Tíminn - 30.12.1966, Blaðsíða 8

FÖSTUDAGUR 30. desember lOGfi
8
TÍMINN

iijHBfflHj;
i • - ■ n
.

: nr

aiíiign ■
Hin nýja Keisarakirkja í Berlín og gamli turninn.
Steingrímur Hermannsson:
Nokkrar hugleiðingar um heimsókn
til V.-Þýzkalands og A.-Berlínar

í október s. 1. gafst mér tæki
færi til þess að heimsækja
!Vestur-Þýzk al and í boði þýzbu
Iríkisstjórnarinnar. Ég þáði boð
þetta með þökkum. Tilgangur
inn var að kynnast landi og
þjóð og þá sérstaklega menn
ingarilífi og vísindum. Öll höf
um vjð lesið um hina undra
verðu endurreisn Þýzkalands
eftir striðið, en sjón er sögu
ríkari. Fyrir 20 árum var land
ið í rúst og margir menningar-
og vísindafrömuðir fallnir eða
flúnir. Nú hafa borgirnar verið
byggðar upp að nýju og Þjóð-
verjar eru aftur á meðal
fremstu mehningar- og vísinda
þjóða. En þrátt fyrir aukin sam
skipti okkar við vísindastofn
anir annarra þjóða, hafði mér
ekki gefizt tækifæri til að kynn
ast vísindastarfsemi Þjóðverja.
Þetta tækifæri var mér því
kærkomið. Ekki er síður lær
dómsríkt að kynnast larj,di og
þjóð, lifskjörum fólksins og
hugsunarhætti. Við íslending
ar getum lært margt af öðrum
þjóðum, sem að haldi getur
komið í okkar stöðugu efna-
hagslegu og þjóðlegu sjálfstæð
isbaráttu.
Dagblaðið Tíminn fór þess
á leit við mig að ég léti blaðinu
í té greinar um ferð mina til
Vestur-Þýzkalands. Eg tók því
segulbandið með og upphaf
þessara hugleiðinga tala ég
inn á spóluna, þar sem við
brunum í lestinni frá Stuttgart
til Miinchen. Við vorum að yfir
gefa þröngan dal, sem er skógi
vaxinn upp allar hlíðar eins
langt og augað eygir. Nú ökum
við um land, þar sem skiptast
á sléttlendi og ásar með bónda
bæjum og litlum þorpum á
víð og dreif. Á mUli skógar
lunda er hver blettur vandlega
ræktaður, enda hvergi gróður
laust iand sýnilegt. Landslagið
minnir Ktið á landið okkar, en
þó ef til vill einna helzt á sum
svæði Suðurlandsins, nema
hvað skógurinn setur sinn sér
staka svip á þetta land.
Öll er aðstaða hér ólík því
sem er hjá okkur. Vestur-Þýzka
land er tæplega 250 þús. fer-
km að stærð, eða rúmlega tvö-
falt ísland, en ibúatalan hins
vegar um 54 milljónir, eða u.
þ. b. 217 íbúar á hvern ferkíló
meter. Það er eðlilegt að ýms
um Þjóðverjum þyki orðið
þröngt og öfundi okkur, sem höf
um að meðaltali ekki tvo íbúa
á hvern ferkílómeter lands.*
Þótt mikill hluti af okkar ágæta
landi sé óbyggilegur, megum
við fslendingar vissulega fagna
því að eiga svo mikið og gott
olnbogarúm.
Ég er að velta því fyrir mér
á hvem máta ég geti orðið við
þeirri ósk Timans að skrifa um
þessa ferð, þar sem svo margt
ber fyrir augu. ítarleg ferða
FYRRI HLUTI
skýrsla yrði alltof langt mál og
auk þess vafasamt, að slík frá
sögn mundi auka nokkuð fróð
leik þeirra mörgu hér á landi,
sem þekkja Þýzkaland allvel,
ánnað hvort af lestri rita og
bóka, eða af eigin raun. Mér
dettur þvj helzt í hug að lýsa
ferðinni aðeins almennt í fá-
einum orðum, en hugleiða síð
an þau atriði, sem helzt geta
átt erindi til okkar íslendinga.
Fcrðin.
Við komum á flugvöllinn hjá
Köln um kvöld. Eiginkona min
var með i ferðinni. Það var
hlýtt en lítils háttar rigning.
Frá flugvellinum var klukku
tíma ferð í bifreið að hótelinu
í Bad Godesberg.
Á móti okkur tók ungur náms
maður og var hann leiðbeinandi
okkar þann tíma, sem við vor-
um á Rínarsvæðinu. Sami hátt
ur var alls staðar á hafður og
dvölin á hverjum stað vand
lega skipulögð. Flestir
störfuðu þessir leiðbeinendur
hjá sjálfstæðu fyrirtæki, sem
er á vegum Utanríkisráðuneyt
isins og hefur það verkefni að
