Tíminn - 29.11.1966, Blaðsíða 3
uimuijuM
[
ÞRIÐJUDAGUR 29. nóvember 1966
TÍIWIWN
3
Þakkað og þrefaS um
sjónvarpið
Friðrik Þorvaldsson skrifar:
Þá er ísl. sjónvarpið byrjað, og
er því vel fagnað. Að Daki liggur
mikið undirbúningsst.arf og ieik-
ur enginn vafi á því, að ágætir
meir,. ~kipi hvert rúm. Þessi
menninganþáttur hefur algera ser
stöðu í okkar þróunarsögu. ÖU
önnur mennt hefur byrjað í fá-
tækt og jafnvel hreysum og marg-
ar barizt árum saman við skiln
ingsskort og hleypidóma, meðan
brautryðjendurnir unnu þá ævi-
raun að fórna eignum og þreki
við að leiða málin til sigurs. Okk-
ar sjónvarpsmenn hafa nú hlotið
mikið lof, og vil ég sannarlega
eiga hlut að þvj en í einiægni
sagt, hefði ég stórlega undrazt, ef
þetta hefði orðið lakara.
Það var óþarft að gera ráð fyrir
byrjunarerfiðleikum. Erl. aðilar
höfðu miðlað, gefið og lánáð
tæki og dýrmæta reynslubekk-
ingu, svo að segja má, að einnig
í því sé þessi menningarauki
dæmalaus. Síðan hófst starfið við
bezta húsakost með tækjum, sem
á margan veg mega teljast sjálf
virk. Veitt hafði verið góð und-
irbúningsmenntun, sem til viðbót-
ar æskuþreki og eðliskostum
starfsliðsins bjó þar sjálft færni.
Með öllu þessu ng sennilega eng-
um tilsparnaði þarf mikið til a
geta ekki gert nýtilega hluti. Að
vænta mistaka var því jafn frá-
leitt og að nýtízku spítali með
völdu starfsliði byrjaði á því að
glutra nokkrum sjúklingum inn í
eiiifðina.
>ó eru ýms atriði, sem bera
vott um smekkleysi- T.d. hafði
unga fólkið ekki fyrr lokið ágæt-
um málflutningi, en viðbjóðsleg
tóbaksauglýsing fylgdi fast eftir,
og þegar hinir skemmtilegu þulir
hafa tilkynnt atriði virðist sem
' þær mættu hverfa með síðasta orð
inu, en þess í stað eru þær látn-
ar stara langa stund út í blá-
inn, rétt eins og stjórnendurnir
væru að burðast við að gæða aug-
lýsingu um tannpasta með sníkju-
brosum. Um tóbaksauglýsingar í
sjónvarpinu er það að segja, að
slíka svivirðu verður að banna,
ef menningarstofnunin sjálí hef-
ur ekki kraft í sér til að neita
þeim.
Mér væri Ijúfast að ræða um það
sem vel hefur verið gert, en ég
hygg að hinum almenna gjald-
anda í landinu sé nokkur vorkunn
þótt hann íhugi þá frétt, að starfs-
lið þurfi mjög að auka, ekki sízt
vegna þeirra sögusagna, að þarna
sé bruðlað með fé. Nú er það
eðlilegt, að í vistarverum sem bú
ið er að glopra í miUj. tugum
þurfi að sjást til mannaferða, en
þegar vikuafköstin ca. 6 klst, sam
tals eru athuguð, kemur í ijós
að þau em mestan part rakin
ofan af keflum, sem auðvitað hef-
ur þurft sinn undirbúning. Frá-
leitt ætti að sjónvarpa oftar en
4 sinnum í viku og pá 2 tíma
í hvert sinn. Það er rangt að yfir-
hlaða öll kvöld með sjón- og út-
varpsefni, enda yrði afleiðingm
sú að otað yrði fram lélega upp-
fyllingaefni, og er sæmdariitið til
þess að vitna, að sumt efnið þessi
fáu kvöld er á borð við það lak-
asta sem sést frá Keflavík. Það er
því vafasamur menningarsierxur
að auka vinnukraft tii þess að
utbreiða blaður, og eftir að Kefla-
víkurstöðin hefui byrgt sig inni,
má okkar stöð fara að vara sig
þegar þeir aðilar. sem teljast vera
fastir kostgangarar hjá me''ning-
unni, fara að dómfella fra-ureiðs!-
una-
Það skal játað, að ég hefi eng
in skilyrði til að gera mér í hui'-
arlund fólksþörf á þessum stað
en til samanburðar höfum við
Keflavíkurstöðina, sem er til húsa
í lélegum hermannaskála. Hún
varpar út 8—14 klst. alla daga
með 3 ísl. starfsmönnum og senni
lega um helmingi fleiri hermönn-
um. Að vísu mun okkar stöð fram
leiða meira sjálf, enda má eitt-
hvað á milli bera kofans og íá-
mennisins þar og salanna hér,
sem sagðir eru ráða yfir a.m.k.
