Alþýðublaðið - 18.04.1991, Qupperneq 4
4
Fimmtudagur 18. apríl 1991
MmMIIS
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Sigurður Jónsson
Setning og umbrot: Leturval sf.
Prentun: Oddi hf.
SÍMI 625566
Eftir lokun skiptiborðs:
Ritstjórn: 625538
Dreifing: 625539
Tæknideild: 620055
Fax: 627019
GIUNDROÐI
SJÁLFSTÆDISFLOKKSINS
I annars máttlausri kosningabaráttu Sjálfstæðis-
flokksins má finna áróður íhaldsmanna sem byggist
á glundroðakenningunni. Glundroðakenning íhalds-
ins er gömul brella: „Við erum sameinuð heild en þeir
eru tvístraðir smáflokkar. Þess vegna er ekki eyðandi
atkvæði á neitt annað en Sjálfstæðisflokkinn." Bak við
þennan áróður dylst svo annar áróður: „Við erum
samhentiren þeirfara sífellt í hársaman." Einsog allur
áróður, er glundroðakenningin einföld og gæti senni-
lega verið áhrifarík ef dæmin sönnuðu ekki annan
veruleik. Tökum nokkur dæmi.
Dæmi 1: Að loknum þingkosningum 1987 mynduðu
Sjálfstæðisflokkur, Framsóknarflokkur og Alþýðu-
flokkur ríkisstjórn. Forsætisráðherraembættið kom í
hlutSjálfstæðisflokksins. Hvernig stjórnaði hinn stóri,
samhenti flokkur ríkisstjórninnni? Frá því er skemmst
að segja, að formaður Sjálfstæðisflokksins hafði enga
stjórn á hinum ósamstiga flokki sínum. Þingflokkur-
inn var líkur hæsnahópi þar sem hver gaggaði með
sínu nefi og tók engri stjórn. Þrýstihópar Sjálfstæðis-
flokksins stóðu allir varðstöðu um sína sérhagsmuni
og beittu öllum sínum þunga á forsætisráðherra sem
fljótlega vissi ekki í hvorn fótinn hann átti að stíga. Ár-
angurinn varð auðvitað sá, eins og alþjóð veit, að for-
sætisráðherrann missti alla stjórn á ríkismálunum.
Efnahagsstjórnin var engin, undirstöðuatvinnuveg-
irnir og fyrirtækin í landinu stóðu flestöll á barmi
gjaldþrots, verðbólgan óð upp og þjóðarkreppa blasti
við. Hvað gerði hin „samstiga" forysta Sjálfstæðis-
flokksins? Hljóp frá borði og skildi Framsókn og Al-
þýðuflokk eftir með allan glundroðann eftir vonlausa
hagstjórn íhaldsins. Á ótrúlega stuttum tíma tókst
nýrri ríkisstjórn „glundroðaflokkanna" — svo orðfæri
áróðursmeistara Sjálfstæðisflokksins sé notað — að
koma á stöðugleika, ná niður verðbólgu og tryggja
aðstæður sem gerðu aðilum vinnumarkaðarins fært
að gera þjóðarsátt um kjör og verðlag. Þannig tókst
„glundroðaflokkunum" að bjarga þjóðinni frá stór-
felldri kreppu sem glundroði. Sjálfstæðisflokksins
skildi eftir sig.
Dæmi 2: Sjálfstæðisflokkurinn boðar stórfelldar
skattalækkanir ef hin samstiga forystusveit þeirra
kemst til valda. Fjölmiðlar skýra nú frá skattaafrekum
meirihluta sjálfstæðismanna í Reykjavík: Borgarstjór-
inn í Reykjavík á landsmet í skattaálagningu. Og ekki
getur Davíðfaliðsig á bak við glundroðann: Einræðis-
stjórn hans í Reykjavík hefur breytt borginni í skatta-
martröð. Og það sem verra er, þessum skattapening-
um hefur ekki verið varið í þágu borgaranna eða til fé-
lagslegrar þjónustu, heldur hafa þeir runnið í skraut-
hýsi hins glundroðalausa borgarstjóra.
Dæmi 3: Nýlega hafði nýr formaður Sjálfstæðis-
flokksins það á orði, að banna ætti smáflokkum að
koma fram í Ijósvakamiðlum í flokkakynningum fyrir
kosningar. Eflaust olli „glundroðinn" formanninum
klígju. Þannig tala menn sem hafa fyrirlitningu á lýð-
ræðinu. Rödd hins sterka skal ein heyrast. Raddir
hinna smáu sem aðrar skoðanir hafa skulu niður
þaggaðar.
