Alþýðublaðið - 13.10.1988, Blaðsíða 19

Fimmtudagur 13. október 1988
19
þetta sárt fyrir handverks-
menn sem búa yfir mikilli
verkkunnáttu til aö vinna
þessi verk aö sjá þeim á bak
en hagsagan sýnir aö hjá
þessu verður ekki komist. í
þessu sambandi verður aö
viöurkennast aö um þessar
mundir er skipasmíðaiðnað-
urinn í vanda af ýmsu tagi.
Breskt ráögjafafyrirtæki,
Appledore, vinnur nú aö viöa-
mikilli úttekt á skipasmíða-
iðnaöinum. Út frá þeirra niö-
urstöðum veröur síðan hægt
aö vinna að stefnumótun í
greininni, í samráði viö þá
sem þar starfa. í áfanga-
skýrslu Appledore koma fram
mjög eindregnar viðvaranir
viö niðurgreiðslum eða t.d.
ríkisstyrkjum til skipasmíða.
Beiðni Stálvíkur um ríkis-
ábyrgð og ríkisstyrk er ekki
hægt að sinna, hefði verið
farið inn á þá braut var ekki
litið til stefnumótunar f fram-
tíðinni innan greinarinnar.
Fyrst ég minnist á Stálvíkur-
málið má fljóta með að ég
held að það hafi verið ýmsir
lausir endar á því samstarfi
sem hefði þurft að takast
milli íslenskra skipasmíða-
stöðva til þess að uppfylla
mætti samninginn við Mar-
okkómenn. Það má þó vel
vera að samstarf um stærri
verkefni eigi framtíð fyrir sér
en ég vil bíða eftir Appledore
skýrslunni. Þegar hún liggur
fyrir verður unnið að þvi að
meta stöðu greinarinnar og
þá framtíð sem hún á fyrir
höndurn."
— Þaö er engin grein jafn
illa stödd og fataiðnaðurinn.
Eru einhverjar lausnir sjáan-
legar á þvi sviði? Eða er
kannski kominn tími til að
við viðurkennum vanmátt
okkar á þessu sviði og hætt-
um fataframleiðslu hér á
landi?
„Þegar á
heilcTina er litið
sýnir þetta að
fríverslun er
ekki háskaleg
ffyrir iðnaðinn
og með tilliti til
jseirra breyt-
mga sem fram-
undan eru á
Evrópumarkaði
er nauðsynlegt
að vinna af
kraffti að þvi að
laga starvsskil-
yrdi hans að
þeim markaði
og búa þannig
i naginn ffyrir
áfframhaldandi
vöxt íslensks
iðnaðar.yy
„Það er rétt að fataiðnaður-
inn á við mikla erfiðleika að
stríða. Þeir erfiðleikar eru
bæði almenns og sértæks
eðlis. Almennu erfiðleikarnir
eru viðvarandi tilhneiging til
verðbólgu og viðskiptahalla
en ég fer ekki nánar út í þær
hagsveiflur hér. Sérstöku
vandamálin í fataiðnaði eru
aftur á móti meira háðar
tískusveiflum en hagsveifl-
um. Við þessum vanda á
fyrst og fremst að bregðast
með því að fóstra hug-
kvæmni í hönnun og mark-
aðsstarfi. Það er hinsvegar
alveg Ijóst að það þýðir ekk-
ert fyrir íslendinga að etja
kappi við lágtekjulönd i SA-
Asíu í þessari grein. Tillögur
um að setja innflutnings-
kvóta á ódýra erlenda fram-
leiðslu held ég myndu fyrst
og fremst þýða kjaraskerð-
ingu fyrir íslendinga, einnig
íslenskt iðnverkafólk. Svo
verða menn auðvitað líka að
hafa í huga að íslenskur fata-
iðnaður keppir einnig við
fatnað frá öðrum hátekju-
löndum, þar eru ef til vill ein-
hverjir möguleikar fyrir hendi.
