Vísir - 10.03.1979, Page 30

Laugardagur 10. mars 1979
VISIR
Fyrsta ferö skipsins átti að veröa glæsilegasta og
iburðarmesta síglíng allra tíma yfir Atlantshafið.
En vegna úreltra vinnubragða yfirmanna skipsíns
kæruleysis og manniegra mistaka, átti feröin eftir
að enda hörmulega. 1500 manns ýmist drukknuðu
eða frusu í hel.
Isjakinn, sem var á reki 500 mílur fyrir sunnan
Cape Race á Nýfundnalandi, þann 14. apríl 1911,
var á hæð við þriggja hæða hújs. isjakinn var svart-
skellóttur vegna grjóthnullunga og jarðvegs, sem
hafði frosið við jakann, og hann var f laginu eins og
Ijón sem krýpur og býður eftir bráð sinni.
Samt var ekki nema rúmur sjöundi hluti jakans
sjáanlegur yfir yfirborði sjávar og þessi sjöundi
hluti hvarf að mestu leyti í þokuna og myrkrið, þvl
dagur var aö kveldi kominn og farþegar farnir að
kveikja Ijósin I káetum sínum. Vélar þessa stærsta
skips veraldar knúði 46.328 tonnin I átt að isf jallinu,
sem var heldur stærra en dómkirkja heilags Páis.
Titanic var ekki einasta
stærsta farþegaskip veraldar,
heldur var skipiö stolt White
Line skipafélagsins og var á
jómfrúrferö sinni. Skipiö var tfu
dekkja og rúmlega 250 metrar
voru frá stefni til skuts.
Hámarkshraði skipsins var 23
hnútar.
Einn áhafnarmeölimur var
fyrir hvern farþega, og slfkur
var munaöurinn um borö og i
káetunum, aö fimm daga ferö
kostaöi 870 sterlingspund, og
þótti þaö riflegt gjald i þá daga.
Kaffistofan var haröviöar-
klædd og meö flosteppi á gólf-
um, tyrkneska baöiö var lýst
upp meö kristalsjósakrónum,
og dekkin voru viöarklædd, ekki
ólikt enskum veiöikofa heldri
manns á ofanveröri 18. Öld.
Skipiö var sagt ósökkvandi.
Og til þess aö raska engu á
dekkinu, voru björgunarbátar
um borö allt of fáir, f þeim var
ekki rými nema fyrir þriöja
hvern farþega. Enda var skipiö
ósökkvandi.
una, sumir með 20-30 og allt upp
i 40 ára skipstjórnarreynslu, og
allir sögöu þaö sama.
Viö höldum fullri ferö, hvort
sem tilkynnt hcfur veriö um is
eöa ekki...
Meöan skyggni er sæmilegt -
held ég fullri ferö. Ég heföi ekki
minnkaö hraöann...
Ég hægi aldrei feröina...
Gamaldags og
úrelt sjómennska
Mikill ís
Þaö var mikill fs I sjónum
þennan dag og þaö vissu skip-
stjórnarmenn á öllum skipun-
um á svæöinu. fs haföi sést frá
Þetta voru menn, sem höföu
fariö til sjós meö seglskipum og
lært sina sjómennsku hangandi
uppi f reiöa. Þetta voru haröir
menn, sem hræddust ekkert hér
á jörö og biöu þess æörulausir,
aö guö tæki i taumana.
Þaö voru ekki margir eftir af
þessari manngerö og þó þeim
heföi þótt léfeg sjómennska aö
hafa ekki mann á „útkikki”,
sem gæti varað viö isjökum,
heföi ekki einn þeirra dregiö úr
hraöanum vegna tiltölulega lit-
illar hættu á aö rekast á Isjaka i
myrkrinu.
Klukkan ellefu um kvöldiö
stóö Lord, skipstjóri Cali-
fornian, uppi i brú ásamt öörum
stýrimanni, þegar hann tók eftir
skipsljósum i fjarska. Cyril
Titanic, skömmu áður en skipið lagði úr höfn.
Eitt
mesta
sjóslys
sögunnar
Skipið vor tal1
• jmt W
ið osokkvandi
— En það
í fyrstu ferðinni og með því férust fimmtón hundruð manns
Caroniu, og þaöan var sent
viövörunarskeyti til Titanic.
Einnig höföu fsjakar sést frá
Baltic og Maeba, og frá þeim
haföi Titanic einnig fengiö
viövörunarskeyti. Eitt skip
White Star-skipafélagsins,
Californian, haföi oröiö var viö
svo mikinn is, aö skipstjórinn,
Stanley Ford,stöövaöi vélarnar
og lét skipiö reka um nóttina.
En Titanic hélt áfram á 22
hnúta hraöa. Þaö viröist jafn
óskiljanlegt f dag, og sjóréttin-
um fannst á sfnum tima:
Segiö mér, þegar skip nálgast
borgarisjaka, hvenær á aö
minnka hraðann?
Ég veit ekki tii þess, aö skip
sem ég hef verið á hafi nokkurn
tima minnkaö hraöann vegna
Iss.
Smith skipstjóri, stjórnandi
Titanic, var hvorki óhæfur né
geöveikur, 63 ára gamall haföi
íann veriö fenginn til aö stjórna
pessum merka viöburöi, þrátt
’yrir aö hann væri kominn á
íftirlaun.
Smith skipstjóri var óhræddur
/iö isjaka, en hann var ekki einn
im þaö. Fjöldinn allur af skip-
stjórum steig upp f vitnastúk-
Siðustu minúturnar.
Evans, loftskeytamaöur, kom
upp i brú og skipstjórinn spuröi
hann hvort hann vissi hvaöa
skip væri hér á ferðinni.
Evans leit á ljósin smá tfma
og sagði svo: „Aöeins Titanic”.
Lord var ekki á sama máli en
þegar hann minntist skipsins,
sagöi hann: Þú ættir aö vara
Titanic viö og segöu, aö viö
höfum orðiö aö stoppa vegna
mikils isreks”.
I herbergi loftskeytamanns-
ins i Titanic var Philips, yfir-
loftskeytamaöur, og hann haföi
i nógu aö snúast. Fyrir neöan
hann, 1 spilaherbergi og danssal
fyrsta farrýmis farþega, voru
um 350 útvaldir farþegar, rfkis-
bubbar, fulltrúar og gestir
White Star skipafélagsins.
Þarna voru ti dæmis J.J. Astor
(Astor-hótelin) og kona hans,
hertoginn af Rothes, Alfred
Vanderbilt, tveir Rothshildar,
einn Guggenheim, og siöast en
ekki sist Charles Ismay, for-
stjóri White Star skipafélagsins.
Hann var um borö til að taka á
móti heillaóskum og skeytum,
sem streymdu hvaöanæva aö og
þvi haföi loftskeytamaöurinn
meira en nóg aö gera.