fjöðrunarkerfi
ekki verið fundið upp ennþá. Stýrið
er tengt sama vökvakerfinu og mín
skoðun er á sama hátt sú, að betra
stýri hafi enn ekki verið fundið
upp. Þetta tvennt: fjöðrunin og
stýrið, hafa alla tíð verið beztu
trompin hjá Citroén.
Sumir segja ugglaust að formið,
teikningin eða hönnunin sé ekki
síðra tromp. Því er til að svara, að
þar um ræður smekkur og hafa alla
tíð verið mjög skiptar skoðanir um,
hvort Citroén sé fallegur eða
beinlínis ljótur. Nýja útlitiö, sem
kom í beinu framhaldi af GS-út-
gáfunni, nær tvímælalaust al-
mennari vinsældum. Það kann að
geta talist vafamál, hvort hann sé
betur teiknaður en sá gamli, en alla
vega sýnist flestum, að sá gamli sé
nokkuð gamaldags við hliðina á
þeim nýja. Tekizt hefur að halda
ótvíræðum Citroén-karakter þrátt
fyrir breytinguna og ýmislegt
þykir mér betur leyst í þeim nýja.
Sætin eru til dæmis mun betri en
áður var og felst það í því, að þau
halda mýktinni, en eru ívið stærri
og miklu betur formuð. Eins og
áður hefur fram komið í Lesbók,
þótti mér bezt að setjast í þessi
sæti á bílasýningunni í vor og má
Citroén vel við una, því þar voru
ýmsir ágætlega búnir bílar. Aftur-
sætið í Citroén Pallas er stórkost-
legt; miklu meira fótarými en
gengur og gerist og alls ekki kastað
höndunum til sjálfra sætanna eins
og oft gerist. Nú er aftursætið
greinilega formað fyrir tvo, og
þarmeð er eiginlega gert ráð fyrir,
að Citröen Pallas sé lúxusbíll fyrir
fjóra. En aungvu að síður geta þrír
setið í aftursætinu og það fer ekki
illa um þann, sem situr í miðju.
Mælaborðið er fallega teiknað og
framúrstefnulegt með upplýstum
og mjög óvenjulegum hraðamæli.
Þar er einnig snúningshraðamælir
og fjöldi ljósa, sem gefa til kynna,
ef eitthvað fer úrskeiðis. Maður
situr fremur hátt og hefur gott
útsýni og af mýktinni og hreyfing-
unum mætti stundum láta sér
koma í hug, að þarna sé svífandi
nökkvi en ekki bíll. Það tekur sinn
tíma að venjast hemlunum, sem
eru eins og stýrið í sambandi við
vökvakerfið. Fyrst þegar stigið er
varlega á fetann, finnst manni
ekkert gerast, en síðan kannski of
mikið. Eftir dálitla stund venst
maður þessu og lærir rétt ástig.
Oftast er Citroén búinn hálf-
sjálfskiptingu í þá veru, að einung-
is þarf að hreyfa titt eða stöng í
/ mælaborðinu. Þessi var þó bein-
skiptur, sem mér þótti viðkunnan-
legt, en skiptingar eru ekki fljúg-
andi liðugar fremur en venjulega,
þegar stöngin er ekki í beinu
sambandi við gírkassann. Citroén
er með framhjóladrifi og gírkass-
inn er einnig að framan, sam-
byggður vélinni.
Citroén er nú í flokki stærstu
Evrópubíla; Pallas er 4.63 m á
lengd og breiddin er 1.73 m. Hann
er búinn fjögurra strokka vél,
vatnskældri, sem í Pallas er 115
DIN-hestöfl við 5500 snúninga. Það
er þolanleg orka fyrir 1300 kg bíl.
Viðbragðið er nú mun betra en
áður, 11,0 sek í hundraðið og
hámarkshraðinn er 181 km á klst.
Samkvæmt svissnesku bílabókinni
fer viðbragðið niður í 13,4 sek með
sjálfskiptingunni. Hraðinn leynir
ævinlega á sér í Citroén; hann er
eins og bátur á vatni og hvorki
ökumaður né farþegar hafa á
tilfinningunni, að viðbragðshrað-
inn sé eins og raun er á. Bæði
vegna þess og eins hins, að hann er
nú eins hljóður og hver annar, er
Citroén Pallas mjög viðkunnanleg-
ur í borgarumferð og virðist þola
án þess að kvarta, að fara mun
neðar í gírunum en fyrirrennarar
hans.
En framar öllu öðru er Citroén
Pallas úrtöku ferðabíll, kannski sá
bezti sem til er. Þar kemur í fyrsta
lagi til mýktin, í öðru lagi frábær
sæti, í þriðja lagi mjög gott útsýni
og ökumaður þreytist lítið í löngum
akstri vegna þess hve stýrið er gott
og vegna þess hve bíllinn liggur
framúrskarandi vel við allskonar
aðstæður. Einkum og sér í lagi
koma þessir kostir í ljós á malar-
vegum, ekki sízt á vondum malar-
vegum, þar sem holur og hvörf líða
hjá án þess að maður verði var við.
Þar á ofan bætist sá kostur, að
hægt er að hækka bílinn, jafnvel á
fullri ferð, ef ástæða þykir til.
Ef eitthvað stendur til bóta, þá
er það vélin, og verður að telja illa
farið, að samsteypan skuli ekki
gefa Citroén-kaupendum kost á 6
strokka vélinni, sem notuð er í
Peugeot 604. Með henni er vissu-
lega séð til þess, að Peugeot 604
hafi vissa yfirburði. En Citroén
Pallas er svo góður að öllu leyti, að
það er nánast synd að nota ekki í
hann allt það bezta, sem framleið-
andinn á völ á. Venjulega er
Citroén Pallas ekki afls fátt. En í
framúrakstri finnst, hvað á vantar.
Sé verið á skikkanlegum ferða-
hraða og farið framúr með því að
skipta niður í þriðja og spýta í (sem
að sjálfsögðu má alls ekki gera á
malarvegi) þá fer hann tiltölulega
fljótt í 110 km hraða, en er þá
kominn í 5 þúsund snúninga af
5.500 mögulegum og getur þá litlu
bætt við. Til þess aö undirstrika
það sem sagt var um muninn á
vélunum tveimur, má benda á, að
Peugeot 604 fer auðveldlega í 130 í
þriðja og virðist þá eiga góðan
afgang. Þetta er þýðingarmikið
öryggisatriði, þegar nota þarf
stuttan spöl til að komast framúr
hægfara ökutæki.
Citroén Pallas er fortakslaust
lúxusbíll og sem slíkur búinn
ýmsum smáþægindum, sem þar
þykja skyldug, svo sem rafknúnum
rúðum. Hann er hvort sem vill
fáanlegur með tauáklæði eða
klæddur leðri að innan. í lúxusbíl
kaupa menn sér fyrst og fremst
þægindi og þá er minna hirt um
annað, svo sem ökuhæfni og
ökugleði. En Citroén Pallas hefur
það framyfir æði marga lúxusbíla,
að ökuhæfni hans er frábær og
hann veitir einmitt vegna þess
miklu meiri ökugleði. Hann verður
að teljast frábrugðinn og menn
skyldu varast að dæma hann eftir
örstutt kynni. En vegna þess að
ríkið telur sig þurfa að fá hátt í 4
milljónir í skatta og tolla af einum
slíkum bíl er verðið 5.8 milljónir aö
ryðvörn viðbættri. Glóbus hefur
umboðið og lánar fjórðung verðsins
í 6 mánuði.
Gísli Sigurðsson.