Dæmi 4: Hinn heilsteypti Sjálfstæðisflokkur hefur
lagt út í kosningabaráttu án þess að hafa nein stefnu-
mál. Flokkurinn meldar pass í öllum veigamestu
málaflokkunum. Flokkurinn hefur enga stefnu í sjáv-
arútvegsmálum, enga í landbúnaðarmálum, enga í
heilbrigðis- og tryggingamálum, enga í velferðarmál-
um og enga í ríkisfjármálum. „Glundroðaflokkarnir"
hafa hins vegar allir lagt fram stefnu í veigamestu
málaflokkunum. Spurningin er því einföld: Hvort
halda menn að skapi meiri glundroða í þjóðfélaginu,
ríkisstjórn sem samanstendur af flokkum með fast-
mótaða stefnu eða ríkisstjórn sem stjórnað er af
stefnulausum flokki? Reyndar vita menn svarið: Það
var gefið 1988 þegar Sjálfstæðisflokkurinn hljópst frá
ábyrgð á þjóðarbúinu þegar hann sagði upp verk-
stjórastörfum í ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar.
Dæmin eru mýmörg um glundroðann sem býr í
hinni miklu breiðfylkingu kosningabandalagsins sem
ber heitið Sjálfstæðisflokkur. Hið eina afl sem getur
valdið glundroða í íslensku samfélagi er einmitt Sjálf-
stæöisflokkurinn. Glundroða íhaldsins ber því að var-
ast.
Hin breida samlylking
Alþýðuflokkurinn hefur nú setið i rikisst jórn i f jög-
ur úr eftir langa stjómarandstöðu og á þessum
stutta tima hofur mikið breyst, b«ði i islensku þjóð-
félagi og úti i hinum stjóra heimi. Mikið af þeim
breytingum til framfara som orðið hafa hór heima
eru flokknum okkar að þakka og við erum stolt af
þvi. Það hefur svo berlega komið i Ijós á þessum ár-
um að þjóðin þarf á Alþýðuflokknum að halda.
I’ad cr ólwtl ail sr-i>ja |)cí>ar r.uV
hcrrar okkar oi> |)ini>imMin koinn
aó vcrki í ríkisstjórninní linfi |)au
brctt ii|)|) erinarnar oi> tckið tlui>-
lcija tíl iKMidinni. ()i> |)ct>ar virt lít-
iiin vfir vvrkaskrnna. Iivad sj.íuni
vicl? .Iii. vid sj.íuin ad vt‘r(1l)(')li>aii
cr hjodiuid oi> þad cru tinclur oií
stórmcrki. Vcxtir linfn lækkad oi>
sladi>rcidsla sknttn cr koinin ;í. I
luisiiícdisniáliiiuini licfur ordid
l)vltini> oii þau cru nú ad koniast í
liorf scin li.cfir fvrir tuttui>ustu
óldina. Aukin vakldrcifini> cr kom-
in á niilli ríkis oi> svcitarfclai>a. ný
lói> cru sctt uin fclai>s|)jóinistu oi>
átak hcfur vcrid i>crt í inálcfnuin
aldradra oij fatladra. Oi> vid sjáum
aukid frdsi í vidskiptum oi> at-
viniuilífi. ný oii nukin tcni>sl vid
Kvrópu oi> sjálfstaula utanríkis-
stcfnu í vcrki. I’ctla kalla ci> árani>-
u r.
.lafnframt þcssu hcfur Alþýdu-
flokkurinn haft til ad bcra þann
lífsanda scm dui>ad hcfur til ad
drai>a til hans jafnadarmcnn úr
ódrum flokkum oi> utan flokka.
Olduróts hinna mikhi brcytini>a í
hciminum hcfur cinnii> ordid vart
hcr hcima á Islandi oi> bylgjur þcss
liafa skollid á ströndum okkar
mcd þcim krafti ad ýmislei>t hcfur.
