Morgunblaðið - 03.07.2001, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚLÍ 2001 C 33HeimiliFasteignir
BORGIR
BÓLSTAÐARHLÍÐ - ELDRI
BORGARAR - BÍLSKÚR 43 fm
íbúð á fyrstu hæð í lyftuhúsi. Góð stofa með
útgengi út á svalir . V. 7,4 millj. Góður bílskúr
með smíðavinnuvélum getur fylgt, v. 1,4 m.
Þjónustumiðstöð er í húsinu. 4308
VESTURGATA Sérkennileg íbúð í
gömlu litlu fjölbýli rétt vestan við Norðurstíg.
Íbúðin er ca 32 fm. Lofthæð er aðeins ca 1,80 í
hálfri íbúðinni en góð lofthæð í stofu. V. 3,4 m.
4347
LAUGAVEGUR - 55,7 fm íbúð á fyrstu hæð,
öll ný standsett. V. 8,0 m. 3966
VESTURVÖR - 58,7 fm ósamþykkt íbúð. V.
4,5 m. 3352
NJÁLSGATA - lítil samþykkt einstaklingsíbúð.
Góður staður. V. 3,5 m. 4286 4342
Atvinnuhúsnæði
GJÓTUHRAUN - NÝTT OG
STÓRT 600 fm þjónustuhúsnæði á góðum
stað í Hafnarfirði. Möguleiki á allt að 500 fm
millilofti. Tvennar stórar innkeyrsludyr. Mögu-
legt er að kaupa ca 100 fm einingar. V. 50,0 m.
4029
HÖFNIN - HAFNARFIRÐI Ca 60
fm eining við Lónsbraut með innkeyrsludyrum.
Góð staðsetning við nýju höfnina. Áhv. 2,5 m.
gott lán. V. 4,9 m. 3917
EYJARSLÓÐ - NÝTT AT-
VINNUHÚSNÆÐI Til sölu fjórar ein-
ingar: jarðh. 358 fm, v. 22,0 m. Efri hæð 392
fm, v. 21, 0 m. Önnur jarðhæð með innk.dyrum
207 fm, v. 16,0 m og efri hæð 207 fm, v. 13 m.
Afh. fullbúið að utan. Góð staðsetning - að-
koma frá þremur hliðum. Til afhendingar strax.
3599
AUSTURSTRÆTI - FJÁR-
FESTING Ca 180 fm húsnæði sem í er
veitingarekstur með leigusamning til 3 og hálfs
árs. Leiga er 263 þús. á mánuði og aðrar tekj-
ur. V. 26,5 m. 3435
VESTURVÖR - NÝTT Á SKRÁ
Gott 573 fm verksmiðjuhúsnæði á einni hæð á
góðum stað í vesturbæ Kópavogs. Góðar inn-
keyrsludyr. Möguleiki á að skipta húsnæðinu
upp og eða stækka. Ákv. sala. V. 35 m. 4377
MELABRAUT - HF. Um 500 fm gott húsnæði
á jarðhæð í grónu hverfi. V. 25 m. 4312
GARÐATORG -111,2 fm verslunarhúsnæði í
yfirbyggðri göngugötu. V. 8,0 m. 4118
LAUGAVEGUR - 440 fm verslunarhúsnæði
með tryggum leigusamningi. V. 57,0 m. 4091
VESTURVÖR - KÓP. 4.996,0 fm við höfnina í
Kópavogi. V. 325,0 m. 4072
STÓRHÖFÐI - Tvö verslunarbil, hvort um sig
182,1 fm. V. 14,6 m. 4056
STÓRHÖFÐI - Tvær skrifstofueiningar, hvor
um sig 344,6 fm. Mikið útsýni. V. 26,0 m. 4058
ÞVERHOLT - MOS. Gott 102 fm verslunar-
eða þjónustuhúsnæði. V. 7,5 m. 4097
Fyrirtæki
Sumarhús og lönd
SUMARBÚSTAÐALÓÐIR VIÐ
HVOLSVÖLL Mjög vel staðsettar lóðir
fyrir sumarbústaði rétt við bakka Eystri Rangár.
