Tíminn - 26.09.1967, Qupperneq 9

I
9
ÞRIÐJUDAGUR 26. sept. 1967.
TÍMINN
Utgetandl: FRAMSOKNARFLOKKURlNN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstiórar Þórannn
Þórarinsson iábi Andrés Knstjánsson lón Heleasnn os Indnði
G Þorsteinsson Pulltriii ritstjórnar rómas. Karlsson Aus
lýsingastjóri' Steingrimur Gislason Ritsn.skrifstotui ' Eddu
húsinu símar 18300—18305 Skrifstofur Bankastræti 7 A1
greiðslusimi 12323 Auglýsingasími 19523 Aðrat skrifstofur
sími 18300 A.skriftargjald kT 105.00 a mán mnanlands - I
lausasölu kr 7.00 eint Prentsmiðian EDDA n t
Að bjarga landinu
suður í Ríó
Helzta viðfangsefni ráðherranna nú orðið, milli þess
sem þeir skreppa til útlanda „til þess að sjá hagsmunum
þjóðarinnar borgið“, eins og forsætisráðherrann orðaði
það í Reykjavíkurbréfi á sunnudaginn, hefur síðustu
vikur verið það, að troða sér æ ofan í æ í útvarp og
sjónvarp, til þess að útmála fyrir þjóðinni, hve útlitið
sé nú svart og mikil vá fyrir tíyrum, allt saman af afla-
leysi og verðfalli erlendis! Síðan setja þeir upp farísea-
svip og segja: Ekki verður ríkisstjóminni kennt um afla-
leysi og verðfall. Hún getur engu um það ráðið, hvernig
ástandið er orðið. Meðan góðærið var mest, hældi stjórn-
in sér hins vegar af því sýknt og beilagi að hún stjórnaði
svo vel, að blessun góðærisins margfaldaðist. f>á vildi
hún fá hluta dýrðarinnar. Nú neitar hún alveg að taka
á sig nokkra ábyrgð, þegar undan hallar. Þá má ekki
kenna henni um neitt.
Fyrir kosningarnar hamaðist ríkisstjórnin og flokkar
hennar við að telja þjóðinni trú um, að allt væri í himna-
lagi, viðreisnin iíefði tekizt, og allt væri bjart og slétt
framundan, ef þjóðin aðeins tryggði henni völdin áfram.
Þá var það kallað barlómur og svartnætti, ef haldið var
fram, að fyrirsjáanlegir væru miklir erfiðleikar, sem
stjórnin létist ekki sjá- Hún hélt aðeins áfram að gera
illt verra með feluleiknum.
Eftir kosningarnar kom fljótlega aiinað hljóð í strokk-
inn. Þá gerðust ráðherrarnir hropandi talsmenn barlóms-
ins og tóku að saka stjórnarandstöðuna um það að vilja
ekki viðurkenna, hve hörmulegt útlitið væri! Ætla mætti,
að ríkisstjórn, sem á við þann vanda að etja, er hún
lýsir svo fjálglega, hefði meira en fullar hendur verkefna
við að ráða einhverja bót á honum. Telja mætti víst, að
•áðherrarnir og ráðgjafar þeirra sætu myrkranna á milli
/ið að leita úrbóta og finna hjálparráð og gætu ekki öðru
sinnt. Þjóðin hefði metið slíka viðleitni og viljað unna
þeim starfsfriðar. Hún hefði jafnvel vænzt þess, að
forsætisráðherrann, sem ekki hefur neitt fast ráðuneyti
að annast, hefði tekið sér WiiS'-n hinn brezka til fyrir-
myndar og tekið efnahagsmálin f eigin hendur um stund
og ekki dregið af sér En það er önnur mynd, sem við
hefur blasað þessa sumarmánuði. Forsætisráðherrann
hefur verið á sífelldu flakki um lönd og álfur og kallað
vináttuheimsóknir Aðrir ráðherrar hafa ekki verið eftir-
bátar hans i ferðagamninu.
