Tíminn - 14.11.1967, Blaðsíða 9

MtlÐJUDAGUR 14. nóvember 1967.
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Pramkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og tndriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastjóri: Steingrímur Gíslason Ritstj.skrifstofur * Eddu-
búsinu, símar 18300—18305 Skrifsofur- Bankastræti 7 Af-
greiðslusími: 12323 Auglýsingasimi: 19523 Aðrar skrifstofur,
sími 18300 Askriftargjald kr 105.00 á mán Innanlands — t
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f
Vilja kjósendur þetta?
Forsætisráðherrann bítur iiöínðið af skömminni í
Reykjavíkurbréfi á sunnudaginn, þar sem hann heldur
því fram í löngu máli, að kiósendur hafi einmitt gefið
stjórnarflokkunum umboð í kosningunum í vor til þess
að gera þær ráðstafanir og kjaraskerðingu, sem þeir
standa nú fyrir, og þeir hafi þvi hreint og beint ekkert
leyfi til að víkja frá þessum „íyrirmælum“, sem kjósend-
ur hafi gefið stjórninni í kosningunum s.l. vor!
Af þessu tilefni er tímabær sú spurning hvort það sé
einmitt vilji kjósenda, sem ríksstjórnin er að framkvæma
núna. Svo vill til, að á borðinu bggja sannanir um, að
svo sé ekki, þar sem svo mörg c*g stór félagssamtök hafa
mótmælt aðgerðum ríkisstjórnannnar einróma, og er nú
augljóst, að mikill meirihluti kjosenda stendur þegar að
baki þessum andmælum. Þar með er svarað þeirri spurn-
ingu.
Við þetta bætist svo, að einnig er nú opinbert, að
meirihluti kjósenda gaf stjórnarflokkunum allt önnur
„fyrirmæli1 en þau, sem þeir þykjast nú vera að fram-
kvæma. Fyrirmælin voru allt önnur vegna þess, að
stjórnarflokkarnir sögðu ástandið allt öðru vísi en það
var og kváðust ætla að gera allt annað, og við því gaf
meirihluti kjósenda samþykki.
Stjórnarflokkamir settu á sýndarverðstöðvunina, sem
fól í sér eins konar okurvexti a dýrtíðina. Þeir sögðu,
að þetta væri traust verðstöðvun til frambúðar, og gjald-
eyrissjóðurinn margfrægi mundi standa fyrir sínu, þótt
einhver smááföll yrðu. Dettur nokkrum í hug, að þjóðin
hefði veitt stjórninni meirihluta', ef hún hefði vitað það
í vor, að henni yrði sýndur á haustctögunum 800 millj. kr.
kostnaðarreikningur fyrir „verðst,öðvunina“, eða heyrt
Gylfa segja það sama fyrir kosmngar og nú, að með
„verðstöðvuninni“ hefði kjaraskerðingunni einungis ver-
„frestað"?
Og til þess að villa enn meira um fyrir kjósendum,
gaf stjórnin út „verðstöðvunarlög“, sem voru algert
sýndarplagg, því að allar heimiidir þeirra voru í lögum
fyrir, eins og nú er berlegast komið í ljós. En þetta var
grímubúningurinn, og hann dugði — því miður. Eigi
að síður er nú fyrir þetta enn betur ljóst, hve gersam-
lega umboðslaus ríkisstjórnin er til þeirra gerræðisverka-
sem hún er að vinna, og tal forsætisráðherra nú um
„fyrh-mæli kjósenda“ er eins og amböguleg öfugmæla-
vísa.
Að berjast við
sjálfan sig
Fátt er kátlegt við aðfarir ríkisstjórnqrinnar um
þessar mundir, en þó munu fáir geta varizt brosi, er þeir
hugsa um það merkilega stríð sem ríkisstjórnin heyr
nú gegn sjálfri sér, örvæntingarbaráttu hennar við að
brjótast úr þeim viðjum, sem hún lagði á sjálfa sig
í júní 1964- Kjarni þess júnísamhomulags var verðtrygg-
ing launa eftir vísitölu. Þetta samkomulag hefur ríkis-
stjórnin aldrei þreytzt á að dásama og lofa og telja
hina einu og sönnu fyrirmynd i samningum launþega
og ríkisvalds. En nú berst ríkisstjórnin eins og óð væri
við að losa sig úr þessum lárviðarsveig sínum, og heyr þá
baráttu með sama ákafa og freissstríð
TÍMINN
Gísli Magnússon, Eyhildarholti:
„Hugsjón sjálf-
stæðisstefnu"
Þess eru naumast dæmi, að
stjórnarathafnir hafi reist and
úðaróldu þvilika, sem hinar síð
ustu ráðstafanir og tillögur
ríkisstjórnarinnar í efnahags-
máiliin. Mótmælum rignir niður
frá óteljandi félögum og fé-
iagasamtökum. Andmælin eru
orðuð á ýmsan veg. En það
er lrím sameiginlegt, að þar
er , narðlega mótmælt" „síð-
ustu efnahagsráðstöfunum ríkis
stjórnarinnar“ og talið, að þær
iendi „með mestum þunga á
óein. sem marga hafa á fram
fær> sínu auk sjúkra, öryrkja
bg aldraða“ svo að tekin, séu
upp orð úr ályktun aukaþings
Samb j|l. bankamanna.
