Alþýðublaðið - 06.03.1997, Side 7

FIMMTUDAGUR 6. MARS 1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
mennin
Mörgu hef ég fríðu fljóði
fagnað, sem mitt hjarta kætti.
En aldrei slíkri ég áður mætti
ástargyðju af holdi og blóði.
Vilji ég lýsa vexti og slíku
verða æðstu heiti að lasti.
Og ég mæli í augnakasti
orðlaus drottins verkin ríku -
Ljúf er röddin líkt og vaki
ljóð við streng í óði dýrum.
Stuðlar falla í hlátrum hýrum
hendingar i fótataki.
Undir brúnum búa í friði
bjartar stjömur kulda og glóðar.
Ættarmerki minnar þjóðar
mærin ber í anda og sniði.
meginmákÞessi kona kann að unna,
kann að vera ambátt, drottning.
En ég fmn með ótta og lotning
einnig hatrið mun hún kunna.
Sögur hefir líf mitt leyndar
lærdóm þeirra hugur geymir.
Engum lengur galla gleymir
glapsýn minnar fyrstu reyndar.
Lyst til gulla hvarf í hretið
hærra mark nú örvum set ég:
Síðan dýran gimstein get ég
geð jöfnu betur metið.
Og ég vildi lán mitt leggja,
í litla þétta hönd og hvíta,
og í fjötmm feginn líta
fram á götu okkar beggja.
Einar Benediktsson skáld orti þetta Ijóð um Ólafíu Jóhannsdóttur, kvenréttinda-
konu, en hún markaói spor í söguna á margvíslegan hátt og er hennar minnst í
Noregi fyrir að hafa verið hálfgerður dýrlingur sem fórnaði fé og kröftum til að
hjálpa bágstöddum og sjúkum vændiskonum í skuggahverfum Oslóborgar í
upphafi aldarinnar. Einar og Ólafía áttu f ástarsambandi á sfnum yngri árum.
Fyrstu fslensku súfragetturnar nefnist grein eftir Þóru Kristínu Ásgeirsdóttur en
hún fjallar um ævi Ólaflu og Þorbjargar Sveinsdóttur frænku hennar, og birtist í
blaðinu á morgun.
■ Þjóðleikhusið frumsýnir leikritið, Köttur a heitu blikkþaki
Amerískt - Já mjög amerískt
- segir Baltasar Kormákur. Margrét Vilhjálmsdóttir: Óvanalega djúsí rulla.
Höfundurinn er snillingur í að túlka tilfinningar fólks og að sumu leyti
minnir hann á Tjekov, persónurnar lifa í fortíðinni,” segir Margrét Vil-
hjálmsdóttir en hún og Baltasar Kormákur fara með aðalhlutverkin í verk-
inu, Köttur á heitu blikkþaki sem Þjóðleikhúsið frumsýnir i kvöld. “Þau
tala í kross og líða áfram án þess að geta lyft hendi til að hafa áhrif á
framvinduna.”
“Hann er drykkfelldur og á við
vandamál að stríða í hjónabandinu,
lokar konuna sína af og þau lifa
engu kynlífi,” segir Baltasar Kor-
mákur um persónuna Brick en í
kvöld frumsýnir Þjóðleikhúsið leik-
ritið, Köttur á heitu blikkþaki eftir
Tennessee Williams. Baltasar Kor-
mákur og Margrét Vilhjálmsdóttir
fara með tvö aðalhlutverkin. Leik-
ritið fjallar um ólgandi fjölskyldu-
uppgjör í hitasvækju Suðurríkjanna,
meðan viftumar snúast letilega í
takt við tregafullan blús.
Ósamkvæm en trú-
verðug
“Það er látið liggja að því að Rick
sé hommi og hann virðist ekki vera
fær um að losa sig úr þessari tilfinn-
ingakreppu en þrátt fyrir aumingja-
skapinn er þetta ljúfur náungi en
dekraður,” segir Baltasar. “Pabbinn
er að deyja, moldríkur og Brick
kærir sig ekki um arfinn meðan
“Brick sem Baltasar leikur
er dæmigerð persóna úr
leikriti eftir Tennessee
Williams,” segir Margrét
Vilhjálmsdóttir. “Hann
veltir sér upp úr fortíðinni
án þess að geta neinu um
breytt, hann er eins og lif-
andi dauður. Baltasar fell-
ur við hlutverkið eins og
flís við rass, enda er hann
góður leikari.”
