Tíminn - 21.12.1966, Page 3

TIMINN
3
MIÐVIKUDAGITR 21. desember 1966
Orustan um Bretland
Margar og afdrifaríkar orustur voru háð-
ar í síðari heimsstyrjöldinni, en vart leikui
á tveim tungum að það var orustan um
Bretland — háð síðsumars 1940 — sem vai
afdrifaríkust allra.
Þetta verður greinilega ljóst af bók þeirri
mn þetba efni — „Orustan um Brctland" —
sem kemur út samtímis á íslandi og Bret-
landL Höfundur er brezkur blaðamaður
Riehard Collier en íslenzku þýðinguna gerði
Hereteinn Pálsson.
Þegar orustan um Bretland hófst í ágúst
1940 virtust Þjóðverjar ósigrandi og Hitler
allir vegir færir. Flugher Þjóðverja átti að-
ems eftir að sópa brezka flughemum úr loft
inu yfir Ermarsundi og Suður-Bretlandi, og
þegar því væri lokið, gæti innrás hafizt og
henni mundi ljúka með algerum sigri naz-
ista. Að sjálfsögðu töldu Þjóðverjar að þetta
mundi verða leikur einn. Slík afrek hafði
þýzki flugherinn unnið undanfama mánuði
að ekki átti að vera miklum vandkvæðum
bundið að ganga á milli bols og höfuðs á
þeim litla flugher, sem Bretar áttu eftir.
Dag eftir dag sendu Þjóðverjar ótöluleg-
an grúa flugvéla af öllu tagi til árása á
Bretland, og alltaf var árásunum hagað
þannig, að sækjendur höfðu sólina í bakið,
en verjendur beint í augun. Slíkt var væn-
legt til góðs árangurs.
En flugmenn Breta uxu með hverjum
vanda. Því fleiri sem árásirnar urðu, þeim
mun fleiri ferðir fór hver brezkur flugmað-
ur. Þess voru dæmi að einstakir flugmenn
færu átta flugferðir á dag, þegar mest gekk
á. Það var þess vegna ekki að furða, þótt
Churchill kæmist svo að orði um hetjuskap
brezkra flugmanna, að ,,aldrei hafa eins
margir átt eins fáum eins mikið að þakka“.
Þorsteinn E. Jónsson, flugmaður úr 111 flug-
sveif Breta stígur út úr Spitfireflugvél sinni
eftir loftorustu.
f bók þeirri, sem hér er um að ræða, er
brugðið upp myndum af óteljandi hetjudáð-
um brezkra flugmanna, er þeir vörðust ofur-,
eflinu, og hún er merkileg að því leyti, en
þó er hún enn eftirtektarverðari fyrir þá
sök, að í henni er í fyrsta skipti frá þvi sagt
hve nærri Bretar voru algerum ósigri.
Það er ekki ofsagt að þessi bók sé merki-
legt framlag til veraldarsögu síðustu ára-
tuga — mikilla umbrotatíma, sem enn eru
í deiglunni, og víst er, að mannkynsagan
hefði ekki þróazt eins og raun ber vitni frá
1940 ef Bretar hefðu tapað „orustunni um
Bretland”.
Aðeins einn íslendingur Þorsteinn Jóns-
son, nú flugstjóri hjá Flugfélagi íslands,
barðist með RAF, brezka flughernum á
stríðsárunum. Hann var með 111. flugsveit-
inni sem hafði m a. aðsetur á flugvöllunum
í Northweald Kenley og Greavesend. Þekk-
ir Þorsteinn marga þá menn, sem um getur
í bókinni, og'er án efa sá íslendingur sem
er kunnugastur þeim atburðum, sem þar er
lýst.
Þorsteinn hefur eftirfarandi um bókina
að segja:
Ég hafði mikla ánægju af því að lesa bók-
ina sérstaklega vegna þess að ég þekkti per-
sónulega marga af þeim mönnum, sem við
sögu koma. Þó að ég sjálfur hafi ekki lokið
orustuflugnámi fyrr en um það Ieyti er or-
ustunni um Bretland var að ljúka. Flugsveit
mín, 111. flugsveitin, kemur einnig víða við
sögu. Frásögn bókarinnar er í öllum þeim
atriðum, sem mér eru persónuleg^ kunnug,
rétt.
Það sem gerir bókina fróðlega og skemmt:
lega til aflestrar er, að höfundurinn hefur
haft aðgang að heimildum frá báðum stríðs-
aðilum, og er ekki sízt fróðlegt að kynnast
málum frá hlið Þjóðverja, viðbrögðum flug
manna þeirra og okkar.
Bókaútgáfan FIFILL
FULLTRÚI JÓN AGNARS
Opinber skrifstofa óskar að ráða fulltrúa til starfa FRÍMERKJAVERZLUN
frá næstu áramótum. Laun samkvæmt launakerfi
ríkisins. Umsóknir er tilgreini menntun og fyrri SiMI l/o-ol
störf, sendist afgreiðslu blaðsins, fyrir 28. desem- kl. 7.30—8 e.h.
ber n. k. merkt ,,fulltrúi 1967“.
@níinental
SNJÓHJÓLBARÐAR
MEÐ NÖGLUM
sem settir eru í, með okkar íull-
komnu sjálfvirku neglingarvél,
veita fyllsta öryggi í snjó og
hálku.
Nú er allra veðra von. — Bíðið
ekki eftir óhöppum, en setjið
CONTINENTAL hjólbarðá, með
eða án nagla, ,undir bílinh nú
þegar.
Vinnustofa vor er opin alla daga
frá kl. 7,30 til kl. 22.
Kappkostum að veita góða þjón-
ustu með fullkomnustu vélum
völ er á.
GUMMIVINNUSTOFAN h.f.
Skipholti 35 — Sími 3-10-55.
ÞÝZKAR ELDHÚSINNRÉTTINGAR
úr harðplasti: Format innrcttingar bjóða upp
á annað hundrað tegundir skópa og litaúr-
val. Allir skópar með baki.og borðplata sór-
smíðuð. Eldhúsið fæst með hljóðcinangruð-
um stólvaski og raftækjum af vönduðustu
gerð. - Sendið eða komið með mól af cldhús-
inu og við skipuleggjum eldhúsið samstundis
og gerurrt yður fast verðtilboð. Ótrúlega hag-
stætt verð. Munið að söluskattur er innifalinn
i tilboðum fró Hús & Skip hf. Njótið hag-
stæðra greiðsluskilmóla og — —
lækkið byggingakostnaðinn.
HÚS & SKIP hf. LAUQAVKQI II • SIMI Slllf