Tíminn - 25.02.1968, Page 10

10
TÍMINN
SUNNUDAGUR 25. febrúar 1968
Heiga Jakobsdóttir
Heliga í Hólum ein'S o,g hiún
var jafnan nefnd á æsfcudögum
h-eninar í sveit sinni lézt á Fjórð-
ungssjúfcrahúsinu á Afcureyni 18.
des. s.l. eftir nær tuititugu ára
sjúfcdómsstríð, sem hún bar með
afburða þreki.
Þegar gamlir sveitungar og ná-
'grannar hverfa sjónum manns,
yfir móðuna mifclu, er eins og
skyindilega syrti — þegar maður
veit það með vissu að maður sér
hann efcki aftur, og þannig fór
fyrir mér, er ég frétti að Helga
Jakoibsdóttir væri öll En þá komu
mér í hug’a atburðir, ef til vil
sumir hversdagslegir þótt í minn-
ingunmi séu þeir bjartir, en þar
á ég við þær stundir, sem hún
ótti með samtíðarfólfci sínu — og
hversu húm varð vinsœl og stór
meðal þess, í önn dags og lífs-
baráttu —og hversu hún megn-
aði að létta undir með þeim,
sem erfitt áttu og vera þeim
traustvekjandi.
Helga Jafcobsd'óttir fæddist í
Hiólum í Reykjadal í S-Þingeyjar-
sýslu 2. sept. árið 1S00. Foreldr-
ar hemnar voru: Jakob SLgur-
jónsson og Hólmifríður Helgadótt-
ir, er þar bjuggu um langt skeið
og voru kunn fyrir gestrdsini og
viðmóts'hiýju langt út fyrir sýs'lu-
iruörk.
Helga átti sín æskuár í túni
foreldra og systkina, en þau voru:
Þórir, (hann fór ungur til Vestur-
heims, lézt þar síðastliðið vor),
Þuríður (iézt um tvítuigt) Harald-
ur, bóndi í Hóluim, Garðar, bóndi
í Lautum. Einnig átti Helga þrjú
hálf'systkiini, af fyrra hjónabandi
föður síns. Þau voru: Árni, bóndi
í Skógarseli (nýlega látinn), Unn
ui kenmari og Kristín kennari,
báðar heima á Hólum. Móðir þess
arar þriggja síðasttöldu hét Þuríð
ur H'elgadióttiir, er lézt nökkru
fyrir síðustu aldamót.
Það er ekkd vandalaust að
minnast Heigu Jakobsdóttur
í stuttri blaðagrein, þessarar fórn
fúsu fconu, er óx uipp og mótað-
ist af jafn hjiartahreinu upplagi
fiorel'dra og ættmenna sem hún,
en fór þó veg síns eigin persónu-
leika. — Það verður aldrei sagt,
að greið gata til meinata hafi
verið fátœkri allþýðustúlku á þess
um áurm. En samt fór Helga
einn vetur á unglingaskól'a þar í
sveitinni, sem nokkrir áhugasam-
ir menn höfðu á vegum
ungim'einnasamtaika'nina. Þetta var
á þeim áruim, sem vakningaaldan
mifcia reis innan ungmennafélags-
hreyfingariinnar í S-.Þinigeyjar-
sýsíiu, til að koma á ie,gg Al'þýðu-
skóla. Ein mestur ábugi var ein-
mitt í ungmennafélagi því, sem
Helga var í, svio hún var í for-
ustusveit þess fólfcs, sem bar gæfu
til að sjá árangur verfca sinna,
er Alþýðusk'óilinn að Laugium reis
aí grunni. Þegar Helga var vart
tvítug að árum, fór húin að heiim-
an til að nema og vinna við hjúkr
un, var m.a. á Vífilsstöðum og
íisaifdrðd.
Þe,gar Þuníður systir hennar
lézt úr lömunarveiki, er heltók
hana á örfáum dögum, kom Relga
heim og fór ekki að heiman um
sinn. Það þarf varla að ræða það
áf'aill, sem Helga varð fyrir að
missa einu aisystuir sína, s-em og
öðrum aðstandendum. En það
niáði raunar lengra. Við börnin
í næsta nágrenni, sem oift komu
á Hólabædnn, urðum þess vissu-
lega vör — þegar ung stúlka,
'bjarta o,g brosmilda — var ekki
meðal þeirra, sem tók á móti
okkur.
