Lesbók Morgunblaðsins - 12.05.1979, Blaðsíða 14

Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
KLOfí flÁU- IHH ípi- fílD- IO fií«\ KiCaj- /Nfl. imr- '£)
'o R Æ K A MISS- ift L Á X GSEl B LÁ i
V»iUM V J Ð 53 zeins i- P 1 i— A 8 o R h
* f'dKM pwcu V J T / N N BoR piáuR N A F A £ risK- i
.5 T Æ r A hci ri £/M5 N A T N sp'íT L K 5Kc'í 1 -r. £ A
P E L A N A ffífíc,- AHW N e 1 T A JK**T ftP'rafJ roR N) E A/
in4- j 1 Ð U R ■ j 'JoHD | A s N i Lk.lu- UfífH Í.IATAR '/ N A L 4 tóp-
i w\ 1 p'/R’ie L Ifiw L J M U R 5’STP; Di’fífíi K A T r A FUC.L iTfí £kki U a L A
A 5w?PI A/ E M A 41IEIN- ARHfíR HtNt- /NC»1* Díl AJ A HWfil áR. B R A K-
P E N i N U A S V 1 L r f/ R
H o T U £> YIHHLT ÍLFRft A N N A l P £f-T MuK»- /V A
ÍL' A N I R Sfi&í U N ú„ A R NoTift goWfí N Ý r X R
cND' iHO, u N E/flS £ w A R N A R fíc- d'»€>- Uft E SS R \X KL- u <<- K fí N
þEVítc- rat* K U N N U R H A$- DVflfl N A u T A f>C- evffl L U 1
fuui jxetid A R £ A P- ■ A A A N 'TiíL Ifi A R T [ jR R
9 \JeftK- FÆ$\ IL'/K- niAS- HluTi Sk'oÐ- MN PVR- 'D PU,- SúlN/J DfíiKT S NV éfl - Of? c Kll&UR At& 'd- /Nl IR
m ý ^
ko- H- AN T1
/ -i 1
tör— Jl ú\ CR - KöMfl
L ll ll [ iJ e: <- v - ToNN
LFIK- ATF «f>- J
Hiívwífl
3 ' Þfl fíÐ- DUCiM (.£ AIAI 1
5Tarf Str'í
[ PVALIR
4ata 1 4FT/N L-'l F-
Hi_r- bNiutí Svfíí>- IÐ
7FF e ptiR , + ■ V M»q pk R./Kl
SPU if)
úTNfí- fÍMI í B M; r £ n£- / M £. IR LÆR- póms
Fluívéi
A fle$ri ■ ’FWÖLD- FAClÐ
Ót’fKK-r Kof/fl
m KVitR Ð L «N O- fírcmfí
MEIÍ! u '/ K- A M $ - HLuTAR
Sr/eMNA
Uúfi- ÍN STAFuR KiÆtf- NAFN i-OKKfl 'ÓLDU- Ciflno- WR
fuLur •flAFJCiL
FSLAL
LKLN- R M KR' ÆPF NIVMWI
SPoK bHP-
X /acímr o F MlKúAfi láR.
KlAT- AR
■y JA ■ - H'flí- AR. j/vifl' p/Ri)
ÍÍRAN
Framhald af bl.s. 13
manna. Þessu varö B.B.C. að kyngja
og greiöa. Fyrrverandi bygging
Lions-samtakanna hér í Ahwaz,
hefur veriö tekin eignarnámi og
breytt í atvinnuleysisbótamiöstöö,
og er þar ávallt gífurleg þyrping fyrir
utan og eykst meö degi hverjum.
Greiddir eru um 6.000 Rials í
atvinnuleysisstyrk á mánuöi (30.000
íslenzkar kr.)
Flest opinber fyrirtæki og stofn-
anir starfa aö nýju og margt hefur
færzt í tiltölulega eölilegt horf. Svo
virðist, sem samvizkusemi og
ábyrgðartilfinning hafi almennt
aukizt hjá þeim, sem hafa tekiö til
starfa á ný, a.m.k. í bili, en því var
mjög ábótavant áöur.
