Lesbók Morgunblaðsins - 08.01.1994, Page 4
ARK I TEKTUR
S K I P U L A G
Miðbær Hafnarfjarðar. Inn á myndina eru sett nýju húsin, sem byrjað hefur verið á og valdið hafa deilum.
Hafnarfjörð-
ur, Hilleröd
og Holsterbro
að hefur löngum þótt eitt af erfiðari viðfangsefn-
um byggingarlistarinnar að fella nýjar bygg-
ingar inn í eldra umhverfi. Skilningur á mikil-
vægi samspils nýrri bygginga við þau hlutföll
sem fyrir eru hefur vaxið mjög síðari ár þann-
„Það er kunnara en frá
þurfi að segja að við
Islendingar vitum allt
best. Við þuifum enga
ráðgjöf þegar lagt er af
stað í húsbyggingar.
Eftir SIGURÐ EINARSSON
ig að siðapostular módemisma eru nánast
að deyja út og tíðarandinn einkennist af
samsetningu margra stfla allt frá neoklassík
til dekonstruktivisma eða nýmódemisma.
A þeirri gífurlegu uppbyggingu sem hófst
eftir stríð, eða á fimmta áratugnum og fram
á þann sjöunda, var mikið byggt eftir hug-
myndafræði módernista. Danmörk fór ekki
varhluta af þeirri þróun, þar sem punkthús,
eða háhýsi eins og við þekkjum þau, vom
byggð í einhveijum mæli. Þeir fóm þó var-
legar en margar þjóðir og gagnrýnisraddir
urðu að endingu þess valdandi að dæmið fór
að snúast við. Þeir vöknuðu upp um síðir,
sums staðar heldur seint, þar sem þeir gerðu
sér grein íyrir að víða í bæjum og borgum
vora miðbæimir geldir mannlegu yfirbragði
á kostnað hugmyndafræði í skipulagi, sem
enginn náði að stjóma svo vit væri í. Þá
hófust þeir handa, með fyrstu þjóðum, við
Ráðstefnu- og menningarmiðstöð í Holsterbro.
Nýtt 25 þúsund fermetra verzlunarhúsnæði í Hillerod, Slotsarkaderne, postmoderne
bygging þar sem blandað er saman ýmsum stíltegundum. Lærdómsríkt dæmi um
mikilvægi skipulags og byggingarlistar fyrir ímynd staðar.
að gera göngugötur og glæða miðbæina al-
vöm lífi, og jafnframt breyttist byggingar-
listin.
Það er kunnara en frá þurfi að segja að
við Islendingar vitum allt best. Við þurfum
enga ráðgjöf þegar lagt er af stað í húsbygg-
ingar. Menn byggja sér hús með eigin hendi
án tilsagnar, og gera sömu vitleysumar og
þúsundir hafa gert á undan þeim. f sldpu-
lagsmálum virðist okkur eins farið, við emm
enn að gera það, sem meira að segja Sovét-
rfldn sálugu em að leggja niður.
Hér á eftir ætla ég að fara nokkram orð-
um um þrjár byggingar, tvær þeirra nú
þegar byggðar í Danmörku og ein sem er í
þyggingu hérlendis. Allar eiga það sameigin-
legt að vera stórhýsi teiknuð inn í rótgróið
umhverfi.
Slotsarkademe í miðjum gamla bænum í
Hillerod á Norður-Sjálandi, er nýtt 25.000
m2 verslunarhúsnæði í tengslum við bfla-
stæðahús, alls um 68.000 m2. Þessi postmód-
erne bygging, sem er teiknuð af Plesner og
Wajnman í samvinnu við AK 83 Arkitekt-
kontor hefur yfir að ráða tilvitnunum frá
hinum ólfldegustu stöðum. Þama er öllu
mögulegu skellt saman, klassískum götuút-
litum, súlnagöngum suðursins, basaryfir-
bragði miðausturlanda, gaflhúsum miðalda-
bæjanna, búðargluggum aldamótanna og
stórmörkuðum nútímans. Slotsarkaderne
era lærdómsríkt dæmi um mikilvægi skipu-
lags og byggingarlistar fyrir ímynd staðar.
Byggingin er þrjár yfirbyggðar götur með
b
4