Tíminn - 18.07.1967, Blaðsíða 11

MOÐJUDAGÐR 18. júK 19CTL
Söfn og sýningar
Ásgrímssafn:
Ásgrimssafn, Bergstaðastræti 74, er
opið alla daga nema Laugardaga
frá kl. 1,30—4.
Listasafn Finars Jónssonar er opið
daglega frá kl. 1,30—4.
LISTASA'FN RÍKISINS — Safnið
opið frá kl. 16—22.
Listsýning Hallveigarstöðum verður
framlengd til sunnudagskvölds.
Sýningin er opin frá kl 2—10 e. h.
Minjasafn Reykjavíkurborgar.
Opið daglega frá kl. 2—4 e. h. nema
mánudaga.
hjóðminjasafnið, opið daglega frá
kl. 13,30. - 16.
Árbæjarsafnlð
er opið alla daga nema mánudaga
kl. 2.30—6.30.
Borgarbókasafn Reykjavlkur.
Aðalsafn, Þingholtsstræti 29, simi
12308.
Opið kL 9—22. Laugardaga ki
9—16
Útibú Sóllieimum 27, aími 36814.
Opið kl. 14—21.
Þessum delldum verður ekkl lok
að vegna sumarleyfa
Landsbókasafn fslands:
Safnhúsinu við Hverflsgötu.
Lestrarsalu. er oplnn aila virka daga
kl 10—12, 13—19 og 20—22, nema
laugardaga kl. 10—12.
Útlánssalur er oplnn kl 13—15, nema
laugardaga kL 10—12.
Bókasafn Sálarrannsóknarfélags
islands,
Garðastrætl 8 (simi 18130) er opið á
miðvikudögum kl. 5,30 — 7 e. a
Úrvai erlendra og tnnlendra oóka
sem fjalla um visindalegar sannanir
fyrir framlífinu og rannsóknir «
sambandinu vlð annan helm gegnuro
mlðla Skrifstofa S.R.F.l. er opln s
sama tíma.
Tæknlbókasafn I.M.S.I., Sklpholti
37, 3. hæð, er opið alla virka daga
kl. 13—19 nema laugardaga kL 13—
19 nema laugardaga kl. 13—15 (lok-
að á laugardögum 15. mal — 1. okt.)
Bókasafn Kópavogs, FélagsheimU
Jnu, slm) 41577 Útlán á priðjudög
um, miðvikudögum, fimmtudögum
og föstudögum. Fyrir börn kl. 4,30
—6 fyrir fullorðna fcL 8.15—10. -
Barnadeildlr t Kársnesskóia og Digra
nesskóla Útlánstimar auglýstir þar
Bóksafn Dagsbrúnar, Lindargötu
9, 4. hæð til hægri. Safnið er opið á
tímabilinu 15. sept til 15. mai sem
hér segir: Föstudaga kL 8—10 e. h.
Laugardaga kl. 4—7 e. h. Sunnu-
daga kl. 4—7 e. h.
Bókasafn Seltjarnarness er opið
mánudaga kl. 17,15 — 19.00 og 20—
22 Miðvikudaga kl. 17,15—19.00.
Föstudaga kl. 17,15—19,00 og 20—
22.
Tekið á móti
tHkvnmngum
f daqbókina
kí !0—12.
Gengisskráning
Nr. 53 — 11. júlí 1967
Sterlingspund 119,83 120,13
Bandar '•ollai 42,9í 08
Kanadadoilar 39,80 39,91
Danskar krónur 619,30 620,90
Norskai krónur 601,2(i 60’
Sænskar krónur 834,05 836,20
Finnsk mórh 1.335.31 i 1
Fr Erankar 875,76 878,00
Beig frankar 86,53 86,75
Svissn frankar 993,05 995,60
Gyllini 1.192,84 1,195,90
Tékkn kr 596.40 598,„l
V-þýzk mörk 1.074,60 1.077,36
Llrur 6.88 6.90
Austuri sch. 166,18 I66.,!(
Pesetar 71,60 71.80
Reiknineskrónui Vörusklptalönd 99,86 100,14
Reiknlngspund- UHuunHnf.o Innai uauw 190.55
TÍMINN
n
I skugga skýjakljúfa
S. ANKER-GOLI
14
losnar aldrei við Gfyðingalhiverfið
— aldrei að eilífu.