Byltingin hefur aukið sjálftraust
margra hér og ýtt undir stolt og
framfaravilja fólks. íranir höföu þaö
mjög á tilfinningunni áöur, og ekki
aö ástæöulausu, aö þeir væru undir-
okaöir og stjórnaö af útlendingum,
sem voru óneitanlega betur aö sér á
flestum sviöum. Fengu íranir líka
óspart aö heyra, hversu illa þeir
væru hæfir til verka, og hversu mikil
ringulreiö, spilling, skipulagsseysi og
kunnáttuleysi ríkti á þeirra eigin
vígstöövum. Þetta var oröinn eins
konar “komplex" hjá fólki hér, og
þótt íranir viöurkenndu, aö þetta
væri aö einhverju leyti staðreynd, fór
þetta í taugarnar á þeim og þeir
þoldu þaö hreinlega ekki lengur.
Þetta var ein aöalástæöan fyrir
andúö í garö útlendinga. Auk þess
nutu útlendingar hér mun betri kjara
en flestir heimamenn, og olli þaö
öfund í þeirra garö. Önnur megin-
ástæöa var hiö augljósa skipulags-
ley» fyrri stjórnvalda á fram-
kvæmdarsviöinu og skortur á skyn-
samlegri og heilsteyptri uppbygg-
ingu atvinnuvega og efnahags lands-
ins. Fannst fólki hér, aö erlendir
verktakar og útlendingar nytu eink-
um góös af þessu ástandi. Síöast en
ekki sízt, var svo hin trúarlega
ástæöa og fordæming vestrænna
siöa og menningar samkvæmt
Kóraninum.
Þýðingarmesta fyrirtæki írana,
olíufélagiö NIOC, er aftur tekiö til
starfa svo sem kunnugt er, og íran
flytur aftur út olíu, þó í minna mæli
sé en áöur. Þó hef ég þaö eftir
áreiðanlegum heimildum, aö lítiö sé
unniö nema á þýðingarmestu dælu-
stöövunum og viö olíuhreinsun til
innanlandsnotkunar. Flestir mæta á
vinnustað, en mestur tími fer í að
ræöa hiö nýja ástand og fylgjast
meö gerðum hinna nýju valdhafa.
Vaxandi, óánægja meö gerræði og
ráöstafanir Khomeinis og fylgis-
manna hans gerir meira og meira
vart viö sig. Launþegar olíufélagsins,
sem áttu drjúgan þátt í aö kollvarpa
keisaranum, eru óánægöir meö
framkvæmdir Khomeinis og hans
manna. Þessi óánægja fer einnig ört
vaxandi meöal annarra hópa í
þjóðfélaginu, þrátt fyrir skýlausa
stuöningsyfirlýsingu yfirgnæfandi
meirihluta þjóöarinnar viö Khomeini
og hið islamska stjórnarfar í ný-
afstöðnum kosningum, ef kosningar
skyldi kalla. Mér er kunnugt um aö
menn, sem frá upphafi voru mót-
fallnir Khomeini og hugmyndum
hans og þar aö auki kristnir, sögðu
„já“, í kosningunum eingöngu af
hræöslu eöa af praktískum
ástæöum, Kosningaþátttakan var
skráð í persónuskilríki manna, og
gátu þeir, sem ekki kusu og þurftu
t.d. aö fara úr landi af hvaöa
ástæöum sem var, átt von á erfið-
leikum.