30 manna starfsliði. Þegar íslend
ingum þótti eitthvað keyra úr
hófi, og sérstaklega ef tilburðir og
afköst stönguðust á, þá bjó þjóð-
in sér til það máltak, að höfuð-
ið væri stærst á hverjum hrút,
Ekki veit ég, hvort þessi nýja
stétt trúir, að hún njóti nokkurr-
ar friðhelgi í skjóli þess ókunn-
ugleika, sem eðlilegur er í þessu
efni, en þó svo væri ekki, er henni
mikil vorkunn þótt hún ryðjist á
stalli, svo ákaflega sem ýmsar
homastórar kindur þykjast rétt-
bornar til mikils jórturs í bessu
þjóðfélagi, og sannarlega e*u
þessir ágætu fagmenn verðir rétt-
mætra launa.
Ég var að enda við að skrifa, að
ég vildi helzt ræða það sem vei er
gert, og tækifærið kom nýlega, en
þá var þáttur um snilling ijóðs-
ins, Tómas Guðmundsson. En svo
frábær sem frammistaða hans er,
verður framlag hins unga fólks
ómetanlegt. Þarna var enginn að
reyna að „skabe sig.“ Látprýði
þess var betri en nokku umvönd-
un. Þetta gaf kærkomið tilefni
til umhugsunar. Mörgurn verður
skrafdrjúgt um taumleysi æskunn
ar og að henni sé ósýnt um forn-
ar dyggðir. Og er það furða' Ef
unglingarnir gætu hámað rnenn-
inguna í sig með spónblöðum ein«
og hafragraut mætti segja, að
litlu skipti þótt „fínt“ fóik komi
út úr ýmsum dularheimum og sýri
þá fas, sem líkast sé að það hafi
þurrkað úr hegðun sinni það, sem
þar hefur kunnað að búa af manna
siðum. Þessu til viðbótar eru flutt
til landsins emjandi viðundur,
sem frammi fyrir hrifnæmuœ ung
dómi engjast sundur og saman
líkt og likamspörtunum væri
sankað saman úr fjarskyldum
dýrateguindum. Útvarp og blöð
útbásúna galskapinn eins og hér
væri um aðsteðjandi öriagabrögð
að ræða, og mörg önnur afsið-
unartæki bólstra hinn heiða him-
inn æskunnar, og hvar fynr mun
þá koma, þótt löngu dauð.r menn
hafi í myrkri og hungri bjargað
þjóðarsálinui?
Nú væri rangt að gera lltið úr
allri þeirri viðleitni, sem góðir
menn hafa upp til leiðbsininga.
þvi það er ofætlun af uagh'ngar
geti stillt sér jafnan upp í æski-
legri siðsemd, svo sem þetr væru
knúðir áfram af einhverju fjar-
stýrðu menningarinnar gangverki.
Eitt úrræðið er að varna æsku-
fólki aðgangi að virðulegum
skemmtistöðum, en eftirláta þeim
götuna. Hvað þeim er baunað að
sjá innan veggja er eftir að ut-
lista. Kannske sé verið að dylja
þeim foreldra þeirra eða aðrar full
tíða fyrirmyndir. Þegar ápartverj
ar vildu innræta sínum æskulýð
lífsvizku og fagra framkomu létu
þeir blindfyllta þræla ólmasr á
opnum svæðum sonum sínum til
viðbjóðs og varnaðar. Margt veid
ur því, að slík uppeldismótun
kemur eigi til greina. Fyrirmynd-
irnar verða að koma ofan fra en
ekki að neðan, og unga fólkið í
sjónvarpinu, ekki aðeins þulir
heldur einnig aðrir flytjendur
koma, ef svo má se^ja, mn i
hvers manns hús eins og fallegt
fyrihheit um nýja menningarsókn
Æskufólk landsins mun með gieði
þiggja þá liðveizlu, sem þar verð-
ur boðin fram. Það mun eins og
áður standa höggsmegin við sæmd
þjóðarinnar, ekki af því að það
sé ævinlega auðvelt, heldur af því
að það er alvarleg og ljúf, háleit
skylda."
Burt með fiskana!
Og hér er annað bréf um sjón-
varpið frá Sjóara.
Sú hugsjón, sem ég bersc íyrir
um þessar mundir er: Burt með
gullfiskana úr sjónvarpinu! Sjái
sjónvarpsyfirvöld sér eigi fært að
fjarlægja þá fyrir jólin, hef ég
á prjónunum nokkrar áæt'anir.
sem mega verða til þess, að guil-
fiskarnir sjáist ekki framar á
skerminum!
