Alþýðublaðið - 16.08.1986, Page 5
Laugardagur 16. ágúst 1986
5
mig upp á Hádegisgnípu. Var hún í
hásuður frá mörgum bæjum þar í
dalnum. Þar hafði hún staðið um
aldir alda, hömrum sett á alla vegu,
ókleif hverri skepnu, nema fuglin-
um fljúgandi, og óbundin öðrum
tindum. Hún horfði sem mey-
drottning yfir ríki sitt. Þar faldi sól-
in sig ofurlitla stund um hádaginn
lengi vetrar. Þar festi aldrei snjó, —
líklega af því að þar er hvíldarstað-
ur sólarinnar, hélt ég í æsku.
Þar á tindinn fýsti mig að koma.
Þar vissi ég víðsýni mest um átt-
haga mína. Og nú var ég þangað
kominn. Nú sá ég yfir sveitina frá
tindinum, hæsta sjónarsvið er ég
hafði eygt. En hvað allt verður
öðruvísi, þegar horft er á það frá
tindinum, en af jafnsléttunni. Lýtin
hverfa, allt verður skýrara, bjartara
og fegurra. Manni gengur betur að
greina smátt frá stóru, sér hvað
mest er um vert og hvað minnst.
Niðri á sléttunni verða hólarnir oft
að fjöllum, en fjöllin að hólum,
fyrir augum vorum.
Þegar ég var nú þarna staddur,
undir hendi álfakonungsins, sá ég
hið fjærsta jafn glöggt hinu næsta.
Byggðin mín forna hafði tekið
stakkaskiptum. Allt láglendi var
ræktað. Flæðiengjar, tún og akrar
skiptust á. Þar sem einstöku bæir
höfðu staðið áður, voru nú þorp.
Hlíðarnar, sem sumsstaðar höfðu
verið uppblásnir melar, voru nú
víða skógi huldar. Öræfin, heiðarn-
ar og fjalllendið var nú hinn eini
bithagi byggðarmanna. Enginn bú-
smali var heima um sumartímann,
en sel við sel var í hlíðum uppi. Og
árnar, þverárnar úr fjallinu og jök-
uláin niðri í dalnum, sem áður
höfðu verið verstu farartálmar og
vandræðagripir, þær fluttu nú
áburð yfir engi og akra. Þær knúðu
nú plóga og sláttuvélar. Við þær var
unninn áburðurinn á túnin; þær
sendu nú ljós og yl í hvert kot, með
rafmagnsframleiðslu.
Vissulega voru umskiptin mikil.
„Og allt þetta er ávöxtur menning-
arinnar\‘ hugsaði ég. Það er hún,
sem hefir flutt mönnum hin endur-
bættu áhöld. Það er hún, sem hefir
hvatt þá til dáða og félagsskapar.
Það er menningin, sem hefir gert
það að verkum, að mér sýnast
mennirnir og verk þeirra meiri og
fegri, er ég horfi héðan, en þegar ég
var starfandi maður á sléttunni.
Þá brosti álfakonungurinn og
mælti: „Eigi veist þú svo víst hver ég
er. Ég er æðstur vætta á landi hér.
Ég er andi landsins. Þegar landinu
skaut úr sæ, þá vaknaði ég. Ég
vakti, er suðræn aldin uxu hér. Við
hvert fræ, er bylgjurnar báru til
landsins, — við hverja jurt, er festi
hér rætur, jókst mér lífsþróttur.
Lífið á landinu eykur mér lífsþrótt-
inn; með því lifi ég, og vernda það
jafnframt. Með því sef ég einnig.
