Vísir - 14.05.1980, Blaðsíða 8

8
VlSIR
MiOvikudagur 14. mai 1980
Otgefandi: Reykjaprent h/t
Framkvæmdastjóri: Davifl Guflmundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson. Elias Snaeland Jónsson. Auglýsinga- og sölustjóri* Páll Stefánsson
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Dreifingarstjóri: Sigurður R Pétursson
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Friða Astvaldsdóttir, Gisli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Auglýsingar og skrifstofur:
Páll Magnússon, Sæmundur Guðvinsson. Siðumúla 8. Simar 64611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, sími 86611.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ritstjórn: Siöumúla 14, simi 86611 7 llnur.
Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson. ,
Askrift er kr. 4.800 á mánuði,
innan-
Verð I lausasölu
240 kr. eintakiö.
Prentun Blaðaprent h/f.
Verðbólgan gerir upp dæmið
Þótt stjdrnmálamenn hafi I orfti kveftnu verift aft glfma vift verftbólguna frá strlftslokum
er árangurinn ekki sýnilegur, enda verður þessi meinsemd ekki læknuft meft penna-
striksaftgerftum.
Sú kynslóð/ sem nú er á besta
starfsaldri og fædd er eftir lýð-
veldisstofnunina er ekki trúuð á
að stjórnmálamönnum takist að
koma verðbólgunni niður á það
stig, sem hún er í nágranna-
löndum okkar. Ástæðan er sú, að
frá því að þetta fólk man eftir
sér hefur það heyrt stjórnmála-
menn tala um að uppræta þessa
meinsemd íslensks efnahagslífs
og þeir hafa að minnsta kosti I
orði kveðnu verið að glíma við
verðbólguna.
Síðustu árin hef ur keyrt svo úr
hófi fram, að fólk er farið að
líkja þróuninni í fullri alvöru við
það sem gerðist í Þýskalandi
fyrir síðari heimsstyrjöldina. f
þvi sambandi var á það bent á
dögunum að verðbólgan þar
hefði farið af stað með svipuðum
hraða og verið hefði hér síðasta
áratuginn. Ef gert væri ráð fyrir
svipaðri fylgni áfram mætti
búast við 50-100% verðbólgu
næstu ár, en síðan magnaðist hún
í 100 til 300% verðbólgu og ailt
færi svo að gerast hraðar eins og
raunin varð á í Þýskalandi. Verð-
lagið gæti f yrst í stað tífaldast á
einu ári, síðan tífaldaðist það á
einum mánuði og stigmögnun
gæti leitttil þess aðtiföldunin ætti
sér stað á einni viku.
Glöggur maður á sviði
viðskiptamála benti á í þessu
sambandi að áður en við hefði
verið ráðið í Þýskalandi hefðu
seðlarnir sem geymdir voru í
þýska seðlabankanum verið
orðnir verðminni en pappírinn,
sem notaður hefði verið í þá, en
slíkt væri einmitt farið að gerast
hér á landi varðandi íslenska
mynt. Málmurinn í henni væri
orðinn verðmeiri en sem næmi
þeirri upphæð sem á peninginn
væri mörkuð.
En jafnvel þótt augu ýmissa
aðila í þjóðfélaginu séu að opnast
varðandi það, að mikið lengra
getum við ekki gengið á þessari
hættubraut efnahagsmálanna,
eru aðgerðir stjórnvalda nú jafn
fálmkenndar og áður og enginn
vill slá af kröfum sínum.
Þar hafa allir farið jafnt sínu
fram og kröfupólitíkin er rekin
af sama þunga og áður,að vísu
með þeim varnagla að verka-
lýðshreyf ingin sýnir meira lang-
lundargeð á þeim tímum, en
vinstri öfl halda í stjórnartaum-
ana.
Allir virðast á eitt sáttir um
það, að meginverkefni líðandi
stundar sé að draga úr verðbólg-
unni. Svo virðist einnig sem
menn séu að átta sig á því, að
öðrum efnahagslegum og félags-
legum markmiðum tekst okkur
ekki að ná á meðan verðbólgan
heldur áfram að sýkja efnahags-
lífið. Hagvöxturinn minnkar,
lífskjörin versna og greiðslu-
byrði erlendra skulda þjóðarinn-
ar eykst stöðugt bæði vegna auk-
innar lántöku og stöðugs gengis-
sigs.