Dómur fyrir innbrot og fyrir
að drepa fiska með köldu blóði
er mér ekki eins þungbær þjáning
og byrði eins og að horfa í mörg
skipti á sömu fiskana, sem ekki
er einu sinni hægt að hafa til
matar!
Ljósmyndir eða örstuttar frétta
glefsur eiga frekar upp á pall-
borðið hjá sjónvarpinu, fiskana
má alls staðar sjá sér að kostn-
aðarlausu."
Siysahorn á Stranda-
síkisbrú
Þá er hér bréf frá Helga Hann-
essyni:
Austarlega á Rangárvöllum,
rennur lækur yfir þjóðbraut þvera
— Hann heitir Strandasíki. — Á
Síkinu er gömul steinbrú 12 m.
löng. Brúin er mjó, en öllum fær,
sem fara með nokkurri gát. Þó
geta óhöpp hent varfærna menn
þar, ef hált er og holur við brúna.
Á laugardagskvöldi fyrjx
skömmu, lá við stórslysi þarna.
Bíll kom að utan með nesta a
palli — og hefur líklega ekið htld
ur greitt. Hann sópaði handriðum
báðum af brúnni, — og skorðaðist
þversum á henni. Framendi bíls-
ins hafði í loftköstum len' upp
á steyptum handriðastólpa, við
eystri brúarsporð. — Afturbjói
héngu í lausu lofti hinu megin
við brúna — Sú tilviljun virðist
hafa hindrað, að bíllinn ylti eða
steyptist út af brúnni 4—5 metra
hátti. Bfllinn og brúin voru stór-
skemmd, eftir það ökuslys.
Þetta var ekki í fyrsta sinni,
sem bifreið hefur brotnað á Sík-
isbrúnni. _ Og handrið hafa oft
áður skemmzt á henni. — Árlega
og stundum oft á ári, hafa óhöpp
hent ýmsa ökumenn þama. Ógæti
legur akstur á eflaust, mikinn
þátt í mörgum þeim skrokksskjóð
um. — En menn aka víðar óvar-
lega — og það eru fleiri brýr
þröngar en þessi, þótt þar verði
sjaldan slys. — Hér hlýtur eitt-
hvað fleina að koma til — þar
er þá komið að meginorsökinni!
Handvömm klaufskra brúarsmiða
á höfuð sök á ökuó-
'höppum, sem oft hafa orð-
ið — og enn er von á, við Stranda-
síkisbrú. — Ég skal rökstyðja
þessa fullyrðingu.
Eystri-Rangá og Strandasíki
voru brúuð á líkum tíma, fyrir
40—50 árum. — Þá voru sett á
þær mittishá lóðrétt handrið. Þau
voru úr járnpípum, sem steypt-
ar voru fastar, í steinstólpa við
brúarsporða. — Stólparnir voru,
minni mig, sveigðir út í vegar-
kantinn. Varð þannig breiðara
bil milli þeirra, vegar en brúar-
megin. Þannig stólpa má raun-
ar ennþá sjá við margar brýr. Er
stórir bilar komu til sögu, bar við ■
að bílpaflar brutu stólpa og
skekktu handriðin.
Fyrir um það bil aldartjórð- a
ungi, voru ný handrið sett á |
þessar brýr. Þau voru gerö ur pj
vinkiljárni, hálfu lægri, en áður jft
voru, og hallandi út á ^ið. — g
Járnin voru eins og áður, fest í B
steinsteypustólpa við brúarsporða. |
En þessir stólpar voru með nýju §
lagi! í beygjunnar stað, sem benti I
út í vegkant, voru vinkilhorn f!
steypt, sem ægðu með þverkanti ?
öllu, sem bar að brúnni. — Bíl- 1
hjól sem rakst utan j gömlu jtólp- f|
ana, kom við skáflöt, sem vtti því i
inn á brúna. — Hjól, sem kom |
við nýju stólpana, stöðvaðis' og 4
sneri bílnum, ellegar slitnaði *
undan Skömmu eftir handriða-
skiptin bar það við, að ou. eða {
bílar féllu út af Rangárb únni. í
Aðrir stöðvuðust upp á henni með |
sum hjólin utan brúar. — Bilsr |
og handrið skemmdust bar ->ft |
á næstu missirum.
Þar kom að vegamenn virtust
sjá, að svo búið mátti ekxi
standa. — Hættuhornin á hand-
riðsstólpunum voru numir á brott
Snið var höggvin á stólpana i
horna stað. Að vísu voru smðin -
langt of lítil. Þó breikkaði biiið
milli handriðsenda og slysahætta
minnkaði að sama skapi. Siðan
hefur enginn ekið út af Rangár-
brú.