Og þótt nú dragi að samkomu Alþingis, þar sem málin
skulu lögð á borðið, telja ráðherrarnir það mikilvægast
að sigla himin og haf. Forsæti.s’-aðherrann var að lenda
úr Þýzkalandsför svo að segja sama daginn og utanríkis-
ráðherrann flaug vest.ur um hat á þing S.þ. og næsta
dag flugu tveir ráðherrar, einimtt þeir sem ráða efna-
hags -og fjármálum í landinu. ^iður til Ríó með helztu
efnahagsráðgjafa sína að fylgdaisveinum. vafalítið ,,til
þess að sjá hagsmunum þjóðarmnar borgið“ /
Á meðan þeir eru að heiman draga málgögn þeirra
ekki af sér við að brýna fyrir pjoðinm að nú velti allt
á þvi að hún skilji, að nú vpH5ur ..að skerða lífskjör
bennar“, eins og Mbl. segir, og að pjoðin taki því með
„ábyrgðartilfinningu og mannnómi” alveg eins og ráð-
herrarnh-, sem fara suður í Ríó nl þess að bjarga landinu.
Skilyröi Rússa fyrir bættri
sambúö við Vestur-Þýzkaland
Þau eru viðurkenning á Austur-Þýzkalandi og Oder-Neisse-línunni,
FYRIR skömmu bánust þær
réttir frá Bonn, að ríkisstjórn
in þar gerði sér vonir um, að
sambúðin rnilli Sovétríkjanna
og Vestur-Þýzkalands færðist í
betra horf. Stjórnin í Bonn hef
ur gert sér far um að reyna að
sýna í verki, að hún vildi
bættia sambúð við Sovétríkin.
Um sikeið þóttist hún sjá þess
nokkur merki, að þetta kynni
að bera árangur. Um helgina
bárust svo þær fréttir frá
Bonn, að þetta hefði reynzt ó-
rökstudd biartsýni. Rússneski
sendiherrann í Bonn, Semjon
Tsarapkin, kom þá úr sumar-
leyfi sínu í Sovétrífcjiunum oa
reyndist ekki haifa að færa neitt
jákvætt svar við „hinum 14
umræðupi.nktum“, sem Willy
Brandt utanríkisráðherra hafði
'átið hann hafa með sér í sumar
'eyfið. Annað staðfesti þetta
þó enn betur Aðalsérfræðingiur
krostilegra demókrata, Ernst
Majonica, hefur undanfarið
dvalið í Moskvu, oig reynt að ná
þar fundi helztu valdamanna.
Eftir vikudvöl fékk hann loks
viðtal við einn meðlim rúss-
nesku utanríkisnefndarinnar.
Eftir petta viðtal skýrði Maj-
onioa frá því, að stjórn Sovét-
ríkjanna muni ekki að svo
stöddu óska eftir neinum sér-
stökum viðræðum við Vestur-
Þýzkaland. og fregnir um. að
hún hyggðist að breyta um
stefnu í Þýzkalandsmiáilumim.
væru með öllu órökstuddar
EFTIR því sem helzt verður
séð af skrifum rússneskra tílaða
uih þetta mál, telur rússneska
stjórnin, að viðleitni Bonn-
stjórnarinnar til að bæta sam-
búðina við Austur-Evrópu sé
eingöngu sprottin af því, að
'iún vi-lji sniðgangia þau tvö
löfuðatriði, sem Sovétrikin
.elia grundvallarskilyrði fyrir
■ættri sambúð í Evrópu. Ánn
að þessara skilyrða er viður-
enning Oder-Neisse-landamær-
nna, þ. e. núv. vesturlanda-
raæra Póllands. Hitt skilyrðið
-r, að Austur-Þýzkaland verði
viðurkennt sérstakt ríki. Sovét
ríkin leggja með öðrum orðum
iherzlu á, að tvískipting Þýzka
tands haldist um ófyrirsjáan-
legan tíma.
