Tíminn - 25.02.1968, Blaðsíða 7

SUNNUDAGUR 25. febrúar 1968
TIMINN
x

Útgefandl: FRAMSðKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjórl: Krlstján Benediktsson Ritstjórar: Þórartnn
Þórarinsson (áb) Andrés Krlstjánsson, Jón Relgason og Indrið)
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karisson Aug-
lýsingastjóri: Steingrimur Gislason Ritstj.skrifstofur i Eddu
búsínu, stmar 18300—18305 Skrifsofur: BankastrætJ 7 Af-
greiðslusimi: 12323 Auglýsingasími: 19523 ASrar skrifstofur
sími 18300. Áskriftargjald kr 120.00 á mán. tnnanlands — í
lausasölu kr 7 00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f.
Alþingi ber að lög-
festa verðtrygginguna
Eins og horfur eru í dag, mun hefjast hér stórfellt
verkfall 4. marz næstkomandi. Mörg stærstu verkalýðs-
félög landsins hafa boðað verkfall frá þeim tíma, ef ekki
hefur áður náðst samkomulag um verðtryggingu kaup-
gjalds. Atvinnurekendur hafa neitað að fallast á verð-
trygginguna og bera við erfiðri aðstöðu atvinnuveganna,
sem stafi jöfnum höndum af rangri stjórnarstefnu og
verðfalli útflutningsvaranna.
Öll stafa þessi átök af því, að ríkisstjómin rauf á
síðastl. hausti samkomulagið, sem hún gerði við verka-
lýðshreyfinguna vorið 1964, en höfuðatriði þess var, að
verðtrygging kaupgjaldsins skyldi vera lögbundin.
Stjómarflokkarnir sameinuðust um að afnema þessi lög
í desember síðastliðnum.
Ef lögin hefðu haldið áfram gildi sínu, myndi nú vera
fullur vinnufriður og engin átök milli atvinnurekenda og
verkalýðsfélaganna. Ríkisstjóm og Alþingi hefðu þá
getað einbeitt sér að þvi a$ gera ráðstafanir til stuðnings
atvinnuvegunum. í stað þess er nú allt að fara í strand
vegna samningsrofa og forsjárleysis ríkisstjórnarinnar.
Ríkisstjómin mátti vita það, að verkalýðshreyfingin
myndi aldrei una því, að samkomulagið frá 1964 væri
rofið. Verðtrygging kaupgjaldsins hefur verið eitt höfuð
mál hennar síðan 1939, er Stefán Jóhann Stefánsson fékk
hana fyrst lögtekna. Þessi samningsrof ríkisstjórnar-
innar voru enn fjarstæðari og rangsleitnari vegna þess,
að verkalýðshreyfingin hefur seinustu misserin tekið
fullt tillit til versnandi afkomu atvinnuveganna. Síðan
vorið 1966 hefur engin alrnenn grunnkaupshækkun átt
sér stað. Á síðastliðnu hausti afsa'laði verkalýðshreyfing-
in sér um 2% kaupuppbót. Síðan að eftirvinna féll að
mestu úr sögunni, verða árslaun mikils þorra launþega
ekki nema 110—130 þúsund kr. Það hljóta allir að
sjá, að þetta fólk getur ekki tekið á sig bótalaust hinar
miklu verðhækkanir, sem hljótast af gengisfallinu.
Það er því eðlileg lágmarkskrafa verkalýðshreyfing-
arinnar, að verðtryggingu launa verði komið á að nýju.
Það myndi tryggja svipaðan kaupmátt dagkaupsins og
var 1959, þegar þjóðartekjur vom mun minni á mann
en líkur eru til að þær verði á þessu ári, ef atvinnulífið
stöðvast ekki vegna óstjórnar og verfcfalla.
Nú era allar horfur á, að verkalýðsfélögin og atvinnu-
rekendur nái ekki samkomulagi. Alþingi getur hinsvegar
tryggt samkomulag og vinnufrið með því að endursam-
þykkja lögin frá frá ‘64 um verðtryggingu kaupgjaldsins.
Margt mælir lfka með því að verðtryggingin sé fremur
ákveðin í lögum en samningum. Á nýloknum aðalfundi
miðstjórnar Framsóknarflokksins var lýst eindregnu
fylgi við þá stefnu, að verðtrygging kaupgjaldsins yrði
lögbundin. .
Ef ekki næst sámkomulag milli verkalýðsfélaganna og
atvinnurekenda, /ber Alþingi tafarlaust að lögfesta verð-
tryggingu launa. Þannig á að afstýra stéttastríði og
stöðvun atvinnuveganna. Verðtryggingin er réttlætismál,
sem ekki verður staðið á móti. Næsta skref Alþingis
eftir lögfestingu hennar er að gera ráðstafanir, sem gera
atvinnuvegunum vel mögulegt að rísa undir henni. Til
þess era ýmsar leiðir, sem eru lokaðar nú vegna rangrar
stjórnarstefnu.
i Guðmundsson:
Hin konungSega brezka
landbúnaðarsýning
í
ÁfRIÐ H839 var á vegum kon-
unglega ensika MnaðanfélagKins
haildin fyrsta lamdMnaðansýn-
ingin í röð þeirra sýninga, sem
caí eru eingöngu þetoktar sem
„tbe Reyal“. Uppruna þeíisara
sýninga má rekja til fyrri sauð-
fjiáríklippinga og annarra lamd-
bún að ai'samkundna, þar sem
endurtott búfjárkyn voru til
sýniis, ný uppfuimdin áhöld reynd
oig nýjustu lamdlbúnaðaraðfeirðir
ræddar.
