Lesbók Morgunblaðsins - 27.04.1996, Blaðsíða 2
Mikið fjör hjá
íslendingafélaginu
KÓR íslendingafélagsins á æfingu. Stjórnandinn, Ferenc Utassy, er lengst til
vinstri. Ljósm.-.Iris Þorkelsdóttir.
HERMANN Bragi Reynisson, flugmaður og
formaður íslendingafélagsins í Lúxemborg.
Hermann Bragi Reynisson hefur nokk-
ur jám í eldinum. Hann er flug-
stjóri hja Cargolux, formaður Is-
lendingafélagsins í Lúxemborg og í þriðja
lagi reka hann og kona hans, Matthildur
Kristjánsdóttir, fyrirtækið Atlandic Trad-
ing. Þau eru með hluta starfseminnar á
íslandi: kaupa þaðan dún og seldu 5% af
þeim dún sem út var fluttur í fyrra. Þau
flytja út sjávarafurðir, rækju, humar og síld
til sölu í Evrópu. Þau segja eins og fleiri,
að erfiðara sé að afla vörunnar á íslandi
en að selja hana.
Hermann Bragi er Keflvíkingur, fæddur
þar 1965 og fór ungur í flugið, enda var
faðir hans, Reynir Eiríksson flugstjóri og
mikið talað um flug á æskuheimilinu. At-
vinnuflugmannspróf tók Hermann Bragi 19
ára, en stúdent varð hann frá Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja og segir þýzkunámið þar
hafa orðið góður grunnur. í tvö sumur
kenndi hann flug og dálítinn millikafla áttu
þau hjón í Danmörku áður en haldið var til
Lúxemborgar þar seni hann hefur flogið
fyrir Cargolux síðan 1991. Þau Hermann
Bragi og Matthildur leigja sér hús í þorpi
úti í sveit og fyrsta barnið er á leiðinni.
Atlandic Trading eiga þau hjón ásamt
tveimur öðrum. Það er hinsvegar móðir
Hermanns, Kristin Ólöf Hermannsdóttir
meinatæknir, sem annast innkaupin á ís-
landi ásamt með systur Hermanns Braga,
en salan ytra hvílir á Hermanni Braga og
Matthildi, svo og einum verktaka.
„Við byijum smátt og skoðum vandlega
hveija vörutegund fyrir sig“, segir Hermann
Bragi. Allir vita hvað gjalddagi er, en í
þessari starfsemi fann ég upp nýyrði, sem
ekki er síður mikilvægt: Gjaldagi. Kannski
ætti að skrifa gjald-agi til frekari áherzlu."
Og það þarf vitaskuld ekki að spyija
ungan flugmann um ánægjuna af því að
fljúga. Seiseijú, mikil ósköp; H'ermanni
Braga finnst gaman að fljúga, hann veit
fátt skemmtilegra. En honum fellur líka vel
að vera á sjó og var bæði á dagróðrabát
frá Keflavík og togara sem fór í hálfsmánað-
ar túra. „Það er svona svipað og hjá okkur
hjá Cargolux", segir hann; „við fáum stund-
um 13 daga túra, sem er langur tími, en
hann líður samt merkilega hratt.
Hermann Bragi hefur verið formaður ís-
lendingafélagsins í Lúxemborg síðastliðin
þijú ár. Hann telur að um 450 íslendingar
búi nú í Lúxemborg og hafi aldrei verið fleiri.
Félagið var stofnað 1972 og hefur margvís-
legan tilgang. Það sinnir hagsmunamálum,
gefur upplýsingar einu sirini í mánuði í
fréttabréfi á íslenzku til félagsmanna. Um
það sér stjórn félagsins, en mest mæðir á
ritaranum, írisi Þorkelsdóttur. Sjálfstæð
eining innan félagsins er Leikklúbburinn
Spuni, þar sem Sigrún Pétursdóttir er nú
formaður. Spuni hefur starfað síð-
an 1975 og flytur _m.a. árlega
revýur á þorrablóti Íslendingafé-
lagsins. Síðan 1983 hefur Spuni
verið í Bandalagi íslenzkra leikfé-
laga og nokkrum sinnum fengið
leikstjóra frá íslandi til að stýra
sýningum.