Þegar jökullinn huldi landið og
eyddi Iífinu, svæfði hann mig. En
þá vaknaði ég aftur, er gróðurinn
klæddi landið á ný. Þá jókst mér
þróttur, er skipin kysstu ströndina
og klappirnar ^byggðu dalina. Ég
gaf landsmönnum blessun mína og
færði þeim frelsið. En þeir kunnu
ekki með að fara. Þeir glötuðu gjöf-
um mínum og köstuðu frelsinu í út-
lendar hendur. Landsmenn
gleymdu sjálfum sér. Þeir sofnuðu
svefni eymdar og volæðis. Skógarn-
ir voru höggnir og hlíðarnar blésu
upp. Það var svefnþorn fyrir mig.
Þjónar mínir bjuggu mér hvílu
hérna í háa steininum á gnípunni,
sem þú kallaðir „Álfakistu“. Þjóð-
sögnin sagði að þar undir lægi álfa-
konungur. Og það voru sannindi.
En vorið kom. Mennirnir vökn-
uðu af dáðleysisdvalanum. Drott-
inn sendi þjóðinni spámenn. Það
voru skáldin, ættjarðarvinirnir
ágætu og félagsfrumherjarnir —
vinir mínir — sem vöktu mig.
Og nú heimti þjóðin hinar glöt-
uðu gjafir mínar: frelsið sitt forna,
fjörið og Iífsþróttinn svæfða. Ég
gaf þjóðinni blessun mína í annað
sinn.
Sannarlega er það ekki hin er-
lenda menning, sem lyft hefir þjóð-
inni á hærra þroskastig. En hún
hefir verið vopn í höndum mínum,
það er ég — andi lands og þjóðar —
sem hefi vakið samvinnuna og sam-
tökin. Það er ég, sem veiti jarðveg-
inum frjósemi. Það er mitt afl, sem
ólgar í fossunum og knýr vélarnar.
Ég opna auðuppspretturnar. Þeim,
er hjálpa sér sjálfir, hjálpa ég. Þá,
sem vakna og vekja mig, vek ég enn
betur. Ég vex með þjóðinni og eyk
henni afliðí*
Álfakonungurinn þagnaði.
„Fylg mér hærraý mælti hann síð-
an. Við flugum um skýjageiminn.
„Nú fljúgum við hugvængjum
fram og upp framtíðarlandið.
Hvert andartak er hér öld. Líttu á
hversu allt breytist í heiminum."
Eg horfði niður á jörðina. Hærra
og hærra svifum við til efstu norð-
urljósabandanna. — Vetur og sum-
ar, ár og aldir liðu yfir landið.
Gróðurinn teygði sig hærra og
hærra upp eftir fjöllunum. Sand-
arnir, hraunin og öræfin hurfu und-
ir gróðurblæjuna. Jöklarnir einir
voru eftir, mjallhvítir og tignarlegir,
en þeir voru smám saman að
minnka.
Eftir því, sem hærra kom, víkk-
aði sjóndeildarhringurinn. Ég sá
um alla jörðina. Eg sá hvernig
mennirnir gerðu sér allan hnöttinn
undirgefinn, smátt og smátt. Ég sá
baráttu þeirra. Ekki börðust þeir nú
hver á móti öðrum, sem fyrr heldur
skipuðu sér allir í eina fylkingu
móti kvölum lífsins og þrautum.
Móti öllu því, er þjáð hafði mann-
kynið á umliðnum tímum, móti
hinu illa í sjálfum þeim. Þeir börð-
ust fyrir fullkomnun sinni. Og
bráðlega fannst mér að takmarkinu
yrði náð.
Álfakonungurinn sá í huga minn.
Fullkomnun? Aldrei mun fram-
förin hætta. Eins og geimurinn er
endalaus, eins er verksvið manns-
andans endalaust. Hærra. Það er
einkunnarorð hans. Aldrei nær
hann svo einu takmarki að hann
eygi ekki annað hærra. Hver sigur,
sem unninn er, gefur vonir um meiri
sigur. Sæla mannsins er sigurgleði
hins góða yfir hinu illa; ljóssins yfir
myrkrinu; viskunnar yfir villunni.
Ef ekki er framför, þá er afturför.