ordid undan ad láta. í slíkum um-
breytini>um fcr ckki hjá því ad þad
cfni scm flokkar ot> stcfnur þcirra
cru ítcrd úr kristallist oi> vcrdi
skýrara fvrir hui>skoti okkar cn
ádur. þannii' tókst Alþýdubanda-
lai>inu ckki ad standast tímans
tonn oi> þróast mcd framrás tím-
ans cn kaus ad vcra flokkur fortíd-
ar. Oi> íhaldid mcd Framsókn í
pilsfaklílunn stcndur mí frammi
fyrir þjódinni nakid oi> l>iínuilaust
scm stcfnulaust hagsnninakcrli
pcniniíavaldsins. oi> scst iui vcl í
þcirra kalda Mammonshjarta. Kn
Ihaldid rcvnir ad hylja nckt sína
itied lánsfjödrum oi> talar um frclsi
oi> mannúd. Kn því midur þá vita
licfur cinmitt komid skýrt i Ijós
m'ma í kosnini>abaráttuimí cins oi>
Ivö örstutt claMiii sýna. Af því ad
Davíd Oddsson skilur ckki ordid
frclsi þá sctti hann fram þá ein-
l;ci>u (isk ad úliloka ætti öll fram-
bod til Alþint<iskosnint>a ncma
þau stóru oi> stcrku. I.vdrædid
þv;cklist eitthvad <>þa»i»ilciía fyrir
homim. ()i> á Scltjarnarncsi hafa
flokksbra'dur Davíds Oddssonar
opinbcrad fyrir alþjód hvcrnii>
þeir ætla ad bcita manmidinni á
einhverlu börnin scm Inia í ba'jar-
fclai>inu.
I þcssari i>crjun scm farid licfur
fram undanfarin ár hcfur þcim
möri>u scm fvlitja jafnadarstcfn-
uimi í hjarta sínu ordid ljóst ad Al-
þvduflokkurinn. flokkur jafnadar-
manna. cr sá flokkur sem samcin-
ar þad ad liafa !>rundvallarlífs-
skodun sem byjífíist á frelsi oj> jafn-
rétii. cn cr jafnframt nÓ!»u frjáls-
lyndur til ad þora ad taka brevtin^-
um <>!> adl;t!>a stcfnu sína ad nýjum
tímum oj> brcvttu þjódfclatþ.
Cíamli draumurinn um samein-
ini>u jafnadarmanna hcfur ntí aft-
ur fenjíid byr undir báda vænjíi (>!>
cjí er sannfærd tim þad ad sti þró-
un mun halda áfram. htin er óhjá-
kvæmilet>. Htín er (ihjákvæmilct!
medan lífsncistinn lifir hjá þessum
flokki. medan rtím cr til fvrir nýjar
huyinvndir. nvtt fólk scm vill
k>!>!>ja hinni !>ömlu cn síjíildu
stcfiui lid.
Slátim ckki frá okkur hut>mynd-
inni um breida samfylkinyu jafn-
adarmanna á íslandi. vegna fvrri
mistaka ot> þ<> þróunin sé ef til vill
ha>!>. Sti hin breida samfvlkint!
mtin koma. oi> þá i>eta jafnadar-
mcnn mótad þctta þjódfélají mcir
cn nokkru sinni fvrr í anda frelsis
<>!> brædrala!>s. Því hjörtu okkar
jafuadarmanna slá í takt. (>!< þad
cr samkenndin sem er !>runntónn-
iun í !>erdum okkar. !>lcymum
aldrci því a<1 i för mcd skvnsemi
oi> rökhu!>sun verdur ad fylgja
hjarta sem !>etur fundid til.
Vid hcfjtim nti lokalotuna í þcss-
ari kosninjíabaráttu. Vid vitum
hvcrju vid !>etum áorkad þejtar
vid fáum timbod til þess. Vid sjá-
um ad vid höfum verid á réttri leid
sídustu ár oj> vid viljum fá ad
halda áfram þcssu starfi. Vid skul-
um luí samcina krafta okkar þessa
sídustu dajja fram ad kosningum
o!> halda mcrki jafnadarstefnunn-
ar á loff mcd þcim krafti <)}> því
stolti ad vid iminum hrífa med
okkur alla þá scm til okkar hcvra
(»!> try!>!>ja mcd því stórsi!>ur Al-
þýduflokksins á l;ui!>ardaginn
kcnuir.
Valgerður
GunnarsdólHr skrifar
þeirn ckki hvad ordin þvda. I’ad
„Alþýöuflokkurinn, flokkur jafnaöarmanna, er sá flokkur sem sameinar
þaö aö hafa grundvallarlífsskoöun sem byggst á frelsi og jafnrétti, en er
jafnframt nógu frjálslyndur til aö þora að taka breytingum og aðlaga stefnu
sfna nýjum tímum og breyttu þjóöfélagi," segir Valgeröur Gunnarsdóttir
m.a. i grein sinni.