Alþýðublaðið - 16.08.1986, Blaðsíða 8

Alþýðublaðið - 16.08.1986, Blaðsíða 8
8 Laugardagur 16. ágúst 1986 Margrét Haraldsdóttir, blaöamaöur: Hvernig vikar nýja húsnæðislánakerfið? í umræðunum um hið nýja hús- næðislánakerfi hefur komið fram að lánsréttur umsækjanda ræðst af því hversu mikinn hluta af ráðstöf- unartekjum sínum lífeyrissjóðirnir nota til að kauþa skuldabréf af Húsnæðismálastofnun. Nú hefur komið fram áskorun til lífeyrissjóð- anna að skrifa ekki undir samninga við Húsnæðismálastofnun fyrr en Ijóst er hverjir skilmálarnir verða. Þetta getur orðið til þess að það dragist á langinn að fá staðfestingu á því hver lánsréttur fólks verður. Á fundi sem Húsnæðisstofnun ríkis- ins hélt með lífeyrissjóðunum kom fram að menn voru almennt sam- mála um það að þetta nýja kerfi væri mun flóknara en gamla kerfið. í því væri allt of margir lausir endar og túlkunaratriði. Fram kom hjá Pétri Blöndal að Lífeyrissjóðirnir ættu að gera samning við Húsnæð- isstofnun um þessi skuldabréfa- kaup. Þá yrði að vera ljóst hver lánstíminn væri, vextir, afborganir o.s.frv. Fyrr gætu lífeyrrssjóðirnir ekki skrifað undir samningana. í öðru lagi kæmist Húsnæðisstofnun billega frá því að fá upplýsingar um iðgjaldagreiðslur til lífeyrissjóð- anna. í þriðja lagi ættu menn sem hygöust taka lán skv. nýja kerfinu hiklaust að sækja um lán fyrir fyrsta septemberv Við skulum skoða hvernig þetta nýja kerfi virkar í stórum dráttum. Lánaflokkar Lánaflokkar eru þessir: 1. Lántilkaupaeðabyggingaánýj- um íbúðum. 2. Lán til kaupa á notuðum íbúð- um. 3. Lán til bygginga leiguíbúða eða heimila fyrir aldraða og dagvist- arstofnana fyrir börn og aldr- aða. 4. Lán til meiriháttar viðbygginga, endurbóta og endurnýjunar á notuðu íbúðarhúsnæði. 5. Lán til útrýmingar á heilsuspill- andi húsnæði. 6. Sérstök lán til einstaklinga með sérþarfir. 7. Lán til orkuspillandi breytinga á húsnæði. 8. Lán til tækninýjunga í bygging- ariðnaði. 9. Lán til viðurkenndra fram- kvæmdaraðila í byggingariðn- aði. Lánsréttur Þeir sem eiga lánsrétt skv. þess- um nýju lögum eru þeir sem greitt hafa í lífeyrissjóð sl. tvö ár, enda hafi lífeyrissjóður umsækjanda gert bindandi samning við Hús- næðisstofnun ríkisins um skulda- bréfakaup. En samningar lífeyris- sjóða og Húsnæðisstofnun ríkisins um skuldabréfakaup skv. 9. gr. laga nr. 60/1984, sbr. lög nr. 54/1986, skulu fara fram árlega og ná yfir tveggja ára tímabil. Þetta þýðir í raun að lífeyrissjóð- irnir ráða því hverjir fá lán og hverj- ir ekki. Eins hefur verið deilt á það að miðað sé við greiðslu lífeyris- sjóðsgjalda sl. tvö ár. Mörg dæmi eru til um það að fólk hafi greitt í lífeyrissjóði í fjölda ára en það fær ekki lán ef það hefur ekki greitt í sjóðina sl. tvö ár. Með þessu er ver- ið að ónýta allan þann tíma sem fólk hefur greitt í sjóðina fyrir utan þessi tvö ár sem miðað er við. Hafi menn verið í hlutastörfum en unnið þó á almennum vinnu- markaði sem nemur fjórðungs árs- verks undanfarin tvö ár áður en umsókn er lögð fram, miðast réttur þeirra við skuldabréfakaup hlutað- eigandi lífeyrissjóðs. Að öðru leyti er farið með umsókn þeirra sem þeir hefðu heimilisstörf að aðal- starfi. Umsækjandi sem hefur heimilisstörf að aðalstarfi og er hvorki í hjúskap eða sambúð, á há- markslánsrétt. Sé sá, sem heimilis- störf stundar sem