Lesbók Morgunblaðsins - 07.10.1989, Blaðsíða 8

Jakob Jónsson frá Hrauni
Djúpavogskveðja
20. júní 1989
1. Staðurinn
Stund nemur staðar,
stöðvast tímans rás.
Hverfur hugur
til heimahyggða.
Stíg ég glaður
íjrengin spor.
Ég horfi með lotning
á háan tindinn.
Goðaborgin
girt er hömrum
tákn þess valds
sem vakir yfir
landsins heill
og lífi þjóðar.
Eg eygi grænar,
grösugar eyjar,
gullperlur fagrar
í feldi hafsins.
Ég heyri sæta söngva
svara fjallsins þögn,
papanna ákall:
„pater noster,“
„ave, María, “
miskunnarbæn.
2. Sagan
En atburðasagan
er ömefnum skráð.
í Hermannastekkunum
hetjan barðist
með páli og reku
við ræningjaflokk.
í Álfheiðarskúta
hin unga mær
faldi sig hrædd
fyrir fjanda flokki.
I Rakkabergi
voru bænir fluttar,
klukkum hringt
/ huldukirkju.
í Gleðivíkum
var glaumur og dans,
en gleymd eru kvæðin
sem kveðin voru
við vikivakanna söng.
í Mönnuvíkinni
minnti brimið
á brak úr skipi
sem brotnaði í spón.
Og sjálfur man ég
þá myrku nótt
er Sæfarann rak
undan vindum og veðri,
en sægarpar kaldir
voru sóttir í Lífólfssker
er kviknaði sól
yfir köldum degi.
Þá nótt var vakað
við voginn djúpa
og talað í hljóði
við himnanna Guð.
Ornefni gleymast,
engar sögur lifa
um aldur og ævi.
En koma munu menn
í manna spor.
Atburðir gerast
sem enginn man,
en fortíðin býr sér
í barna hugum
brumknappa nýja
til framtíðar gróðurs
og fagur-vaxtar.
3. Börnin
Svört voru skerin,
silfruð þokan,
blikar sólar Ijós
í blíðu morguns.
Vakna ég glaður
til vinnu og leiks.
Bergmála hrópin
af barna vörum -
frá háum klettum
og hörðu hrauni.
Við hlaupum um móa,
um mela og tún,
mælum okkur mót
við dásemdir dagsins,
draumsóley, klettafrú,
bláa fjólu, grasið grænt,
gula sóley, hvíta Baldursbrá,
kýr og hross í haga,
hund og kött á hlaupum.
Ég kveðst á við.krumma
á klettabrún.
Leik mér við lambið
og litla hvolpinn,
horfi á maðkinn
í moldarflagi,
gægist inn í grjótgarð,
þar sem gapandi ungar
hjúfra sig í hreiðri
h ver að öðrum.
Áraglam telur
tök minna handa
er ræ á fjörðinn
að renna færi.
Börnin hlaupa
um gjótur og gil.
Við stiklum á steinum
um strönd og ijörur,
leitum gimsteina
úr græðis fangi.
Horfum niður
í hafsins veröld.
Hljóður beygur
um hugann læðist:
Hvað geymir djúpsins
dimmi heimur?
4. Kirkjan
Kirkjan á aurnum
er ekki stór.
Hljómur klukkunnar
kallar lágt.
En þar snart mig ungan
andi alföður.
Á fermingardegi
föðurröddin
færði mér boð
frá hæstum hæðum.
„Trú á Guð og frelsarann,
von um ódauðleik og eilíft iíf,
kærleika til guðs og manna.“
Ég kraup við grátumar
Kristi vígður,
snortinn af ást
til allra sem leit ég
innan veggja.
Smár var söfnuður,
samfélag stórt.
Miljónir manna
njóta miskunnar hans,
sem sigraði á krossi
synd og dauða,
lofðungs himins
og helgaðrar jarðar.
Hér er samfélag engla
og anda eilífra,
dálítið brot
af Drottins liði.
sem hvorki fá rúmað
himnar né heimar.
Altarismyndin
af upprisu Drottins
er boð til Guðs barna
og blessun lífs.
Ég fann Guðs nálægð
í friði sálar
sem dropinn finnur,
að dýpi sjávar
er sama eðlis
og sjálfur hann.
5. Aldanna rás
Fjórar aldir, - fjögur hundruð ár
verzlunarstaður við voginn djúpa.
Konungsbréf ritað í Kaupmannahöfn
kynslóðum setti lögin.
Sagan mun geyma og gleyma
gleði og sorgum, örbirgð og auð.
Húsin risu með háum þökum,
hörðum og digrum bjálkum.
Skipin komu og sigldu frá landi,
sjórinn á vegi í allar áttir.
En leiðlúúir bændur og búalið
báru sinn varning í vöruhúsin.
Fénaðinn ráku um fjallaskörðin,
fimbulsanda og jökulfljót.
Og gróðurinn efldist og óx við voginn,
útlent og innlent hlið við hlið.
Æskan sigldi til annarra landa,
kom aftur með þekking og fijóan hug.
En þung var byrðin er þrýsti að herðum
en þyngstur var fjötur hins fjarlæga valds.
Þá heyrðist í lofti lúðurhljómur,
herhvöt til frelsis og frægðarverka.
Ég man þann anda sem yljaði og gladdi
er íslandi veittist að nýju þor.
Hinn þríliti fáni, fullveldi þjóðar,
frelsi til samtaka og samvinnu lýðs,
réttindi full handa þeim sem að þjáðust
af þrúgandi áþján aldarfarsins.
6. Horft fram
Með nýrri öld koma nýjar leiðir,
nýjar hugsanir, nýjar vonir.
Skáldanna sýnir skerpa viljann,
skrýðist landið, læknast sárin.
Jörðin nærir þau grös er gróa,
grefur sig sól gegnum skýjahjúpinn.
Allsgáð þjóð skal á íslandi byggja.
Ónýttur verði hver eiturbrunnur.
Hreinu lofti, hreinu hafi,
hreinni jörð og hreinum huga
lifi vor þjóð í gæfu og gleði
Guði vígð um aldurdaga.
Enn bendir tindurinn hái til himins,
hringt er til messu í kirkju Guðs.
Hafið er enn sem hin útrétta hendi,
erfiðið launar lifandi jörð.
Enn munu bergmála björg og hamrar
af barnanna gleði og bjarta söng.
En hann sem er hæstur höfuðsmiður,
höfundur alls sem augað sér,
verndar um aldir voginn djúpa,
vizkan og dýrðin og valdið er hans.
7. Endirinn
Er stundin hinzta
himins og jarðar
upp mun renna
við ragnarök,
bráðna fjöllin,
brennur sjórinn,
gróður fellur,
en grimmur dauði
dóm sinn fellir,
en dagsljós dvínar,
samt munu lifa
sálir manna,
samfélag andans,
eilíf messa
í ódauðleikans
æðsta musteri,
í mætti Guðs föður,
frelsarans fórn,
upprisu lífsins
ævarandi.
„Djúpavogskveðju 20. júní 1989“ ætlaði
höfundur að flytja 20. júní 1989 á afmælis-
hátíð Djúpavogs, æskustöðva sinna. Dr.
Jakob lést í heimsókn sinni austur þar 17.
júní. Synir hans Þór Edward og Jón Einar
fluttu ávarp hans og Ijóðið sem hér er birt.