kynna Þýzkaland út á við. Eitt
meginverkefnið er að taka á
móti erlendum gestum og leið
beina þeim um landið. Auk
fastra starfsmanna ræður fyrir
tæki þetta nemendur í sumar
leyfum þeirra, þegar annir eru
mestar.
Allir reyndust leiðsögumenn
irnir hinir ágætustu. Þeir voru
vel að sér, stundvísir og ná-
kvæmir, kurteisir og hugulsam
ir, ágætir fulltrúar lands síns
og þeirrar háttprýði, sem í
Þýzkalandi tíðkast.
Ferðin hófst með rúmlega
dagsdvöl í Bad Godesberg, sem
liggur skammt fyrir sunnan
Bonn á vestari bökkum Rín
aj. Á fyrri öldum var borgin
fremur lítil, en vinsæll bað-
og hvíldarstaður, en stækkaði
mjög ört eftir að Boqn varð
/
aðsetur vesturJþýzku stjórnar
innar. Flest sendiráðin eru í
Bad Godesberg. islenzka sendi
ráðið og heimili sendiherrans
er í ágætri eldri byggingu við
eina af hinum mörgu hlýlegu
götum borgarinnar. Þarna heim
sótti ég visindastofnanir.
Frá Bad Godesberg ókum við
hina fögru leið upp frá Rín
til hinnar gömlu háskólaiborg
ar Heideiberg.
Næsta morgun fórum við
með hraðlestinni frá Heidelberg
til Miinchen, sem er höfuð-
borg Bæjaralands, Við vorum
um helgi í Munehen og skoðuð
um þá fögru borg, sem hafði
að meira en hálfu leyti verið
lögð i rúst í síðasta stríði, en
nú endurbyggð að langmestu,
og alls staðar í hinum gamla
byggingarstíl, þrátt fyrir mik
inn kostnað. Sérstaklega minn
umst við hinnar fögru óperu
Munchenborgar, sem hefur ver
ið endurreist með öllum sínum
fyrri glæsibrag, skreytt mar
mara og gulli og rauðum dúk
um á sætum og gólfum. Þarna
sáum við hina þekktu óperu
Wagners, Tristan og ísold.
Einn eftirmiðdag skruppum
við um 100 km leið í gegnum
landbúnaðanhéruðin til þýzku
Alpanna, en flugum síðan á
mánudagsmorguninn til Berlín
ar.
Við skoðuðum bæði Vestur-/
og Austur-Berlín og var þar
margt að sjá, sem ég mun ef
til vill reyna að greina frá síð
ar.
Frá Berlín flugum við til
Hamborgar. Þar notaði ég tím
ann fyrst og fremst til þess
að heimsækja fyrirtæki í fisk
iðnaði og rannsóknastofnun
fiskiðnaðarins. Það eru atriði,
sem eiga erindi til okkar í»
lendinga.
í Hamborg lauk 10 daga mjög
ánægjulegri ferð okkar um
Þýzkaland, og ætla ég nú hér
á eftir að greina frá fáeinum
minnisstæðum atriðum úr
þeirri ferð.
Hervæðíng og varnarmál.
t f Bad Godesberg gistum við
á hóteli, sem stendur á bökk
um Rínar. Þarna hafði Hitler
búið, þegar hann heimsótti
þetta svæði á sínum velgengn
istímum. Okkur var sagt, að þá
hefðu allir gestir orðið að yfir
gefa hótelið og það allt verið
undMagt fyrir „foringjann.“
Á móti hótelinu á eyistri bökk
um Rinar blasa við Fjöllin Sjö.
Það eru fallegir eldfjallatindar
með höllum og hallarrústum í
hlíðum og á tindum. í einni
af þessum höllum bjó brezki
forsætisráðherrann, Chamiber-
lain, þegar hann sótti Hitler
heim á einni af sínum árangurs
lausu sáttarferðúm fyrir sið-
ustu heimsstyrjöld. Þá gengu
skeytin á milli þessara forustu
manna fram og aftur yfir ána
Rín.
Snemma fyrsta morguninn
vöknuðum við við mikinn há-
vaða á ánni Rín. Okkur var
sagt að þýzki herinn hefði ver
ið þarna að æfingum um nótt
ina. Þjóðverjar hervæðast að
nýjiL Þeir eiga nú öflugan
her, þótt ekki sé hann enn
nema lítill hluti af her Hitlers.
Það er sorglegt, að þjóð, sem
goldið hefur öskaplegt afhroð
í tveimur heimsstyrjöldum
skuli enn hervæðast. Þetta er
nauðsynlegt, segja Þjóðverjar.
Steinsnar frá landamærum okk
ar situr óvigur rússneskur her.
Það er aðeins máttur Atlants-
hafsbandalagsins, sem haldið
hefur þeim í skefjum, segja
þeir. Ef til vill er þetta rétt,