Lesbók Morgunblaðsins - 03.03.1979, Síða 11
Andvarpandi sagöi hann: — Já, þaö
var þessi jómfrú...
Tove: — Hún var svo ógurlega fín.. .
— Já, þaö komu riddarar frá öllum
heimshornum og báöu hennar, þeir
komu í sínu fínasta skarti og lofuöu
henni gulli og grænum skógum. En hún
hló bara aö þeim. Hvaö á ég aö gera viö
demanta, spurði hún, ég sem á rósirnar
mínar. Riddararnir fóru burt í þungu
skapi. En þaö voru ekki aöeins rósirnar,
sem fengu jómfrúna til aö segja nei, því
aö þaö bjó hrafn hjá henni, og það var
enginn venjulegur hrafn. Hann kom
flaksandi inn á milli rósanna dag
nokkurn, stakk sig á þyrnunum og féll til
jarðar, þar sem jómfrúin fann hann.
Hún græddi sárin sem hann haföi hlotið
og ætlaði aö sleppa honum lausum
aftur. En hrafninn vildi ekki fljúga, hann
settist aö í rósaborginni. í hvert sinn,
sem riddari kom í heimsókn skrækti
hann stygglega. Jómfrúnni heyröist
hann skrækja: „Eilífa jómfrú, eilífa
jórnfrú!" Þetta vakti henni forvitni og
kvöld eitt er hún lá í hreiðri sínu á
rósablöðunum spuröi hún: „Hvaö er
þaö sem þú skrækir þegar riddararnir
koma í heimsókn?“ Þá talaöi hrafninn
meö mannsröddu: „Ég var einu sinni
riddari, en braut hið heilagasta loforö,
og þá var hrafnshamnum varpaö yfir
mig. Hann verö ég að bera í mörg ár,
alveg þar til ég hef afplánað synd mína.
Þú veröur aö bíöa jafnlengi, því aö þaö
er eftir mér sem þú bíöur. Ef þú bíöur
ekki þangaö til ég verö frjáls, veröur
hrafnshamnum líka kastaö yfir þig.“
Þaö var þess vegna sem jómfrúin hló og
sagöi viö alla riddarana: „Hvaö hef ég
meö demanta aö gera, ég sem hef allar
rósirnar mínar?“
En dag nokkurn kom riddari þeysandi
á hesti sínum út úr skóginum, hann sté
af baki, heilsaöi hæversklega og sagði:
„Ég á hvorki gull né demanta en ég
elska þig.“ Þetta var enginn venjulegur
riddari, hann var svo fallegur og
myndarlegur aö jómfrúin fór aö skjálfa.
Og um kvöldiö færöi hún hann til rekkju
sinnar úr rósablööum, þar elskuöust
þau nóttina út. Þegar riddarinn morg-
uninn eftir söölaöi hest sinn til aö færa
jómfrúna á braut, til hallar, sem hann
átti í ööru landi, heyröi hann skræk.
Hann hljóp til jómfrúarinnar en hún var
þar ekki, þar var bara hrafn, sem
flaksaöi um og skrækti og stakk sig til
blóös á þyrnunum. Annar hrafn sat á
grein og staröi á hann.
Riddarinn gekk örvæntingarfullur út,
hann sté á bak hesti sínum og reiö á
braut. Þegar hann var kominn niöur á
slétturnar fyrir utan borgina sneri hann
sér viö og leit í hinsta sinn til
borgarinnar. Rósaborgin var þar ekki
lengur, þar voru aöeins nokkrar afar-
stórar greinar, sem sindruöu fyrir
augum hans. Hátt fyrir ofan bar viö
Ijósan himininn tvo svarta flaksandi
hrafna.
Tove leit upp og horföi á hann.
— Hvar hefur þú lesið þetta ævintýri?
— Ég veit þaö ekki, man það ekki.
— Þetta var einkennilegt ævintýri,
hvers vegna sagöiröu mér þaö?
— Þú baöst mig aö segja frá
einhverju.
— Ó já!
— Þú veizt ekki hvar þú hefur lesiö
þaö?
— Kannski er það saga sem ég hef
heyrt, eöa kannski hef ég bara búiö þaö
til.
Tove reis á fætur og teygöi hendurn-
ar upp í loftiö, guli kjóllinn sýndist hvítur
núna í kvöldrökkrinu.
— Tove, hvíslaði hann og tók um fót
hennar.
Hún leit niöur.