„Við stöndum fyrir samkomu-
haldi; höldum þorrablót á Þorr-
annum og fáum þá bæði matinn
svo og hljómsveit frá íslandi,“
segir Hermann Bragi. Og enn-
fremur: „Þjóðhátíðin 17. júní er
haldin hátíðleg með útiskemmtun,
síðast á_ túni sem við fengum lán-
að hjá íslandsvini og hestamanni
hér í Lúxemborg. Þá eru fluttar
inn SS-pylsur og pylsubrauðið
verður líka að vera frá íslandi, því
bakarar hér kunna ekki að baka
það eina rétta íslenzka pylsu-
brauð."
Gjarnan fara íslendingar út og
borða saman 1. des. og félagsvist
er spiluð einu sinni í mánuði.
Bowling-lið félagsins er reiðubúið
til keppni og svo er búið að stofna
fjölmennan blandaðan kór. Stjórn-
andinn, Ferenc Utassy frá Ung-
veijalandi, býr í Trier,_ en hann
var búinn að starfa á íslandi við
kórstjórn og talar alveg íslenzku.
„Þessi maður var eins og himna-
sending", segir Hermann Bragi, „því áhug-
inn er svo mikill að 27 manns komu á stofn-
fundinn. Ferenc sér um lagavalið og það
verða íslenzk lög. Nú er stefnt að konsert
17. júní og söngferðalagi til Þýzkalands.
íslenzk guðsþjónusta er haldin árlega í
Ensku kapellunni í Lúxemborg. Þá kemur
Jón A Baldvinsson sendiráðsprestur í Lond-
on og messar og hefur heilan kór með sér.
I honum eru íslendingar; margir þeirra í
söngnámi í London.
íslendingafélagið stendur fýrir íslenzku-
kénnslu sem Menntamálaráðuneytið á ís-
landi styrkir með því að greiða laun kenn-
ara. Og góðs nýtur félagið hjá Námsgagna-
stofnun. Kennslan fer fram í þremur aldurs-
hópum; það eru tveir flokkar fyrir börn og
einn fyrir unglinga, en grunnskólinn í Lúx-
emborg leggur til húsnæði. Það erú ágæt-
lega hæfar, íslenzkar konur, búsettar í Lúx-
emborg, sem hafa tekið kennsluna að sér.
Jóhannes og
Ingibjörg eiga
heimili í þrem-
ur löndum
HJÓNIN Jóhannes Einarsson og Ingibjörg Ólafsdóttirí stof-
unni heima hjá sér í Schressig.
þessum sjálfvirka búnaði, sem þó fylgir mik-
ið öryggi." En hvað er þá skemmtilegast við
flugið? „Jú, mér fannst mest spennandi að
fljúga í misjöfnum veðrum; _þá eru bæði flug-
tak og iending spennandi. I vondum veðrum
er sjálfvirknin látin ráða núna, því hún er
færari og öruggari, en áður þurftu flugmenn
bara að leysa þetta með eigin hugsun og
reynslu.
Ég spurði orrustuflugmanninn þeirrar frá-
leitu spurningar, hvort hann hefði oft orðið
hræddur undir stýri á flugvél. Hann svaraði
því játandi; „Það hefur oft komið fyrir að
ég yrði hræddur á flugi. Ef maður hætti að
hræðast, þá væri eitthvað að manni. Annars
var sagt í gamla daga, að flug væri 90%
leiðindi og 10% panik. I stríðinu var maður.
alltaf drulluhræddur, en sjálfstraustið fór
vaxandi og mér hefur aldrei fundizt að ég
gæti ekki leyst vandann."
En hvernig er það, dreymir gamlan flug-
mann oft að hann sé á lofti? Ojú, Þorsteinn
kvað svo vera; það kæmi einstöku sinnum
fyrir að hann dreymdi slíkt, en það væru
mjög skrýtnir draumar. Hann væri þá t.d.
að fljúa milli húsa og yrði að hafa flugvélina
uppá rönd. „Það er yfirleitt alltaf einhver
della á ferðinni þegar mig dreymir að ég sé
að fljúga", sagði þessi frægasti flugkappi
okkar, sem alltaf er með gamanyrðin á vör-
unum og er hvers manns hugljúfi.
ÞORSTEINN í flugstjóragallanum
á forsíðu sjálfsævisögu sinnar.