Fyrir undravert hirðuleysi, vom
háskahorn Síkisbrúar ekki höggv
in af í það sinn né síðar Þar
hefur ökuslysum ekki linnt — og
þeirra er og verður von þar, þang
að til bætt er um brúna.
Það er mín skoðun, að Vega
gerðin ætti að borga að hálfu
leyti, öll bifreiðabrot sem verða
við þessa brú.
Vegagerðin má ekki stuðla að
slysum á vegum úti.“
Þýzkar
telpnakápur
ELFUR
Skólavörðustig 13,
Snorrabraut 38.
SERVÍETTU-
preNtun
SÍMI 32-101.
Vsðbrögð Mbl. og
kommúnssfa
Þa'ð er lærdómsríkt að 'esa
saman Morgunblaðið og P)Vð.
viljann og bera saman vjð-
brögðin eftir Alþýðus-inrbands
þing. Það sýnir mönnuin í
stcrku Ijosi hvað a .erðionj
var á Alþ.vðusambandsþnir; og
hvað nú er i deiglunni. Þj:>ð-
viljinn, málgagn Mvskvukonim
únistanna í Sósiahstatlokknuin
segir i forystugreiii á sunnu-
dag
„Viðleitm 30. þmgjius að
mynda nú sambandsstjórn með
þátttöku, sem flesir i afla inn
an Alþýðusambandsin. er í
beinu framhaidi al þvi mati,
að verkaiýðshreyfingn uu a ís-
landi sé lífsnauðsy.- að brjót-
ast út úr öngþveiti skipulags-
málanna, og meirí von sé lil
þess að akvarðanir Alþýðusam
bandsþings i málinu ’-'etði Iram
kvæmdar el víðtæn samsiaða
tekst um þá framk''æmd
því hefur oft verið haidið liér
fram að eðlilegust samstaða í
alþýðusamtökunum, ng "imig
á stjórnmálasviðinu, væri að
verkalýðsflokkarnir tækju hönd
um saman og ynnu sem einn
væri að hagsmunamálum al-
þýðu.“
Skammast sín báðir
fyrir samstarfið?
Þessi leiðari Þjóðviljans
sannar, að Moskvu-kommúnist-
ar voru búnir að semja við
íhaldið og íhaldshækjuna Al-
þýðuflokkinn um samreið i
ASÍ. Þeir komu henni ekki
fram vegna andstöðu Fram
sóknarmanna og hinna frjáls-
lyndari afla í AlþýðuDanda-
laginu, sem vilja ekkert sam-
starf við íhaldið um stjórn og
beitingu alþýðusamtakanna. Að
vísu talar Þjóðviljinn um hina
„eðlilegu samstöðu verkalýðs-
flokkanna" — og á þar líklega
við Alþýðuflokkjnn og Alþyðu
bandalagið en forðast að minn
ast á íhaldið, sem átti að fá
mikinn hlut í „stóra planinu“
sem var fellt á þinginu. Þeir
kynoka sér við að viðurkenna
að samningarnir voru við
íhaldið fyrst og fremst —
samningar við það þýða að
íhaldshækjan fylgir að sjálf
sögðu með í kaupunum > þessu
máli eins og öðrum.
Á sama hátt kynokar Mbl.
sér að viðurkenna, að Sjálf-
stæðisflokkurinn stóð í þessu
máli í samningum við Moskvu-
kommúnista og bandingja
þeirra Ilannibul Valdimarsson.
Mbl. segir: ramsóknarmenn
hafa nú sýnt sitt rétta andlit
í verkalýðshreyfingunni, beir
hafa sýnt sig að því að vera
argasta afturhaldið, sem fynr
finnst jnnan íslenzkrar verka-
lýðshreyfingar. reiðubúnir t'l
þess að gera bandalag við
Moskvukoonmúnistana j verka-
lýðshreyfingunni um að haldo
áfram því pólitiska stríði, sem
of lengi hefur lamað starí is-
lenzkrar verkalýðshrevfingar
að hagsmunamáium launþeua “
Þannig bykist Mb> ekkc.rc
hafa átt né viljað eiga samán
við Moskvukommúnista að
sælda, heldur frjálslyndari ófl-
in 1 Alþýðubandalaginn. For
ystugrein Þjóðviljans, sem fyrr
var getið, afsannar þetta svo
rældlega, að ekki þarf frekari
vitna að leita — eða ætlar Mb,
kannski að fara að haida þvi
fram núna ofan í aðrar firair
Framhald á bls. 11