Alþýðublaðið - 12.04.1990, Blaðsíða 4

4
Fimmtudagur 12. apríl 1990
ÍÞRÓTTAVIÐBURÐIR FYRRITÍMÁ
Jónas Halldórsson
Fyrstí afreksmaður okkar í
sundi á alþjóðamælikvarða
Islendingar hafa löngum átt frækna sundmenn, allt frá
dögum Grettis, sem fyrstur þreytti Drangeyjarsund. Það er
þó ekki ætlun okkar í dag að rekja sögu sundsjns frá því í
fornöld, heldur fara aðeins nær nútíðinni. Sá íslendingur
sem fyrstur vinnur afrek í sundi á alþjóöamælikvarða er
Jónas Halldórsson. Árin 1938 og 1939 setur hann íslands-
met í öllum vegalengdum skriðsunds, nema 50 m og í öll-
um vegalengdum baksunds. Jónas bar höfuð og herðar yfir
aðra sundmenn íslenska. Óhætt er að fullyrða, að hann hafi
nær ávallt sett íslenskt met.
Örn Eidsson
skrifar
er hann stakk sér til sunds.
í landsliðinu í sundknattleik
í Berlín 1938
Auk þátttöku í einstaklings-
greinum sundsins æfði Jónas all-
nokkuðsundknattleik. Þessiíþrótt
er vinsæl víða erlendis, en hefur
aldrei náð almennri útbreiðslu hér
á landi. Ólympíuárið í Berlín 1936
áttum við þó það sterkt lið, að
ákveðið var að senda það til
keppni á leikunum. Að sjálfsögðu
var Jónas Halldórsson einn af leik-
mönnunum.
Ekki var hér um að ræða neina
frægðarför. Áður en sjálf Ólympíu-
keppnin hófst lék liðið eina sex
æfingaleiki við mörg af bestu fé-
lögum Þýskalands. Þjóðverjarnir
unnu fjóra leiki, einum lauk með
jafntefli, en íslenska liðið vann
einm
I Ólympíukeppninni hófst þátt-
taka Islendinga á leik við Sviss,
leikurinn var jafn til að byrja með,
en Svisslendingar unnu þó að lok-
um með 7:l og það var Jónas, sem
skoraði mark Isiands. Næst var
leikið við Svía, sem unnu okkar lið
ll:0 og loks við Austurríki og enn
tapaði íslenska liðið og nú 6:0.
Þrátt fyrir þessa útreið vakti ís-
lenska liðið athygli og þá sérstak-
lega fyrir prúðmannlegan leik,
e.t.v. of prúðmannlegan.
Þátttaka í
Evrópumeistaramóti í
London 1938
22. júlí 1938 fóru tveir íslenskir
sundmenn til London til keppni á
Evrópumótinu, sem fram fór dag-
ana 6.—13. ágúst í Wembley.
Keppendurnir voru Jónas Hall-
dórsson, sem átti að keppa í 400
Jónas Halldórsson í hópi bestu sundþjálfara Ameriku.
Jónas i keppni i USA.
Jónas hefur alla tíð verið sérstak-
ur. Árið 1945 var hann t.d. annar
stigahæsti maður skólans og kjör-
inn foringi sundftokksins. A hinu
árlega háskólamóti 1945 sem allir
háskólar Bandaríkjanna taka þátt
í, var Jónas eini keppandi lowa-
skólans og varð 5. í báðum þeim
greinum, sem hann keppti í. Eitt
Islandsmet féll í Bandaríkjaför-
inni, Jónas synti 220 jarda skrið-
sund á 2:26,0 mín.
Farsælt þjálfunarstarf
í áratugi_______________________
Jónas kom aftur heim í ársbyrj-
un 1947 að loknu 2'/2 árs íþrótta-
námi, en auk sunds lagði hann
stund á dýfingar, nudd, meðferð
Ijósa- og gufubaða, frjálsar íþróttir
og körfubolta. Eftir heimkomuna
hófst fljótlega farsæll kennsluferill
Jónasar, hann þjálfaði um árabil
flesta mestu afreksmenn íslands í
sundi og aðstoðaði þá við að bæta,
eigin Islandsmet. Það er of langt
mál að telja upp alla þá fjölmörgu
sundmenn, sem hann þjálfaði.
Ekki er hægt að Ijúka þessari
frásögn án þess að segja frá Nudd-
stofu Jónasar á Kvisthaganum, en
hún var gleðistaður margra Reyk-
víkinga um árabil. — Jónas er sér-
stakur gæfumaður, ávallt í góðu
skapi, en slíkum mönnum er gott
að kynnast.
Jónas Halldorsson ásamt Guömundi Gíslasyni, sem hann þjálfaöi um ára-
bil. Guðmundur heldur hér á Pálsbikarnum, sem hann hafði unnið, þegar
þessi mynd var tekin.
og 1500 m skriðsundi og Ingi
Sveinsson í 200 m bringusundi.
Þeir félagar voru allnokkuð frá
sínu besta á þessu móti, og voru
slegnir út í undanrásum. Jónas
synti 400 m á 5:28,4 mín. og 1500
m á 22:36,0 mín. Til samanburðar
má þó geta þess, að besti árangur
Jónasar hér heima hefði nægt í 6.
sæti í báðum greinunum. Tími
Inga í 200 m bringusundi var
3:10,4 mín., en í aukakeppni fékk
hann tímann 3:08,0 mín.
Jónas leggur stund á
sundnám í Bandaríkjunum
I gamla daga var það stórvið-
burður, þegar íþróttafólk fór í
keppnisferð erlendis. í dag er
þetta nánast hversdagslegur at-
burður. Síðla ára 1944, eða undir
lok heimsstyrjaldarinnar hélt Jón-
as Halldórsson til Bandaríkjanna
ásamt konu sinni til að leggja
stund á sundnám og fleiri íþróttir
við Iowa-háskólann. Auk námsins
tók Jónas þátt í mörgum sundmót-
um með skóla sínum og var mjög
sigursæll. þegar þetta gerðist var
hann orðinn þrítugur, en það er sá
aldur, þegar sundmenn hafa yfir-
leitt lokið keppnisferli sínum. En
Ólympiufarar 1936. Frá vinstri, efsta röð: Magnús B. Pálsson, Pórður Guð-
mundsson, Jón Pálsson (þjálfari), Þorsteinn Hjálmarsson og Stefán Jóns-
son. Miðröð: Úlfar Þórðarson, Jón D. Jónsson, Jonas Halldórsson og Rögn-
valdur Sigurjónsson. Fremst: Jón Ingi Guðmundsson og Pétur Snæland.
Á myndina vantar Loga Einarsson.