Veturiinn 1025—6 fór Helga
Jtikobsdóttir í efri bekk Alþýðu
skólams á Laugum. Hún gat þó
naumast sinnt námi að öllu,
vegna þess að það var alltaf til
hennar leitað ef einhver varð
sjúkur. Enda varð hún svo fljótt
vinsæl og virt fyrir starf sitt, að
mér fanmst nafn hennar hljóma
með sérstölkum hreim á vörum
fóliks. Að loknu námi á Lauguim
var hún Ueima í Hólum — og
það kom fyrir, að hún tók sjúkl-
inga heim. Einnig varð hún að
fara að heiman og m.a. til að vaka
yfir fólfci, sem vissi að það var
að kveðja fyrir fullt og allt. Og
þ-essu fól'ki auðnaðist Iíelgu, með
sínu andlega þreki — að gera
síðusbu ævistundir þess létbbærari
ein annars hefði orðið.
Helga var nær þrítug, þegar
hún fór öðru sinni til að auka
á hæfnii sína á hjúkrunarsviðinu.
og var að heiman í nær eitt ár
En 18. maí 1930, giftist Helsa.
Aðalsteini Aðalgeirssyni bú-
fræðingi á Stóru Laugum, sem
var sveituingi hennar og nágranni.
Á Sitóru Laugum bjiuiggu þau í
átta ár, eða þar til þau byggðu
nýlbýldð LaugaveHd 1938, og fluttu
þangað í desember sama ár. —
Helgu og Aðalsteini varð fjögurra
barna auðið, en þau eru: Þuríð-
ur hjúkrunarkona Reykjaivífc, Að-
algeir kennari Akureyri, I-Iallldóra
heima á Laug'avöllum, bústýra
hjlá föður sínum, og Hólmfríður
búsett á Torfastöðum í Vopna-
firði.
Ég var náigranni Laugavalla-
fjölskylduinnar í þrjú ár, áður en
ég fór alfarinn úr héraði. Ég
mininist þess hve fólk kom oft á
heiimili þeirra — enda mun eng-
inn haf'a séð eftir slíkri heimisókn
því það var fólk alltaf velkomið.
Ég kiom þar eitt sinn eftir noikkra
ára fjarveru, þá voru börn þeirra
komim vel á legg — og mér er
það í minni, hve þau spiluðu öll
vel á orgel, lög eftir fræga sndll-
ing'a — og hversu fjiölsikyldan var
samhent í því að láta gestum sín-
u,m líða vel. En þó gestakomur
væru tíðar á Laugavöilum var
ætíð nóg að starfa, eins og hjá
öllu fólki, er á aflkomu sína mjög
undir sól og regni. En þrátt fyr-
ir það, kom það fyrir efcki sjald-
ain, að til húsmóðurinnar Ilelgu
Jafco'hsdúttur var leitað sem fyrr,
ef um sjúkleika var að ræða,
jaifnvel eftir, að hún sjlálf var far-
in að bila á heilsu.
Og nú þegar lSfadegi Helgu er
lokið — geri ég mér þegar, fulla
grein fyrir að staða hennar í lífi
Framhald a bls 11
Arnfinnur Guðmundsson
F. 8'.10. 1939 5.2. 1968.
Dáinn horfinn harmafregn
hvílík sorg nú dryimuir yfir.
J.H.
Þegar fréttin um dauðas'lys
æskumannsins Arnfinns Guð-
mundssonar sem kunnir vissu að
var hjartfcær einka'S'Oinur ágætra
foreldra, unnusti, elskulegrar
stúlku og faðir lítils barns, sló
á alla sorgarlþögn. En hugurinn
fiaug hraðar en hljóðið til ást-
vina hans. Við vitum að þeir
há harða baráttu við þungan
harm. Annfinnur átti ætíð heim-
ili hjiá foreldrum sínum. En hann
vann mifcið utan heimilis og áitti
því marga vinnufélaga, sem allir,
sem eánn geta vottað það, að
bann vac traustur drengur, dug-
mikdM, framsýnn og ósérhlífin.
