Lesbók Morgunblaðsins - 25.07.1998, Blaðsíða 9

GRAF-
!ÍU

>
npu- mW /m Br M\i
Ri‘f: .: (\ {

Ljósm: Einar B Þorsteinsson og Sólveig Kr. Einarsdóttir.
irnir.
Sovereign Hill - hraðferð; farartækin eru hestvagnar og þeim mun
hraðskreiðari sem hestöflin eru fleiri.
UFSLOO sroffi
Ungir sem aldnir freista gæfunnar með gullleit og ungir námsmenn vonast eftir gullkornum
til minja um Sovereign Hill.
endurreistir. Þar er þægileg fjölskyldugisting
fyrir 110 gesti. Þar gista nóttina um það bil
níutíu prósent nemenda en hinir kjósa að
gista í tjaldi.
í dimmunt námugöngum
við kertaljós
Þótt enn megi finna gull þá er of kostnaðar-
samt að vinn það. Sérstakar hópferðir eru
niður í námurnar. Ferðamenn eru leiddir um
600 metra löng neðanjarðargöng. Óhugnan-
legar frásagnir leiðsögumannsins fylla ferða-
manninn hryllingi þar sem hann fetar sig
áfram eftir göngunum. Vinnuskilyrði og
tækni eru sýnd á afar raunverulegan hátt
með brúðum í líkamsstærð.
Vinnudagur námumannsins var minnst tíu
tímar. Borað og sprengt var við kertaljós.
Engar dyr voru hafðar á salernum þegar þau
voru sett upp í námunum. Þannig gat yfir-
maður fylgst með að þar væri ekki dvalið
langdvölum.
Sérstakt Gullsafn (Gold Museum) er á
staðnum þar sem ómetanlegt safn gullmola er
til húsa. Einnig er hægt að skoða safn sem
sýnir tækni og áhöld frá þessum tíma. Blaða-
manni þótti hins vegar nóg um að taka þátt í
þessari 40 mínútna ferð um námugöngin þótt
göngin hafi verið styrkt verulega síðan þá og
varð þeirri stund fegnastur er hann sá dags-
ins ljós á ný.
Fáar konur bjuggu á gullleitarsvæðunum
til þess að byrja með en smátt og smátt fet-
uðu þó konur og börn í fótspor gullleitar-
manna. Konurnar sáu um heimilisstörfin - hm
- en tóku einnig þátt í léttari verkum.
Um 1861 höfðu margir námumenn verið
ráðnir í fasta vinnu hjá stóru námufélögunum.
Þeir þóttust nægilega fjárhagslega öruggir til
þess að giftast og stofna heimili. Leið þá
blómatími flestra hótelanna á staðnum undir
lok.
Vetur í Ballarat eru kaldir og votviðrasam-
ir. Heldur reyndist nöturlegt að búa í tjöld-
um. Voru því reistir timburveggir og síðan
tjaldað yfir. Lítið eldstæði var sett upp inn í
tjaldinu og reykháfur fyrir utan.
Fjöldi Kínverja, einkum frá Kanton-héraði,
kom til þess að freista gæfunnar í Ástralíu.
Sérstakt tjaldsvæði var fyrir þá og sváfu 6-8
menn í tjaldi. Fróðlegt er að ganga þar um og
sjá m.a. musteri þeirra tileinkað stríðsguðn-
um Quan Gong.
Hægt er að dvelja í Sovereign Hill yfir nótt.
Gefst þá tilvalið tækifæri til þess að sjá sér-
staka sýningu í útileikhúsi. Sýningin nefnist
„Blóð á Suðurkrossinum“. Þeir sem hafa
ímyndunaraflið í lagi geta þá horfið til baka
næstum hálfa aðra öld, hlustað á gullgrafar-
ana sverja fána sínum eið; heyrt hófatak
hesta lögreglumanna sem kanna gullgrafara-
leyfin, séð eldana loga og skothvellina glymja.
Engir leikendur taka þátt heldur er einungis
um hljóð- og ljósasýningu að ræða.
Höfundurinn er rithöfundur og býr í Ástralíu.
ERLENDAR
BÆKUR
SAMBYLI
MEÐ AFUR-
GÖNGUM
Prince Michael of Greece: Living with
Ghosts - Eleven extraordinary Tales.
Þýtt á ensku af Anthony Roberts.
Ljósmyndir eftir Justin Creedy Smith.
