Lesbók Morgunblaðsins - 21.04.1979, Blaðsíða 10

íslenskum húsgagnaútflutningi líkt og á
sér stað með landbúnaðarafurðir.
Meðan þessu er haldið á hugleiö-
ingarstiginu, syndir Emil á móti straumi
sterklega eins og Bjarni Thorarensen
oröaöi þaö í þekktu eftirmæli. Sé
framleiöslan tekin saman í stórum
dráttum, má segja aö 60 mismunandi
gerðir húsgagna verði til hjá fyrirtæk-
inu. Hvað efni áhrærir, þá ber um
þessar mundir mest á lituðum aski; það
ku vera tískuviöurinn sém stendur. Allar
tölur eru nú yfirleitt komnar á stjarn-
fræöistigiö og dýrasta sófasettiö:
Þriggja sæta sófi, tveir stakir stólar og
sófaborð, leggur sig á milljón, — en
1240 þúsund, þegar mikið er viö haft og
settiö yfirdekkt með leðri. En það er líka
hægt aö fá mjög gott og vandað
sófasett fyrir svo sem tveggja mánaöa
miðlungs mánaðarlaun. „Ég er viss um,
aö þegar ég var viö nám í húsgagna-
smíði uppúr 1940, fékkst ekkert sam-
bærilegt fyrir tveggja mánaða laun“,
segir Emil. Og í samræmi við ríkjandi
verslunarhætti er algengt aö þriöjungur
verös sé greiddur út og afgangurinn
lánaöur til sex mánaöa.
Úrvaliö hefur aukist tii muna á síöasta
áratug og innflutningurinn á aö sjálf-
sögöu sinn þátt í því. Óhætt er aö segja,
aö húsgögn eru ekki alltaf keypt af
brýnni þörf eins og áöur fyrr á árunum,
— íslendingar byggja stórt; sumir segja
of stórt, og mönnum finnst tómlegt að
hafa ekki eitthvaö í þessum stóru
stofum. Frá því sem áður var er
munurinn þó sá, aö nú þýðir ekki að
gera sér vonir um aö fólk kaupi
húsgögn, nema löngunin sé fyrir hendi.
Og hvernig vill fólk þá hafa húsgögn á
vorum dögum? Umfram allt traust og
þægileg, segir Emil, — kröfurnar um
frágang eru meíri en áöur og sem betur
fer heyrist oft, aö fólk kemur innúr
dyrunum vegna þess aö þaö vill og
ætlar sér aö kaupa íslenskt.
Gísli Sigurösson
Deila reis við
norskan framleið-
anda útal þessum
stól, sem sá norski
taldi sig hafa hann-
að, en séu stólarnir
teknir í sundur,
einingu fyrir ein-
ingu, kemur í ljós,
að engin þeirra er
eins. Hér hefur með
lítilsháttar breyt-
ingu verið bætt við
símahorði.
Hjónarún á sökkli, en höfðagaflinn
bólstraður með plussi og umgjörð úr
viði. tagurlega útskorinni.
gerast veitandi í staö þess aö veröa í
vaxandi mæli þyggjandi, — flytja út í
staö þess aö horfa upp á einhliöa
innflutning. Allt er hægt, sé áhugi fyrir
hendi. Málið viröist standa þannig, aö
20—25% vantar uppá að dæmið gangi
upp og aö hægt sé aö vera sam-
keppnisfær í verði á utanlandsmarkaði.
í þeirri veru er veigamikið aö hugsa fyrir
hverju smáatriði, — til dæmis fyrirferö-
inni í sambandi viö fragt, sem skiptir
miklu máli. Hlutir, sem ekki er meira og
minna hægt aö taka í sundur, eru af
þessum sökum dæmdir úr leik. Og ekki
er nóg aö framleiöa eitthvaö sem
jafnvel væri á heimsmælikvaröa hvaö
útlit og gæöi áhrærir, sé ekki til staðar
nægilega haldgott sölu- og dreifingar-
kerfi til aö taka viö vörunni.
Emil kvaö útflutning aldrei hafa veriö
á dagskrá hjá sér, — fyrr en nú aö
kannski mætti segja, aö máliö væri á
hugleiðingarstigi. í því sambandi minnt-
ist hann á þann misskilning, sem
stundum hefði orðiö vart, að þesskonar
útflutningsframleiösla yröi aö vera á
stóriðjustigi. Lykilorö, sagöi Emil, er
sérhæfing og hagkyæmni; helst veröur
aö framleiða einn hlut, eöa aö minnsta
kosti eitthvaö sem er einfalt, miöa aö
hámarksnýtingu efnis og til þess þarf
ekki ýkja stórar einingar.
En þaö er þó ekki nóg. Húsgagnaiön-
Reynt að mæta ólíkum þörfum. Að ofan:
Einhverntíma hefðu svona sæti þótt
gjaldgeng í „betri stofunaNú er hún
víðast úr sögunni en þeir sem vilja
virðuleg og klassísk húsgögn, fá þarna
eitthvað við sitt hæfi. Til hægri: Framúr-
skarandi vel hannað sótasett, þar sem
álag er mikið og til dæmis mörg börn á
heimilinu. Útlitið er í senn sterklegt og
listrænt — og kannski bióðíegt?
Svipmikil borðstofuhúsgögn og ísenn traust og þœgileg. Trúlega má finna þvístað, að
hér sé íslenzkur svipur, eða að minnsta kosti norrænn, sem minnir á gamla gripi og
jafnvel öndvegissúlur.
Vönduð horðstofuhúsgögn úr eik. Stól
arnir mcð klassísku lagi og borðið prýtt
útskurði eins og sjá má.
aöur til útflutnings er allsstaöar styrktur
og má þess geta, aö Norömenn greiöa
ákveðiö með hverri vinnustund í útflutn-
ingsiönaöi húsgagna. Þessi fyrirgreiösla
þyrfti að sjálfsögöu ekki aö vera í
niðurgreiðsluformi; margt annað kæmi
til greina svo sem lánsfjáraöstaöa,
vaxtakjör og orkuverö.
Vert er aö taka fram, sagöi Emil, aö
þaö er aðeins verölagshliöin sem uppá
vantar. í sambandi viö útlit og frágang
þurfum viö ekki aö óttast samanburö..
Málið mun þó standa á núllpunktinum
eöa því sem næst unz þaö veröur
pólitísk nauösyn aö styöja viö bakiö á