Lesbók Morgunblaðsins - 08.03.1980, Side 10
„Þaö fer i taugarnar á mörgum söngvurum, sem lengi hafa starfað erlendis, að hér eru hlutírnir ekki teknir nógu alvarlega;
það vantar aga eins og á mörgum öðrum sviðum“.
„KANNSKI
GERÐUM VIÐ
OKKUR OF
MIKLAR
VONIR"
í tímann og kerfiskallarnir skilja ekki
þessa nauösyn.1'
Lesbók: „Þetta fólk er samt mjög
mismunandi dýrt?“
Sigurður: „Já, talsvert. Oft tekst þó
fyrir kunningsskap að koma verðinu
niöur. Dýrastur þeirra, sem hingaö hafa
komiö í minni tíö er líklega söngvarinn
Hermann Prey. Hann tekur 8 þúsund
bandaríkjadali fyrir aö koma fram einu
sinni og fyrir þaö fé er til dæmis hægt aö
kaupa nýjan bíl af dýrari sortinni í
Bandaríkjunum. Svo fór þó, aö hér
lækkaði hann sig niöur í 3 þúsund dali og
hélt tvo konserta."
Lesbók: „Nú hafið þið sungið hér við
ýmis tækifæri þessar ástsælu aríur og
dúetta við góðar undirtektir. Hafið þið
aldrei hugleitt að syngja inn á plötu?“
Sigurður: „Jú, þaö hefur komiö til tals,
aö viö syngjum klassíska óperettu á plötu
og getur meira aö segja fariö svo, aö í
þaö veröi ráðist fljótlega. Útgefandinn
setur aö skilyrði fyrir útgáfunni aö textar
séu á íslenzku og nú er verið aö þýöa þá.
Væntanlega munum við syngja sitt í
hvoru lagi og svo dúetta.''
Lesbók: „En hvað með okkar eigin
sönglög?"
Sigurður: „Enginn hefur að minnsta
kosti beöið mig að syngja íslenzk lög á
plötu."
Lesbók: „En þú Sieglinde — hvernig
kysir þú helzt að notfæra þér kunnáttu
þína hér?“
Síeglinde: „Ekki endilega á þann hátt
að syngja sem mest, en syngja samt
eitthvað, kenna og aö geta miðlað þeirri
réynSlL', sem ég hef.“
Lesbók: „FyráÍS reynsla ykkar á
sviðinu hlýtur að vera eftirminniieg.“
Sigurður: „Hvort hún er. Mér fannst ég
ekki byrja að læra í raun og veru fyrr en
ég stóð á sviöinu. Fyrstu reynslunni
gleymi ég aldrei — það var í óperunni í
Stuttgart í Aidu eftir Verdi — og með
heimsfrægu söngfólki. Sjálfur söng ég
hlutverk sendiboöans; það eru aðeins fáir
taktar og að vísu tókst það sæmilega. En
á eftir varð ég þegjandi hás, þetta hafði
svo mikil sálræn áhrif.
Viö svona aöstæöur lendir maöur með
fólki, sem hefur svo gífurlega reynslu, að
yfirleitt er lítið æft. Eg haföi aöeins lært
hlutverkið með píanóleikara og var sagt
að ég ætti bara aö fara inná sviðið,
syngja þaö og síðan út.“
Sieglinde: „Fyrst reynsla mín á sviöinu
var í Wildschútz eftir Lortzing. Ég var á
sviöinu ásamt sjálfum Fritz Wunderlich,
en það gekk ofsavel og ég var ekki óstyrk
þá. Það kom seinna; færðist í vöxt meö
aldrinum."
Sigurður: „í Stuttgart var eitt sinn
hringt kl. 10 aö morgni og tilkynnt, að ég
ætti aö syngja hlutverk í Lohengrin eftir
Wagner þá um kvöldið. Ég vissi þá ekki
einu sinni að þetta hlutverk væri til, en
tók aö sjálfsögöu daginn í að læra þaö.
Engin hljómsveitaræfing fór fram; samt
fór þetta allt vel. Reyndar gerðist það
fyrst hér heima á íslandi, aö ég þurfti að
læra niúívSrH fne.ö örstuttum fyrirvara.
Þaö var í I Pagliacci og d'r. L.'.rt?9ncic
hringdi klukkan 6 aö kvöldi og spuröi
hvort ég gæti sungið hlutverk Silvios,
talsvert stytt, — daginn eftir í Þjóðleik-
húsinu. Ég sló til, — þetta var líklega
jólastykkið 1954 — texta þurfti að læra á
ítölsku, én það gekk.“ -
Lesbók: „Og nú hefur það enn gérst, aö
gripiö var til þín með örskömmum
fyrirvara og vakti athygli, að fram-
kvæmdastjóri Sínfóníunnar skyldi sjálf-
ur geta hlaupiö í skarðið, þegar maöur
forfallaðist á síðustu stundu í La Tra-
viata".
Sigurður: „Já í þetta sinn var fyrirvar-
inn hálftími, — og þrettán ár síðan ég
söng þetta hlutverk úti í Þýzkalandi. Ég
fékk aö vita þaö klukkan 8 aö Már
Magnússon væri skyndilega kominn á
spítala og tónleikarnir áttu aö byrja hálf
níu. Ég sendi í ofboði eftir nótunum, sem
ég átti heima hjá mér í Hafnarfirði og
söng textann á þýzku eins og ég haföi
gert í Þýzkalandi, enda ekkert um annað
að gera. En það tókst; tónleikunum var
bjargað og að öðrum kosti heföu þúsund
manns farið fýluför í Háskólabíó í þaö
skiptið".