“Ég ætla að vona að það
sé þess vegna,” segir
Baltasar og bætir við að
Margrét sé mjög trúverðug
sem Maggy.
bróðir hans og mágkona búa sig
undir að sölsa allt undir sig. Hann
og aðrar persónur í verkinu eiga
veiklyndið sameiginlegt, og þau em
ósamkvæm sjálfum sér en ákaflega
trúverðug og þess vegna lifir verk-
ið.”
Óvanalega djusí rulla
“Þetta er óvanalega djúsí mlla,
skemmtileg innan gæsalappa. Það
fer um mann,” segir Margrét Vil-
hjálmsdóttir sem fer með hlutverk
Maggýar. “Persónumar em breysk-
ar og ófyrirsjáanlegar, höfundurinn
er snillingur í að túlka tilfmningar
fólks og að sumu leyti minnir hann
á Tjekov, persónumar lifa í fortíð-
inni, tala í kross og líða áfram án
þess að geta lyft hendi til að hafa
áhrif á framvinduna. Brick sem
Baltasar leikur er dæmigerð persóna
úr leikriti eftir Tennessee Williams,
hann veltir sér upp úr fortíðinni án
þess að geta neinu um breytt, hann
er eins og lifandi dauður. Baltasar
fellur við hlutverkið eins og flís við
rass, enda er hann góður leikari.”
“Ég ætla að vona að það sé þess
vegna,” segir Baltasar.
Vílar ekkert fyrir sér
En Maggy sú sem þú leikur, er
hún kunnugleg?
“Ég á ekkert sameiginlegt með
þessari konu, hún er fædd í í Miss-
isippi og er auðvitað uppi á allt öðr-
um tíma en ég,” segir Margrét.
“Hún er baráttujaxl og “surviver,”
og lætur ekki buga sig. Hún beitir
allra bragða til að ná sínu fram og er
gift inn í ríka fjölskyldu þar sem
fjölskyldufaðirinn, “Big daddy,” er
að deyja úr krabbameini og maður-
inn hennar er drykkjusjúklingur og
vill ekki sofa hjá henni lengur. Hún
hefur seiglu og er ólík öðmm per-
sónum verksins og notar jafnvel
lygina sér til framdráttar, vílar ekk-
ert fyrir sér til að lifa af. Hún er að
reyna að tryggja sína hagsmuni þeg-
ar kallinn hrekkur upp af, þau eiga
engin böm og hin systkinin láta
hana finna það.”
“Ég vil ekki skilgreina hvemig
eigi að leika hlutverk Maggyar en í
túlkun Margrétar er hún mjög sann-
færandi,” segir Baltasar um frammi-
stöðu Margrétar í hluverkinu.
Erlingur Gíslason og Margrét Vil-
hjálmsdóttir í hlutverkum sínu í
leikritinu en Erlingur fer með hlut-
verk fjölskylduföðursins.
Besta verkið
“Höfundurinn er að takast á við
margvíslega hluti í verkinu, lífið í
kringum okkur, hómósexúalisma og
lygina en hann var sjálfur tvíkyn-
hneigður og þekkir því vel til,” seg-
ir Margrét. “Þetta verk er að mínu
mati besta verk höfundarins en ég
hef lesið þau flest og séð nokkur á
sviði.”
“Ég hef ekki stúderað Tennessee
Williams neitt sérstaklega en get þó
sagt að af þeim þremur, honum, Eu-
gene O’Neill og Arthur Miller er
hann í mestu uppáhaldi,” segir
Baltasar. “Tilfinningahliðin gengur
mjög vel upp en þetta er ákaflega
amerískt verk, mjög amerískt og
kannski ekki skrítið að persónumar
séu markaðar af því þjóðfélagi sem
þær eru sprottnar úr.”
Fullt erindi
“Verkið á fullt erindi til fólks í
dag og tekur á málum sem við emm
sjálf að glíma við í daglega lífmu,”
segir Margrét. “Öfugt við það sem
sumir halda fram þá eldast verk höf-
undarins vel. Þetta verk hefur aldrei
verið sýnt hjá atvinnuleikhúsunum
hér heima áður en það er búið að
standa til hjá báðum húsunum í
minnsta kosti tíu ár.”
Síðan em þau rokin enda frttn-
sýning framundan og mikið að ,ger-
ast, Baltasar segist reyndar iiafa
fengið frí frá æfingum uni tíma til
að ferðast með Friðriki Þór Frið-
rikssyni um Evrópu til að kynna
myndina Djöflaeyjuna, en milli
þess sem hann vinnur í leikhúsinu
situr hann við skriftir um þessar
mundir og skrifar kvikmyndahand-
rit, eftir bók Hallgríms Helgasonar,
101 Reykjavík.