Svæðið er skipulagt og annast seljandi um
vegalagningu, vatnslögn og gerð rotþróa. Lóð-
arstærð er frá 1,0 hektari. Áhugaverð staðsetn-
ing. V. 0,490 m. 4095
GISTIHEIMILI Rótgróið gistiheimili
miðsvæðis til sölu. 15 herbergi til útleigu.
Mjög mikið bókað. Lán upp að 34 millj.
geta fylgt. V. 49 m. 4096
KEFLAVÍK - EFNALAUG Til
sölu er Efnalaugin Vík sem er staðsett í
miðbænum í Keflavík. Mikið af föstum
kúnnum, góður tækjakostur og góð af-
koma. V. 6,7 m. 4359
SKÚLAGATA - SÓLBAÐS-
SNYRTI- og NUDDSTOFA
Rekstur og fullinnréttað húsnæði þar sem
nú er starfrækt sólbaðs-, snyrti- og nudd-
stofa með fullum búnaði. Starfsemin er vel
tækjum búin og býður upp á umtalsverða
veltu. Til sölu saman eða húsnæði sér og
reksturinn sér. 4313
SKEMMUVEGUR - STÓRAR
INNKEYRSLUDYR 200 fm at-
vinnuhúsnæði á einni hæð, lofthæð 3,70 m.
Húsnæðið er 10 metrar á breidd og 20
metrar á lengd, innkeyrsludur er 4,25x305.
Malbikað bílaplan. Húsnæðið er í góðu
ástandi. Getur losnað fljótt. Áhvílandi eru
8,3 m. V. 15,0 m. 4262
ELDRI BORGARAR -
KLEPPSVEGUR Einstaklega falleg
78,6 fm „eldri borgara“ íbúð á annarri hæð
í nýlegu lyftuhúsi við Kleppsveg 62. Íbúðin
er með vönduðum innréttingum og gólfefn-
um og nýmáluð. Örygginshnappar innan
íbúðar. 4323
ÞÆR spurningar sem brenna mest
á vörum fólks í dag, hvort sem það
er í kaup- eða söluhugleiðingum
varðandi fasteignir, er hvort fast-
eignaverð komi til með að lækka á
næstu mánuðum. Kaupendur
spyrja hvort það borgi sig ekki að
bíða aðeins þangað til verðið lækki
og seljendur hvort það borgi sig
ekki að selja í dag meðan allt sé
enn í hámarki.
Í litlu samfélagi eins og okkar er
fólk almennt mjög meðvitað um
efnahagsástandið og máttur fjöl-
miðla er mikill. Aukin verðbólga,
hækkandi vextir, gengislækkun og
mikill neikvæður viðskiptajöfnuður
eru fréttir sem dynja á fólki í dag
og eru almennt til þess fallnar að
fólk haldi að sér höndum, flýti sér
hægt og taki allar stórar ákvarð-
anir eins og fasteignakaup af mik-
illi yfirvegun.
Hvernig er þá markaðurinn í dag
og hverjar eru horfurnar fyrir
næstu misseri? Til þess að svara
þessum spurningum er nauðsyn-
legt að skoða ýmsa áhrifaþætti í
samhengi, hvernig þróunin hefur
verið til þessa og leggja svo út frá
því.
Efnahagsástand síðustu 5 ára
hefur verið mjög gott. Hagvöxtur
hefur verið góður og kaupmáttur
aukist. Þegar þannig árar í þjóð-
félaginu eykst eftirspurn eftir
hvers konar vöru og þjónustu og
þá er stutt í verðhækkanir ef fram-
boð er minna en eftirspurn. Þetta á
að ýmsu leyti við um verðþróun á
fasteignum síðustu ár.
Reyndar var sú hækkun sem átti
sér stað á eignum milli áranna 1998
og 2000 leiðrétting á markaðnum.
