Tíminn - 18.08.1968, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
SUNNUDAGUR 18. ágúst 1968.
Fyrsta þing SUF
NæsU laugardag hefst að
Laugarvakii þing Sambands
ungra íramsóknarmanna. Þing
þetta hefur vakið aukna athygli
vegna þess, að stjórn S.U.F.
hefur ákveðið að halda það fyr-
ir opnum tjöldum. Það stendur
opið fréttamönnum útvarps og
blaða og öðrum. sem vilja fylgj
ast með störfum þess. Þegar
er Ijóst, að margir munu not-
færa sér það
í sambandi við þetta þing
verður þess minnst, að 30 ár
eru liðin síðan Samband ungra
Framsóknarmanna var stofn-
að. Stofnfundurinn var háður
að Laugarvatni 11.—14. júní
1935 og sóttu hann 104 full-
trúar úr ölium héruðum lands-
ins. Áður hafði ekki verið hald-
ið fjölmennara ping æskufólks
í landinu, Sérstök nefnd, sem
Félag ungna Fx-amsóknarmanna
í Reykjavík hafði kosið, vann
að undirbúningi þess og var
formáður hennar Guðmundur
V. Hjálmarsson, sem nú er kaup-
félagsstjóri að Skriðulandi.
Nefndin leysti starf sitt mjög
vel af hendi, cnda bar þátttak-
an og þinghaldið greinilega vott
um það, en óhætt er að segja
að það einkenndist af miklum
áhuga og fór fram með glæsi-
brag.
Að þmginu 'oknu voru gefin
út ítarieg þingt.íðindi, þar sem
birt voru ávörp þau, sem flutt
voru þar af þáv. forustumönn-
um flokksins Fróðlegt er að
lesa þessar ræður nú, því að
þær geía glöggt til kynna þann
anda, st-m þá var ríkjandi. Ár-
ferði var þá stórum erfiðara
en nú og efnahagslegir erfið-
leikar því mikiu meiri. En það
ríkti samt síður en svo uppgjaf-
arhugur hjá Framsóknarmönn-
uim.
„Að gera þjóðina
frjálsa, sterka og
samheldna“
Jónas Jónsson, sem þá var
formaður flokksins, gat ekki set
ið þingið, en .-.endi því kveðju.
Henni lauk með þessum orðum:
„Ungir Framsóknarmenn!
Notið þetta fvrsta flokksþing
ykkar íil að festa heit í málum
lands og pjóðar Vitið að á ykk-
ur hvilir miki' ábyrgð Við
ykkur eru tejndar miklar von-
Ir. Gangið fram með djörfung
og festu í þvi mikla verki, sem
bíður íriendinga, að gera þjóð
ina frjálsa, sterka og sam-
heldna. Munið, að hin fyrsta
sókn hefur verið hafin og henn-
ar sjást glögg merki um allt
land. Ykkar sókn á að verða
enn meiri Verkefni ykkar og
átök stærri. Gangið hugheilir
til staría Þá mun gifta fylgja
hverju ykkar fótmáli um mörg
ókomin ár.“
„Landnemar skapa
sér sjálfir starf“
Eystemn Jónsson, sem þá var
fjármálaráðherra.. flutti ítar-
lega ræðu um efnahagsmálin
og stjórnmálabaráttuna. Hann
tagði megi^áherzlu á eflingu
framleiðslunnar og sem víðtæk
asta þátttöku allra landsmanna
í henni. Hann sagði m. a.:
„Verulegt landnám og ný-
sköpun getur ekki átt sér stað,
nema æska lundsins sé reiðu-
búinn að leggja að sér nokk-
urt erfiði og skapa sér þannig
starf þeirrar tegundar, sem
þjóðarheildin þarfnast mest.
Island hefði aidrei byggzt, ef
landnámsmennirnir hefðu ekki
sjálfir skapað sér starf.. .
Við Framsóknarmenn höld-
um þvi ekki fram, að við eig
um neinn töfrasprota, og að
allt, sem aflaga fer, geti lagast
af hans völdum, án fyrirhafnar.
Við hóldum aftur á móti hinu
fram, að meginúrræði þau, sem
við bendum á, séu duglegum
mönnum samboðin og hafi verið
reynd undir erfiðum kringum-
stæðum með góðum árangri.
Við viljum að veitt sé aðstoð til
þess að dugandi fólk geti bjarg-
ast af dugnaði sínum, en ekki
gæla við þann nugsunarhátt, að
rétt sé að heimta allt af öðrum
en ekkert af sjálfum sér.
