Vísir - 15.02.1978, Blaðsíða 10

10
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdarstjóri: Davið Guömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
. Ölafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guð
mundurG. Pétursson. Umsjón með helgarblaói: Arni Þórarinsson. Blaöamenn:
Edda Andrésdóttir, Elias Snæland Jónsson, Guðjón Arngrimsson, Jónina
Michaelsdóttir, Kátrin Pálsdóttir, Kjartan L. Pálsson, Kjartan Stefánsson, Oli
Tynes, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson.
Ljósmyndir: Jens Alexandersson, Jón Einar Guðjónsson. Utlit og hönnun: Jón
Öskar Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglysinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur: Siðumúla 8
simar 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
Ritstjórn: Síðumúla 14 simi 86611 7 linur
Áskriftargjald er kr. 1700 á
mánuði innanlands.
Verð i lausasölu
kr. 90 eintakið.
Prentun
Blaöaprent h/f.
Klám og gjaldeyrir
Síðustu daga hafa menn rætt f relsið af talsverðu kappi
og ekki er laust við að ýmsir haf i á valdi tilf inninganna
stokkið upp á nef sér af því tilefni. En það eru einkan-
lega jafn-óskyld fyrirbæri og klám og gjaldeyrir, sem að
þessu sinni hafa komið mönnum til þess að leiða hugann
að frelsinu og takmörkum þess.
Gjaldeyrir og klám hafa verið talin af hinu illa á (s-
landi og fyrir þá sök sætt banni að viðlagri refsingu. En
á að banna mönnum að eiga gjaldeyri? Og á að meina
mönnum að horf a á kvikmyndir af þeirri ástæðu einni að
þær teljast af hjúpa lostugt athæf i? Hvers vegna má sýna
morð i kvikmyndum en ekki klám?
Menn skiptast eðlilega í hópa í þessu sambandi og lýsa
mismunandi viðhorfum. Eftirtektarvert er, að ýmsir
þeir sem harðast ganga fram i baráttunni fyrir frjálsu
klámi, eru á móti því, að menn eigi að vera frjálsir að
því að eiga erlendan gjaldeyri. Og á sama hátt eru marg-
iraf formælendum frjálsra gjaldeyrisviðskipta eindreg-
< ið á móti því að leyfa sýningar á lostaf ullum myndum.
Oneitanlega var það svolitið djarft tiltæki hjá fram-
kvæmdastjórn listahátíðar að ef na hér til kvikmyndahá-
tíðar. Kvikmyndin hefur ekki enn slitið barnsskónum
hér, hvorki sem listgrein né iðnaður. En á allra siðustu
árum hafa komið fram f jölmargir ungir menn, sem sýn-
ast geta auðgað menningarlífið í landinu með kvik-
myndagerð.
Kvikmyndahátíðin var því lofsvert f ramtak. Ugglaust
má gagnrýna verkef navalið frá ýmsum hliðum. En það
eru aðeins bjálfar, sem ekki einu sinni hafa lesið sýning-
arskrána, er halda því fram opinberlega, jafnvel í dag-
blaðsforystugrein, að val myndanna hafi verið ósiðlegt.
Aðeins tvær af nitján myndum f rá 14 þjóðlöndum byggðu
á lostafullum atriðum.
Framkvæmdastjórn listahátíðar stóð frammi fyrir
því, að ríkissaksóknari og rannsóknarlögreglustjóri rík-
isins töldu eina af myndum hátiðarinnar brjóta í bága
við hegningarlög. í framhaldi af yf irlýsingu þessara að-
ila tók framkvæmdastjórnin þá kórréttu ákvörðun að
hætta við sýningu á myndinni, enda verður ekki í annað
ráðið en rannsóknarlögreglustjóri og ríkissaksóknari
hafi tekið ákvörðun sina á grundvelli gildandi hegning-
arlaga.
Kjarni málsins er sá, að gildandi lög um þetta efni eru
of þröng. Þau setja tjáningu of mikil takmörk og gera
ekki ráð fyrir, að menn velji og hafni því sem á borð er
borið. Kvikmyndahátíðin hefur þvi opnað augu manna
fyrir því, að hegningarlögin samræmast ekki að þessu
leyti nútíðarhugmyndum um tjáningarfrelsi.
Sama er uppi á teningnumað því er varðar gjaldeyris-
málin. Þeir sem hafa orðið uppvísir að því að eiga gjald-
eyri eiga að sæta ábyrgð lögum samkvæmt. A.m.k. tveir
þingmenn eru nú bendlaðir við inneignir í erlendum
bonkum. Það er óloglegt þó að færa megi fram f yrir því
eðlilegar skýringar.
Sannleikurinn er sá, að einnig á þessu sviði hefur lög-
gjafinn sett óeðlilega þröngar skorður. Vitaskuld eiga
menn að vera frjálsir að því að eiga heiðarlega fengna
peninga í bönkum, hvort sem er hér heima eða erlendis.
Dönsku bankareikningarnir og mál þingmannanna
tveggja ættu að opna augu manna fyrir nauðsyn frjáls-
legri löggjafar á þessu sviði, þó að sú nauðsyn afsaki
ekki brot á gildandi lögum.
Það á með öðrum orðum að leyfa þeim sem áhuga
hafa að horfa á lostaf ullar kvikmyndir, en hins vegar á
ekki að neyða klámi og of beldi upp á menn í sjónvarpi. Og
i annan stað eiga menn að vera frjálsir að því að eiga
gjaldeyri hvar sem er.