Kyrrstaðan er dauðinn. Baráttan er
lífið. Án baráttu og framsóknar
mun andi mannsins líða undir lok.
Við bárumst um stjörnugeiminn.
— Sólkerfi mynduðust, sundruð-
ust, komu og hurfu. Milljónir ár-
anna liðu fram hjá eins og goluþyt-
ur.
Álfakonungurinn benti mér á of-
urlitla stjörnu, sem sundraðist í
ótölulegar smáagnir, lengst burtu í
fjarlægðinni.
„Það er gamla jörðin okkarý
sagði álfakonungurinn.
Ógn og skelfing nísti huga minn.
„Óttastu eigi,“ sagði hann enn-
fremur. „Fær var nú jarðarbúum
förin um geiminn, og munu þeir
vitja fegurri bústaða hjá frændum
sínum á öðrum eyjum útgeimsins.
Um aldir mun maður lifa. Þó ein
jörðin hverfi er önnur sköpuð.
Séð höfum við nokkuð, og skal
nú heim halda. —- Fleiri skal vekja
úr moldu"
Förunautur minn hvarf frá mér.
Ég sveif um endalausan geiminn,
hrapaði og hrapaði. Loksins kom
ég niður á eitthvað mjúkt.
Ég vaknaði í rúminu mínu, dún-
mjúku. Þetta hafði þá allt verið
draumur.
Forstöðumaöur Bókasafns
Staða forstöðumanns Bókasafns Vestmannaeyja er
laus til umsóknar.
Áskilið er að umsækjandi hafi lokið námi I bókasafns-
fræðum.
Bókasafn Vestmannaeyja er í rúmgóðum húsakynnum
og hefur að geyma um 40.000 bindi.
* Forstöðumaður Bókasafns hefur jafnframt yfirum-
sjón með Safnahúsi sem hýsir auk Bókasafnsins,
Byggðasafn og Skjalasafn Vestmannaeyja.
* Hann annast öll bókakaup safnsins og skal (því sam-
bandi fylgjast vel með útgáfu bóka.
* Hann sér um að allar bækur séu skipulega skráðar.
* Hann sér um útlán úr safninu.
* Hann sérum ráðningu starfsfólks svosem heimild er
til hverju sinni og skiptir verkum.
* Hann skal á hverjum tíma, ( samráði við menningar-
málanefnd leitast við að hafa starfsemi safnsins á
þann hátt að hún komi bæjarbúum að sem mestum
notum, og skal ( því sambandi hafa frumkvæði um
ýmiskonar bókmenntakynningar og annað er vakið
getur aukinn áhuga bæjarbúa á bókmenntum og
notkun safnsins.
Umsóknir ásamt upplýsingum um fyrri störf og aðrar
sem að gagni mættu koma, sendist undirrituðum, sem
veitir nánari upplýsingar um starfið, merktar „forstöðu-
maður Bókasafns" fyrir 1. september n.k.
Bæjarstjórinn i Vestmannaeyjum.
ANING
VIÐ HRING VEGINN
Kaupfélag Skaftfellinga býður ferðafólk velkomið til Vestur-
Skaftafellssýslu og veitir því þjónustu:
r
Vfkurskáli
Matvörur - ferðavörur - sportvörur -
Ijósmyndavörur - bensín - olíur
o.m.fl.
Góð hreinlætisaðstaða
VíkurgriU
Ljúffengar veitingar alla daga.
Gisting
Hótel, sem er opið allt árið og sumar-
húsin Víkursel
Bifreiðastæði
Almennar viðgerðir - smurstöð -
hjólbarðaviðgerðir og sala
Á Kirkjubæjarklaustri:
Skaftárskáli
Flestar vörur er ferðafólk þarfnast
Verslun
Allar algengar neysluvörur
Verið velkomin
á félagssvæði
okkar
Kaupfélag Skaftfellinga
Vík og Kirkjubæjarklaustri