Lesbók: „Á hvað munduð þið hlusta,
ef þið væruð ein heima í ró og næði og
settuð einhverjar af uppáhalds plötun-
iim vKkar a fóninn?“
Sieglinde: "„Éf egVSSf! SÍn,-bá mundi ég
hlusta á úrvals Ijóöasöng, til dæmis
Gundulu Janowitz, syngja Schubert og
Emy Amelin, sem syngur mikiö eftir Hugo
Wolf. Einnig mundi ég hlusta á Elisabet
Schwarskopf og Fischer Dieskau syngja
úr ítalskri ijóðabók eftir Hugo Wolf.
En ef ég mætti bara eiga og hlusta á
eitt verk, þá veldi ég óperuna Salóme
eftir Richard Strauss; hún skipar alveg
sérstakan sess í hjarta mínu, en þarnæst
kæmi óperan Onegin eftir Tchaikowsky."
Sigurður: „Ef ég væri einn í ró og næði,
mundi ég hlusta á sinfóníur eða kamm-
ermúsík, — til dæmis Erkihertogatríóiö,
sem viö minntumst á áöur. Yfirleitt hlusta
ég ekki síöur á hljóöfæratónlist en söng.
En ef ég mætti bara eiga og hlusta á eina
plötu, þá vandast nú málið. Mér er
þannig fariö, aö ég hef alltaf verið
hrifnastur af því sem ég hef veriö að
vinna viö þá og þá stundina."
Lesbók: „Nú hafa Þorrablótin staðíð
yfir, svo og árshátíðir. Er það ekki
einskonar vertíð hjá söngvurum?"
Sigurður: „Jú, þaö er rétt; þetta er
einskonar vertíö. Enda veitir ekki af,
þegar verið er aö reyna aö koma þaki yfir
höfuöið."
Lesbók: „Hvað gerið þið í tómstund-
um, þegar þið eruð saman og börnin
eru heirna?"
Sieglinde: „Þá spilum viö kanasta viö
börnin."
Sigurður: „Og förum saman í sund, —
eöa þá eitthvað út úr bænum á bílnum. Á
sumrin kemur fyrir að ég veiöi lax, — og
hinir horfa á. Viö eigum líka góöa vini og
kunningja, sem viö heimsækjum."
Lesbók: „Er gott að syngja, þegar
manni líður eitthvað illa; léttir það á
sálinni, — eða er kannski ómögulegt að
syngja, þegar söngvaranum líður illa,
líkamlega eöa andlega?"
Sigurður: „í atvinnumennskunni er
ekki spurt aö því, hvernig manni líöur.
Þar veröur maður aö syngja, hvernig sem
sálarástandið er; þaö er ekkert sem heitir
elsku mamma og engin afsökun gild,
nema að vera dauður. Aftur á móti er til
nokkuð, sem kallað er Amatörismi eöa
Áhugamennska og á íslandi er hún
skrifuð meö stórum staf. Þar gilda allt
önnur lögmál; þar er sífellt hægt aö
afsaka sig.
En þegar ég er einn með sjálfum mér;
til dæníis einn í bílnum á leiöinni til
Keflavíkur, þá syng ég oft heilu Ijóöa-
flokkana eöa óperuaríur. Nema mér líði
eitthvaö illa, — þá syng ég ekki, — þá
tala ég viö sjálfan mig. En þegar ég ek —
og syng — þá tek ég eftir því aö
aksturshraðinn breytist ósjálfrátt eftir því
hvað þaö er, sem ég syng."
Sieglinde: „Ég syng aldrei í bíl. En einu
sinni geröi ég það; var þá í fyrsta bílnum
mínum á leiðinni frá Stuttgart til Salz-
burg, þar sem ég átti aö syngja á
tónlistarhátíðinni 1961. Veröldin var svo
ung og fögur, sólin skein og ég var
bjartsýn. Ég man vel, aö ég söng Cosi fan
Tutte eftir Mozart. En þegar minnst varöi,
geröist eitthvað óvænt á hraöbrautinni;
ég þurfti aö hemla, en hemlarnir voru þá
bilaðir. Bíllinn hentist útaf; fór margar
veltur, en ég slapp lítiö meidd. Síðan
syng ég ekki í bíl. Nei, alls ekki. Ég er víst
mjög hjátrúarfull."
Sigurður: „Já, flestir söngvarar og
leikhúsfólk, sem ég hef kynnst erlendis,
hefur verið mjög hjátrúarfullt. Ég er þaö
líka. Ti| dæmis fer ég ævinlega fyrst í
vinstri skóinn og hafi ég verið eitthvaö
utan viö mig og slysast fyrst í þann hægri,
þá fer ég bara úr honum aftur til þess að
geta farið fyrst í þann vinstri. Þaö veit á
óhaþp aö boröa á sviöinu; maður gengur
heldur ekki inn á sviðið með hatt á höfði,
nema þaö eigi að vera svo, og ég get
alveg trompast, ef ég heyri einhvern
flauta í leikhúsi eða konsertsal á undan
uppfærslu. í búningsherbergi má heldur
ekki setja skóna uppá borö, — allt eru
þetta óskrifuö lög og hefur í för meö sér
einhverskonar ólukku á sýningunni, séu
þau brotin."
Sieglinde: „Já, þetta er alveg rétt. Ég
held aö allir sem hafa starfaö í leikhúsum
þekki þetta og reyni aö láta það ekki
j(C,ma fyrir."
Lesbók: „Svö Sr Í!e!?» a* sjá, aö
myndlistarmenn geti fremur takmarkao
hrifizt af verkum hver annars — að
minnsta kosti ef það er eitthvað sam-
kvæmt annarri stefnu en þeir sjálfir
aðhyllast. Að minnsta kosti virðist mér
þeir alltaf tala mest um, hvað það sé
lélegt, sem þá og þá er verið aö sýna.