Lesbók Morgunblaðsins - 22.10.1983, Blaðsíða 16

Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
■ r«uM- EFMI BflMA AB X fRAKIM II>N UN4- LlN 4- ABWIR FAlT 1 HKt> IH DÁlO MTÚK CliCA IIMADI Durr
TR JA,- SToFN 3 o L U R eiTut. rai'. K I R T 1 L L róNM rjóN L A
MlHIL M£«4t» 'o T A L SPoTr H A ■f> EEVKJA A L £ l T í N
SrA,uffn( SKRÐI A F r A R r T o N iveu. URlHN i s> A N 4
T u M A FLVT- 1R A s 1 ÓAII4A Á T 1 P L A
—+ n E O vecuR F A N L \ £> 1 HU 7 D
r1 M A 4 A ÍKAP AST L E Ð SK- E MMO F Ci 1
> BoLVAg, Jforr K A <S N A K EIMUR ffteinu 4 U F A
V REYfl E KÍAFT INUM T fnTÓNA ’A R L A ríNDi HREIMH L A S
FUC, t VAR- u M á A R N A u T L SÍiVCl K
ítEHT ABI S K Æ L D 1 fHÞ i A L I n 4 Æ T N A
Smi- AVRIt) V E L L A N FLON N A R R A R & * (X”
OHV- • -.a:a A T A ÖÞdFiM íxóll AJ l T 1 N 5ÆLA U N A i u R
Rónw. TAla L l Huí- UR n IX N l AT- uenvi D u U U R L evf- IST A
H l OP A s K A n u N N 1 V£4ue INN L E 1 i> / N
DKEIOCA ; tetck ÁSTundA Se+t\- B AUOUfJU V óeisLfl- HSuPIVH BAun- iR. HITANN V uajf\a SMerr/ SV AR- A©l íl'a T - IS MÁL TonN VOPN- A E>A lioid KÓmO . tala E'JRóPH MCNN V FUCe L BlOJA UM fHDIWd.
\\ViOr*
KASS 1 ÍTTOÉH- AR - UMP/EHI 5ÁLO T hlifa ; .
p)ut.Dia + 2 EIHS / h VI- R£>- IR VFRVC-
5ÁR 'ATT s>ua~ L £CkT 5 T/\ £ FTlO, L / K
MÁLM- UR- » N N StTN- / N 2 E’HS
Blóm illl- ÍWfKW
fsic- K'oRN Hviíldir S.KLU- Nafn kXt
AOAí?l?- Aл 5ÁRT
Av'trr- IhSUl ll-LA BÚN- AR 5K. ST. FUC L* A NA V&HD- Rl
l’iw:- Hi-ur- I MN r SÓL HRo
AMÐ- UOUM
FDL AiaS> VlNN/\ KARL- dVrs
5T o ELO- iT/£f> m
ÍAM- MtaT- ANDI riiK-u«- IMH KLAKI ÍTfiiF t A. j UMA Lseiuir n
I AÐUR luey OM OT rit
ToNN NFR4D
B£*M 5|/EL4«R Ekki MoRÚ. Hor- M)UR
Tamri Ise MMA
kraft- K"dm- AST VEIBAC- FÆ«I
Iauli 5korp J
hann líka sjálfur meö stórvax-
inni vinarhendi. Hann var ekki
illur út í mig, hann skildi að við
börðumst hlið við hlið gegn apa-
eðlinu og að ég átti mér erfiðara
hlutskiptið.
Hvílíkur sigur var það þá ekki
eitt kvöldið, jafnt fyrir hann
sem mig, og það fyrir framan
stóran hóp áhorfenda —
kannski var veisla, það var spil-
að á grammófón og yfirmaður
gekk um hópinn — þetta kvöld,
þegar enginn sá til, greip ég
brennivínsflösku sem í gáleysi
hafði verið skilin eftir við búrið,
aftappaði hana kórrétt við vax-
andi athygli hópsins, bar hana
að vörum mér og drakk, án þess
að hika, án þess að gretta mig,
með glenntum augum og þöndu
koki, endanlega og sannarlega í
botn, kastaði flöskunni burt,
ekki lengur í ofboði, heldur eins
og listamaður, gleymdi að vísu
að strjúka mér um búkinn, en í
staðinn, vegna þess að ég gat
ekki annað, vegna þess að það
knúði á, vegna þess að mig
sundlaði, hrópaði ég stutt og
laggott „Halló!" með manns-
röddu og stökk með þessu hrópi
inn í mannfélagið og enduróm-
urinn: „Heyriði, hann talar!" var
eins og koss á minn svita-
stokkna líkama.