Það, sem rússnesku blöðin
segja beint og óbeint er þetta:
Meðan vestur-þýzka stjórnin er
ófús til að undirgangast þessi
skilyrði, verða tilraunir henn-
ar til bættrar sambúðar við
Austur-Evrópu ekki teknar al-
varlega. Þeir vekja þá frem-
ur tortryggni en hið gagn-
stæðav '
Sú stefna, sem hér kemur
fram hjá Rússum, stafar af rót
grónum ótta við Þjóðverja. En
þessi stefna á einnig fylgi í
Vestur-Evrópu. Þar eru marg
ir þeirrar skoðunar. að samein
ing Þýzkalands sé hættuleg fyr
ir friðinn ; Evrópu.
ÞAÐ VaKTI athygli, að á
i leið sinni til Bonn úr sumar
'ovfínU ' ^rvvóH-'^’iiri'M-vi kOTT»
rússneski sendiihemann við í
Austur-Berlin. Talið er, að
rússnesk-a stjórnin haifi þannig
viliað undirstrika viðurkenn-
ingu sína á Austur-Þýzkalandi.
Þá bendir margt til, að Rúss
ar og bandialagsþjóðir þeirra
séu að hefjia gagnsókn gegn
hinni svoköilluðu „vináttusókn“
Þjóðverja auistur á bóginn.
Þetta er m. a. byggt á því, að
Wiilly Stoph, forsætisráðherra
Austur-Þýzkalands, svaraði fyr
ir nokkru bréfi þvi, sem Kies
inger, kanslari Vestur-Þýzka-
iands. sendi honum á síðastl.
vori. í bréfi Stoph er farið
fram á að Austur-Þýzkaland
verði viðurkennt og síðan hefj
ist viðræður milli ríkjianna á
þeim grundvelli um samvinnu
á margtoáttuðum sviðum. í
bréfi Kiesingers var hins vegar
hagað orðum, eins og Austur-
Þýzkaiand væri ekki til. Eins
og sakir standa í dag. virðist
bréf Stoph jafn lítill viðræðu
grupdvöllur og bréf Kiesingers
var oað. Austur-þýzka stjórnin
getur vitanlega ekki fallizt á
viðræðugrundvöll, sem er eins
og byggður á því að Austur-
Þýzkaland sé ekki til. Að því
leyti var bréf Kiesingers út f
hött, pótt það væri út aif fyrir
sig spor í rétta átt. að hann
hæfi Dréfaskipti við Stoph.
Jafn 'onlítið er það líka af
Stoph rð fara nú fram á fulla
viðurkenningu Vestur-Þúóð-
verja a Austur-Þýzkalandi, því
að þess er ekki að vænta, að
Bonnstjórmn geti kúvent aillt
í einu
Hin mikilvæga spurning er,
hvort ekki geti fundizt hér ein
hver meðalvegur, sem geri það
mögulegt að fulltrúar ríkjanna
ræðist við og þannig verði
stiigin spor til samstarfs milli
þeirra.
ÞAÐ mun enn ekki afráðið i
Bonn, hverniig bréfi Stophs
verður svarað Nokkur ágrein-
inigur virðist um það. Sumir
viija ekki svara því. Aðrir vilja,
að Kiesinger gangi í svari sínu
Lengra í samkomiulagsátt em
áður. Einkurn eru ýmsir áhrifa
menn sósíaldemokrata bess
fýsandi
Það myndi verða spor í öfuga
átt, ef þessi bréfaskipti félii
alveg niður. Hætt er við, að þ”
fylgdi, að aftur kólnaði saoi
búðin milli austurs og vesturs
í Evrópu.
Það er vel hægt að skiija
það, að Vestur-Þjóðverjum sé
óljúft að viðurkenna Oder-
Neisselandamáerin og að Þýzka
land verði tvískipt, a. m. k.
fyrst um sinn. Þetta er þó
það verð, sem óhjákvæmilegt *
virðist að greiða, ef sambúðin
í Evrópu á að komast í eðli
legt horf. Sennilegast er líka,
að þegar fram í sækir, reynist
þetta Þjóðverjum ekki nein
fórn. Þvert á móti, bendir flest
til þess, að þetta sé upphaf leið
arinnar til að sameina Þýzka
land með friðsamlegum hætti,
þegar dregið hefur úr þeirri
tortryggni, setn nú veldur tví-
skiptingu Þýzkalands.
ÞJ».
\