Nú liggur svo í loftinu, að ríkis-
stjórn Gunnars Thoroddsens ætli
sér að gera baksamninga við
verkalýðshreyfinguna um eftir-
gjöf vísitölubóta, sem áður hét
einfaldlega vísitöluskerðing, —
og í staðinn ætlar stjórnin að lofa
því að allar hækkunarbeiðnir,
sem berast á næstunni verði
skornar niður við trog og haldið
innan við 10% markið.
Þannig á einu sinni enn að
reyna að setja kíkinn fyrir blinda
augað til þess að þurfa ekki að
horfast í augu við staðreyndirn-
ar. Það á enn einu sinni að reyna
að kveða verðbólguna niður með
reglugerðum og verðlags-
nefndarsamþykktum. Allir sem
vilja vera raunsæir sjá, að slíkt
getur ekki gengið. Slikar penna-
striksaðferðir duga skammt þeg-
ar ástandið er orðið jafn alvar-
legt í efnahagsmálunum og raun
ber vitni.
Það verður verðbólgan sjálf,
sem gerir upp dæmið fyrr eða
síðar og hún spyr hvorki um
reglugerðarákvæði né samþykkt-
ir yfirverðlagsnefndar þjóðar-
innar í stjórnarráðinu.
AOalsteinn Guftjohnsen for-
maftur StR: Alger verftjöfnun
raforku eyöileggur verftskyn
manna. Visismynd: JA
Aðallundl SÍR loklð:
A mðti
aigerri
verðjöfnun
á raforku
- seglr Aðalstelnn
Guðjohnsen form. SÍR
Næstu virkjanir á landinu og
röft þeirra er þaft sem hæst ber á
þessum fundi” sagfti AOalsteinn
Guftjónsen formaftur Sambanda
islenskra rafveitna i samtali vift
VIsi en aftalfundi StR iauk i gær.
Aðalsteinn sagfti aft á fundin-
um heffti veriö lögö fram
skýrsla frá nefnd sem kannaft
heffti virkjunarkosti fram aö
aldamótum og heffti þar verift
rætt um fimm aftalvirkjunar-
kosti. Þeir væru Blanda, Fljóts-
dalsvirkjun, Sultartangavirkj-
un, BUrfell II og svokölluft
Stórasjávarmiftlun. Hefftu þess-
ir fimm virkjunarkostir verift
bornir saman á mismunandi
vegu, meft og án stóriftju upp á
150 mW, sem gert væri ráft fyrir
aft reist yröi. Þá heföi einnig
veriö tekift inn I þetta dæmi
hvort Krafla kæmist i notkun
eöa ekki,
Aftalsteinn kvaft muninn á
virkjunarkostum ekki hafa ver-
ift sláandi i þessari könnun aft
hægt væri aft mæla meö ein-
hverjum ákveftnum kosti. Aö
auki væri þessi könnun ófull-
komin aft þvl leytinu til aft hún
gæti ekki byggt á neinni ákveft-
inni stefnu I stóriöjumálum, þvi
hón heffti ennþá ekki verift mót-
uft.
Þá sagfti Aftalsteinn aö á fund-
inum heföi verift rætt um verft-
jöfnun og skattlagninu. Menn
hefftu verift sammála um aft nú-
verandi kerfi verðjöfnunar-
gjalds og söluskatts sem næmi
allt aft 42.5% af raforkugjaldi,
væri óheppilegt, og aft finna yrfti
skynsamlegar leiöir I staftinn.
Hins vegar væri þaft hans skoft-
un aft alger veröjöfnun væri
óheppileg, þvl meö þvl móti
væri veriö aft eyftileggja verft-
skyn manna á raforku. Aft auki
gæti þaft svo valdift því aft orku-
frek atvinnutæki væru sett upp á
stöftum þar sem mjög dýrt væri
aft framleifta raforku. A hitt
bæri þó aö llta aft nokkur jöfnun
væri nauftsynleg þar sem mis-
munur á raforkuverfti væri
áberandi mikill.