Gllum þessum andmælum er
uað einnig sameiginlegt, að þau
eru samþykkt „eipróma". Nú
er að sjálfsögðu vitað að meðai
þeirra er „mótmæla harðlega“
er fiölmargt manna, sem verið
haís* dauðtryggir fylgismenn
rikisstiórnarinnar í efnahags-
og narðæris“-ráðstafanir henn-
ar komi þeim ákaflega á óvart.
En nví þá það? Geta nokkrum
manni, þeim sem fylgzt hefur
frá öndverðu með athöfnum
wkisstjórnarinnar i efnahags-
malum. komið þessar síðustn
ráðstafanir hennar og tillögur
á óvart? Eða hafa menn ekki
enr gert sér það fullkomlega
ljóst. að við höfum yfir okkur
cmli.a íhaldsstjórn, og að ráð-
stafanir hennar nú og tillö?"r
í efnahagsmálum eru í fullu
samræmi við eðli slíkra
stjórna?
* vðr fyrir kosningar, var
héitið gulli og grænum skóg-
um, ef stjórninni væri lofað
að lifa. Framsóknarmenn spáðu
að vlsn erfiðleikum að óbreyttu
stjórnarfari — og þurfti enga
spádomsgáfu til. Vertíð hafði
brugðizt að nokkru. Verðlag á
útfluOri vöru lækkað. Hvorugt
var sok ríkisstjórnarinnar. Hitt
var bó mestur háskinn, að verð
bólgan var í algleymingi og
mörgum sinnum meiri en í við
skiptalöndum okkar. Og þar átti
stjórnin sína sök. Eigi ber að
efa góðan vilja, þótt athafnir
hafi snúizt á annan veg og held
ur ógæfusamlega. AUt frá upp
hafJ hefur stjórnarstefnan leitt
til æ vaxandi verðbólgu, ýmist
með beinum hætti eða óbein-
um. Meðan aflaföng fóru vax-
and' og markaðsverð sí-hækk-
andi. gat allt. flotið, jafnvel
bótt framleiðslukostnaður
hækkaði jafnt og þétt. Ef eitt-
hvert lát yrðj hins vegar á góð
æri, hlaut allt að stranda. Þetta
leit ekki björgulega út — svona
rctt fyrir kosningar.
Þá brá ríkistjórnin á það
fangaráð. að setja verðstöðv-
unariögin og hækka niður-
greiðslur — fram yfir kosning-
ai, ih þess að halda niðri vísi-
tölunm. Það var sú „frestun
ltjaraskerðiijgar“, sem við-
skiptamálaráðherran var svo
ógætinn að bera sér í munn
a dögunum. Kosningafrestun
kjaraskerðingar. Ileimildir til
verðstöðvunar voru að vísu tll
í iögum En þau lög voru orðin
rtckkurra ára gömul og heim-
Qdirnai farnar að mygla. Fyrir
Gísli Magnússon
þvi var vissara að endumýja
þær tvrh kosningar með ame-
rísku auglýsingaskrumi. Ný
ver'ijstöðvunarlög voru sett. Þau
voiu það flotholt, ei halda
skyldi skútunni á réttum kili,
hver.iu sem fara gerði. Og
tvegg’s mUljarða gjaldeyrís-
varasjóðm mýndi tryggja fuU-
komiíi viðskiptafrelsi, svo að
átiiojtrð var að upp yrðu tekin
nokkru sinni neins konar
,hóft“ meðan þessi ríkisstjórn
færi með völd.
Nú. að loknum kosningum,
eru gömlu og mygluðu verð-
stóðvunarheimildimar góðar og
gUdar.
Verðstöðvunarlögin voru ein
su óskammfeUnasta kosninga-
blekking, sem um getur, en
jaíní-ami ein hin augljósasta.
bvi er það á sinn hátt rétt hjá
Morgunblaðinu,. að ÖU eru
þessi óteljandi andmæli gegn
cfnahagsráðstöfunum rUtis-
stjórnarinngr „ÚT í BLÁ
INN'-, AUir máttu sjá, að
til einhverra þvílíkra neyðar-
raðstafana mundi verða gripið,
ar kosningavíxUlinn féUi. Og
bvað ia þá beinna við, frá sjón
armiði íhaldsstjórnar, en að
táta þá borga mest, sem minnst
an nafa máttinn?
