Lesbók Morgunblaðsins - 31.03.1990, Qupperneq 3

LESBOK
H @ ® ® m H SIE B ® a B1] s
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík. Framkvstj.:
Haraldur Sveinsson. Ritstjórar: Matthías
Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Aðstoð-
arritstjóri: Björn Bjarnason. Ritstjórnarfulltr.:
Gísli Sigurðsson. Auglýsingar: Baldvin Jóns-
son. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Sími 691100.
Baldur
Óskarsson skáld segir í samtali við Guðrúnu Guðlaugs-
dóttur frá uppruna sínum og árunum þegar þau voru
bæði á fréttastofu útvarpsins, svo og ýmsu öðru sem
á dagana hefur drifíð, hérlendis og erlendis.
Forsídan
Guðmunda Andrésdóttir listmálari sýnir nú í boði
Kjarvalsstaða og verður sýningin opnuð í dag. Guð-
munda var þátttakandi í formbyltingunni um miðja
öldina oghefur alla tíð síðan málað óhlutbundnar
myndir. A síðari árum hefur hún verið ein kvenna í
Septem-hópnum, sem haldið hefur árlegar sýningar..
Myndin á forsíðunni er nafnlaus, máluð 1985.
Frakka-
stígur
í Reylq'avík er frá árinu 1898, þegar ákveðið var að
leggja veg frá Lindargötu niður í Byggðarendavör
og var hann fyrst nefndur V ararstígur eftir vörinni.
Núverandi nafn dregur gatan af skýli sem þar var
reistyfírfranskasjómenn 1901 og síðar reis þar
franskur spítali. Frá þessu segir Guðjón Friðriksson
sagnfræðingur í grein.
Þýzkaland
hefur upá síðkastið verið vinsælt ferðamannaland ís-
landinga, ekki sízt þeirra sem kjósa að ferðast um á
bílaleigubíl. Þeim til upplýsingar, sem ekki hafa áður
ferðast þannig, bhtir Ferðablað Lesbókar frásögn í
þremur hlutum af hringferð um Þýzkaland: Ekið frá
Luxemburgtil Stuttgart, Munchen, Garmich Partenk-
irchen, Lindau, Freiburg, Saarbrucken ogþaðan aftur
til Luxemburgar.
DAVÍÐ STEFÁNSSON
FRÁ FAGRASKÓGI
Til Unu
Þegar inni er eyðihljótt,
en úti svellin duna,
geta að mér svipir sótt.
Sumt er kvöl að muna.
Þá kalla eg út í kalda nótt,
kalla til þín, Una.
Svo dreymir mig og dreymir mig,
að daggir ljómi á stráum,
heiðarsvanir hefji sig
mót himni sumarbláum,
og eg fljúgi frjáls með þig
til fjallanna, sem við þráum.
Þar sem eg návist þína finn,
þar á andinn heima.
Gegnum heiðinn huga minn
heitar bænir streyma.
Svo er hann fagur, söngur þinn,
að sorginni má gleyma.
Saman frjósa sundin blá.
í svellunum fer að duna.
Þig hef eg lengi þráð að sjá.
Þig skal eg alltaf muna.
Hörðum vetri völvur spá.
— Vertu hjá mér, Una.
Hver þarfnast óvina
sem á svona vini?
Getur það verið að það sé
misskilningur hja mér að
til þess megi ætlast að
dálkahöfundar blaða hafi
eitthvað sérstakt til mál-
anna að leggja? Að þeir
nálgist viðfangsefni sitt
á óvenjulegan, jafnvel
frumlegan hátt og reyni með innleggi sínu
að hefja daglegu umræðuna upp á annað
plan eða varpa á hana nýju ljósi? Ég vona
svo sannarlega ekki, en einhvern veginn
finnst mér sem þetta markmið hafi ekki
náðst í helgardálkum hér í blaðinu. Þar á
ég við Bakþanka, þegar þeir eru ritaðir af
leikkonunum Eddu Björgvinsdóttur og
Helgu Thorberg og Karla, þegar sá dálkur
er ritaður af Jónínu Benediktsdóttur.
Það er í mínum huga sorgleg staðreynd
að þessar þijár konur, sem tekið hafa að
sér jafnvandasamt verk og að skrifa dálk
undir nafni í Morgunblaðið, blað allra lands-
manna, skuli nýta plássið sem þeim er ætl-
að til þess að standa í einkabréfaskriftum
sín á milli, um hugðarefni sín, sem ég get
mér til að höfði til afar fárra lesenda Morg-
unblaðsins.
Það þarf ekki að skoða mörg eintök
Sunnudagsblaðsins til þess að finna næg
dæmi, máli mínu til stuðnings, en hér verða
valin nokkur nýleg af handahófi.
