Vísir - 24.10.1976, Page 10
Sunnudagur 24. október 1976 vism
10
„Þab var alveg gengib út frá þvi i
minni fjölskyblu, að ég væri sjálf-
stæöismaöur og yröi verslunar-
maöur.
„Ég frétti siöar aö hann heföi
misst vitiö, og loks skoriö af sér
þumalputtann inni á bar og lagt
hann ofurróiega á skenkiboröiö”.
„Góöur biaöamaöur veröur aö
hafa þetta i puttunum á sér.”
„Þaö var fjörugt skólalif hjá
okkur”, segir hann, „en afskap-
lega sérkennilegtskólaliflfka, þvi
þetta var á striðsárunum. Mér
fannst fyrst aö bandarisk skóla-
systkin min væru undarlega
barnaleg á margan máta miöaö
viö islenska jafnaldra. Þetta var
þangaö til að inn i skólann kom
gusa af fólki sem haföi heldur
betur komist út fyrir landstein-
anna. Þetta voru hermenn sem
herinn haföi keypt út úr svinari-
inu og boöiö aö kosta tilnáms meö
þvl skilyröi aö þeir yröu áfram 1
hernum. Þarna eignaöist ég vini,
tvltuga menn eöa svo, sem höföu
verið i striöinu, sumir t.d á
Kyrrahafseyjum i blóöugustu
bardögum styrjaldarinnar.
Þessir vinir minir höföu upplifaö
svo gígantiska, voöalega hluti
margir hverjir, aö þeir voru ann-
að hvort orðnir æöi töff eöa meira
og minna úr jafnvægi.”
Lifandi lik og dauð.
„Einn besti kunningi minn
þarna, sem átti aö veröa læknir,
kom út úr þessum ósköpum
þannig aö maöur mátti aldrei
vera hastur viö hann, — aldrei
segja t.d.: Þegiöu! Þá féll hann
saman og tárin flóöu. Hann var
oröinn svona meyr. Ég frétti
siöar að hann heföi misst vitiö og
loks skoriö af sér þumalfingurinn
inni á bar og lagt hann ofurrólega
á skenkiborðiö.”
„Annar kunningi minn, sem
mérersérstaklega minnisstæöur,
var nú eiginlega hálfklikkaöur al-
veg frá þvi ég kynntist honum.
Hann átti lika aö verða læknir,
var góöur námsmaður en drakk
afskaplega mikiö. Eftir hroöaleg-
heitin sem hann haföi upplifaö
varöhann fyllibytta. Ég man eftir
þvi aö stundum þegar hann var aö
koma heim um nótt af fyllirii, þá
fór hann ekki á stúdentagaröinn
tilaösofa,heldurfórhann ogsvaf
i likhúsinu. Bara vingsaöi ein-
hverju likinu framúr og smeygöi
sér undir lakiö. Honum fannst
þetta þægilegt. Þetta var maöur
sem var búinn aö vaöa likin upp i
klof á vigstöövunum. Greindur
maöur, — en kaldhæöinn”.
Bjór og puð.
,,Jú, jú, sjálfurdrakkég asskoti
mikinn bjór. Viökomum gjarnan
saman á bjórkrám á kvöldin,
sungum og trölluöum og töluöum
saman. En ég stundaöi námiö vel
og þetta var vissulega puö lika.
Ég eiginlega stoppaöi ekki I námi
I þrjú ár. Þetta blaöamennsku-
nám miðaöi ekki sist aö því aö
gera mann sæmilega fróöan um
sjálfsagöa hluti i hagfræöi, fé-
lagsfræöi og svoddan nokkru. Svo
fengum viö auöveldlega ákaflega
mikla praktiska æfingu, þvi aö
skólinn haföi sitt eigiö blaö, tima-
rit og útvarpsstöö.”
„Þetta nám heföi vafalaust
komiö aö beinum notum ef ég
heföi lagt út i blaöamennsku i
Bandarikjunum. Ég var fyrir rest
oröinn mjög amerikaniseraöur og
ég heföi allt eins getaö llengst i
Ameriku.þviaöég átti visa vinnu
við blaöiö prófessorsins mins. En
fyrir eina af þessum tilviljunum
sem lif manns er samansett úr,
þá vill svo til aö ég útskrifast rétt
fyrir jólin og þá gripur mann sú
eölilega og sjálfsagöa löngun aö
verja jólunum heima. Og ég fer
heim og byrja strax á Mogganum
okkar.”
Að hafa tólið i lagi
Gisli segir aö hiö eiginlega
blaöamennskunám, t.d. hvaö
varöar útlitsteiknun, hafi ekki
komiö aö miklum notumi blaöa-
mennskunni sem hann kom þá inn
I hérlendis. Þaö sé reyndar ekki
hægt aö kenna mönnum aö skrifa
blöö vel.
„Þaö er alveg af og frá aö þaö
sé hægt aö kenna manni aö vera
góöur blaöamaöur. Ég er hins
vegar ekki frá þvi aö þaö megi
kenna manni aö veröa slarkfær
blaöamaöur. En góöur blaöa-
maöur veröur aö hafa þetta i
puttunum á sér. Þaö sem ég legg
sjálfur mest upp úr núna aö
gööur blaöamaöur veröi aö hafa,
er vald á málinu sem hann notar.
Þaö hugsa ég aö ég hafi ekki lagt
svo mikla áherslu á fyrir 25 árum
eba svo. Siöan skiptir hugmynda-
flugiö miklu máli, — aö sjá frétt-
ina og höndla hana- og aö skrifa
hana út frá réttúTVelvöldu sjón-
arhorni. En þaðsem irriterar mig
mest þegar ég les islensk dag-
blöö — og maöur sér ekki i
vönduöum blööum erlendum —
erþegarmenn eru aö basla viö aö
skrifa fréttir og hafa ekki tólib i
lagi. Nota kannski tiu setningar
til aö segja eina, og svo fram-
vegis. N úmer eitt i blaöamennsku
i minum huga er aö hafa sjálft
verkfærið, tungumáliö i lagi.”