Norton & Company 1997.
DULARFULLT skóhljóð í stiga um
miðja nótt, skuggar sem virðast ekki
vera skuggar neins, þrusk eða væg
högg og tilfinning fyrir nærveru ein-
hvers, sem enginn er. „Það virtist
óhemju þungi dreginn eftir hlaðinu, all-
ir vöknuðu í baðstofunni..." Svona
byrjaði frásögn gamallar konu og kvöld
eftir kvöld rifjaði hún upp sögur um
dularfull fyrirbrigði.
I þessari bók minnir Michael prins af
Grikklandi okkur á tilveru drauga og
afturgangna, sem eru alls staðar á ferð.
Hér sveima vofur og andar sem hvergi
finna frið, um ellefu glæsilegar hallir
og kastala Evrópu. Justin Creedy
Smith tók ljósmyndirnar sem eru
prentaðar í textanum. Eigendur þess-
ara staða segja sögur og sögupersón-
urnar segja sínar sögur, allt eru þetta
konur sem segja harmsögur sínar, öm-
úrleg örlög sem veita meðvitund þein-a
engan frið, svo andar þeirra losast ekki
og vofur þeirra sveima um bundnar
hérvistartíð þeirra.
Vofa Kassöndru Marinoni hefur leit-
að hefnda á afkomendum eiginmanns
síns, sem myrti hana og systur hennar
1573 í Rocca di Soragna-kastala í
Parma-héraði á Ítalíu. Prinsinn segir
sögu af síðustu tilburðum þessarar
friðvana vofu. Það var í ágústmánuði
1983 að ráðsmaður kastalans, Gian
Franco, lá andvaka, nóttin var kæfandi
heit. Dauf hljóð bárust inn um opinn
gluggann. Eigandi kastalans, prinsinn
af Soragna, dvaldi um þetta leyti á
setri í Búrgund, sem hann hafði erft
eftir franska forfeður sína. Ráðsmaður-
inn hafði þungar áhyggjur af heilsufari
prinsins, því andvakan.
Skyndilega tóku gluggahlerar að
skellast og síðan hófust skruðningar í
sölum fyrstu hæðar og hin þungu hús-
gögn viðhafnarsalarins virtust færð til
af heljarafli, hurðir skelltust og vind-
sveipir fóru um salina. Ráðsmaðurinn
mátti sig ekki hræra af skelfingu,
ókyrrðin jókst um allar hæðir kastal-
ans. Og allt í einu datt allt í dúnalogn.
Gian Franco klæddi sig í flýti og hrað-
aði sér niður í vistarverur þjónustu-
fólksins. Þar var þjónustuliðið saman-
komið, allir voru fölir af skelfingu. Það
vissu allir hvað ósköpin merktu og allir
biðu þess að síminn hringdi og hann
hringdi, og rödd úr fjarska tilkynnti Gi-
an Franco lát húsbóndans.
Svipaður atburður átti sér stað 1963,
þá var tilefnið lát frænda prinsins af
Soragna. Síðan rekur höfundurinn
sögu Soragna-ættarinnar samkvæmt
frásögn Gians Francos og ýmissa ann-
aiTa hjúa svo og þáverandi prins, á ár-
unum 1921-92.
Ofsóknir Kassöndra stóðu frá því á
síðari hluta 16. aldar og standa enn og í
sögulok segir Michael prins frá kynn-
um sínum rið vofuna og harmsögu
hennar og friðleysi.
Miehael prins skrifar ágætan for-
mála að bókinni og í þessum ellefu frá-
sögnum tekst honum að lifa sig inn í þá
heima sem flestum eru huldir.
Frásagnirnar eru frá setrum á írlandi,
Italíu, Portúgal, Danmörku, Póllandi,
Rússlandi, Englandi, Frakklandi,
Þýskalandi og Austurríki. Sögusriðin
eru setrin og eigendur þeirra núver-
andi eða fyrrverandi. Ágætar myndir
Justins eru bókarprýði, útgáfan er á
allan hátt vönduð og efnið mjög svo
forvitnilegt og oft ógnvekjandi.
SIGLAUGUR BRYNLEIFSSON

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/USTIR 25. JÚLÍ1998 9