Um lanigt árabdi hafa styWdr
til rannsókn ars tarfsemi á sviði
landibúnaðar og dýralæikmnga
nýrra uppfyindinga, verið aðeins
noiklkur hluiti hiinna rauntiiœfu
framiaga félagsins til akniennr-
ar eflingar landMnaðarins.
Um skeið rak félaigið á sinn
kiostnað eigin rannsóbna- og. til-
raunasitöð. Það tók í rauninni
á sig margar síkyldur, sem nú
bvtila á opinberum og öðPum
stafnunum, og var braut-
ryðjandi á nœr ölum svdðium
lamidMnaðarms. Engima ædnar
aðili hefur gert meira til
þess að bæta Mfjárstofna, og
þannig að skapa Bretlandi orð-
stír sem „kynbótamiðstöð heims
ins.“ Ein-nig hefur félagið gert
medra en nokikur gerir sér Ijóst
í dag, til þess að bæta land-
búnaðaráhöld og -tæki.
PÉLAGIÐ heldur sýiningu
sína á nýjum stað ár hvert.
Enda þótt sýningin standi yfir
aðeins í fjóra daga, er það 10
miánaða verk að koma henrni
upp, oig 7 mánaða verk að talka
hana niður. Urndir sýningarsjvæð
ið þarf ailt að 150 ekrur krnds,
og jafnstórt svæði fyrir bifreiða
stæði.
Til þess að flytja byggfngar-
efni félagsins þarf meir en 1.000
jlánnibrauta'rvagha. Þá eru eftir
sýninigarpallar og áhöld mörg
hundruð aðiia, sem hafa vélar
til sýnis, og þúsumdir búfjár.
Vatns- og raflögnum, sém
næigja mundu lítilUi borg, þarf
að koma fyrir með góðum fiyrir-
vara. En á meðan á sýnin-aunmd
stendur þarf súna- oig póstþjón-
usta að afgreiða 9.000 sárnfcö! oig
30.000 bréf á dag.
Þegar hliðin lo'ks eru opmuð
almemiingi fyrsta þriðj-udaig í
júMmánuði, þyrpast sýnimgar-
gestir að hinum hivitu tjöldum
og skrautlega máluðu sfcál.um,
tdl þess að skoða búfé, vélajr og
upplýsinga- og leiðbeiningadeiid
ir, sem standa við breiðar, 10
mílna langar götur. Hin
konunglega enska iandbúnaðar-
sýnimg er vissulega mesti við-
burður ársins fyrir þá, sem fást
við landbúnaðarstörf og heil-
brigðismál.
SÝNINGAiRGESTI kann að
umdra, hve mörg misnaun-
andi kyrn eru til sýnis, og fiurða
siig ef till vdii á því, hverrtig á
því standd, að þessi litla eyja
hefur ræktað svo mörg. Svstrið
felst í Jyví að landbúnaður í
Bretlandi er svo margbreytmlég-
ur, og hin mörgu afbri-gði i
jarðvegd og loftslagi hafa vald-
ið því, að Mfjáreigendur hafa
orðið að rækta mismunandi' teg
undir, sem hæfa hinum ýrnsu
staðháttum. Úr þessum kynjum
er h-ægt að taka úrval, sem g:et-
Kári Guðmundsson
ur þrifizt svo að seigja alls stað-
ar í heiminum. Enda þótt skepn
urnar séu upp á siitt bezta á
sýnin-gunni, þá eru þessi úrvals-
kyn ræktuð han-da bændum al-
m-ennt.
Á stórhestasýn-in-guTiim má sjá
deildir fyrir Shires, Clydesdales,
Suiffo'llks og Peroherons með
beizli og í aktygjum. Einnig er
að sjá unghesta og fUlltamda
reiðhesta af þessum kynjum:
Radðhesta, hesta til refaveiða,
arabiska hesta, polo smáhesta
og -barna.
Sýning nau-tgripa, sauðfjár og
svána er fram úr skarandi.
Fremst meðal holdanauta má
telja: Shoritihioms holdakymið,
Herefords, blac-poílled Aberdeen
Angus, red Devon og Sussex
nau-tgripi — sem njóta síauik-
inni vinsælda í útlönd-um, Lin-
oolin Red — en þeir sem vilja
harðge-rðar skepnur taka þetta
kytn fram yfir önnur, Galloways,
Hi-glhland og Black Welsh.