ÐCún kastaði sér grátan.di vjpp
í rúmið. Ó, þú ísraels guð. Hvers
vegna hefir þú skapað þennan
andlitssvip? Ilvers vegna hefir
hann ekki horfiO í allar þessar
aldir? — Allar þjóðir jarðarinn-
ar hailda áfram um alla framtíð
að benda á okkur og segja með
þessari nöpru illkivittni — Gyð-
in gur...
Þrátt fyrir aEt er hún þakíklát
fyrir það að vera hér í sínu eig-
in rúmi og hafa komizt hjá þvL
sem verra er en sjálfur dauðinn.
Hlún er óumræðilega vansæl. Nú
finnst henni allar leiðir lokaðar.
Héðan af var ekki um annað að
gera en að láta sig sökkva —
dýpra og dýpra niður í örlaga-
þrungna tilveruna í Gyðingahverf-
inu. Hið sama beið hennar og
annarra systra hennar. Hugur
hennar — andi hennar — hafði
leitað á aðrar slóðir. Nú var því
öliLu lokið.
Hlún háttar bljóðlega, brýtur
vandlega saman hvert plagg og
leggur það á sinn stað. Það verð-
ur aldrei notað til þeirra hluta,
sem hún hafði ætlað.
Hún grét sig í svefn.
Hún vaknar við það að einhver
ber veikt í þilið, en hún er of
syfjuð til þess að átta sig. Hún
veit ekki, hve lengi 'hún hefir sof-
ið. Undir miorguninn vaknar hún
aftur og þá stendur það ljóst fyr-
ir henni, að einhiver hefði barið
í þilið. Það gat enginn hafa ver-
ið önnur en mamma hennar.
Hún hendist fram úr rúminu,
"Ferðir krefjast
fyrirhyggju
^Verið forsjál
Farið með svarið
í ferðalagið
snarar sér f morgunkjól og flýtir
sér inn til móður sinnar. Hún fer
hægt, tiil þess að veíkja hana ekki.
Bf til vill hefir henni misheyrzt.
Kolsvart myrkrið er eins of for-
ynja allt í kringum hana. Hún
hlLstar, en a'llt er hljótt.
— Vantar þig eitthivað,
nmamma? Hún fær ekkert svar.
Þessi þögn boðar eitthvað illt.
Hún fálmar eftir slökkvaranum
og kveikir. Hún lýtur ytfir rúmið.
— Mamma, mamma. — Ekkert
svar. Hún leggur höndina varlega
á ennið á móður sinni. Hún er
ísköld. Mirjam hljóðar upp yfir
sig. — Dáin.
— Nei, nei, iþað getur ekki ver-
ið. Hún þrífur í móður sína og
hristir hana til, en hún hrærir sig
eklkL Nú fyrst er Mirjam allt
ljóst. Móðir 'hennar er dáin. —
Það líður yfir hana.
Þegar 'hún kemur til meðvit-
undar aftur, sér hún, að það er
farið að birta af degL Hún sér
nábleikt andlit móður sinnar í
rúminu og þá rifjast allt upp fyr-
ir henni. Hivens vegna var hún
látin vakna aftur til allrar þess-
arar eymdar? Það hefði verið
miklu betra að vakna aldrei fram-
ar.
— Veslings mamma mín, —
en 'hvað ég ann þér hví'ldarinn-
ar. En að þú skyldir ekki geta
tekið mig með þér. Sorgin yfir-
bugar hana á ný. Hún reynir að
harka af sér. Það verður að ná
í hj'álp.