Miðvikudagur 15. febrúar 1978 V iði
LÁNVEITINGAR ALÞJÓÐABANKANS,
ALÞJÓÐAFRAMFARASTOFNUNARINNAR OG
ALÞJÓÐAFJÁRFESTINGARSTOFNUNARINNAR
FARA AÐ MESTU TIL FÁTÆKUSTU RÍKJANNA
LÁNA 2.200
mLJARÐA
ÍSLENSKRA
KRÓNA Á ÁRI
Alþjóðabankinn og
tengdar stofnanir munu
veita um 8.5 milljörðum
bandarískra dala i lán
og fjárfestingarframlög
á yfirstandandi fjár-
hagsári, en það jafngild-
ir tæplega 2.200
milljörðum islenskra
króna. Þetta samsvarar
um fjórðungi alls fjár
magnsflutnings til þró-
unarríkjanna frá öllum
öðrum opinberum aðil-
um, og er sex sinnum
hærri upphæð en þró-
unaraðstoð allra
Norðurlanda á þessu
ári.
Þetta kom fram i erindi, sem
Einar Magnússen, fulltrúi
Norðurlanda i stjórn Alþjóða-
bankans, fluttí á ráðstefnu um
starfsemi bankans, sem haldin
var á vegum Félags Sameinuðu
þjóðanna á Islandi á mánudag-
inn. Þar mætti hann ásamt
tveimur starfsmönnum bankans,
Odd Myhrer, sem stjórnar upp-
lýsingadeild Alþjóðbankans fyrir
Norðurlönd, og Leif Cristoffer-
son. Baldvin Tryggvason, for-
maður félagsins, setti ráðstefn-
una, en Jón Sigurðsson, forstjóri
og fyrrum fulltrúi Norðurlanda i
stjórn Alþjóðabankans, stjórnaði
ráðstefnunni.
Á ráðstefnunni voru mættir
ýmsir forystumenn á sviði stjórn-
mála, bankamála, atvinnurekstr-
ar og stjórnsýslu og blaðamenn.
Svöruðu hinir erlendu gestir
margvislegum fyrirspurnum frá
ráðstefnugestum að loknu fram-
söguerindi Einars Magnussens.
Einbeitir sér að
þróunarríkjunum
Það kom fram i framsöguer-
indinu, að stefna bankans i lána-
málum hefur breyst umtalsvert á
liðnum árum. Aður fyrr fór mest-
ur hluti lánanna til rikja i Evrópu,
Astraliu og siðar rómönsku
Ameriku. Þannig fengu þessi riki
65% af lánum bankans fyrstu 10
árin. Siðan hefur þetta breyst.
Siðustu fimm árin fóru 60% af
heildarútlánum þessara aðila til
lána i Afriku og Asiu. Þá er bæði
átt við Alþjóðabankann, Alþjóða-
framfarastofnunina (IDA) og Al-
þjóðafjárfestingastofnunina
(IFC).
Skilyrði til að fá lán frá IDA er
að þjóðartekjur á Ibúa séu innan
við 550 bandariska dali, á verð-
gildi ársins 1976. í reynd fara
85-90% af fjármagni IDA til
landa, sem hafa innan við 280dali
i þjóðartekjur á mann.
A árinu 1977 fóru rúmlega 40%
af útlánum Alþjóðabankans til
landa, sem höfðu minna en 550
dali i þjóðartekjur á mann. Um
40% fóru til landa, sem höfðu
þjóðartekjur á mann á milli 550
dali og 1135 dali, en um 20% til
landa með meira en 1135 dali. Til
að gefa nokkurn samanburð um,
HAMSKIPTI
ÓVINARINS
Nýlega hélt Magnús Kjartans-
son þvi' fram i umtalaðri grein, að
verðbólgan væri búin að taka við
þvi hlutverki sem sá vondi i
neðsta hafði einatt áöur aö vera
hneykslunarhella og andstyggð
allra góðra manna. Nú eru allir á
móti verðbólgunni, rétt eins og
menn voru fyrrum á öndverðum
meiði við fjandann. Það skin þó i
gegnum málflutning Magnúsar
aö meiri sé þessi andstaða i orði
en verki.Asamaháttogyfirlýstir
andstæðingar kölska fram-
kvæmdu ýmsar kenningar hans
jafnt á ljósum vinnudegi sem um
myrkar nautnanætur, eins hefur
margur hatursmaður veröbólg-
unnar ýtt undir hana með gerðum
sinum og hjúfrað sig að henni á
vissum stundum i lifi sinu.
En hafi verðþenslan tekiö við
hlutverki Óvinarins i kaup-
stöðum, þá eru hamskiptin komin
lengra i sveitum landsins. Þar er
það Jónas Kristjánsson, ritstjóri
Dagblaðsins, sem er orðinn hin
fullkomna imynd skrattans. Þar
er hann sá djöfull, sem er málað-
ur á hvern vegg, og ástæðan er
auðvitað sú, hvernig hann hefur
skrifað um islenskan landbúnað. I
samanburði við hann finnst flest-
um sveitamönnum áreiðanlega,
að verðbólgan sé álika meinlaus
og Satan er orðinn i augum is-
lenskra presta.
Offramleiðsla búvöru er
staðreynd
Nú ætla ég að biðja þá bændur
sem af undarlegri tilviljun kynnu
að rekast á þetta forherta
kaupstaðarblað Visi að taka það
ekki sem fjandskap við land-
búnaðinn, þó að ég kunni að mæla
Jónasibótaðeinhverju leyti. Hafi
hann sagt að leggja ætti niður Is-
lenskan landbúnað er ég honum
auðvitað ósammála. En þeirri
kenningu hans að rétt sé að draga
úr útflutningi á landbúnaðarvör-