— Viö skulum halda áfram, Helgi.
Dag nokkurn reru þau út um mjótt
sundið þar sem sjóndeildarhringurinn
blasti viö þeim og nokkrir hólmar
spegluöu sig í haffletinum.
Hún haföi tekiö tvær þófturnar og
búiö sér hvílu aftur í skutnum, þar lá
hún og horföi mót sólinni. Hann reri og
sagöi ekkert.
Allt í einu reis hún upp.
— Helgi, sagöi hún, í kvöld .. .
Hún hélt niöri í sér andanum um
stund svo hvíslaði hún hraömælt:
— Heyrirðu krákurnar skrækja, hvaö
eru þær aö skrækja?
Hún lagði sig aftur í sömu stellingar.
Þau gengu í land á hólma einum og
teygöu úr sér í gulu, visnuöu grasinu.
Hann fann hönd hennar, þannig láu þau
um stund.
— Tove, þetta er Paradís, þú ert Eva
og ég er Adam.
— Já.
— En viö erum í fötum.
— Ég vil ekki veröa rekin út úr
Paradís, hér iíður mér svo vel. Hún hló
lágt.
Svo reis hún upp viö dogg, tók höfuö
hans milli handa sinna og kyssti hann.
— En hvað mér líöur vel!
Þau hlóu bæöi.
— Nú förum viö í baö, kallaöi hún.
Þau stungu sér í grænan sjóinn og
fundu hvort annaö undir yfirboröi ■
vatnsins.
— Þetta var gaman, ískraöi hún
þegar þau komu upp á yfirborðiö aftur,
— þaö var svo gaman aö kyssa þig
niöur í vatninu.
Hún velti sér á bakiö og blakaöi
fótunum, svo lagöist hún til sunds utar
meö löngum taktföstum tökum.
— Hvert ætlaröu? hrópaöi hann.
Hún sneri viö aftur og skreið á land,
hann fylgdi henni eftir. Þau fundu föt sín
aftur, hún settist og staröi beint fram
fyrir sig.
— Heyröu, sagöi hún, — þegar þý
kysstir mig niöri í vatninu, varö ég svo
máttlaus, mér fannst ég vera aö
drukkna. Ég haföi vissa hvöt til þess.
— Langaöi þig til aö drukkna?
— Já, svaraöi hún saman bitnum
munni.
Hann tók yfir um hana.
— Ég verö hræddur þegar þú talar
svona.
Hún grét og kyssti hann.
— í kvöld kemur þú til mín, volaöi
hún, — í kvöld. Mamma er farin til
bæjarins og ég verö alein í nótt, komdu
til mín!
— Já, já!
Hún þurrkaöi sér um augun meö
handárbakinu og reyndi aö brosa.
•— Þaö var svo einkennilegt í dag. Ég
heyröi rödd þegar ég var ein og beiö
eftir þér, ég heyröi hana greinilega.
Þegar ég sneri mér viö sat hrafn á
veröndinni inn á milli rósanna. Mér var
kalt og lengdi eftir þér, þaö verö dimmt
í öllu sólskininu. Ég heyröi öldurnar
skvampa viö bryggjustólpana, mér
fannst aö nú yröi hann að koma annars
drukknaði ég. Þá komst þú róandi og
ég æpti af gleði. Manstu það?
— Já.
Hann losaöi reimina aftan á baöfötum
hennar og hún hreyföi ekki mótbárum.
Undrandi sá hún aö hann kyssti nakin
brjóst hennar.
— Þaö hlaut aö veröa, sagöi hún á
eftir, ég hef nú kennt þér í þúsund ár.
— Varstu ekki hrædd?
— Nei, ekki hrædd. En þaö var
eitthvaö annaö, ég veit ekki...
— Mlg hefur langaö svo til þín.
— Einnig mig, þráö þig!
Hún reis á fætur og stóö nakin og
sneri andlitinu í kvöldsólina, hún var
rauö og sokkin til hálfs í djúpiö. Þaö
Ljóð írá liðnum tíma
Sigurður
Jónsson frá
Arnarvatni
fæddist að Helluvaði í Mývatnssveit, átti
heima þar í sveit alla ævi og orti svo fagra
lofgjörð til hennar með ljóðinu „Fjalla-
drottning móðir mín“, að það varð eins-
konar þjóðsöngur og jafnvel sungið yfir
moldum þeirra, sem heyra til aldamóta-
kynslóðinni. Sigurður lauk gagnfræða-
prófi frá Möðruvallaskóla 1899, en gerðist
bóndi á Arnarvatni og kenndi sig síðan við
þann bæ. Hann var um leið félagsmála-
frömuður og um skeið varaformaður
Sambands ísl. samvinnufélaga. Eftir Sig-
urð frá Arnarvatni liggja tvær ljóðabæk-
ur. Hann lézt 1949.