— HR
Kristján Haraldsson orkubús-
stjóri Vestfjarfta: Raforkuverft
á Vestfjörftum meft þvi hæsta
sem þekkist hér á Iandi. VIsis-
mynd: JA
.verðjðfnun
raforku
stærsta
málið”
- seglr Krlstján
Haraldsson
orkubústjóri á
Vestfiðrðum
„Veröjöfnun á raforku er i
augum okkar Vestfirftinga
stærsta málift i raforkumálun-
um jafnvel þótt þaft hafi litit
verift rætt hér”, sagfti Kristján
Haraldsson orkubússtjóri Orku-
bús Vestfjarfta þegar Vlsir
ræddi vift han á aftalfundi Sam-
bands islenskra rafveitna.
Kristján sagfti aft raforkuverö
á Vestfjörftum væri meö þvl
hæsta sem þekktist hér á landi
og væri þaft svipað og raforku-
verö frá Rafmagnsveitum rlkis-
ins. Sem dæmi nefndi hann aft
raforkuverft til heimilisnota á
Vestfjörftum núna I máí væri
62.4 krónur kllówattstundin, en I
Reykjavlk kostafti hún hinsvgar
afteins 43 krónur. Raforka til
húshitunar kostafti á Vestfjörft-
um 17.06 krónur kWh, en I
Reykjavlk 10.26 krónur.
Þá var Kristján spuröur hvaö
lifti beiftni Orkubús Vestfjaröa
um aft fá 12 megawött frá
Landsvirkjun næsta haust,
þegar Vesturllna kæmist I gagn-
ift. Sagfti hann aft Landsvirkjun
heffti ekki treyst sér til aö láta
nema 6 megawött til handa
Orkubúinu, en þaft nægöi þó til
aft hægt væri aft hætta rekstri
allra dieselstöftva á Vestfjörft-
um.
Hvaö virkjunarkosti á Vest-
fjörftum snerti, sagfti Kristján
aft þeir væru fáir og dýrir. Þeir
væru „geymdir en ekki
gleymdir”. — HR
Ef Krafla kemst I gagnift ætti
þaft aft fresta ákvörftun um
framtiftarkosti I virkjunar-
málum um nokkur ár, segir
Knútur Ottested framkvæmda-
stjóri Laxárvirkjunar Vlsism: JA
Viðræður um
nýja
Landsvirkjun
aftur í gang
- að sðgn Knúts
ottested
tramkvæmdastlóra
Laxárvlrkjunar
1
„Verft á raforku til heimil-
isnota og stærri iftnaöar er svip-
aft á Akureyri og I Reykjavlk,
sagfti Knútur Ottested fram-
kvæmdastjóri Laxárvirkjunar
þegar Vísir ræddi vift hann á
aftalfundi SÍR.
Knútur sagöi aft á aöalfundin-
um heföi verift rætt um skatt-
lagningu og veröjöfnun, en þó
einkum um framtlftarmögu-
leika I virkjunarmálum. Þyrfti
aö taka ákvarftanir I þeim mál-
um áftur en langt um lifti, en ef
Kraflakæmist I gagnift ætti þaft
þó aft lengja þann frest um
nokkur ár. Þá ætti raforkufram-
leiöðla vift Kröflu ef af henni yrfti
aft einhverju ráfti, aft geta komift
I veg fyrir raforkuskömmtun
eins og þá sem beita varft I vet-
ur, en þá varft aft skera niftur
raforku til stóriftju um 30mW.
Þá sagfti Knútur aft viftræöur
um nýja Landsvirkjun myndu
fljótlega fara I gang á milli
þeirra eignaraftila er þar áttu
hlut aft máli, þ.e.a.s.
Reykjavikurborgar, Akureyr-
arbæjar og rlkisins. Bjóst hann
vift aft fyrr en seinna kæmi aft
þvl aft áform um hina nýju
Landsvirkjun kæmust I fram-
kvæmd. —