Mirjam var það mikil huggun,
að hún skyldi komast heim >g
geta sagt henni allt, áður en móð
ir hennar dó. Mirjam strýkur
hendinni létt yfir andlit móður
sinnar og finnur, að hún er ekk-
ert hrædd við að vera ein hjá
líkinu, enda þótt herbergið hlyti
nú að vera fullt af öndum fram-
liðinna.
Samkvæmt veniju Gyðinga, reyn
ir Mirjam að leggja þrjá fingur
hinnar dánu þannig, að þeir
myndi fyrsta stafinn í hinu heil-
aga orði „Shaddai“. Síðan fer hún
með blessunarorðin: „Juofaður sért
þú Jaihve, hinn réttláti dómari“.
Hún dregur gluggatjaldið fyrir
gluggann kveikir á nokkrum kert-
um og hellir svo dálitlum vatas-
sopa við höfðarlag og fótagafl
líksins til þess að fæla andana í
burtu. Að síðustu hengir hún lit-
inn verndargrip, áletraðan hinu
heilaga orði „Shaddai" um háls
móður sinnar. Hiún fær varla skil-
ið hvaðan hún hefir fengið krafta
til þess að framkvæma allt þetta.
Enn þá einu’ sinni lítur hún
yfir þetta allt og gengur síðan
rólega og virðulega út úr herberg-
inu. Hún verður að tilkynna læri-
feðrunum dauðsfallið.
Það komu einhverji raenn og
létu líkið á gólfið. Þeir breiddu
svart áklæði yfir þaS. Likaminn
varð að stirðna vél beinn. Það
er venja Gyðinga að láta þá dánu
í mjðg grunnar kistur, siðan eru
þær iátnar standa upp á endann
í gröfinni. Jljnn dáni snýr and-
litinu í austur og þannig stendur
hann og biður eftir frelsara ísra-
els — Messíasi.
Ljós loga við fótagafl og höfða-
lag.
Hinn skriftlærði eða einn af
öldungunum vakir alltat yfjx lík
inu og les stanzlaust upp úr „Kadd
isöh“, bæna'bók hinna dánu.
Þegar kistulagt er, strá þeir
mold undir höfuðið á líkinu. Það
er heilög mold frá Palestínu.
— í dag er útlegð í Egypta-
landi — á morgun í fyrirheitanna
landi. Hinn skriftlærði les þessi
orð yfir um leið og lokið er skrúf
að á kistuna.
Fjórir kraftalegir Gyðingar
‘bera kistuna út.
Mirjam hafði ekki látið sjá sig
á meðan á þessu öUu stóð. Það.
var ein af þessum mörgum venj-
um Gyðinga. Nú var hún aftur við-
stödd hjúpuð sorgarklæðum.
Hún sér með ótta í augum, að
þeir bera móður hennar út. Hin-
ar ráðnu grátkonur slást í hóp-
inn. Grátur þeirra og harmakvein
iáta ömurlega í eyrum. Þetta er
atvinna þeirra.
Sorg Mirjam er einlæg. Undan-
farna daga og nætur hafði hún
úthellt tárum sínum. Henni finnst
hún vera svo einmana í þessari
vondu veröld — svo hræðilega
einmana. Þetta var þá leið
mömmu út úr Gyðingahverfinu.
Mirjam styður sig þreytulega við
arm Benjamíns bróður síns. Hann
er fölur og þögull. Vel veit hann,
að hann á mikla sök á því, bvern-
ig komið er. En henni liði sjálf-
sagt betur, þar sem hún nú. Hann
reynir að hugga sig við það, og
finnur ekki til iðrunar, vildi bara,
að þetta allt væri um garð geng-
ið, svo að hann gæti komizt heim
til sin. Þar var hans heimur. Héð-
an af gat hann hvort eð er ekk-
ert gert móður 'sinni til hjálpar.
Hann trúði eklri á bænalestur frá
altariströppunum. Honum stóð á
sama um himnaríki og helvíti.
Orð. — Blekking.