HAUST
Hljóðnar, dvínar dagskliður
dáðríks tíma;
er sem lífsstraums léttkvæðar
lindir hljóðni.
Hægir allt og hægir
haustróin blíð;
mjúkum mundum
hún um mannheim fer.
Visinn liggur veglegur
vorsins skrúði.
Sölnaður er sumardags
sældarblómi.
Yfir slegin engi
og urin tún
haustfölvinn í hljóði
hjúp sinn breiðir.
Hægir allt og hægir
haustróin blíð.
Fegurð ný oss fagnar,
þó fölni önnur.
Tindra í heiðu húmdjúpi
haustnætur blys,
dulin áður dagsljósi
og dagsmóðu.
Dulinn áður dagsönn
og dægurþrasi,
ljúfur friður fagnandi
fróar hjarta.
Kveldin hljóð og hjúfrandi,
heiðstirnd nótt.
— Ó, himinblíða haustkyrrð
þú heillar mig!
Himinblíða haustkyrrð,
mín hugarfró.
Beröu mig á mildum,
mjúkum örmum.
Veit mér hvíld, sem vetur
ei vinnur á.
— Hvíld, svo vakinn vorhug
. ég vori fagni.
heyröust skellir í vélbát langt burtu, ein
kráka skrækti klagandi.
— Ég ætla aö baöa mig, grasiö kitlar
mig í bakiö.
Hún lagöi af staö.
— Hvert ætlaröu?
— Ég sá góöa sillu þaöan sem ég get
stungiö mér, ég sá hana þegar viö
rerum hingaö.
Hún hljóp hratt yfir móana og hvarf,
hann reis á fætur og fylgdi eftir.
Hún stóö á sillunni marga metra uppi
í klettunum þegar hann kom.
— Komdu líka! hrópaði hún.
Hann hristi höfuðiö.
— Faröu varlega, þaö er hættulegt
aö stinga sér á óþekktum stööum.
Hún hló og lyfti höndunum, svo stakk
hún sér í fögrum boga niöur í sjóinn.
Þaö leiö nokkur stund.
— Tove! hrópaöi hann hræddur.
Ópiö bergmálaöi í klettunum, nokkrir
fuglar ruku upp og skræktu hásir.
— Þú mátt ekki fela þig fyrir mér
Tove, kallaöi hann.
Sjórinn undir klettunum varö kyrrari,
brátt varö hann spegilsléttur. Þá spratt
hann niöur á sjávarkambinn og stökk út
í. Steinarnir skárust inn í fæturna,
sjórinn varö dýpri, hann varö aö synda,
guði sé lof!
Þá rakst hann í botn aftur?
Þaö var steinn rétt þar undir sem hún
haföi stungiö sér.
— Tove, hrópaöi hann viti sínu fjær.
En hann fann ekki neitt niöri í vatninu,
þaö var bara grænn sjór meö hvítum
bólum, svartir steinar og brúnt þang.
Hún stóö aftur uppi á klettinum þegar
honum skaut upp, næstum sprunginn af
mæöi, hún hló og sló á hné sér.
— Ekki stinga þér, hrópaði hann, —
Hér er stór steinn.
— Hvaö meö þaö?
— Nei, þú verður flengd.
Hún kom niöur úr grjótinu og gekk til
hans. Þegar hann óð til lands á
hvössum steinunum hló hún aftur og sló
sér á læri. Hann skjögraöi í iand og
horföi á hana, þar sem hún stóö nakin
meö tvö hvít belti um sólbrúnan
líkamann, annaö yfir um brjóstin hitt um
mjaömirnar.
— Þú lítur svo skringilega út, kallaöi
hún, fannstu eitthvað þarna niöri?
Hann svaraöi ekki, einhver kökkur sat
fyrir brjóstinu.
Og nú heyröi hann fuglaskrækina
aftur, hása, grófa, skræki. Hann leit upp
í loftiö. Tveir svartir hrafnar flögruöu
um, skýrt markaöir mót gulum nætur-
himninum.
Halldór Stefánsson Þýddi.