Annar óánægður hópur eru fram-
farasinnaðir háskólastúdentar, sem
áttu drjúgan þátt í undurbúningi
byltingarinnar, og fella sig ekki við
ráöstafanir Khomeinis. Háskólar
hafa þó tekið til starfa aftur aö miklu
leyti. Þriðji hópurinn eru upplýstar
frelsis- og framfarasinnaöar konur,
sem ekki fella sig viö forneskjulegar
hugmyndir Khomeinis og réttinda-
skeröingu þeim samfara. Hafa opin-
ber mótmæli þeirra þegar boriö
nokkurn árangur. Eftirtektarvert er,
aö konur viröast klæöa sig hispurs-
laust eins og áöur, þ.e.a.s. í vestræn-
an tízkuklæðnað, og enginn viröist
gera athugasemd viö þaö á
almannafæri, né heldur áreita þær.
Eftirtektarvert er einnig, að skóla-
stúlkur allt upp aö háskólastigi
klæöast einkennisbúningum meö
vestrænu sniöi og skilst mér aö svo
veröi áfram. Hefur þaö tvímælalaust
sín áhrif á óskir þeirra um klæðnaö
seinna, einkum þar sem „shadorinn"
er ákaflega óþægileg flík, hnappa-
og hankalaus og veröur aö bíta í
hann meö tönnunum til aö halda
honum upp um sig og aö sér.
Eftir blóðuga bardaga eru Kúrdar
nú nýbúnir að öölast meira frelsi
og sjálfræöi en áöur. Næstir fylgja á
eftir Arabar, sem eru fjölmargir hér í
olíufylkinu Khuzestan og telja þeir
þetta svæöi frá fornu fari sitt land.
Vilja þeir meira sjálfstæði og meiri
viröingu fyrir sinni eigin menningu:
þar á meðal verði arabíska kennd í
skólum, og þeir njóti forréttinda
hvaö varöar atvinnu. Arabar eru,
byrjaöir meö skæruhernaö í smáum
stíl. PLO-samtökin hafa sett upp
bækistöö hér í Ahwaz og eiga aö
vera með í ráöum hér samkvæmt
heimild frá Khomeini. í viöræöum viö
heittrúaða Araba hér kemur fram
mikið ofstæki og tiltrú á yfirburðum
múhameöstrúarmanna; jafnvel aö
þeir séu þriöja aflið í heiminum, fyrir
utan kommúnisma og kapítalisma.
Hér ráða nú lögum og lofum svoköll-
uö byltingarráö meö valdumboð
beint frá Khomeini. Hér í Ahwaz eru
10 aöalbyltingarráö, og sér hvert um
sinn málaflokk, löggæzlu, atvinnu-
mál, réttarfar o.s.frv. Þar aö auki eru
sérstök ráö í hverju meiri háttar
fyrirtæki eöa stofnun, sem ráöa
ferðinni þar og ákveöa hverjir skuli
víkja úr embætti og hverjir komi í
staöinn. Aðsetur þessara byltingar-
ráöa eru víös vegar í borginni og
gætt af vopnuðum vöröum í sand-
pokabyrgjum í nálægö. Ætíö er mikil
mannþröng á þessum stööum og
virðist fara sívaxandi.
Lögum og reglu er haldiö uppi af
óeinkennisklæddum byltingar-
sveitarmönnum á helztu stööum í
borginni og viö allar innkeyrslur.
Þetta eru oftast unglingar, sem
minna á Palestínuskæruliða í útliti,
og eru jafnan vopnaöir sjálfvirkum
hríöskotabyssum. Þessir „veröjr lag-
anna“ stöðva oft bifreiðir og leita að
vopnum og fleiru, sérstaklega við
leiðir inn í borgina en eru yfirleitt
fremur kurteisir og tala flestir ensku
og sumir þýzku.
Ég segist ætíö vera þýzkur og hef
ekki lent í neinum vandræöum enn-
þá, en heldur ónotalegt er aö sjá
þessa gelgjuskeiðsunglinga sveifla
vélbyssum kæruleysislega í kringum
saklausa vegfarendur. Ég hef frétt
frá lækni hér, sem hefur meðhöndlað
nokkra slíka veröi, aö mikill fjöldi
þeirra hafi veriö í æfingabúöum hjá
Palestínuaröbum um langt skeiö,
áöur en byltingin hófst. Herinn
Framhald á bls. 15