Aiiar stjórnarstefnur breyt-
ast með árum. Einnig íhalds-
'tetnan. Þo eru þar viss grund-
vallaratrið1 sem standa stöðug
ag haggast ekki. Mammon er
inanninum æðri. Fjármagnið
i að drottna. mannskepnan að
bjona. Þvi er ekkert eðlilegra
en að „gróðastéttin teygi lopp-
ur sír,ai upp á hvert matborð“
. . og ekki sízt þegar hún
„a umboðsmenn i ráðherrastól
um“ eins og maður nokkur
aó nafn; Gylfi Þ. Gíslason
soinsi að orði hérna um árið,
3i' hann va» að lýsa „gróðalýðn
um“ og verndarengli hans,
Sjáffsiæðisflokknum Fyrir því
er ekaert eðlilegra en að „gróða
stéttrn" sem Gylfi þessi gerð-
ist fjölorður um, sé andvíg sam
’innuhugsjóninni, sem setur
manninr ofar fjármagninu
iNiðurgreiðslur á vöruverði
geta átt rétr á sér, er svo ber
undir. En hækkun niður-
greiðslna í góðæri, þegar kaup- ■
geta ei rífleg, stórkostl. lækkun
peirr;: eða jafnvel afnám þegar
uarðnar á dalnum og kaupgeta
almcnnings þverr — það eru
íhaldsins ær og kýr. Slíkar ráð-
stafanii koma harkalega niður
i oændum ekki síður en öðrum
peim ei búa við deildan verð.
Niðurgreiðslur á búvöruverði,
sen háðar eru geðþótta ríkis-
stjó’Tiai hverju sinni. geta
i-evnzt bændastéttinni næsta
iiáskasamlegar. Hætt er við að
iækkun niðurgreiðslna. begar
sverfui um kaupgetu, valdi
sóluvregðu á landbúnaðarvör-
um, tekiulágri bændastétt til
meira tions en hún má við.
Sagar er sí og æ hin sama:
Höpíívið i þann knérunn. er
sizt skyldi, ráðizt á garðinn,
bar sem hann er lægstur.
Ei' er það, að þegai sýnt
bykir. að tveggja-milljarða-sjóð
urinn ætlar ekki að reynast þvi
(ík eilífðartrygging gegn öllu
illu seir heitið var á öndverðu
sumri, svo að setja verður gjald
evrishömlur — sem auðvitað
íiga “kkert skylt við neins kon
ar , höft“ — þá er einboðið að
hag? þeim svo, að sem minnst
um baga valdi þeim innflutn-
ingsaðilum sem hafa fullar
henuui fjá, og eiga greiðasta
teið a? bönkum.
Samiæmið er fyrir öllu.
Vmsir hafa á orði. að i lófa
væn tagið að handfesta drjúg-
an hiuta þeirra 750 milljóna
króna sen ríkisstjórnin telur
sig nu þurfa að kria út, með
strangara pftirliti og innheimtu
skatia, einkuni söluskatts.
Nokkuð er það, að fyrrv. skatt-
rannsóknastjóri færði í bú hins
opinhera nokkra milljónatugi
af bíofstolnu fé þá skömmu
stund. sem hann var í embætti.
óað orð liggur á, að skattrann
lóknastióri hafi ekki *engið þá
staifsaðstöðu. ekki það vald,
sem iiann taldi sig þurfa að
hafa fii þess að geta rækt störf
iin ti' fullrar hlítar. Því nafi
t-anr kosið að hverfa frá storf
um Voru e» til vill einhverjir
„stórir“ sem þurftu að hlífa?
Þralánn orðrómur, sannur eða
ekk; sannur. knýr þá spurn-
mgu fram.
Þióðin hamast við að uiót-
mæla og fjargviðrast út af ráð-
itolunum ríkistjórnannnar Er
ekki von aft Morgunblaðið segi
að mntmæln, séu „út bláinn"?
Er þetta ekki stjórnin, sem
ójóðii, kaus yfir sig a öndve 'Öu
mmr — vitandi vits. að þv ei
ætla verður? Er þetta ekki
sama góða stjórnin og stefnan.
'Cin ríkti fyrra og hitteðfvr’a
jg allai götur frá 1959?
Moigunblaðið talað 1. uov
um „hugsjón Sjálfstæðis-
stefnu'
HUGSJÓN SJÁLFSTÆÐIS-
STEFNU!
Gísli Magnússon.
þRIÐJUDAGSGREININ