Helztu nautgripir, sem oru
hvort tvegigja i senn, holdakyn
og nytjakyn, eru Dairy Short-
hiorns, Red Polls og Sou-th Dev-
ons — sem eru sbórir gripir og
þekktir fyrir mjólkurgæðl
Nytjakyriin hafa te-kið miklum
framförum á uindanförnum ár-
um. British Freisians eru í
þann mund að verða í meird-
hluta meðal nytjakynja. Ayrshir-
es, sem hafa sérkennleg hom,
stand-a einnig fram-arlega. Einn
ig ber að telja Jerseys og Gu<rin6-
eys, sem eru heimsfrægar mjólk
uiikýr.
Nær því 30 sauðfjárkyin eru
sýnd. Meðal lagðsiðra kynja má
sjá Leicesters, Lineolns og Rom-
ney March. En meðal lagðstuttu
kyn-janna má sjá Oxfords South-
downs og Hampshires, og meðal
fjallakynj a Oheviots, Kerry Hill
og Welsh Mountain.
Svinakym ná nærri því tylft.
Fyrst má telja Large Whdte,
sem nú er allþjóðakyn, þekkt
vegna hæfileika tii kynblöndun-
ar. Þá era Middle Whites. Essex
og Wessex Saddlebarcks, Large
Blacks. Tamworths og önnur
kyn sem tengd era einstökum
stöðum, en þó athyglisverý.
ÁÚALDADEILD sýniimgariina
ar er viðurkennd-ur markaður
fyri-r al-la þá, sem áh-uga hafa
á vélum. Þetta er sá staður, þar
sem margir brezkir bænd-
ur velja áhöld sín, þe-gar þeir
hafa gert samanb-urð og metið
hæfni hinna mismunandi teg-
unda. Fleiri og fleiri erieadir
bændur geta á þessum stað slkoð
að brezk áhöld og rastt um þau
í umhverfi, þar sem þeir hafa
betri hei'ldaryfiriit yfir landibún
að en á nofckrum öðrum stað.
Brezkir framleiðendur geta
boðið fram allt, sem þarf fyrir
eitt hið alfjölbreyttasta lá-nd-
Mnaðarkerfi sem til er, kertfi
sem í hlutfalli við filatarmál
notar meiri vélbúnað en nokkuð
anaað. í landi matjurtagarðamna
má ekki ieiða hjá sér hið fijöi-
breytta úrvai af garðyrfkjudrátt-
arvélum og öðrum áhöldum.
Kynslóð fram af kynsióð hafa
bæn-dur sótt sýningumia tdl þess
að sikoða úrvals búfé: í dag geta
þeir séð einhverjar afkasta-
mes-tu vél-ar í h-eimi, og fundið
eitthvað athyglisvert hversu
langt sem þeir eiga að.
Á SÍNU sviði eíga hinar stóiriu
fylkin'gar verðlaunanautgripa af
öllum kynjum etoki sinn Iloa,
því hv-ergi er að lita jafn álhriffa
miklar nautgripasýningar. Þá
eru aðrar sýningargönigur, sem
hver um sig hefur sitt gi-ldi —
stórir og smáir hestar, hrútar,
og nú á vélaöldmná dráttarvél-
ar og tiOheyrandi jarðyrkjuá-
höld.
En þó ve&ur hesturinin mesta
eftirtekt á sýningarsvæðinu,
hann er sýndur með alls konar
aktygjum, og auk þess fer fram
keppni í hindranastölkkum.
Öðru hvoru að degi til imá
sjá sýningar á baafini fjérhunda,
hópa refhumda og annarra veiði
hunda. Hérna hafa menn tætoi-
fiæri til þess að hvílast í áho-rf-
endastúkunni og virða fyrir sér
hdn margfbreytilegu sýnimgar-
atriðL
' Meðlimir konumgsfjölislkyM-
u-nnar eru tíðir og áhugasamir
áhorfemdur að þessum sýninigar
atriðum, sem endurvarpa hátáð-
arblæ og vekj-a mmaimgar um
viðhafnarsýndngar oig starfs-
íþróttamiót til sveita. — Þess má
og geta, að drottninig Englands
var á sýnmgummi ásamt eigiu-
nmnni sinum.
MARiGT er það, sem fiyrir
augu ber á sýniimgunni. Eitt það,
sem menn leiða aldrei hjá sér
er B-l-ómasýningim, sem er meiri
háttar viðburður á slnu sviði. í
ró og n-æði geta menn notið par
li-tskrúða og blómaiims.
Skógræktardeildin er ævin-
lega eftirtektarverð og umfangs
mikil, og þar sýna skógarhöggs-
m-enn listir sínar og k-eppa í
smiði á hiiðum og öðrum hlut-
um úr óuinnu timibri.
Þá er smiðjan athyglisvert
sýningaratriði. Hópar áhorfenda
næstum því eins stórir og þeir.
sem horf a á b-egar keppt er um
að,járna hesta, flykkjast að, þeg
ar samfceppni i járnsmiði fer
fram.
Fóiög uingra bænda sjá um
mörg sýningaratriði á sviði
handiðinéðar, og ekki má ganga
fram hjá upplýsinga- og leið-
beiaingadeildunuim, eða þvi sem
Framhald á bls. 11.