Lesbók Morgunblaðsins - 10.11.1979, Page 4

„OGHVAÐAN
ER
MAÐURINN?
spuröu þeirá bæjunum,
þegar viö riöum í hlað“
Nini Jónsdóttir Andersen.
NINI ANDERSEN, dóttir Jóns Stefánssonar
málara, segir frá barnæsku sinni á Friðriks-
bergi í Kaupmannahöfn og ferðalagi með föður
sínum á hestum norður í land, þar sem
málarinn var að afla sér fanga. — Eftir Huldu
Valtýsdóttur.
©
Nini Andersen, dóttir Jóns Stefánssonar listmálara
dvaldist hér um tíma í sumar hjá hálfsystur sinni
Bryndísi Jónsdóttur til að hitta ættingja og vini.
Hún og eiginmaður hennar Norman Andersen
verkfræðingur hafa verið búsett í Bandaríkjunum
síðastliðin 40 ár en hafa þó komiö nokkrum sinnum til
íslands.
Níní er dóttir Jóns og fyrri konu hans Elsie. Hún er
fædd í Svíþjóð og ólst upp í Danmörku en fluttist með
föður sínum til íslands árið 1926 og dvaldist hjá honum
að mestu næstu 10 árin eða þar til hún giftist. Hún var
beðin að rifja upp svolítiö brot af æskuminningum og
hvað helzt hefði á hennar daga drifið.
Jón Stefánsson listmálara þarf
varla ad kynna lesendum svo
þekktur sem hann er öllu listelsk-
andi fólki hér á landi. Hann er
tvímælalaust meöal þeirra sem
fremst standa í flokki íslenzkra
málara og ef til vill sá þeirra sem
hefur unniö sér hvaó mestan
oröstír á erlendri grund enda var
hann langdvölum í Danmörku eins
og margir íslenzkir listamenn á
fyrri hluta 20. aldarinnar.
Jón Stefánsson var ákaflega
ástsæll meöal vina sinna og mikils
metinn, ekki aðeins sem lista-
maður heldur einnig fyrir afburða
gáfur og alla þá mannkosti sem
prýöa mega hinn leitandi lista-
mann.
Hér á ekki aö fjölyröa um list
Jóns Stefánssonar en þó er freist-
andi að vitna í bók, sem listfræð-
ingurinn Poul Uttenreitar skrifaöi
um Jón og kom út 1936.
Þar segir frá því þegar Jón sneri
frá verkfræóináminu sem hann
hann hafði stundað um hríð í
Kaupmannahöfn og sótti um inn-
göngu í málaraskóla Zartmanns,
sem gott orð fór af. Þaö var árið
1905. „Þér veröiö aö lofa mér því aö
stunda námið af kappi,“ sagði
Zartmann þegar Jón kom í skólann
til viðtals. Jón svaraði því til aö
hann skyldi gera eins vel og hann
gæti, en þá brást Zartmann illur viö
og sagði byrstur:
„Þaö getur hvaða fífl sem er —
þér veröió að gera meira en þér
getið — annars er tilgangslaust aö
vera aö þessu.“ Og Poui Uttenreiter
hefur þaö efftir Jóni aö þessi orð
hafi greipt sig svo í huga hans aö
hann hafi æ síöan haft þau að
leiðarljósi í þjónustu sinni viö
listagyðjuna.
Jón Stefánsson fæddist árið 1881
og er því skammt aö bíða þess að
100 ár séu liðin frá fæöingu hans.
Það er því tímabært aö huga að því
hvort ekki sé fært að halda hér
veglega sýningu á verkum hans í
tilefni þess og er þeim tilmælum
hér með beint til viöeigandi aöila.
„Foreldrar mínir kynntust í París,
þegar pabbi var þar viö nám í skóla
Matisse. Hann stundaöi þar nám þau
fjögur ár sem sá skóli starfaöi. Móöir
mín var þá ung ekkja, aðeins 21 árs,
haföi veriö gift miklu eldri manni. Sjálf
var hún af efnuðu fólki, ættuð frá
Danzig sem þá tilheyröi Póllandi. Hún
var viö frönskunám og bjó á heimavist-
arskóla í París. Þau giftu sig áriö 1906.
Samtíma pabba á skóla Matisse voru
margir skandinavískir málarar sem
síöar uröu frægir í heimalandi sínu, svo
Þessa mynd sendi Muggur Nini frá
Lillehammer ( Noregi þar sem hann
dvaldist um hríð. Hann er þarna
skrýddur norskum þjóöbúningi ásamt
norskri „jentu“.