Verð á íbúðum var of lágt. Hins
vegar hefði þessi leiðrétting ekki
komið til ef efnahagsástandið hefði
ekki verið eins gott og það var og
framboð af húsnæði minna en eft-
irspurnin. Meðal byggingaraðila
var um gósentíð að ræða. Allt seld-
ist og það löngu fyrir afhendingu.
Það hefur lengi legið fyrir að of
lítið hefur verið byggt af nýju hús-
næði á höfuðborgarsvæðinu, eftir-
spurn eftir húsnæði hefur verið
umfram framboðið.
Ef skoðaðar eru töl-
ur um fjölda íbúða
sem hafa verið byggð-
ar á hverju ári frá
1994 til 2000 og þær
skoðaðar í samhengi
við nettófjölgun íbúa á
höfuðborgarsvæðinu á
sama tíma kemur í ljós
að nettófjölgun íbúa á
höfuðborgarsvæðinu
eykst miklu meira
heldur en fjöldi nýrra
íbúða sem byggðar eru
á hverju ári.
Sérstaklega skilja
leiðir árið 1996. Fjöldi
nýrra íbúða ár hvert
virðist nokkurn veginn
halda sér en mikil
nettófjölgun íbúa á
höfuðborgarsvæðinu á
sér stað frá árinu 1995
til 2000. Frá árinu
1998 til og með ársins
2000 er nettófjölgun
íbúa á höfuðborgar-
svæðinu um 3.500
manns ár hvert.
Það gefur auga leið
að þessi stigvaxandi
munur milli fjölda
nýrra íbúða og nettó-
fjölgun íbúa á höfuð-
borgarsvæðinu skapar
mikla eftirspurn eftir
húsnæði sem hefur á síðustu árum
leitt til mikilla verðhækkana á fast-
eignum.
Það sem hefur líka skapað þessa
verðhækkun er lítið framboð lóða á
höfuðborgarsvæðinu og að sveitar-
félögin á höfuðborgarsvæðinu hafa
hækkað verð á nýjum byggingar-
lóðum sem þau hafa úthlutað.
Sé miðað við þá þróun sem hefur
verið síðustu ár og áratugi, þ.e. að
stöðugt flytji fleiri frá landsbyggð-
inni til höfuðborgarsvæðisins, er
nokkuð ljóst að það þarf að byggja
meira af nýjum íbúðum ef það á að
slá á þessa verðþróun. Auðvitað
geta tímabundnir erfiðleikar í efna-
hag landsmanna róað fasteigna-
markaðinn þannig að einhver verð-
lækkun eigi sér stað, sérstaklega á
stærri eignum.
Hins vegar ef fólksfjölgunin á
höfuðborgarsvæðinu eykst svona
áfram, með tilheyrandi umframeft-
irspurn eftir húsnæði, mun hús-
næðisverð lækka lítið, frekar
standa í stað á þrengingartímum
en fara svo upp þegar
efnahagur landsmanna
batnar.
Byggingaraðilar
segja að nýbyggingar
muni ekki hækka á
næstunni þrátt fyrir
mikla gengislækkun
krónunnar. Þeir muni
sjálfir taka á sig þessa
gengislækkun. Þrátt
fyrir gott verð á nýju
húsnæði tala bygging-
araðilar um ákveðna
tregðu í sölunni.
Það sé greinilega bú-
ið að ,,tala fólk inn í
kreppuna“ og allir séu
komnir á bremsuna.
Hins vegar sé alveg
ljóst, að ef allt væri í
lukkunnar velstandi
væri þetta allt selt, eins
og einn orðaði það. Það
er vöntun á húsnæði
þrátt fyrir þessa sölu-
tregðu.
Eitt af því sem slegið
hefur aðeins á eftir-
spurnina á undanförn-
um mánuðum er að erf-
itt hefur verið að fá
hagstæð lán til kaupa á
íbúðarhúsnæði. Fram
til síðustu mánaðamóta
var hámarkslán frá
Íbúðalánasjóði 65-70%
af brunabótamati eða
kaupverði eignar, eftir því hvort
lægra er, en þó aldrei hærra en kr.