Hainn var með aifbrigðum við-
Hrafnabjörgum
bragðsflijótur og hraðhentur. Var
ldkast að hann vildi vinna tvö
dagswerik á einum degi, eða þainn
ig kom hann mér ætíð fyrir sjón-
ír. Hann stuudaði mest akstiur
með st'óran flutningabíl, sem hann
átti sjálfur. Með Arnfiinni er borf-
inn einn bezti starfskraftur vinn-
andi manna. í önn dagsins frá
starfi var hainn kallaður, til að
starfa á æðra sviði guðs um geim.
Þeir sem guðirnir elsfca d'eyja
ungir. Þetta orðtafc hefur ef tffl
vill myndazt þegar líkt stóð á og
hér. Fullorðins árin eru fljót að
líða og guðstrúin gefua- von um
kærkominn endurfund við horfna
ástvini og gátan óráðna leysist
þiá.
Arnfiinnur bar nafn móðurafa
síms og var atla tíð augasteinp
móður sinnar og yndii beggja
foreldranma. Ilann endurgalf ást-
ríki þeirra og umöninun alla með
því að geifa þeim minningu sem
engan stougga bair á. Þar sern góð-
ir menn fara, þar eru guðsvegir.
Kæri Addi! Sveitin þín og íbúar
henaar, margir tuigir vinnufélaga
þatoka þér góð kynni og sakna
þín sárt. Við biðjum þér allrar
blessunar á æðra tilve'rustigi.
„Hlöndin sem þig hingað leiddi
himáns tiil þig aftur ber.
Drottinin elskar, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.“
S.P.
Ilve margir eru þeir, sem með
hluttekningu og skilningsríkum
orðum, vildu létta byrgðina, draga
úr sviðanum í opinni hjartaund
ástvina hans. Það er staðreynd að
engfn mannleg orð duga til að
bera með þeim ofurþunga sorg-
arinnar.
En er þá ekkert til, til styrkt-
ar þeim liarmþrungnu?
ísleifur Einarsson
F. 4. 9. 1895 — d. 3. 2. 1968
Stór var sá hópur manna og
tovenna, er ég kynntist í Rangár-
vaillasýslu og kvaddi með þafcklát
um hutg, er ég flutti þaðan í burt
eftir margra ára veru. Margt af
(þessu saimiferðarfóliki er nú anmað
hwort fhitt þaðan. eða hvílir nú
undir sverðinum grænum, og af
iþeim síðarnefndu er nú síðast
kyaddur íisTeiifur Einarsson verzl-
unarmaður Hlátúni 4 Re’yfcjavík,
en hann andaðist á Lanidsspítal-
anum 3. þ.m. og var jarðsettur
frá Fosi.srvogsfcape'nu þann lö. þ.
m. að viðstöddu fjölimenni.
ílsleifur var fæddur að Miðey í
Au'stur-Landeyjum þann 4.
septemiber 1895, en ftoreldrar hans
voru hijióinin Helga ísleifsdóttir og
Einar Árnasoin er þar bjiuggu. Af
systfcinum ísleifs eru tveir bræð-
ur látnir, þeir Halldór rafvirkja-
mei'stari og Maignús en þeir dóu
háðir á bezta aildni en þau er eft-
ir li'fa eru, Þórunn húsifreyja í
D'alsseli undir Eyjafjölum, Sig-
ríður búiSett í Vestmannaeyj'Um,
Árni fyrrverandi símstöðvarstjóri
eiinnig búsettU'r hér í Reykjavík.
Engan skal undra þó að brœð-
urnir frá Miðey skyldu koma svo
mjög við sögu Kaupfél. Hallgeirs-
eyjar, sem raun varð á þegar þess
er gætt, að féTagið var formlega
stofnað á heimili þeirra að Mið-
ey 20. nóv. H9lS. Verzlun var svo
hafin í Hallgeirsey í sömu sveit
vorið 1920 og hét það Kaupfélag
Halilgeirseyjar til ársins 1948 er
sameinuð voru tvö kaupféttlög sýsl
unnar undir nafninu Kaupfélag
Ranigiæinga.
Elkki er þægt að minnast ísjeifs
án þess að geta, þessara atriða,
þar sem ísleiifuir helgaði þessu fé-
lagi al.la sína krafta á meðan þeir
entust og aldur leyfði eða um 36
ára skeið. Er félagið flutti starf-
semi sína að Hv'Olsvelli árið 1931,
var í'Sleiifur fyrsti maðurinn, sem
þaingað var ráðinn o:g er þe'ss sér-
stakilega getið í gerðabók féVags-
Ims hve mikið lán það sé féttag-
inu að hafia fengið hann í þjón-
ustu sína.