Þetta getum við sagt hiklaust,
án þess að vera með nokkrum
rétti tortryggðir um það að
misnota þeessar röksemdir á
sama hátt og ýhaldsflokkar
hafa þrásinnis gert, af þvi að
meginstefna Framsóknarflokks
ins hefur verið og er við það
miðuð, að vernda þá sem þannig
vilja starfa, fra því að tapa arð
inum af vinnu sinni til þeirra,
sem ekki vilja aðhyllast þessa
meginreglu.“
„Lífshamingjan er
fólgin í baráttu
og starfi“
Hermann Jónasson, sem þá
var forsætisráðherra, hélt er-
indi sem hann nefndi: Lífsham-
ingjan er fólgm í baráttu og
sfcarfi. Hann sagði m. a.:
„Hið dásamlega við lífið er
það, að hagur og gæfa einstakl-
inganna og þjóðfélagsins fara
saman. Þróttmikill og ábyrgur
einstakliugur, >em heyir lífsbar
áttuna með elju og karl-
mennskn, er nollur þegn i sínu
þjóðfélagi. Og nann er jafn-
framt hoEur siálíum sér. þvi
gæfuna er hvergi gð finna
nema í vinnu og baráttu Sá.
sem htífur allt til alls og þarf
ekkert fyrir því að hafa, verður
ekki hamingjusamur. Lífsham
ingjan er í pví fólgin að erfiða
og sigrast á erfiðleikunum og
jafnvel bíða annað slagið ósig-
ur; því meiri og hreinni verður
gleðin yfir sigrinum; sólskins-
dagar cru okkur jleðistundir
vegna þess, að við höfum ekki
alltaf sólskin, oj birta sumars-
ins vegna þess að við höfum
dimman vetur. Þannig er lífs-
lamingjan Skúrir og skin verða
að skiptast á — það er einnig
fullvíst, að það nær enginn langt
fram né öðlast karlmennsku og
þor nema sá, oem leggur mikið
á sig, mætir miklum erfiðleik
um og jafnvel hættum og heir
harða baráttu til að yfirstíga
þær ..
Það er eitt af stærstu hlut-
verkum okkar flokks að kenna
mönum þessi lífssannindi og
að þeir staðfesti þau í lífi sínu
og starci.“
Hin andlegu
verðmæti
Skúli Guðmundsson, sem þá
var atvinnumálaráðherra, flutti
ræðu, er hann nefndi: Atvinnu-
hættir og andleg verðmæti.
Hann ræddi um aukna samvinnu
og hlutaskipti f atvinnurekstrin
um, en sagði síðan:
„Það er ekki nóg að hugsa
eingöngu um hið verklega. Mað
urinn Ijfir ekki á pví einu sam-
an. Andlegu verðmætin þarf
einnig að varðveita og
Mynna að þeim. því að
ef þaa væru ekki, þá
væri engin von um framfarir
í atvinnuháttum eða á verk-
lega sviðinu. Hvernig væri
umhorfs í okkar þióðfélagi, ef
við hefðurn aldrei átt skáld,
enga sögu, ef ekkert ljóð væri
til, engin staka. ekkert íslenzkt
sönglag, ekkert íslenzkt mál-
verk, enginn íslenzkur mynd-
höggvari. Ef eickert af þessu
væri til, væri þjóðin ekki til.
Þá væru íslendingai ekki stjórn
arfarslega sjálfstæð þjóð.
Það hafa <Kðið miklar og
stórstígar framfarir i verklej-
um efnum á ísiandi á síðu-tu
tímum, pví verður ekki neitað.
bótt þar sé miKÍð ónumið. En
brátt frrir be.-sar miklu fram-
farir á því sviði þá stöndum
við ekki jafníætis öðrum þjóð-
um í þvi efni. Það er á öðru
sviði, sem íslendigar hafa kom
ist til jafns við menn annarra
þjóða:
Vor myndasöfn þau gnæfa í
hugariieimi,
svo hátt sem andi býst í
jarðnesk orð,
og hirðmál er vor tunga
í goðageymi,
þar greppar sækja eld við
konungsborð.,1
segir Eiuar Benediktsson.
Það eru þessi myndasöfn í
hugarheimi, sem þarf að geyma
og auka við.“
Tvíþætt verkefni
Skúli Guðmundsson lauk
ræðu sinni með þessum orð-
um:
„Ungir Framsóknarmenn!