6.420.000 ef um notað húsnæði var
að ræða og kr. 7.714.000 ef um nýtt
húsnæði var að ræða.
Þetta gerði auðvitað kaupendum
erfitt fyrir þar sem markaðsverð
eigna, sérstaklega á höfuðborgar-
svæðinu, hefur verið í langflestum
tilvikum mun hærra en brunabóta-
matið. Nú hefur Íbúðalánasjóður
lyft þessu útlánaþaki, þannig að nú
eiga menn rétt á að fá hámark 8
milljónir að láni fyrir notað hús-
næði og 9 milljónir fyrir nýtt hús-
næði, þó aldrei hærra en 65-70% af
brunabótamati eða kaupverði.
Þótt þetta sé auðvitað skref í
rétta átt breytir það hins vegar
litlu eins og er, nema fyrir þá sem
eru að kaupa dýrari eignir með
hærra brunabótamati.
Meðan brunabótamatið er ekki
hækkað í takt við markaðsverðið
mun það áfram valda fólki erfið-
leikum að brúa bilið á milli þess
sem það fær að láni frá Íbúða-
lánasjóði og þess sem það þarf að
greiða fyrir eignina. Einnig hafa
afföll af húsbréfum hækkað tals-
vert við þessa útlánahækkun sem
gerir bæði kaupendum og seljend-
um erfitt fyrir.
Nýtt brunbótamat sem tekur
gildi fyrir allar eignir í landinu 15.
sept. nk. mun auka á þennan vanda
þar sem gert er ráð fyrir að í
mörgum tilfellum muni matið
lækka um allt að 13% á höfuðborg-
arsvæðinu. Það gerir kaupendum
erfiðara fyrir með fjármögnun.
Því er ekki útlit fyrir það að
þessi hækkun á útlánaþaki Íbúða-
lánasjóðs komi til með að valda
hækkun á fasteignaverði. Það er
okkar mat að fasteignaverð sé í há-
marki núna en muni e.t.v. eitthvað
hjaðna á næstu mánuðum, sérstak-
lega á stærri eignum og minni
íbúðum þar sem brunabótamat
lækkar umtalsvert.
Framboð fasteigna hefur aukist
og lengir þar með oft sölutíma ein-
stakra eigna. Hins vegar merkjum
við ekki að sala hafi dregist saman
svo talandi sé um. Þetta aukna
framboð af eignum á markaðnum
kann að skýrast að nokkru leyti af
því að fólk með stærri eignir, sem
vill minnka við, vill ekki missa af
þeim möguleika að fá hæsta verð
fyrir eignina áður en einhver verð-
lækkun á sér stað, en hennar verð-
ur fyrst vart í sölu á stórum eign-
um, enda minni eftirspurn eftir
þeim ef kreppir að í efnahag þjóð-
arinnar.
Reikna má með, ef útlánareglur
Íbúðalánasjóðs verða ekki teknar
til endurskoðunar í ljósi endurmats
á brunabótamati, að fólk muni
hraða fasteignaviðskiptum sínum
og reyna að afgreiða þau fyrir 15.
september, því þá mun veðhæfni
mikils fjölda fasteigna minnka
verulega og möguleikar fólks á há-
marksnýtingu húsbréfalána minnka
að sama skapi.
Morgunblaðið/Ásdís Ásgeirsdóttir
Ragnar Thorarensen
Jason Guðmundsson
Fasteignamarkaðurinn í dag
Framboð fasteigna hefur aukist og lengir þar með oft
sölutíma einstakra eigna, segja þeir Jason Guð-
mundsson og Ragnar Thorarensen, sölumenn hjá
fasteign.is. Hins vegar merkjum við ekki að sala hafi
dregist saman svo talandi sé um.
Jason Guðmundsson er löggiltur
fasteignasali og Ragnar Thor-
arensen er landfræðingur. Báðir
starfa sem sölumenn hjá fasteign.is.