Jóhannes Einarsson og Ingibjörgu Ól-
afsdóttur konu hans hitti ég á heimili
þeirra í Schressig, húsaþyrpingu í
fallegum hvammi, austanvert við borgina.
Það er eiginlega hvorki bær né sveit, en
einmitt þannig er byggðin víða í Lúxem-
borg. Jóhannes er vel þekktur á íslandi
vegna þess að hann var í stjórn og fram-
kvæmdaráði Cargolux frá stofnun fyrir-
tækisins 1970 og varaformaður stjórnar
félagsins til 1978, að hann var ráðinn
framkvæmdastjóri. Hans tími var útrunn-
inn þar, en í stað þess að setjast í helgan
stein réðist hann sem framkvæmdastjóri
til Atlas Air Cargo, sem er bandarískt
flutninga-flugfélag sem þá var nýlega
stofnað. Þetta eru vöruflutningar um víða
veröld og Jóhannes bendir á yfirlit þar sem
kemur fram mjög mikil aukning í loftflutn-
ingum á hveiju ári. Atlas flýgur eingöngu
fyrir önnur flugfélög; fær þá greidda leigu
fyrir flugvélina, áhöfn, viðhald og trygg-
ingar. „Við fljúgum fyrir flugfélög eins
og KLM, Svissair, SAS og Lufthansa, en
mest þó fyrir China Airlines á Taiwan.
Félagið á 12 flugvélar, allt Boeing 747
og 18 verða þær orðnar fyrir lok ársins.
Stærstan hlut í félaginu, eða 70% á pakist-
anskur Bandaríkjamaður."
Aðalstöðvar Atlas flugfélagsins eru í
Golden, nærri Denver í Colorado, en þang-
að þarf Jóhannes að fara nokkrum sinnum
á ári, en miðstöð flugrekstrarins er á
Kennedyflugvelli í New York. Reksturinn
hefur gengið mjög vel. Hlutabréfin stóðu
fyrst í 16 á almennum markaði; komust
upp í 42, en standa nú í 32. En hvers-
vegna er framkvæmdastjórinn í Lúxem-
borg?
Jóhannes bendir á að með nútíma fjar-
skiptum sé nokkuð sama hvar búið sé, svo
framarlega sem maður hefur síma, tölvu
og faxtæki. Þótt Jóhannes búi í Lúxem-
borg er hann skrifaður í Mónacó, þar sem
þau hjón eiga annað hús og það þriðja
eiga þau í Fossvoginum í Reykjavík.
Það er enn til að auka annríkið hjá Jþ-
hannesi, að hann er forseti í ISTAT, al-
þjóðasamtökum þeirra sem leigja, kaupa
og selja flugvélar. Þessi samtök halda ráð-
stefnur og hafa móttökur á stærstu flug-
sýningunum, nú síðast í Singapore. Það
er eins og við er að búast, að hjá Jóhann-
esi fylgja þessu mikil ferðalög; á síðasta
ári næstum 400 flugtímar.
Ingibjörg Ólafsdóttir, kona Jóhannesar,
er fædd á Borðeyri við Hrútafjörð, en ólst
upp á Þingeyri. Eftir menntaskólanám í
Reykjavík var hún áfram syðra og fylgdi
Jóhannesi utan til Bandaríkjanna á síðasta
námsári hans við Institut of Technplogy,
beint á móti Manhattan í New York. Elzti
sonur þeirra, Einar, fór síðan á sama skóla,
en vinnur nú hjá Hewlett Packard á ís-
landi. Yngri sonurinn, Ingi, býr í næstu
götu við foreldra sína; starfar í verkfræði-
deild Cargolux, kvæntur franskri konu og
hefur orðið lúxemborgskur meistari í golfi.
Eldri dóttirin, Elínborg, fráskilin með tvö
börn, er doktor í lífefnafræði og vinnur
við rannsóknir hjá lyfjafyrirtæki í Vínar-
borg, en yngri dóttirin, Stella, býr í Lúxem-
borg, gift grískum manni. Barnabörnin eru
fimm og eitt barnabarnabarn.
Eftir að börnin flugu úr hreiðrinu hafa
þau hjón stundað golfið af kappi, nema
lítið í vetur vegna þess að frost var vikum
saman í Lúxemborg og stundum snjór.
Undanfarin ár hefur Jóhannes verið í liði
Lúxara í Evrópukeppnum senjóra í golfi.
2