Ég endurtek: það freistaði
mín engan veginn að apa eftir
mönnunum, ég apaði eftir,
vegna þess að ég leitaði að und-
ankomu, af engri annarri
ástæðu. Auk þess var þessi sigur
aðeins lítið skref. Röddin brást
mér undireins aftur, kom ekki
að nýju fyrr en mánuðum síðar,
andstyggðin á brennivínsflösk-
unni varð megnari en áður. En
hvað sem þessu leið var stefnan
fastákveðin í eitt skipti fyrir öll.
Þegar ég kom til Hamborgar
og var seldur í hendur fyrsta
þjálfaranum, sá ég fljótt að
tvær leiðir stóðu mér til boða:
dýragarðurinn eða fjölleikahús-
ið. Ég hikaði ekki. Ég sagði við
sjálfan mig: neyttu allra krafta
til að komast í fjölleikahúsið,
það er undankomuleiðin, dýra-
garðurinn er ekkert nema nýtt
rimlabúr, ef þú hafnar þar inni
ertu glataður.
Og ég lærði, herrar mínir. Já,
maður lærir, þegar maður má
til, maður lærir, þegar maður
ætlar sér undankomu, maður
lærir baki brotnu. Maður vakir
yfir sjálfum sér með svipu, mað-
ur hýðir sjálfan sig við minnsta
mótþróa. Apaeðlið flúði gersigr-
að út úr mér og burt, svo að
fyrsti kennari minn virtist
næstum apalegur, varð að hætta
við kennsluna og leggjast á
heilsuhæli. Blessunarlega kom
hann fljótt þaðan aftur.
En ég þurfti marga kennara
og meira að segja nokkra í einu.
Það birti yfir framtíð minni um
leið og ég varð mér betur vit-
andi um hæfileika mína og al-
menningur fór að fylgjast með
framförunum. Ég réð sjálfur til
mín kennara, setti þá í fimm
samliggjandi herbergi, hljóp
stöðugt úr einu herbergi í annað
og lærði hjá öllum í senn.
Hvílíkar framfarir! Hvernig
geislar viskunnar brutust úr öll-
um áttum inn í þennan vakandi
heila! Ég neita því ekki: mér
fannst það undarlegt. En ég
verð líka að játa: ég ofmat það
ekki, ekki þá og enn síður nú.
Með átaki sem til þessa á ekki
sinn líka á jörðinni, náði ég
menntunarstigi meðal Evrópu-
manns. í sjálfu sér er það
kannski smávægilegt, en samt
nokkurs virði, þar sem það kom
mér út úr búrinu og færði mér
þessa undankomuleið, mannlegu
undankomuleiðina. Það er alveg
prýðilegur talsmáti: að stinga
af, það gerði ég, ég stakk af. Mér
var engin önnur leið fær, því frá
upphafi stóð frelsið mér ekki til
boða.
Þegar ég lít yfir þroskaferil
minn og hvert hann hefur leitt
mig, kvarta ég hvorki né er fylli-
lega ánægður. Ég sit til hálfs,
ligg til hálfs í ruggustól, með
hendur í vösum, vínflösku á
borðinu og horfi út um glugg-
ann. Ef einhver kemur í heim-
sókn tek ég á móti honum eins
og við á. Umboðsmaður minn
situr í forstofunni, þegar ég
kalla kemur hann og hlustar á
það sem ég hef að segja. Á
kvöldin er oftastnær sýning og
viðtökurnar gætu varla orðið
betri en þær eru nú. Þegar ég
kem heim síðla nætur úr veisl-
um, af fræðafélagsfundum eða
eftir hugguleg kvöldboð, bíður
mín hálftamin simpansína, sem
ég nýt að hætti apa. Á daginn
vil ég ekki sjá hana, í augum
hennar er nefnilega ruglun og
ráðleysi tamdra dýra. Það sér
enginn nema ég og ég fæ ekki
afborið það. Svona yfirleitt hef
ég náð því marki sem ég setti
mér. Segið ekki að það hafi ekki
verið ómaksins vert. Annars vil
ég ekki að menn felli dóm um
mig, ég vil aðeins efla þekkingu,
ég er bara að segja frá, og ykkur
líka, æruverðugu herrar í Aka-
demíunni, hef ég bara sagt frá.
