Pressan - 16.03.1989, Qupperneq 20

'20
Fimmtudagur 16. mars 1989
bridqe
Reyndir spilarar þurfa að
kunna margt. Þar á meðal t.d.
hina gullvægu reglu að spila
EKKI upp í tvöfalda eyðu; gefa
sagnhafa trompun og niðurkast.
En vanir menn vita einnig að
það getur borgað sig að brjóta
lögin.
♦ G109
V 9
♦ ÁK975
•¥• G984
♦ 8532 N ♦ Á
y D1053 VÁG87642
♦ D10 V A ♦ 843
•¥• 652 s •¥• Á7
♦ KD764
V K
♦ G62
•¥• KD103
A gefur, allir á hættu. A vekur
á 1-hjarta, suður stingur inn 1-
spaða. N hækkar í þrjá. Austur
þrjóskast með 4-hjörtum en 4-
spaðar suðurs þagga niður í öll-
um.
Vestur velur að spila út hjarta-
drottningu, sennilega til að reyna
að skýra stöðuna, og austur fær á
ásinn. Eftir alllanga umhugsun
ákvað austur að reikna ekki með
miklu á hendi félaga sem virtist
eiga 4 hjörtu en skipti sér samt
ekki af sögnum. Austur spilaði
áfram hjarta. Suður var feginn að
fá tígulniðurkast heima og tromp-
un í blindum. Austur fékk næsta
slag á trompás og hélt áfram með
hjartað. Suður varð nú að trompa
smátt heima og átti á brattan að
sækja. Hann reyndi næst tromp á
gosann og lítið lauf úr blindum.
En austur var á verði, stakk upp
ásnum og spilaði í 3. sinn hjarta í
tvöfalda eyðu. Sagnhafi varð að
játa sig sigraðan, vestur hlaut að
fá 4. slag varnarinnar á hina hóg-
væru trompáttu.
Margbrotin regla, ef ég má orða
það svo.
skak
„Stóðum tvö í túni“
í gömlum sögnum skýtur tafl-
inu stundum upp í sambandi við
ástir karls og konu. Sagan af Díla-
ram var eitt dæmi um þetta, en
hún gerist í andrúmslofti Þúsund
og einnar nætur. En dæmin eru
miklu fleiri.
Víglundar saga er í hópi yngstu
íslendingasagna, rituð á fjórt-
ándu öld að því er talið er. Hún er
með nokkrum ævintýrablæ og
heldur rómantísk, enda hafa sum-
ir talið hana fyrsta róman sem
skrifaður hafi verið á íslandi. í
henni eru margar ágætar vísur,
meðal annars sú sem hér er vitnað
til í fyrirsögn og flestir lesendur
munu kannast við. Þar er líka ein
vísa þar sem tafl kemur við sögu.
í Víglundarsögu er sagt frá ást-
um Víglundar og Ketilríðar: „Þau
unnust alla ævi svo heitt meðan
þau lifðu bæði, að hvorugt mátti
af öðru sjá þaðan af er þau sáust
fyrst.“ En þau ná ekki að njótast
fyrr en í sögulok og verður sú saga
ekki rakin nákvæmlega hér.
Seint í sögunni er þar komið að
Víglundur og bróðir hans lenda i
miklum hrakningum á sjó og taka
að lokum land „með nauðum" á
Austfjörðum. Aldinn bóndi býð-
ur þeim bræðrum til vetursetu, en
svo vill til að hann er einmitt sá
maður sem Ketilríður hafði verið
gefin, og er hún húsfreyja á bæn-
um. Víglundur dylst undir öðru
nafni, hann kallar sig Örn. Þau
Ketilríður bera kennsl hvort á
annað en láta ekkert uppskátt um
það.
Víglundur er löngum ókátur,
enda hefur Ketilríður jafnan verið
honum efst í huga — og „segir
harmur til um vilja“, eins og konr-
ist er að orði í vísunni sem vitnað
er til í fyrirsögninni. Bóndann
virðist ekkert gruna um fornar
ástir þeirra, hann lætur heldur
ekkert uppskátt, þótt lesandann
gruni að hann viti lengra nefi sínu.
En hann gerir það sem hann getur
til að stytta gesti sínum stundir.
Og er nú best að gefa höfundi sög-
unnar orðið. Örn (Víglundur) er
ókátur sem fyrr og bóndi spyr
hvað honum sé að ógleði og reynir
að hressa hann:
GUÐMUNDUR
ARNLAUGSSON
„Þykir mér nú ráð að við
skemmtum okkur og teflum, og
svo gerðu þeir. Lítt gáði Örn að
taflinu fyrir hug þeinr er hann
hafði á húsfreyju, svo að honum
var komið að máti. Og í því kom
húsfreyja inn í stofuna og sá á
taflið og kvað þenna vísuhelming:
Þoka mundir þú Þundar
þinni töflu liinn gjöfli,
ráö eru tjalda tróðu,
teitur að öðrum reiti.
Bóndi leit til hennar og kvað:
Enn er mótsnúin manni
men-hlín í dag sínum.
Einskis má nema elli
auð-Baldur frá þér gjalda.
Örn tefldi sem til var lagt og var
þá jafntefli.“
í sögulok kemur í ljós að gamli
bóndinn er föðurbróðir Víglund-
ar og hefur „geymt“ Ketilríði
handa honum. Allt fellur í ljúfa
löð og sögunni lýkur með marg-
földu brúðkaupi.
Að vísu telja fræðimenn að tafl
það er þeir tefldu bóndi og Víg-
lundur hafi verið hneftafl, en það
skiptir ekki verulegu máli í þessu
sambandi, taflið er aðeins tæki til
að varpa Ijósi á hug söguhetj-
anna.
krossgátan
ji'bflua
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20
Skilafrestur er til31. mars. Utanáskriftin er: PRESSAN— kross-
gáta nr. 25, Ármúla 36, 108 Reykjavík.
Verðlaun fyrir rétta lausn að þessu sinni eru samtalsbók Matthíasar
Johannessen við Þórberg Þórðarson, í kompanii við Þórberg. Þaö
er Almenna bókafélagið sem gefur bókina út í tilefniþess að nýlega
eru liðin hundrað ár frá fœðingu skáldsins.
Dregið hefur verið úrréttum lausnum á 23. krossgátu, en að þessu
sinni erþað Ragnhildur Haraldsdóttir, Vesturbergi 78, 111 Reykja-
vík, sem er hinn heppni verðlaunahafi. í hennar hlut fetlur bókin
Menn og málavextir eftir Kristján Albertsson. Það er Almenna
bókafélagiö sem gefur hana út.

Wl/PA