Systkinin sitja í bílnum, sem
ekur næst líkvagninum. Leiðin
liggur út í Gyðingagrafreitinn.
Þau þegja bæði, þótt þau reynd-
ar hefðu margt um að ts1" Þessi
stund er alltof heilög fylir Mir-
jam, til þess að hún vilcii eyða
henni í samtal við bróður sinn.
nýtt&betm
VEGA
KORT
Þegar atjhöfninni i grafreitnum
var lokið, reitti einn öldungurinn
upp diáHtið af grasi og stráði því
fyrir fætur líkfylgdarinnar og
hafði yfir þessi alkunnu orð:
„Sannlega, mennirnir eru eins og
grasið. Það fölnar, vinnajr
og deyr, þegar guðs andi blnss á
það. Minnumst þess öll, aF við
erum eins og grasið. — Rykkorn.“
Um leið og líkfylgdin fór út
úr grafreitnum, þvoði fólkið sér
um hendurnar í vígðu vatni, til
þess að bægja öndunum burtu.
Mirjam situr heima í þögulli
sorg alla hina fyrirskipuðu sorg-
ardaga. Hún sefur ekki, þvær sór
ekki né greiðir. Vinir komu með
mat handa henni. Hún kveikir
ekki ljós, heldur situr í myrkri.
ÚTVARPIÐ
Þriðjudagur 18. júlí
7.00 Morgunútvarp 12.00 Há-
degisútvarp 13.00 Við vinnuna
14.40 Við, sem heima sitjum.
15.00 Miðdegisútv. 16.30 Síðd.
Útv. 17,45
Listafólk frá
Balí flytur
: þarlend lög.
18.45 Veðurfregnir. 19.00 Frétt
ir. 19.20 Tilkynningar. 19.30
Daglegt mál.' Árni Böðvarsson
flytur þáttinn 19.35 Lög unga
fólksins Gerður Guðmundsdótt
ir Bjarklind kynnir. 20.30 Út-
varpssagan: „Sendibréf frá
Sandströnd“ eftir Stefán Jóns
son Gísli Halldórsson leikari
les (7). 21.00 Fréttir. 21.30
Víðsjá 21.45 Einsöngur: Ivan
Petroff syngur rússnesk lög
við undirleik hljómveitar 22.05
Trúarvakning — hvað er það?
Séra Árelíus Níelsson flytur
erindi. 22.30 Veðurfregnir.
„Káta ekkjan", óperutónlist
eftir Franz Lehár. Konsert-
hljómsveitin í Vínarborg leik
ur; Sandor Rosler st. 23.10
Fréttir í stuttu máli. Dagskrár
lok.
Miðvikudagur 19. júlí
7.00 Morgunútvarp 12.00 Há-
degisútvarp 13.00 Við vinnuna
14.40 Við, sem heima sitjum.
15.00 Mið
degisútvarp
16.30 Síð-
degisútvarp 17-45 Lög á nikk-
una. Tony Romano leikur. 18.
20 Tilkynningar. 19.00 Fréttir
19.20 Tilkynningar. 19.30 Dýr
og gróður. Steindór Steindórs
son yfirkennari talar um freð
mýrar á íslandi- 19.35 Um
Surts'hélli Ágústa Björnsdóttir
les kafla úr ferðabók Eggerts
Ólafssonar og Bjarna Pálssonar
19.50 Gestur í útvarpssal:
PhiHp Jenkins frá Englandi
leikur á píanó. 20.20 Syngjand*
Eistlendingar og sonur KaW»-
Gunnar Bergmann flyuoj-
erindd með tónleikum.
Fréttir. 21.30 Sænsk og dðnfik
tónlist. 22.10 „Himinn og har
kaflar úr sjálfsævisögu Sir
Francis Chichesters Baldur
Pálmason les. (6) 22.30 Veður
. fregnir. Á sumarkvöldi Mar
grét Jónsdóttir kynnir létt-
klasslsk iög cg kafla úr tón
verkum 23.20 Fróttlr ( stuttu
J máli DagskrArlok.