SIGGA VIGGA FÆDDIST I KJOL
GIsii teiknar Siggu Viggu — Þegar hann var IM.R.fór hann I Mynd-
lista- og handiöaskóiann og ætlaöi aö eigin sögn aö veröa mikili
listamaöur. „En mér leiddist óskaplega. Ég var látinn teikna dauöa
ýsu allan timann. Svo ég hætti I myndlistaskólanum og gaf mömmu
ýsuna”.
„ÉG fór eiginlcga ?ö teikna
þessar myndir af henni Siggu
Viggu minni tii aö gefa ofurlitil
komment á þjóömálin og mann-
lífiö. Þær eru hugsaöar sem eins
konar nálarstungur. Og þaö má
gerasllkarathugasemdirá mun
lúmskari og áhrifameiri hátt i
mynd en i löngum leiöara”,
sagöi GIsli J þegar forvitnast
varum Uiurö Siggu Viggu.einn-
ar vinsæiustu teiknimynda-
fígúru hérlendrar.
Sigga Vigga fæddist i kjól.
Fyrsta myndin sem varð rót
Siggu Viggu, síidarstúlkunnar
meö skýluklútinn, sýnir litla
stúlku sem köiiuö er i höfuðið á
varöskipinu Marlu Júliu. Sigga
Vigga varö sem sagt til i
þorskastriöinu — 12 milna striö-
inu — og þessi mynd varö svo
fræg aö birtast I breska stór-
blaðinu The Timcs. Pabbi henn-
ar á Alþýöubiaöinu varö æöi
rogginn yfir þvl. En á um .20 ára
ferli Siggu Viggu hefur hún
breyst býsna mikiö. „Hún var
svo ktossuö, blessunin fyrst”,
segir Gisli, „en er oröin miklu
nettari og betur teiknuö nú, þó
ég segi sjálfur frá.”
Fyrst I staö teiknaði Gisii
Siggu Viggu aöeins sem tóm-
stundagaman þegar hann haföi
tima til á Alþýöublaöinu, en nú
birtist hún þrisvar i viku I Morg-
unblaöinu. „Nú er þetta fariö aö
likjast meir vinnu og kostar
mig tvö kvöld i viku”, segir
hann. Gisli teiknar 150 Siggu
Viggu-raöir á ári, og hana sjáifa
svona 500 sinnum á ári. Ætli
hann hafi ekki teiknað nokkrar
þúsundir mynda af Siggu
Viggu gegnum árin.
„Sigga Vigga fæddist á slldar-
árunum sem fullmótuð figúra”
segir höfundur hennar, „og hún
cr þar enn. Flestar svona figúr-
ur teiknimynda lifa I sjáifstæö-
um heimi, eigin lifi. Ég held aö
þaö viöhorf sem á aö skina út úr
Siggu Viggu og féiögum hennar
sé lítil eigingirni, fáar kröfur og
þaö lifsspursmái aö láta hverj-
um degi nægja sina þjáningu.”
„Sigga Vigga varö reyndar
einu sinni fyrir póiitiskum árás-
um”, segir Gisii. „Þegar hún
var búin aö þvælast dálitiö I
Alþýöublaöinu þá teiknuöu þeir
af henni karikatúr I Þjóöviljan-
um, þar sem hún var sýnd sem
svona hcldur illa innrætt
persóna. Skritið hvaö allt getur
orðið aö póiitik. Þjóöviljanum
fannst ég væri aö leggjast oná
aiþýöuna meö þvi aö láta Siggu
vera heimska. En mér finnst
Sigga Vigga ekki heimsk.”
—AÞ
S3^ SIGGA V/öGA £ IilveRAU
m f R fcKK/ Vi/fóT A0 MAM YKtó
SAVÍAVÍ VtffA V04fT3ÖV
$
Svona hefur Sigga Vigga breyst og þroskast gegnum árin. Lengst til vinstri er myndin af iitlu kjól-
kiæddu þroskastríösstúikunni sem birtist t The Times.
„íslendingar gefa út
vond blöð”.
Hann segir margt hafa breyst
til batnaöar i islenskri blaöa-
mennsku — ekki sist sú pólitíska
flokkun blaöanna og pólitiska rit-
stýring sem fram á siðustu ár
hefur veriö hér landlæg.
„En islendingar gefa út vond
blöð. Þaö er kannski ljótt aö segja
þetta, en ég hef leyfi til þess þvi
ég hef sjálfur staöið fyrir blaðaút-
gáfu. Þetta er aö parti til ósköp
eðlilegt. Það er annab hvort
kraftaverk eöa hreinasta idióti
hversu mörg blöö viö gefum út,
miðaö viö mannfjölda. Hér er al-
drei tim i eöa peningar til aö vinna
virkilega vel. Og þegar ég segi
vond blöö þá er þaö vitaskuld
spurning um viðmiðun, og ég
miða við bestu blöö á Vesturlönd-
um. Ég reikna meö aö við gefum
út mun betri blöö en t.d. fær-
eyingar, — án þess þó ég viti
„Jú, og svo er þaö lika rétt að „Svo þegar biaöiö var oröiö bara mannalegt I framan og blaöamennirnir skömmuöust sin ekki fyrir
viö lifum i landi sem er fremur þaö, þá komu aðrir kjóar og sögðu: Nú skulum viö. Þaðvoru Guömundur 1. og kompani.”