Rex Harrison
Frh. af bls. 4.
með skemmtanaiðnaðinn að
gera — „nema að annast
mig, “ segir Harrison.
„Það getur stundum gengið
að vera kvæntur leikkonu og
stundum ekki.“ Þegar það
gengur ekki er það yfirleitt
vegna afbrýðisemi í starfi.
„Því var stundum þannig
varið með eiginkonur mínar,“
segir Harrison. „Svo hef ég
komist að þeirri niðurstöðu
að það sé betra að vera með
einhverjum, sem hefur áhuga
á leikhúsinu, en er ekki bein-
línis tengdur því. “
Harrison finnst félagsskapur
vera mjög mikilvægur þáttur í
lífinu. Hann staðhæfir að án
Merciu konu sinnar hefði hann
ekki getað þraukað hina erfiðu
leikför með My Fair Lady um
Bandaríkin. „Við höfum ferðast
eins og fjölleikahúsfólk, sífellt
verið að taka upp úr töskum og
setja aftur niður í þær. En hún
var dásamleg."
Hann viðurkennir að hann sé
hálfgerður einfari. ,,Ég er ekki
mjög félagslyndur. Ég hef aldrei
verið það. Líf mitt er á sviðinu
og síðan hverf ég. Ég held einka-
lífinu fyrir mig. Hins vegar
kann ég vel við að hafa einhvern
hjá mér sem er góður félagi en
ekki hjúkrunarkona."
Þegar Harrison er á leik-
ferð, er dagurinn vel skipu-
lagður. Hann fer á fætur kl.
10 að morgni og fær þá nudd.
Síðan rakar hann sig, fer í
bað og svo í gönguferð. („Það
er mjög áríðandi að ganga.
Fæturnir koma fyrstir eins
og þú veist.“) Hann snæðir
síðbúinn hádegisverð og fær
sér síðan blund frá 3—6 eftir
hádegi. Eftir sýningu fer
hann sárasjaldan út. Þess í
stað fer hann til svítu sinnar,
þar sem heitur matur bíður
hans frá hótelinu. Þá les
hann, horfir á sjónvarp og
slakar á til kl. 2 um nóttina.
Stöku sinnum fæst Rex Harri-
son til að gefa viðtal. Einu sinni
voru samskipti hans við fjöl-
miðla mjög stormasöm. Hann
segir það aðallega hafa verið
eigin skapvonsku að kenna.
Hann heldur því fram að þegar
leikari eldist fari fjölmiðlar að
bera meiri virðingu fyrir hon-
um. „Auk þess,“ segir Harrison
„hefur skapgerð mín breyst, því
að lífsstíll minn hefur breyst.
Mig hryllti við þeim bölvaða
merkimiða, sem Walter Win-
chell klíndi á mig, „Sexy Rexy“.
Nú er því sem betur fer lokið.
Það er ekki hægt að halda áfram
að vera kynþokkafullur, þegar
komið er á minn aldur. En samt
er ég enn lítið hrifinn af dálka-
höfundum."
Þegar sýningum á My Fair
Lady lýkur, segist Rex Harri-
son langa til að leikstýra eða
leika í einhverjum leikritum
fyrir Peter Hall við þjóð-
leikhús Breta, eða láta taka
upp á kapaisjónvarp leikrit
eftir Shaw, Chekov, Coward
og Rattigan. En draga sig í
hlé? Aldrei!
„Ég var vanur að hugleiða
dauðann mun meira en ég
geri nú,“ sagði Harrison
hugsandi. „Ég veit ekki hvort
það er vegna þess að ég hef
náð svo háum aldri eða það,
að þegar ég var um fimmtugt
hryllti mig við tilhugsuninni
um dauðann. En það geri ég
ekki lengur. Staðreyndin er
sú, að núna nýt ég lífsins og
hlakka til að njóta þess enn
meira.“
Signý Pálsdóttir þýddi viðtalið, sem er
eftir Bernard Carragher og birtist í amer-
íska leikhúsritinu Playbill.
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík
Framkv.stj.: Haraldur Sveinsson
Ritstjórar: Matthías Johannessen
Styrmir Gunnarsson
Ritstj.fltr.: Gísli Sigurdsson
Auglýsingar: Baldvin Jónsson
Ritstjórn: AAalstræti 6. Sími 10100