Mjög hafa fiorráðamenn féttags-
ins verið þar ratvísir á réttan
mann og ekki var tjaldað til eimn
ar nœtur af ísleifis hálf-u, og öll
lárin sem hann var á HvolsvelM
var hann við afgreiðslustörif og út
keyrslu á vörum, og munu þeir
kaupfélagsstjórar sem hann vann
bjá þessi ár hafa talið það hans
Jú, sem betur fer. Jesús Krist-
ur er sá eiinkavinur sem einn get-
ur borið smyrsl á sárin og hann
gerir það áreiðanlega.
Stór mun nú sá hópur fólks,
sem sarmhuga sendir bæn sína
upip til guðs og biður hann um
blessun o.g styrk ykikur titt handa.
Ó.I.J.
verikahriing. Á þessum árum var
ís'leifur búinn að ainmast mikla
fyrirgréiðsiu fyrir viðskiptawáni fé
ttagsins og leysa marga bón, vel
metinn o>g virtur af öllum, sem
við hann sfciptu enda með afbrigð
um átoyggfflegur gl'ögigur og hörfcu
greindur.
ísleifur var einin af þeá'm fyrstu
sem byggðu sér ílbúðarhús að
Hvottsvieli. Hanin kvæntist 12. des.
1936 Þorgerði Diðrifcsdóttor frá
LamgiboTti í Flóa var hún honum
alimörgum árum yngri, og er ekfci
ofsöigum sagt að hann hafi verið
sá umihyggjiusamaisti eiginmaður
og heimittiisifaðir er ég þekki dœmi
'tdl. Þorgerður reyndist manni síin
um góð eiginikona og bjó honum
friðsælt heimffli og fallegt en hún
er listfeng og smekfcleg með af-
brigð'um eins og hún á kyn til,
en hún er systirdóttir Ásgríms
Jóin'sisonar liistmiáttara.
Þongerður og ísleifur eignuðust
þrjú börn ein þau eru Birgir verzl-
unarstjóri hjlá KRON, Helga bú-
sett á irvo'lsvelli og Diðrik, sem
er við iðnnám hér í Reytkjavíík
eru þau öll upipfeomin og búin að
stofna sín eigin beimitti. Barna-
börnin eru sjö.
Þau ár sem ég átti heimili á
Hyolsrvelli var ísleifur all'am tím-
ann minn næsti nágranni og
minnist ég hans með innilegu
þafcklæti frá þessum liðnu árum.
Hainn var sérstaklega þægilegur
O'g áfcjósanlegur nágranni alúðleg
ur og hlýlegur við börn otokar
hjóna, b'ónigóður ef tffl hans var
leitað en fáskiptinn og hlédrægur
um það sem honuim þótti hann
ekki varða. Mjiög var til fyrir-
myindar að sjá og fylgjast með
hvernig hann meðhöndlaði þá mái
leysingja sem hann haifði urndir
höndum, en allan tímann rak
hann snnáiMslkap í frístondum sín
um og lagði í það mikla ræktar-
semi og alúð. Hann muin hafa
refcið þennan búsikap af einhverju
leyti til að drýgja tekjur sínar,
en laun V'erzlunarmanna voru
efcki há á þessum árum miðað við
viinnutíma. Ein þó held ég að þetta
hafi ekki sfcipt hann öttllu, heldur
hitt að hann virtist haldinn innri
þörf og eðttishneigð tffl. búskapar.
Hann var ræfctunarmaður mikffll
ernda sérstabt bóndaefini talinn á
yngri ánim.
ísleifur bætti störfum við Kaup
fólag Rangœinga 1966 og flutti
þá til Reykjaví'kur. Ég var þá kom
in þangað einu ári áður og er ég
mœtti honum hér á malbifcinu
kveinikaði ég mér fyrir hans hönd.
Hvernig mátti það ske að þetta
yrði umhverfi fyrir hamn svo full-
orðiinn sem hann var nú orðinn
og allt ólíkt hans fyrri heimkinn-
um og líflsvenjuim. Mundi ekki
f’ara Líkt fyrir honum og dalahónd
anum í kvæði Davíðs, að hjartað
mundi heimta meira en húsnæði
og brauð.
B'ramhald á bls. 11.