En almennt talað á ríkið ekki
að styðja atvinnugreinar sem
hafa hvorki rekstrar- né mark-
aðsgrundvöll og eiga sér því
enga framtíð. Á hinn bóginn
á ríkið heldur ekki að ákveða
endalok heilla starfsgreina,
það er ekki í þess verkahring,
frekar en stýra fólki í ákveðn-
ar greinar. A vanda fataiðnað-
arins verður að taka af full-
komnu raunsæi. Sameining
ullariðnaðarfyrirtækjanna í
Álafoss hf. nú nýverið er
skref í átt til aukinnar hag-
ræðingar."
— í almennri umræðu um
iðnaðarmál á undangengnum
árum hefur þeirri skoðun ver-
ið haldið á lofti að iðnaður á
íslandi hafi stöðugt átt meira
undir högg að sækja. Hvern-
ig horfir framtíöin viö þér?
„Það er einkenni á íslensk-
um iðnaði að starfsemi innan
hans er mjög fjölbreytt. Iðn-
aðurinn er mjög mikilvaeg at-
vinnugrein hér á landi. Árið
1986 störfuðu í iðnaði tæp-
lega 18.000 manns, eða um
14% af vinnandi fólki. Hlut-
deild iðnaðar í landsfram-
leiðslu hefur sömuleiðis
vaxið mjög stöðugt. Síðustu
25 ár hefur hún sveiflast milli
14 og 16%. Iðnaðarfram-
leiðsla hefur sömuleiðis farið
vaxandi, að vísu ekki mjög
ört, u.þ.b. 2.3% á ári að
meðaltali á síðasta áratug.
Þetta er þó nokkru hægari
vöxtur en á landsframleiðsl-
unni í heild sem er vísbend-
ing um að við þurfum að gera
betur. Það sem þarf að koma
til er fyrst og fremst fram-
leiðniaukning og þar skiptir
hvert brot úr prósenti miklu
máli. Ég bind vonir við Iðn-
tæknistofnun og eflingu
hennar og framleiðniátak
sem unnið er að í samráði
við félag iðnrekenda.
- Á árunum milli 1973 og
1985 varð hér tiltöluleg jöfn
framleiðsluaukning í iðnaði
eins og ég nefndi. Þetta
tímabil er
i aðalatriðum tíminn frá því
ísland gerðist aðili að EFTA
og gerði viðskiptasamninga
við EB. Hrakspárnar sem
uppi voru hafðar í upphafi að
fríverslunarsamningarnir
myndu ganga af íslenskum
iðnaði dauðum hafa alls ekki
ræst. Iðnaðurinn hefur haldið
sínum hlut og náð stöðugum
— að visu hægum — en
stöðugum vexti. Auðvitað
hafa ýmsar greinar iönaðar
fallið úr en aðrar komið í
staðinn, en það er liklegt aö
þær sem féllu úr hafi ekki
skilað miklu. Þegar á heildina
er litið sýnir þetta að fríversl-
un er ekki háskaleg fyrir iðn-
aðinn og með tilliti til þeirra
breytinga sem eru að verða á
Evrópumarkaði er nauðsyn-
legt að vinna af krafti að því
að laga starfsskilyrði hans að
þeim markaði og búa þannig
í haginn fyrir áframhaldandi
vöxt islensks iðnaðar."
Hestamenn
Kynnið ykkur kosti BOÐA-rafgirðinga. — Þœr eru léttar, meðfcerilegar
og auðveldar í uppsetningu.
Eigum fyrirliggjandi allt efni til girðinga á mjög góðu verði. Hafið samband við
sölumenn okkar og biðjið um bœkling í síma 651800.
Horn-
einangrari
B-307
JHIiðar-
handfang
B-308
Einangrari
B-353
Snabb
einangrari
B-354
Fiber
staur
B-351
Spennugjafi
B-507
Rafm.
þráður
B-356
Rafm.
borði
B-358
I ^yKrfr

BOÐI
Boði hf. Flatahraun 29, Hafnarfjörður, s. 651800