Jónína Benediktsdóttir í pistli sínum þann
11. febrúar sl. sem hún nefnir „Strauja
ekki“ fjallar um sjálfa sig að venju og virð-
ist telja sig skera sig úr „alkvenningi“ þar
sem hún sjái sig ekki knúna til þess að
strauja. Reyndar er hún svo opinská að lýsa
því fyrir lesendum Morgunblaðsins að hún
hafi ekki straujað síðan fyrir jól. Og hvað
með það, spyr ég. Er eitthvað merkilegt við
það að strauja ekki? Eða er það á einhvern
hátt fyndið, skondið, skemmtilegt eða sérs-
takt að hún Jónína straujar ekki? í þessum
pistli sinum treður Jónína sér inn í það sem
fram til þessa, hafði verið tvíhliða einka-
bréfadálkur þeirra stallna og líklega fyrrum
vinkenna Helgu og Eddu, með því að bjóð-
ast til þess að strauja af hinum „eitthvað
svo aumkunarverða og bælda“ Sigmari B.
Haukssyni, (eiginmanni Helgu) og þar með
er orðinn til bréfaþríhringur, tvist og bast
um Morgunblaðið.
Helga í sínum Bakþönkum byijar auðvit-
að sinn pistil þann 25. febrúar á „Elsku
Edda mín“. Halhalha! Og síðan hefst hin
sérdeilis ófyndna útlegging hennar á jafnó-
fyndnum vangaveltum Jónínu um hreinlæt-
isstig eiginmánns hennar, Sigmars. Auðvit-
að sendi hún skyrturnar hans Sigmars til
Jónínu í Svíþjóð! Svona „practical joke“, sem
grunnskólanemar eða í mesta lagi mennt-
skælingar hafa gaman af, auk þeirra Jónínu,
Helgu og Eddu auðvitað.
Þann 14. febrúar ritaði Edda Bakþanka,
sem að sjálfsögðu hófust á ávarpinu „Gleði-
legt ár Helga mín“ og bætir svo við: (á ég
kannski að segja Helga langbrók!) Blessun-
in hún Helga breyttist að vísu í „Góða íslend-
inga“ síðar í pistlinum, þegar Edda reyndi
að gerast alvarleg, en Edda tekur sig þó á
í lokin og kveður Helgu með réttu nafni,
en af því að hún er svo voðalega fyndin,
þá biður hún að sjálfsögðu að heilsa Gunn-
ari á Hlíðarenda.
Edda velur sér af miklum vanefnum vett-
vanginn að fara í innri naflaskoðun á Morg-
unblaðinu í þessum pistli sínum og sálgreina
þá starfsmenn ritstjórnar sem skrifa
Víkveija. Gott og vel. Skemmtileg lesning
fyrir okkur starfsmenn ritstjórnar, sem er-
um örlítið brot af lesendum Morgunblaðs-
ins, en hveijir aðrir höfðu gaman af þessu?
Þetta minnti helst á skólablöðin í gamla
daga (kannski eru þau þannig enn). Kennar-
ar og ákveðnir nemendur voru óspart tekn-
ir á beinið, án þess að slíkt grín hafi nokk-
urn tíma átt erindi til annarra en þeirra sem
til þekktu, þ.e. nemendanna og kennaranna.
Þó tók nú fyrst steininn úr þegar Jónína
auglýsti eftir einkaritara i pistli sínum um
Karla þann 11. mars sl. og þröngvaði upp
á okkur lesendurna lýsingum á eigin sam-
farastellingum. Þessi pistill Jónínu gekk svo
fram af mér og kalla ég þó ekki allt ömmu
mína, að hann varð kveikjan að þessu rabbi
mínu, sem ekki er að efa að þær stöllur
þijár kalla röfl. Smekkleysa Jónínu, þegar
hún lýsir því að hún sé „hætt öllu brölti.
Strauja oftar og sætti mig þessa gömlu:
konan undir en karlinn ofan á,“ er blessunar-
lega sjaldgæf í prentsvertuformi á síðum
Morgunblaðsins. Jónína er ekki af baki dott-
in og kórónar skömmina með því að mæðra
Elínu Torfadóttur, „vinkonu sína,“ að gömlu
aðferðinni, sem hafi „reynst henni og Guð-
mundi Jaka vel.“ Má ég þá frekar biðja um
nokkrar óvinkonur, en svona vinkonur!
Svona upplýsingar eiga hvergi heima nema
milli rekkjuvoðanna.
Mér virðist sem höfuðgalli þessara pistla-
höfunda sé sá að þær geti ekki skrifað út
frá sérstæðri eigin reynslu og minningum,
þannig að sagan, atburðurinn, upprifjunin
hafi almenna skírskotun og lesandinn fínni
til samkenndar eða fái þennan notalega
„nostalgíuhroll" upprifjunarinnar, eins og
ég tvímælalaust fæ við að lesa pistla eftir
þau Bryndísi Schram og Ólaf Gunnarsson,
sem skrifa sem betur fer einnig Karla og
Bakþanka.
Því fer ég þess á leit við stöllurnar þijár,
að hafi þær ekkert annað og betra til mál-
anna að leggja i þessum sunnudagspistlum
sínum, að þær nýti sér þjónustu Pósts og
Síma til þess að geta haldið áfram bréfa-
skriftum sín á milli, en hlífi okkur hinum.
AGNES BRAGADÓTTIR
LESBÓK MORGUNBIAÐSINS 31.MARZ 1990 3