Ykkar bíða mikil verkefni,
það má í höfuðatrlðum skipta
þeim í tvennt. Annað er að
koma atvinnumálum þjóðarinn-
ar í heilbrigðara horf, svo að
allir, sem hafa starfsþrek, fái
að taka þátt í gagnlegum störf
um og fái réttilega goldið, erf-
iði sitt, ekki sem þrælar ein-
hverra konunja, heldur sem eig
in húsbændur í frjálsum félags-
skap, par sem „fótur fæti, hendi
hönd hjálpar við og styður.“
Enginn, sem hefur starfsþrek,
ætti að þurfa að lifa á annarra
kostnað. En það er trú okkar
Framsóknarmanna, að þetta
verði ekki gert með byltingu,
með því að rífa niður allt, sem
nú er, og umturna öllu í von
um, að þá risi upp einhver
paradís, fyrirhafnarlaust, þar
sem allir geti lifað í alsælu.
Við trúum þvi að þetta verði
gert með þrot/ausu starfi, en
ekki með ærslum og gauragangi.
Og pað verður bezt gert með
því að nlynna að öllu því gagn
lega, sem nú er til oe með þvi
að fy’Ja í skörðin. sem
á hverium úma myndast í
garðinn, með pvi að finna
þá 4 galla. sem eru á okk-
ar atvinnuháttum og bæta úr
þeim. En þetti er aðe ns ann-
ar þátturinn i pvi mikla starfi,
sem biður okkar Hitt er að
varðveHd andins eld varðveita
þá glóð, sem hefur haldið þjóð
inni liíandi í gegnum aldirnar,
pá glóð, sem við getum fengið
ylinn frá um alla framtíð í
„marga kalda daga.“
Hættulegasti
óvinurinn
í þinglokin hélt hinn fyrsti
formaður Sambands uingra Fram
sóknarmanna, Þórarinn Þórar-
insson, ræðu um hlutverk
ungra Framsóknarmanna, sem
ætti öðru fremur að vera fólgið
í því að efla samvinnu með
þjóðinni. Hann sagði m. a.:
„írski stjórnmálamaðurinn de
Valera, hefur nýlega sagt,' að’
írar ættu ekki nema einn hættu
legan óvin, sundurlyndið. En
sá óvinur jætí líka verið hættu
legri sjálfstæði þjóðarinnar en
allir aðrir til samans.
Þeir sem fylgjast með harðn-
andi átökum milli stéttanna hér
á landi, munu hiklaust fella
svipaðaa dóm um íslenzkt þjóð
líf um þessar mundir.
Af hverju. stafar sundurlynd-
ið?
Það á rætur sínar í því, að
menn kunna ekki að vinna sani
an. Þeir meta eigin hag svo
mikils, að þeir geta ekki tekið
réttlátt tillit til annarra og af
því rísa deilurnar ...
Við þurfum að kenna einstakl-
ingunum að vinna saman á rétt
an hátt, kenna peim að taka
heilbrigt tillit til hagsmuna og
rétinda annarra, kenna þeim
að skipta afrakstri starfsins og,
náttúrugæðanna réttlátlega á
milli sín. Slíkur skilningur og
sú samheldni, sem hann hlýtur .•
að skapa, er hin eina örugga
vörn þjóðarsjálfstæðisins gejn
aðsteðjandi hættum . . . Þetta
markmið, aukin samvinna og
samheldni, hefur jafnan verið
aðalmarkmið FramsóknarflokkB
ins. Hann hefur barist fyrir auk-
inni samvinnu á öllum sviðum
þjóðlífsins. Þótt slíks hafi oft.
áður verið þörf, getum við samt
verið þess fullviss að aldrei hef
ur þess verið meiri þörf að
vinna gegn mndurlyndinu og
boða xiamvinnuna en einmitt
nú.“
Samstarf ungra
Framsóknarmanna
Ræðu sinni lauk Þórarinn.
með þessum orðum:
„En il þess, að við getum haft
fullan rétt til að flytja þjóð-.
inni þennan boðskap, verðum
við að geta sýnt, að okkar eig-
ið sam-.tarf sé til fyrirmyndar.
. . . Þsð kemur áreiðanleiga
engum ekkar tú hugar að halda
því fram, að ekki geti
komið fram mnan vébanda
okkar mismunandi skoðanir og
sjónarmið í ýmsum málum. Við
óskum ekki heidur eftir sITee.
Við álitum slíkt. þvert á mót:
æskilegt og nauðsynlegt til
þess að máiin íái sem vandleg-
asta og itarlegasta athugun Slik
ur ágreiningur á ekki að verða
til þess að fæ,-a okkur í sundur
heldur il þess að við leitum að
því bezta. Við “igum að læra af
meðferð slíkra mála að taka
sanngjarnt tillit hver til annars.
leita að því sem getur verið
'betra hiá öðrum en okkur sjálf
um, og viðurkenna það rétta,
þótt i bvj felist stundum sú
játninj, að okkur hafi skjátl
Framhald á bls. 15.