aðalstarf, í hjú- skap eða sambúð á hann sama láns- rétt og maki. Þetta þýðir það að sá aðili sem er heimavinnandi fær lánsrétt í gegn um maka sinn. Einn-. ig að það borgar sig fyrir ungt fólk sem hyggur á hjúskap að kaupa fyrst sín hvora íbúðina (fá lán hvort um sig) gifta sig síðan og láta aðra íbúðina borga niður lánin með leigu. Það er undajlegt að konum sé boðið upp á það að ef þær séu gift- ar fái þær aðeins hálft lán á við það sem þær fengju ef þær væru ógift- ar. Hafa verður í huga að konur borga sömu prósentu af launum sínum í lífeyrissjóðinn hvort sem þær eru giftar eður ei. Þeir sem stunda árstíðarbundna vinnu skulu af þeim sökum einskis missa af rétti sínum. Hér er átt við menn sem eru reglulega þátttakend- ur á vinnumarkaði en hafa ekki haft samfellda vinnu vegna þess að Gamli og nýji tíminn mœtast. hún er breytileg frá einum árstíma til annars. Lánsréttur þeirra, sem vegna tímabundinna veikinda hafa ekki greitt iðgjöld í lífeyrissjóð, skal ekki af þeirri ástæðu skerðast. Elli- og örorkulífeyrisþegar, sem greitt hafa iðgjöld til lífeyrissjóða í a.m.k. tvö ár, eiga sama rétt og ein- staklingar. Fái þeir lífeyri • frá fleiri en einum lífeyrissjóði, miðast láns- réttur þeirra við þann sjóð sem greiðir þeim hæstan lífeyri þegar sótt er um lánið. Afgreiðsla á lánum Umsækjendur á lánum, sem uppfylla fyrrgreind skilyrði, skulu innan tveggja mánaða frá því að umsókn var lögð fram fá bindandi svar um lánsfjárhæð og afgreiðslu- tíma lánsins, enda hafi umsækjandi afhent upphaflega kostnaðar- og greiðsluáætlun vegna fyrirhugaðra kaupa eða smíða á íbúðarhúsnæði. Húsnæðisstofnun/Ráðgjafar- stöð skal kynna umsækjanda þá greiðslubyrði sem væntanleg lán- taka hefur í för með sér. Telji hús- næðismálastjórn augljóst að um- sækjandi geti ekki með neinu móti staðið undir fjármögnun viðkom- andi íbúðar skal skýra honum frá því. Þetta ætti að koma i veg fyrir það að fólk sé að reisa sér hurðarás um öxl. Nýbyggingarlán og lán til kaupa á notuðum íbúðum skal að jafnaði ekki veita oftar en á fimm ára fresti. Undantekning á þessu er þó ef um- sækjandi þarf vegna atvinnu sinnar eða af öðrum ástæðum að flytja á milli byggðarlaga. Sama á við ef um hjónaskilnað er að ræða. Lán skulu afgreidd í sömu röð og umsóknir berast og íbúðir verða veðhæfar. Þó skal úthlutun lána til þeirra, sem eru að byggja eða kaupa íbúð í fyrsta sinn, ganga fyrir út- hlutun annarra lána. Fólk ætti að athuga að vilji það ekki taka við lánveitingu innan sex mánaða frá fyrsta útborgunardegi hvers láns eða lánshluta, fellur hún úr gildi nema um annað hafi verið samið. Um lánveitingar einstakra lánaflokka Lánsfjárhæð til hverrar íbúðar, þegar í hlut á umsækjandi sem er að byggja eða kaupa í fyrsta sinn, skal miða við hve miklu af ráðstöfunar- fé sínu lífeyrissjóður umsækjanda hefur varið til skuldabréfakaupa af • & rfWf, 1 - 1 L_ ■Æ ' ‘ y“ W’f ' * 4 .jli m m ÚTILEGAN heppnast betur með niðursuðuvörum frá Kjötiðnaðarstöð KEA Matreiðslan gengur fljótar, innihaldið helst óskemmt þrátt fyrir hita og holótta vegi - en umfram allt er maturinn rtfl Við bjóðum þér tæpan tug mismunandi ■ ■ • • / • Wmœki / ^ M&d&yÝ ■%tfáM UW ORjS it -iifeíá;Víí’• :• Þ 1 n , .. 4i- ’ WSmM mtmMkt- ■-ms > K.I()Tlt)NADARST0f) Sími: 96-21400

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.